WEBVTT

00:00:01.750 --> 00:00:04.862
Size 200 yıl öncesinden 
bir öykü anlatacağım.

00:00:04.926 --> 00:00:07.773
1820'de Fransız gök bilimci Alexis Bouvard

00:00:07.843 --> 00:00:13.309
neredeyse insanlık tarihinde bir 
gezegen keşfeden ikinci insan olacaktı.

00:00:13.333 --> 00:00:15.973
Uranüs'ün pozisyonunu, gece gökyüzünde

00:00:15.973 --> 00:00:18.393
eski yıldız kataloglarını
kullanarak takip ediyordu

00:00:18.417 --> 00:00:20.726
ve tahminlerinin aksine

00:00:20.750 --> 00:00:23.184
ve Güneş'in çevresinde
pek dolaşmıyordu.

00:00:23.208 --> 00:00:25.309
Bazen biraz fazla hızlı,

00:00:25.333 --> 00:00:27.018
bazense biraz fazla yavaştı.

00:00:27.042 --> 00:00:30.768
Bouvard hesaplamalarının 
mükemmel olduğunu biliyordu.

00:00:30.792 --> 00:00:34.059
Yani sorun 
eski yıldız kataloglarında olmalıydı.

00:00:34.083 --> 00:00:36.143
Gök bilimcilere bildirdi:

00:00:36.167 --> 00:00:38.601
"Daha iyi ölçümler yapın."

00:00:38.625 --> 00:00:39.893
Yaptılar.

00:00:39.917 --> 00:00:42.059
Gök bilimciler gelecek yirmi yılda

00:00:42.083 --> 00:00:46.143
titizlikle Uranüs'ün gökyüzündeki
pozisyonunu takip ettiler

00:00:46.167 --> 00:00:49.851
ama yine de Bouvard'ın hesaplarına uymadı.

NOTE Paragraph

00:00:49.875 --> 00:00:52.018
1840'ta daha da belirginleşti.

00:00:52.042 --> 00:00:55.101
Problem eski yıldız kataloglarında değil,

00:00:55.125 --> 00:00:57.976
problem tahminlerdeydi.

00:00:58.000 --> 00:00:59.682
Gök bilimciler nedenini biliyordu.

00:00:59.682 --> 00:01:03.726
Farkına vardılar ki uzak,
devasa bir gezegen olmalıydı;

00:01:03.750 --> 00:01:05.434
tam da Uranüs'ün yörüngesinde,

00:01:05.458 --> 00:01:07.268
bu yörüngeye çekilmiş,

00:01:07.292 --> 00:01:09.851
bazen biraz fazla hızla çeken,

00:01:09.875 --> 00:01:11.542
bazen geride tutan.

NOTE Paragraph

00:01:12.750 --> 00:01:14.768
1840'ta tam bir hayal kırıklığı olmalıydı,

00:01:14.792 --> 00:01:18.184
bu uzak, devasa gezegenin
yer çekimsel etkileri görülüyor

00:01:18.208 --> 00:01:21.976
ancak henüz ne olduğu bilinmiyordu.

00:01:22.000 --> 00:01:24.059
Bana güvenin, 
gerçekten hayal kırıklığıydı.

NOTE Paragraph

00:01:24.083 --> 00:01:25.559
(Gülme sesleri)

NOTE Paragraph

00:01:25.583 --> 00:01:27.809
Ancak 1846'da, 
başka bir Fransız gök bilimci

00:01:27.833 --> 00:01:29.143
Urbain Le Verrier,

00:01:29.167 --> 00:01:30.434
hesaplar üzerinde çalıştı

00:01:30.458 --> 00:01:33.184
ve gezegenin yerinin
nasıl tahmin edileceğini buldu.

00:01:33.208 --> 00:01:36.184
Ölçümlerini Berlin gözlemevine gönderdi,

00:01:36.208 --> 00:01:37.643
onlar da teleskoptan baktılar

00:01:37.667 --> 00:01:40.726
ve daha ilk geceden
zayıf ışık noktasını gördüler,

00:01:40.750 --> 00:01:42.851
yavaşça gökyüzünde ilerleyen

00:01:42.875 --> 00:01:44.143
Neptün'ü keşfettiler.

00:01:44.167 --> 00:01:48.292
Gökyüzünde Le Verrier'in tahmininden
şu kadarcık daha yakındı.

NOTE Paragraph

00:01:49.875 --> 00:01:54.393
Tahminin öyküsü, tutarsızlık ve yeni teori

00:01:54.417 --> 00:01:57.476
ve başarılı keşiflerin klasikleşmesi

00:01:57.500 --> 00:02:00.393
ve Le Verrier'in çok ünlenmesiyle

00:02:00.417 --> 00:02:03.143
başkaları da konuya dahil olmak istediler.

00:02:03.167 --> 00:02:05.684
Son 163 yılda,

00:02:05.708 --> 00:02:11.309
onlarca gök bilimci
bir tür yörüngesel tutarsızlığı kullanarak

00:02:11.333 --> 00:02:15.250
Güneş sisteminde yeni bir gezegen
olduğu tahmininde bulundular.

NOTE Paragraph

00:02:16.292 --> 00:02:19.000
Hep yanılıyorlardı.

NOTE Paragraph

00:02:20.125 --> 00:02:22.309
En meşhur yanlış tahmin

00:02:22.333 --> 00:02:23.768
Percival Lowell'den gelmişti,

00:02:23.792 --> 00:02:28.518
Uranüs ve Neptün'ün hemen ötesinde
bir gezegen olduğuna ikna olmuştu,

00:02:28.542 --> 00:02:30.518
bu yörüngeler ondan karmaşıktı.

00:02:30.542 --> 00:02:32.901
Ayrıca Plüton 1930'da

00:02:32.901 --> 00:02:34.768
Lowell gözlemevinde keşfedildiğinde

00:02:34.792 --> 00:02:39.226
herkes onun Lowell'in bulduğu
gezegen olduğunu sanmıştı.

00:02:39.250 --> 00:02:41.643
Yanıldılar.

00:02:41.667 --> 00:02:45.768
Anlaşıldı ki Uranüs ve Neptün tam olarak
olmaları gereken yerdelerdi.

00:02:45.792 --> 00:02:47.351
100 yıl geçmişti;

00:02:47.375 --> 00:02:49.143
ancak sonuçta Bouvard haklıydı.

00:02:49.167 --> 00:02:52.768
Gök bilimciler daha iyi 
ölçümler yapmalıydılar

00:02:52.792 --> 00:02:54.559
ve yaptıklarında

00:02:54.583 --> 00:02:57.768
bu daha iyi ölçümler sayesinde

00:02:57.792 --> 00:03:02.809
Uranüs ve Neptün'ün yörüngesinin
hemen ardında gezegen olmadığı

00:03:02.833 --> 00:03:05.518
ve Plüton'un yörüngelerde
bir etki yapamayacak kadar

00:03:05.542 --> 00:03:08.184
binlerce kez daha küçük 
olduğu açığa çıktı.

NOTE Paragraph

00:03:08.208 --> 00:03:11.851
Plüton'un aslında sanılan gezegen olmadığı

00:03:11.875 --> 00:03:13.476
açığa çıkmış olsa da

00:03:13.500 --> 00:03:16.934
günümüzde bilinen ilk keşif olan

00:03:16.958 --> 00:03:21.684
gezegenlerin ötesinde yörüngedeki 
binlerce minik, buzlu cisimden biri.

00:03:21.708 --> 00:03:24.601
Burada Jüpiter'in yörüngesini görebiliriz,

00:03:24.625 --> 00:03:27.143
Satürn, Uranüs ve Neptün

00:03:27.167 --> 00:03:30.184
ve bu küçük dairenin tam ortasında Dünya

00:03:30.208 --> 00:03:33.184
ve Güneş ve bildiğimiz ve
sevdiğimiz hemen her şey.

00:03:33.208 --> 00:03:35.018
Köşedeki sarı daireler

00:03:35.042 --> 00:03:37.809
gezegenlerin ötesindeki buzlu cisimler.

00:03:37.833 --> 00:03:40.101
Bu buzlu cisimler,

00:03:40.125 --> 00:03:42.268
gezegenlerin yer çekimsel alanlarıyla

00:03:42.292 --> 00:03:44.809
tamamen öngörülür şekilde
iteklenir ve çekilir.

00:03:44.833 --> 00:03:49.542
Güneş çevresinde her şey tam olarak
olması gerektiği gibi hareket eder.

NOTE Paragraph

00:03:50.958 --> 00:03:52.226
Neredeyse.

NOTE Paragraph

00:03:52.250 --> 00:03:54.309
2003'te,

00:03:54.333 --> 00:03:56.226
Tüm Güneş sistemindeki

00:03:56.250 --> 00:03:59.934
o zamanlar bilinen
en uzak cismini keşfettim.

00:03:59.958 --> 00:04:02.434
Oradaki yalnız cisme bakmamak zordu

00:04:02.458 --> 00:04:04.518
ve evet, Lowell yanılmıştı,

00:04:04.542 --> 00:04:06.630
Neptün'ün hemen ötesinde
bir gezegen yoktu;

00:04:06.630 --> 00:04:09.059
fakat bu, yeni bir gezegen olabilirdi.

00:04:09.083 --> 00:04:10.559
Bizim asıl sorumuz şuydu:

00:04:10.583 --> 00:04:12.893
Güneş çevresinde
nasıl bir yörüngeye sahip?

00:04:12.917 --> 00:04:14.731
Tıpkı bir gezegen gibi

00:04:14.731 --> 00:04:16.434
Güneş etrafında daire çiziyor mu?

00:04:16.458 --> 00:04:20.351
Yoksa buzlu kitlelerden oluşan kuşaktaki
cisimlerden biri gibi mi,

00:04:20.375 --> 00:04:24.434
biraz dışa savrulmuş ve şimdi de
eski yerine doğru yol alıyor?

NOTE Paragraph

00:04:24.458 --> 00:04:26.976
Gök bilimcilerin 200 yıl boyunca

00:04:27.000 --> 00:04:31.601
Uranüs hakkında cevaplamaya
çalıştıkları soru tam da buydu.

00:04:31.625 --> 00:04:35.393
Keşfinin 91 yıl öncesinden

00:04:35.417 --> 00:04:37.768
Uranüs'e dair gözden kaçmış
bulgular kullanılarak

00:04:37.792 --> 00:04:39.518
tüm yörüngeyi anlamaya koyuldular.

00:04:39.542 --> 00:04:41.559
Biz bu kadar geriye gidemezdik

00:04:41.583 --> 00:04:46.184
fakat kendi cismimiz için 13 yıl önce
bazı gözlemler edindik,

00:04:46.184 --> 00:04:48.917
bu da Güneş çevresinde nasıl
dolaştığını kavramaya yaradı.

NOTE Paragraph

00:04:48.917 --> 00:04:50.184
Soru şu ki

00:04:50.208 --> 00:04:52.934
Bir gezegen gibi Güneş çevresinde
dairesel yörüngede mi

00:04:52.958 --> 00:04:54.575
yoksa o tipik buzuk kitleler gibi

00:04:54.575 --> 00:04:56.268
eski yerine mi yol alıyor?

00:04:56.292 --> 00:04:57.976
Cevap:

00:04:58.000 --> 00:04:59.268
Hayır.

NOTE Paragraph

00:04:59.292 --> 00:05:02.059
10.000 yıl süren Güneş çevresi turuyla

00:05:02.083 --> 00:05:06.018
ağır olarak uzamış bir yörüngede.

00:05:06.042 --> 00:05:08.069
Zamanının çoğunu geçirdiği soğuğun

00:05:08.079 --> 00:05:11.144
ve buzul bölgelerin onuruna
denizin İnuit tanrıçası olarak

00:05:11.188 --> 00:05:14.018
bunun adını Sedna koyduk.

00:05:14.042 --> 00:05:15.643
Artık Sedna'yı tanıyoruz,

00:05:15.667 --> 00:05:17.434
Plüton'un üçte biri kadar

00:05:17.458 --> 00:05:19.518
ve Neptün ötesindeki buzul cisimlerin

00:05:19.542 --> 00:05:22.351
göreceli de olsa tipik bir tanesi.

00:05:22.375 --> 00:05:26.226
Nispeten tipik,
tuhaf yörüngesi dışında.

00:05:26.250 --> 00:05:28.018
Bu yörüngeye bakıp diyebilirsiniz ki

00:05:28.042 --> 00:05:30.768
"Evet, Güneş'in çevresini
10.000 yılda dönmek tuhaf"

00:05:30.792 --> 00:05:32.750
ancak gerçekte tuhaf olan kısım bu değil.

00:05:32.750 --> 00:05:34.941
Tuhaf olan 10.000 yılda,

00:05:34.965 --> 00:05:38.934
Sedna, Güneş sistemindeki
hiçbir şeye asla yaklaşmıyor.

00:05:38.958 --> 00:05:41.268
Güneş'e en yakın olduğunda bile,

00:05:41.292 --> 00:05:43.601
Sedna'nın Neptün'den uzaklığı

00:05:43.625 --> 00:05:45.833
Neptün'ün Dünya'ya uzaklığından fazla.

NOTE Paragraph

00:05:47.042 --> 00:05:49.184
Sedna Güneş çevresinde Neptün yörüngesine

00:05:49.208 --> 00:05:51.809
bir kez bile temas eden
bir yörüngeye sahip olsaydı

00:05:51.833 --> 00:05:54.851
açıklaması gerçekten çok kolay olurdu.

00:05:54.875 --> 00:05:56.643
Öyle bir cisim olurdu ki

00:05:56.667 --> 00:05:58.934
Güneş'in çevresinde 
buzul kitlelerin kısmında

00:05:58.958 --> 00:06:00.393
dairesel yörüngede bulunmuş,

00:06:00.417 --> 00:06:02.941
Neptün'e bir kez biraz fazlaca yaklaşmış

00:06:02.965 --> 00:06:06.504
sonra fırlatılmış ve şimdiki
yerine yol alıyor olurdu.

NOTE Paragraph

00:06:07.163 --> 00:06:12.059
Fakat Sedna asla Güneş sistemindeki
fırlatma etkisi yapabilecek

00:06:12.083 --> 00:06:14.476
bilinen herhangi bir şeye yakınlaşmıyor.

00:06:14.500 --> 00:06:16.518
Neptün kaynaklı olamaz;

00:06:16.542 --> 00:06:19.643
ancak bir şeyden kaynaklandığı kesindi.

00:06:19.667 --> 00:06:22.601
1845'ten beri ilk kez

00:06:22.625 --> 00:06:27.559
yer çekimsel etkinin Güneş sisteminin
dış kısmındaki bir şeyden geldiğini gördük

00:06:27.583 --> 00:06:29.083
ve ne olduğunu bilmiyorduk.

NOTE Paragraph

00:06:30.208 --> 00:06:33.101
Aslında ben cevabın ne olduğunu
bildiğimi sandım.

00:06:33.125 --> 00:06:36.303
Güneş sisteminin dış kısmında

00:06:36.303 --> 00:06:38.434
uzak ve dev bir gezegen olabilirdi;

00:06:38.458 --> 00:06:40.809
ancak bu kez bu fikir çok saçma gelmişti

00:06:40.833 --> 00:06:42.684
ve öylesine geçersiz kabul edildi ki

00:06:42.708 --> 00:06:44.518
hiç ciddiye almadım.

00:06:44.542 --> 00:06:45.809
4,5 milyar yıl önce,

00:06:45.833 --> 00:06:50.684
Güneş diğer yüzlerce yıldız gibi
kozasındayken

00:06:50.708 --> 00:06:51.976
bu yıldızlardan biri

00:06:52.000 --> 00:06:54.643
Sedna'ya biraz fazla yaklaşmış

00:06:54.667 --> 00:06:58.643
ve bugünkü yörüngesine yerleştirmişti.

00:06:58.667 --> 00:07:02.559
Kümelenmiş yıldızlar galaksiye açıldığında

00:07:02.583 --> 00:07:06.351
Sedna'nın yörüngesi 
Güneş'in bu en eski tarihine yönelik

00:07:06.375 --> 00:07:08.851
bir fosil kaydı olabilirdi.

NOTE Paragraph

00:07:08.875 --> 00:07:10.684
Bu fikir beni çok heyecanlandırmıştı,

00:07:10.708 --> 00:07:12.184
Güneş'in doğumuna ilişkin

00:07:12.208 --> 00:07:14.434
fosil geçmişine bakarak

00:07:14.458 --> 00:07:16.059
sonraki 10 yıl boyunca

00:07:16.083 --> 00:07:18.809
Sedna gibi daha fazla cisim
ve yörüngeleri arama fikri.

00:07:18.833 --> 00:07:22.268
Bu 10 yıllık aralıkta bulduğum, sıfırdı;

NOTE Paragraph

00:07:22.292 --> 00:07:23.309
(Gülme sesleri)

NOTE Paragraph

00:07:23.333 --> 00:07:26.851
Ama meslektaşlarım Chad Trujillo
ve Scott Sheppard daha iyi iş çıkardılar,

00:07:26.875 --> 00:07:29.893
yörüngesi Sedna'ya benzeyen 
birkaç cisim daha buldular ki

00:07:29.917 --> 00:07:31.684
bu süper heyecan vericiydi.

NOTE Paragraph

00:07:31.708 --> 00:07:33.232
Ancak daha da ilginç olan

00:07:33.256 --> 00:07:36.018
tüm bu buldukları cisimler

00:07:36.042 --> 00:07:39.934
sadece uzak ve uzaklaşmış
yörüngeler değil,

00:07:39.958 --> 00:07:45.309
aynı zamanda az bilinen ortak
yörüngesel parametreyi paylaşan

00:07:45.333 --> 00:07:49.292
günberi kanıtı dediğimiz
astronomik mekaniklerdi.

00:07:50.250 --> 00:07:53.184
Kümelenmiş günberi kanıtı
olduğunu fark ettiklerinde

00:07:53.208 --> 00:07:54.976
aniden havalara uçtular,

00:07:55.000 --> 00:07:57.976
bir uzak, dev gezegenden
kaynaklandığını söyleyerek;

00:07:58.000 --> 00:08:01.059
ki bu hiçbir anlam ifade etmemesi
dışında çok heyecan vericiydi.

NOTE Paragraph

00:08:01.083 --> 00:08:03.601
Nasıl olduğunu bir karşılaştırma
ile ifade edeyim.

00:08:03.625 --> 00:08:06.934
Düşünün ki biri plazadan aşağıya iniyor

00:08:06.958 --> 00:08:10.292
ve 45 derece sağına bakıyor.

00:08:11.125 --> 00:08:13.184
Bunun olmasının pek çok sebebi olabilir,

00:08:13.208 --> 00:08:15.143
açıklaması süper kolay, zor değil.

00:08:15.167 --> 00:08:16.976
Düşünün ki birçok farklı insan

00:08:17.000 --> 00:08:20.893
hepsi plazada farklı bir yöne yürüyor;

00:08:20.917 --> 00:08:24.184
fakat hepsi 45 derece yürüdükleri
yöne bakıyorlar.

00:08:24.208 --> 00:08:26.226
Herkes farklı yöne yürüyor,

00:08:26.250 --> 00:08:28.393
herkes farklı yöne bakıyor

00:08:28.417 --> 00:08:31.726
fakat hepsi 45 derece
hareket yönüne bakıyor.

00:08:31.750 --> 00:08:33.583
Böyle bir şeye ne sebep olabilir?

00:08:34.917 --> 00:08:36.184
Hiçbir fikrim yok.

00:08:36.208 --> 00:08:39.934
Bunun sebebini açıklayan bir fikir bulmak
oldukça zor.

NOTE Paragraph

00:08:39.958 --> 00:08:41.309
(Gülme sesleri)

NOTE Paragraph

00:08:41.333 --> 00:08:44.184
İşte kümelenmenin esasen

00:08:44.208 --> 00:08:47.601
bize gösterdiği günberi savı burada.

NOTE Paragraph

00:08:47.625 --> 00:08:50.784
Bilim insanları genellikle şaşkınlığa 
uğramış ve bunu şansa

00:08:50.784 --> 00:08:52.559
ve bazı kötü gözlemlere bağlamış.

00:08:52.583 --> 00:08:54.351
Gök bilimcilere söyledikleri:

00:08:54.375 --> 00:08:56.768
"Daha iyi ölçümler yapın" olmuş.

00:08:56.792 --> 00:08:59.893
Ben gerçekten çok dikkatlice 
ölçümleri inceledim

00:08:59.917 --> 00:09:01.184
ve haklıydılar.

00:09:01.208 --> 00:09:03.101
Bu cisimlerin hepsinin paylaştığı

00:09:03.125 --> 00:09:05.601
bir günberi savı vardı

00:09:05.625 --> 00:09:07.018
ve olmamalıydı.

00:09:07.042 --> 00:09:09.370
Bir şey buna sebep oluyordu.

NOTE Paragraph

00:09:11.125 --> 00:09:15.434
Yapbozun son parçası 2016'da ortaya çıktı;

00:09:15.458 --> 00:09:17.976
aramızda yalnız üç ofis olan meslektaşım

00:09:18.000 --> 00:09:20.643
Konstantin Batygin ve ben

00:09:20.667 --> 00:09:23.268
farkına vardık ki herkesi şaşırtan sebep

00:09:23.292 --> 00:09:28.018
günberi görüşü
bunun sadece bir parçasıydı.

00:09:28.042 --> 00:09:30.101
Eğer bu cisimlere doğru şekilde bakarsanız

00:09:30.125 --> 00:09:34.184
hepsi aslında uzayda 
aynı doğrultuda sıralanmış,

00:09:34.208 --> 00:09:37.934
hepsi uzayda aynı yöne bükülmüştü.

00:09:37.958 --> 00:09:42.309
Sanki plazadaki tüm insanlar
aynı yönde yürüyordu

00:09:42.333 --> 00:09:45.768
ve tümü 45 derece sağa bakıyordu.

00:09:45.792 --> 00:09:47.059
Bunu açıklamak kolaydı.

00:09:47.083 --> 00:09:49.559
Hepsi bir şeye bakıyordu.

00:09:49.583 --> 00:09:53.708
Güneş sistemindeki dışsal cisimlerin hepsi
bir şeye göre tepki veriyordu.

00:09:55.000 --> 00:09:56.726
Fakat neye?

NOTE Paragraph

00:09:56.750 --> 00:09:59.726
Konstantin ve ben uzak, dev bir gezegenin

00:09:59.750 --> 00:10:04.559
Güneş'in dışsal yörüngesinde olması
dışında bir açıklamaya varabilmek için

00:10:04.583 --> 00:10:05.851
bir yıl geçirdik.

00:10:05.875 --> 00:10:11.309
İkimiz de bir gezegene işaret eden
tarihteki 33. ya da 34. insan olmak

00:10:11.333 --> 00:10:13.667
ve yanılmış olmak istemiyorduk.

00:10:14.792 --> 00:10:16.559
Ancak bir yıl sonra

00:10:16.583 --> 00:10:17.893
başka bi seçenek yoktu.

00:10:17.917 --> 00:10:20.059
Uzakta, uzamış yörüngesiyle

00:10:20.083 --> 00:10:22.583
Güneş sisteminin geri kalanına eğimli,

00:10:22.625 --> 00:10:25.893
Güneş'in dışsal çevresindeki, 
sadece böyle cisimler için

00:10:25.917 --> 00:10:27.976
bu modele zorlanmış

00:10:28.000 --> 00:10:30.726
dev bir gezegenden

00:10:30.750 --> 00:10:32.768
başka hiçbir açıklama bulamadık.

NOTE Paragraph

00:10:32.792 --> 00:10:34.934
Tahmin edin böyle bir 
gezegen başka ne yapar?

00:10:34.958 --> 00:10:36.809
Sedna'nın tuhaf 
yörüngesini anımsayın,

00:10:36.833 --> 00:10:39.768
nasıl Güneş'ten bir yönde
uzağa çekilir gibiydi?

00:10:39.792 --> 00:10:43.518
Buna benzer bir gezegen gün boyu
buna benzer yörüngeler çizer.

00:10:43.542 --> 00:10:45.851
Bulmaya yaklaşmıştık.

NOTE Paragraph

00:10:45.875 --> 00:10:48.851
Böylece günümüze geliyoruz.

00:10:48.875 --> 00:10:53.059
1845'te Paris'teyiz.

NOTE Paragraph

00:10:53.083 --> 00:10:54.268
(Gülme sesleri)

NOTE Paragraph

00:10:54.292 --> 00:10:59.601
Uzak, dev gezegenin
yer çekimsel etkilerini görüyor

00:10:59.625 --> 00:11:01.851
ve hesaplamalar üzerinde çalışıyoruz;

00:11:01.875 --> 00:11:04.893
nereye bakacağımızı,
teleskobu nereye doğrultacağımızı,

00:11:04.917 --> 00:11:06.184
gezegeni bulmak için.

NOTE Paragraph

00:11:06.208 --> 00:11:08.583
Çok sayıda bilgisayar simülasyonu yaptık,

00:11:09.292 --> 00:11:11.426
aylarca çok sayıda analitik hesaplamalar

00:11:11.440 --> 00:11:13.809
ve size aktarabileceklerim şunlar:

NOTE Paragraph

00:11:13.833 --> 00:11:17.018
Birincisi, bu gezegen, 
biz ona Dokuzuncu Gezegen diyoruz,

00:11:17.042 --> 00:11:19.625
çünkü... çünkü öyle,

00:11:20.750 --> 00:11:24.018
Gezegen Dokuz,
Dünya'nın altı katı kütlesinde.

00:11:24.042 --> 00:11:26.268
Plüton'dan biraz bile küçük değil,

00:11:26.292 --> 00:11:29.018
hadi gezegen mi değil mi tartışalım
türünden değil.

00:11:29.042 --> 00:11:32.351
Bu tüm Güneş sistemimizdeki 
en büyük beşinci gezegen.

00:11:32.375 --> 00:11:36.018
Bu bağlamda size gezegenlerin
büyüklüklerini göstereyim.

00:11:36.042 --> 00:11:40.184
Orada geride,
devasa Jüpiter ve Satürn'ü görebiliyoruz.

00:11:40.208 --> 00:11:42.851
Onlara komşu, biraz küçük olan
Uranüs ve Neptün.

00:11:42.875 --> 00:11:46.242
Yukarıda köşede, karasal gezegenler,
Merkür, Venüs, Dünya ve Mars.

00:11:46.242 --> 00:11:47.750
Hatta Plüton'un da dahil olduğu

00:11:47.750 --> 00:11:50.893
Neptün ötesinde buzul cisimlerle dolu
kuşağı da görebilirsiniz,

00:11:50.917 --> 00:11:52.775
hangisi olduğunu bulmada bol şans.

00:11:52.799 --> 00:11:55.215
Burada is Gezegen Dokuz.

00:11:56.583 --> 00:11:59.018
Gezegen Dokuz büyük.

00:11:59.042 --> 00:12:00.309
Gezegen Dokuz çok büyük,

00:12:00.333 --> 00:12:02.934
muhtemelen neden henüz bulunmadığını
merak ediyorsunuz.

00:12:02.958 --> 00:12:04.226
Gezegen Dokuz büyük,

00:12:04.250 --> 00:12:06.351
ancak gerçekten çok, çok uzakta.

00:12:06.375 --> 00:12:11.059
Neptün'den 15 kat daha uzakta.

00:12:11.083 --> 00:12:14.351
Bu da onu Neptün'den 50.000 
kat daha soluk yapıyor.

00:12:14.375 --> 00:12:17.309
Ayrıca, gökyüzü gerçekten büyük bir yer.

00:12:17.333 --> 00:12:19.500
Olduğunu sandığımız yerden

00:12:19.500 --> 00:12:22.018
gökyüzünün nispeten
küçük bir yerine odaklandık,

00:12:22.042 --> 00:12:24.398
ama yine de yıllar sürecek bir iş,

00:12:24.398 --> 00:12:26.793
sahip olduğumuz büyük teleskoplarla

00:12:26.793 --> 00:12:29.278
gokyüzünün o alanını
sistematik bir şekilde tarayarak

00:12:29.278 --> 00:12:31.518
o uzak ve sönük şeyi bulabilmek
uzun sürecek.

00:12:31.542 --> 00:12:34.684
Neyse ki belki de
bunu yapmak zorunda değiliz.

NOTE Paragraph

00:12:34.708 --> 00:12:39.601
Tıpkı Bouvard'ın Uranüs'ün
keşfinden 91 yıl önce

00:12:39.625 --> 00:12:42.393
tanımlanmamış gözlemleri kullanması gibi.

00:12:42.417 --> 00:12:46.184
Eminim Gezegen Dokuz'un yerini gösteren

00:12:46.208 --> 00:12:49.083
tanımlanmamış fotoğraflar vardır.

00:12:50.000 --> 00:12:53.059
Tüm eski veriden gözden geçirmek

00:12:53.083 --> 00:12:55.393
ve hareket eden sönük gezegeni seçmek için

00:12:55.417 --> 00:12:58.333
çok fazla bilgisayarlı işlem
yükü doğacaktır.

00:12:59.292 --> 00:13:00.643
Ancak iş üstündeyiz

00:13:00.667 --> 00:13:02.976
ve bence gittikçe yaklaşıyoruz.

NOTE Paragraph

00:13:03.000 --> 00:13:05.518
Yani diyebilirim ki...
Hazırlanın.

00:13:05.542 --> 00:13:09.518
Le Verrier'in rekorunu kıramayız:

00:13:09.542 --> 00:13:10.809
"Bir tahminde bulunun,

00:13:10.833 --> 00:13:12.726
tahmininize en yakın noktada,

00:13:12.750 --> 00:13:14.934
bir gecede o gezegeni bulun" rekoru.

00:13:14.958 --> 00:13:18.893
Ama eminim ki 
önümüzdeki birkaç yılda

00:13:18.917 --> 00:13:21.309
kimi gök bilimciler bir yerlerde,

00:13:21.333 --> 00:13:23.559
gökyüzünde yavaşça ilerleyen,

00:13:23.583 --> 00:13:25.851
zayıf bir ışık noktası olarak bulacakları,

00:13:25.875 --> 00:13:29.184
büyük olasılıkla sonuncu keşif de olmayan,
Güneş sisteminin keşfedilen

00:13:29.208 --> 00:13:31.643
sıradaki yeni gerçek gezegenini

00:13:31.667 --> 00:13:34.143
başarıyla duyuracaklar.

NOTE Paragraph

00:13:34.167 --> 00:13:35.434
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:13:35.458 --> 00:13:39.083
(Alkışlar)