1
00:00:00,746 --> 00:00:03,589
Bütçe eğrilerinde neler gördüğümüzü hatırlayalım.

2
00:00:03,589 --> 00:00:09,369
Diyelim ki bir ayda 20 TL kazanıyorum, gelirim ayda 20 TL.

3
00:00:11,508 --> 00:00:18,512
Bir kalıp çikolata 1 TL.

4
00:00:18,512 --> 00:00:23,946
1 kilo meyve 2 TL.

5
00:00:23,946 --> 00:00:28,591
Bunu daha önce yapmıştık ancak şimdi bütçe eğisini çizeceğim.

6
00:00:28,591 --> 00:00:33,500
Bu eksende çikolata miktarı bu eksende de meyve miktarı olsun.

7
00:00:33,500 --> 00:00:37,913
Eksenleri rastgele seçtimi diğer şekilde de yazabilirdik.

8
00:00:37,913 --> 00:00:40,443
.

9
00:00:40,443 --> 00:00:46,108
Eğer gelirimin tamamını çikolataya harcarsam, 20 paket çikolata satın alabiliyorum. Burası 20.

10
00:00:46,108 --> 00:00:53,254
Eğer paramın tamamını meyveye harcarsam, bir ayda 10 kilo meyve satın alabiliyorum.

11
00:00:53,254 --> 00:00:55,710
Burası 10. Ayda 10 kilo.

12
00:00:55,710 --> 00:01:01,506
Dolayısıyla bütçe çizgimiz böyle gözüküyor.

13
00:01:01,506 --> 00:01:06,304
Bütçe çizgimizi denklem olarak ifade edelim.

14
00:01:06,304 --> 00:01:10,712
Bütçem, yani 20 eşittir çikolatanın toplam fiyatı, yani 1 TL çarpı çikolata adeti.

15
00:01:10,712 --> 00:01:16,336
Burası 1 çarpı çikolata sayısı.

16
00:01:16,336 --> 00:01:22,002
Artı meyvenin toplam fiyatı. Bunu da 2 çarpı meyvenin miktarı olarak yazıyoruz.

17
00:01:23,171 --> 00:01:29,237
Eğer bunu çikolata miktarı cinsinden yazmak istersek, her iki taraftan da 2 çarpı meyve miktarını çıkartabilirim.

18
00:01:29,237 --> 00:01:34,774
.

19
00:01:34,774 --> 00:01:42,845
Daha sonra ters çeviririm , çikolata miktarı eşittir 20 eksi 2 çarpı meyve miktarı.

20
00:01:42,845 --> 00:01:44,772
Ve buradaki bütçe çizgisine ulaşırım.

21
00:01:44,772 --> 00:01:47,639
Kayıtsızlık eğrisi kavramına daha önce değinmiştik.

22
00:01:47,639 --> 00:01:51,506
Örneğin, bütçe çizgimin üzerinde şu noktadayım,

23
00:01:51,506 --> 00:01:57,676
18 paket çikolata ve 1 kilo meyve tüketiyorum.

24
00:01:57,676 --> 00:02:01,503
Bu akla yatkın, 18 TL artı 2 TL toplam 20 TL eder.

25
00:02:01,503 --> 00:02:07,425
18 paket çikolata ve 1 kilo meyve.

26
00:02:07,425 --> 00:02:14,847
.

27
00:02:14,847 --> 00:02:19,920
Çikolata burada. Bu da meyve.

28
00:02:19,920 --> 00:02:22,510
Kayıtsızlık eğrisi kavramını hatırlayın,

29
00:02:22,510 --> 00:02:25,920
toplam aynı faydayı sağladığımız,

30
00:02:25,920 --> 00:02:29,109
ve ikisinin arasında kayıtsız kaldığımız değişik çikolata ve meyve kombinasyonları var.

31
00:02:29,109 --> 00:02:33,770
Eğer bu noktaları grafikte işaretlersek, beyaz ile çizelim, bunun gibi gözükebilir.

32
00:02:33,770 --> 00:02:38,320
.

33
00:02:38,320 --> 00:02:45,041
Diyelim bu noktalar arasında kayıtsızım, benim için onu veya bunu seçmek elde ettiğim toplam faydayı değiştirmiyor.

34
00:02:45,041 --> 00:02:47,267
.

35
00:02:47,267 --> 00:02:52,921
18 parça çikolata ve 1 kilo meyve yiyebilirim.

36
00:02:52,921 --> 00:03:00,674
Veya 4 parça çikolata ve 8 kilo meyve seçebilirim.

37
00:03:00,674 --> 00:03:06,902
.

38
00:03:06,902 --> 00:03:09,768
Bunlar arasında benim için bir fark yok, elde ettiğim toplam fayda aynı.

39
00:03:09,768 --> 00:03:14,505
Şimdi, bu noktalardan herhangi birisinde toplam faydamı maksimize ediyor muyum?

40
00:03:14,505 --> 00:03:20,584
Bu kayıtsızlık eğrimiz.

41
00:03:20,584 --> 00:03:24,040
.

42
00:03:24,040 --> 00:03:27,849
Kayıtsızlık eğrisinin sağ üst tarafındaki herşey tercih edilebilir.

43
00:03:27,849 --> 00:03:30,310
Daha fazla fayda sağlayacağız.

44
00:03:30,310 --> 00:03:31,938
Burayı renkle tarayalım.

45
00:03:31,938 --> 00:03:36,103
Kayıtsızlık eğrimizin sağ üstündeki herşey tercih edilebilir.

46
00:03:36,103 --> 00:03:40,295
Yani bütçe çizgimizin üstünde olan noktalar, hatta bütçe çizgisinin altındaki bazı noktalar- ki bunlarda para tasarruf ediyoruz,

47
00:03:40,295 --> 00:03:42,965
bunlar tercih edilebilir.

48
00:03:42,965 --> 00:03:47,770
Bu noktaların her birisi toplam faydamızı maksimize edecek.

49
00:03:47,770 --> 00:03:52,650
Bu noktaların her birisi toplam faydamızı maksimize edecek.

50
00:03:52,650 --> 00:03:58,512
Toplam faydamızı maksimize etmek için, bütçe eğrimiz üzerinde, kayıtsızlık eğrisine teğet olan, değen bir noktayı arıyoruz.

51
00:03:58,512 --> 00:04:06,258
.

52
00:04:06,258 --> 00:04:09,779
Sonsuz sayıda kayıtsızlık eğrimiz olabilir. birisi bunun gibi, bir düğeri böyle gözükebilir.

53
00:04:09,779 --> 00:04:12,041
.

54
00:04:12,041 --> 00:04:15,190
Bunun biz söylediği, bu eğri üzerindeki herhangi iki nokta arasında kayıtsız kaldığımızdır.

55
00:04:15,190 --> 00:04:19,705
Bu bütçe çizgisine tek bir noktada değen bir kayıtsızlık eğrisi var.

56
00:04:19,705 --> 00:04:22,342
.

57
00:04:22,342 --> 00:04:25,906
Bunun gibi gözüken bir kayıtsızlık eğrimiz olabilir.

58
00:04:25,906 --> 00:04:29,516
.

59
00:04:29,516 --> 00:04:32,770
.

60
00:04:32,770 --> 00:04:38,595
Bu teğet olduğu için, sadece bir tek noktada değiyor.

61
00:04:38,595 --> 00:04:41,106
Kayıtsızlık eğrimizin eğiminin, marjinal ikame oranı olduğunu öğrenmiştik,

62
00:04:41,106 --> 00:04:47,260
tam olarak buradaki bütçe çizgimizin eğimi ile aynı.

63
00:04:47,260 --> 00:04:49,978
.

64
00:04:49,978 --> 00:04:56,258
Yani burası bütçe çizgimizin optimal dağılımı.

65
00:04:56,258 --> 00:04:59,510
Tam burası optimal. Burasının optimal olduğunu nasıl biliyoruz?

66
00:04:59,510 --> 00:05:03,503
Çünkü, bütçe çizgisi üzerinde ve sağ üst tarafta olan başka bir nokta yok.

67
00:05:03,503 --> 00:05:10,201
bütçe çizgisi üzerindeki diğer tüm noktalar, kayıtsızlık eğrisinin sol altında.

68
00:05:10,201 --> 00:05:15,109
Yani bütçe çizgimizin altındaki noktalar tercih edilebilir değil.

69
00:05:15,109 --> 00:05:20,757
.

70
00:05:20,757 --> 00:05:22,369
.

71
00:05:22,369 --> 00:05:25,441
Kayıtsızlık eğrisinin altındaki alan, tercih edilebilir değil.

72
00:05:25,441 --> 00:05:29,713
.

73
00:05:29,713 --> 00:05:35,513
Bütçe eğrisinin üzerindeki her nokta da bu noktaya tercih edilmemeli?

74
00:05:35,513 --> 00:05:39,257
Bütçe çizgimiz üzerindeki diğer noktalardan hiçbirisinin, kayıtsızlık eğrisindeki noktalara tercih edilmemesi gerektiğini söyleyebiliriz.

75
00:05:39,257 --> 00:05:43,700
.

76
00:05:43,700 --> 00:05:49,765
Buradaki noktaya, kayıtsızlık eğrisi üzeindeki bu noktaya tercih edilmemeliler.

77
00:05:49,765 --> 00:05:56,706
Meyvenin fiyatı düşerse neler olur düşünelim.

78
00:05:56,706 --> 00:06:04,855
Eğer meyvenin kilo fiyatı 2 TL'den 1 TL'ye inerse neler olur?

79
00:06:04,855 --> 00:06:10,267
Metvenin kilo fiyatı 2 TL'den 1 TL'ye indiğinde gerçek bütçe çizgimiz değişir.

80
00:06:10,267 --> 00:06:13,439
.

81
00:06:13,439 --> 00:06:15,925
Eğer bütün paramızı çikolataya harcasaydık, 20 tane çikolata alabiliyorduk.

82
00:06:15,925 --> 00:06:20,711
Yeni fiyatla, eğer bütün paramızı meyve satın almaya ayırırsak, 20 kilo meyve alabiliyoruz.

83
00:06:20,711 --> 00:06:28,302
Bu sebeble yeni bütçe çizgimiz artık buna benzer şekilde oluşacak.

84
00:06:28,302 --> 00:06:35,526
Yeni bütçe çizgimiz bu.

85
00:06:35,526 --> 00:06:41,305
Bu yeni durumda TL'lerimizi en iyi şekilde nasıl kullanabiliriz? Satın alacağımız en iyi kombinasyon nasıl olabilir?

86
00:06:41,305 --> 00:06:48,645
Tamamen aynı alıştırmayı yapacağız.

87
00:06:48,645 --> 00:06:54,021
Bu kayıtsızlık eğrilerinin tümüne ilişkin veriye sahip olduğumuzu varsayarak, yeni bütçe çizgimize teğet olan kayıtsızlık eğrisini bulacağız.

88
00:06:54,021 --> 00:07:01,034
Diyelim ki tam buradaki nokta, başka bir kayıtsızlık eğrisine teğet.

89
00:07:01,034 --> 00:07:06,519
Bunun gibi. Böyle gözüken başka bir kayıtsızlık eğrisi var.

90
00:07:06,519 --> 00:07:10,042
.

91
00:07:10,042 --> 00:07:16,868
Pek çok değişik kayıtsızlık eğrisi var.

92
00:07:16,868 --> 00:07:23,677
Diğer koşullar değişmeksizin, sadece meyvenin fiyatındaki değişimin, talep ettiğimiz meyve mikatrını nasıl etkilediğine dikkat edin.

93
00:07:23,677 --> 00:07:27,117
.

94
00:07:27,117 --> 00:07:31,112
Zira yen bütçe çizgimiz üzerinde yeni optimal harcama noktamız burası, burası da yaklaşık olarak 10 kilo meyve gibi gözüküyor.

95
00:07:31,112 --> 00:07:37,509
.

96
00:07:37,509 --> 00:07:41,320
.

97
00:07:41,320 --> 00:07:45,179
Diğer koşullar değişmedi.

98
00:07:45,179 --> 00:07:51,161
Meyvenin fiyatı 2 TLiken, talep edilen miktar 8 kilo idi.

99
00:07:51,161 --> 00:07:54,800
Meyvenin fiyatı 1 TL'ye düştüğünde, talep edilen meyve miktarı 10 kilo oldu.

100
00:07:54,800 --> 00:07:58,767
Aslında şu an yapmakta olduğumuz şey, aynı fikirlere değişik açılardan bakmak.

101
00:07:58,767 --> 00:08:03,341
Daha önce harcadığımız her TL için sağladığımız fayda açısından bakmıştık ve bunu nasıl maksimize edebileceğimizi düşünmüştük.

102
00:08:03,341 --> 00:08:07,512
Fiyatları değiştirerek bundan bir talep eğrisi oluşturmuştuk.

103
00:08:07,512 --> 00:08:12,452
Şimdi farklı bir açıdan bakıyoruz, ancak aslında bunlar tamamen aynı düşünceler.

104
00:08:12,452 --> 00:08:15,106
.

105
00:08:15,106 --> 00:08:19,100
Pek çok kayıtsızlık eğrimi olduğunu var sayarsak,

106
00:08:19,100 --> 00:08:23,103
fiyatlardaki bir değişimin bütçe çizgimizi nasıl değiştirdiğini,

107
00:08:23,103 --> 00:08:28,367
ve bunun da belirli mir maldan isteyeceğimiz optimal miktarı nasıl değiştireceğini görüyoruz.

108
00:08:28,367 --> 00:08:32,602
Örneğin bunu yapmaya devam ederek yeni talep eğrimizi oluşturabiliriz.

109
00:08:32,602 --> 00:08:36,931
Meyve için yeni bir talep eğrisi oluşturabilirim. Bu talep eğrisi üzerinde en az iki nokta var.

110
00:08:36,931 --> 00:08:42,268
Eğer bu meyvenşn fiyatı ve bu da talep edilen meyve miktarı ise,

111
00:08:42,268 --> 00:08:45,316
bu durumda fiyat 2 miktar ise 8.

112
00:08:46,654 --> 00:08:52,021
.

113
00:08:52,021 --> 00:08:56,385
.

114
00:08:56,385 --> 00:09:00,195
.

115
00:09:00,195 --> 00:09:07,770
Fiyat 1 TL olduğunda talep edilen miktar 10 kilo oluyor.

116
00:09:09,170 --> 00:09:13,201
Bunları devam ettirir isek, yeni talep eğrimiz bunun gibi gözükür.

117
00:09:13,201 --> 00:09:17,520
..

118
00:09:17,520 --> 00:09:21,520
.