WEBVTT

00:00:15.037 --> 00:00:17.677
Muhtemelen bir grup kızgın sömürgecinin

00:00:17.677 --> 00:00:19.466
Amerikan Yerlileri gibi giyinerek

00:00:19.466 --> 00:00:21.058
kutularca çayı suya döktüğü

00:00:21.058 --> 00:00:23.148
Boston Çay Partisini duydunuz.

00:00:23.148 --> 00:00:24.842
Ama hikâye bundan daha karmaşık

00:00:24.842 --> 00:00:26.207
ve imparatorluk entrikaları,

00:00:26.207 --> 00:00:27.480
kurumsal kriz,

00:00:27.480 --> 00:00:28.190
kaçakçılık

00:00:28.190 --> 00:00:31.752
ve Amerikan Devrimi'nin
esas kökenleri ile dolu.

00:00:31.752 --> 00:00:34.669
1700'lerdeki çay hakkında
bilmeniz gereken ilk şey

00:00:34.669 --> 00:00:36.742
çok ama çok popüler olduğu.

00:00:36.742 --> 00:00:38.759
İngiltere'de her bir erkek, kadın ve çocuk

00:00:38.759 --> 00:00:42.032
yılda yaklaşık 300 fincan çay tüketiyor.

00:00:42.032 --> 00:00:44.671
Ve İngiltere
Amerika'yı sömürgeleştirdiğinden,

00:00:44.671 --> 00:00:47.411
Amerikalılar da çaya deli oluyordu.

00:00:47.411 --> 00:00:48.893
1760'larda Amerikalılar her yıl

00:00:48.893 --> 00:00:51.289
bir milyon poundu aşan
miktarda çay içiyordu.

00:00:51.289 --> 00:00:53.475
Böylece, İngiltere
Amerikadaki çayın vergisini

00:00:53.475 --> 00:00:54.534
arttırmak istediğinde

00:00:54.534 --> 00:00:55.866
insanlar pekte mutlu olmadı.

00:00:55.866 --> 00:00:59.098
Bunun nedeni Londra'da verilen
vergi kararlarında hiçbir söz hakları

00:00:59.098 --> 00:00:59.937
olmamasıydı.

00:00:59.937 --> 00:01:01.230
Şu ünlü sözü hatırlayın:

00:01:01.230 --> 00:01:03.028
"Fikir belirmeden vergileme olmaz."

00:01:03.028 --> 00:01:05.500
Amerikalılar uzun yıllar
yeterince temsil edilemeyen

00:01:05.500 --> 00:01:07.566
Parlamento'da alınan vergi kararlarından

00:01:07.566 --> 00:01:09.684
sorumlu olmadıklarına inandılar.

00:01:09.684 --> 00:01:11.352
Hatta, vergileri ödemek yerine

00:01:11.352 --> 00:01:13.695
tahsildarlardan kaçtılar.

00:01:13.695 --> 00:01:16.025
Amerika'nın doğu kıyıları
yüzlerce kilometre uzun

00:01:16.775 --> 00:01:18.595
ve İngiliz infazı dikkatsiz olduğundan

00:01:18.595 --> 00:01:20.779
Amerikalıların içtiği çayın yaklaşık 3/4'ü

00:01:20.779 --> 00:01:23.198
Hollanda'dan kaçak geliyordu.

00:01:23.198 --> 00:01:25.196
Ancak İngilizler
parlamentoda sömürgecileri

00:01:25.196 --> 00:01:27.810
vergilendirme yetkisine
sahip olduklarını iddia ettiler,

00:01:27.810 --> 00:01:30.451
bilhassa İngiltere
Fransızlarla Yedi Yıl Savaşları'nda

00:01:30.451 --> 00:01:32.391
savaşıp derin borca girdikten sonra.

00:01:32.391 --> 00:01:33.845
Bütçe açığını kapatmak için,

00:01:33.845 --> 00:01:35.102
Londra Amerika'ya döndü

00:01:35.102 --> 00:01:37.964
ve 1767’de çeşitli ithalat
ürünlerine yeni vergiler koydu,

00:01:37.964 --> 00:01:40.513
Amerika'nın sevgili
çayı da dâhil olmak üzere.

00:01:40.513 --> 00:01:42.313
Amerika'nın karşılığı: hayır kalsın!

00:01:42.313 --> 00:01:44.409
İngiltere'den çay ithalatını 
boykot ettiler

00:01:44.409 --> 00:01:46.452
ve bunun yerine kendi çaylarını ürettiler.

00:01:46.452 --> 00:01:48.521
Yeni bir grup İngiliz gümrük komisyoncusu

00:01:48.521 --> 00:01:52.100
Londra’dan askerlerin vergi uygulamalarına
yardım etmesini istedikten sonra

00:01:52.100 --> 00:01:53.296
işler o kadar karıştı ki

00:01:53.296 --> 00:01:55.294
Red Coats Boston'daki bir çeteye ateş etti

00:01:55.294 --> 00:01:56.497
ve birkaç kişiyi öldürdü.

00:01:56.497 --> 00:01:58.408
Ardından bu olaya Boston Katliamı dendi.

00:01:58.408 --> 00:02:00.651
1773 Çay Yasası şartlarının dışında

00:02:00.651 --> 00:02:02.905
Parlamento yeni bir strateji hazırladı.

00:02:02.905 --> 00:02:05.241
Şimdi Doğu Hindistan Şirketi fazla çayı

00:02:05.241 --> 00:02:08.776
doğrudan Amerika’daki elle toplanan
alıcılar aracılığıyla satacaktı.

00:02:08.776 --> 00:02:10.488
Bu, fiyatı tüketicilere düşürecektir

00:02:10.488 --> 00:02:13.105
ve vergilerin bir kısmını elde tutarken
İngiliz çayını

00:02:13.105 --> 00:02:15.873
kaçakçılık ürünleriyle
rekabet edebilir hale getirecektir.

00:02:15.873 --> 00:02:18.115
Ama sömürgeciler
İngiltere'nin numarasını gördü

00:02:18.115 --> 00:02:19.402
ve "Monopoly" diye bağırdı!

00:02:19.402 --> 00:02:21.664
Şimdi soğuk ve yağmurlu bir
16 Aralık 1773 günü.

00:02:21.664 --> 00:02:23.757
Yaklaşık 5.000 Bostonlı

00:02:23.757 --> 00:02:25.426
Eski Güney Toplantı Evine doluştu

00:02:25.426 --> 00:02:27.262
limana varan yeni çay gönderilerinin

00:02:27.262 --> 00:02:29.166
satış için boşaltılıp boşaltılmayacağını

00:02:29.166 --> 00:02:30.431
beklemeye koyuldu.

00:02:30.431 --> 00:02:32.099
Bu gemilerden birinin kaptanının

00:02:32.099 --> 00:02:34.344
yükü gemideyken
ayrılamayacağı bildirildiğinde,

00:02:34.344 --> 00:02:35.821
Sam Adams bağırmaya başladı.

00:02:35.821 --> 00:02:38.899
"Bu toplantı ülkeyi kurtarmak için
daha fazlasını yapamaz!"

00:02:38.899 --> 00:02:41.566
"Boston Limanı bu akşam bir demlik!"

00:02:41.566 --> 00:02:42.946
sesleri kalabalıktan yükseldi

00:02:42.946 --> 00:02:43.902
ve yaklaşık 50 adam,

00:02:43.902 --> 00:02:46.619
bazıları görünüşe göre
Yerli Amerikalılar gibi giyinmişti,

00:02:46.619 --> 00:02:48.098
Griffin's Wharf'a doğru yürüdü

00:02:48.098 --> 00:02:49.485
ve üç gemideki

00:02:49.485 --> 00:02:52.690
340 çay sandığını denize attı.

00:02:52.690 --> 00:02:54.537
Öfkeli İngiliz hükûmeti

00:02:54.537 --> 00:02:57.461
diğer şeylerin yanı sıra yerliler çay için

00:02:57.461 --> 00:02:59.513
Doğu Hindistan Şirketini
tazmin edene kadar

00:02:59.513 --> 00:03:02.155
Boston limanını kapatan

00:03:02.155 --> 00:03:04.532
1774'teki sözde Zorlayıcı Yasalar ile
cevap verdi.

00:03:04.532 --> 00:03:05.253
Bu asla olmadı.

00:03:05.253 --> 00:03:06.686
Sömürgelerin temsilcileri


00:03:06.686 --> 00:03:09.350
devam eden İngiliz baskısına
cevap vermenin en iyi yolunu

00:03:09.350 --> 00:03:11.666
düşünmek için Philadelphia'da toplandı.


00:03:11.666 --> 00:03:14.830
İlk Kıta Kongresi,
çayın tahrip edilmesini destekledi

00:03:14.830 --> 00:03:17.248
ve devam eden bir boykotu
destekleme sözü verdi,

00:03:17.248 --> 00:03:20.023
1774 Ekim’in sonunda


00:03:20.023 --> 00:03:22.274
haklarını ve özgürlüklerini
koruma konusunda

00:03:22.274 --> 00:03:24.389
daha kararlı bir biçimde eve gitti.

00:03:24.389 --> 00:03:26.814
Boston Çay Partisi biraz duraklama ile

00:03:26.814 --> 00:03:28.430
Bağımsızlık Bildirgesi'ne yol açan

00:03:28.430 --> 00:03:29.696
zincirleme bir reaksiyon


00:03:29.696 --> 00:03:30.995
ve sonrasında yeni milletin

00:03:30.995 --> 00:03:33.792
çayını az ya da çok
huzur içinde özgürce içebildiği

00:03:33.792 --> 00:03:35.958
kanlı bir isyan başlattı.