မူလတန်းကျောင်း ဆရာမအနေနဲ့
အမေက ကျွန်တော် စာဖတ်စွမ်းရည် ကောင်းစေဖို့
သူမ တတ်နိုင်တာ အကုန်လုပ်ခဲ့တယ်။
အမြဲတမ်း ပါဝင်တာက မီးဖိုချောင်စားပွဲမှာ
သီတင်းပတ်အဆုံး စာဖတ်တဲ့ သင်ခန်းစာတွေပါ။
သူငယ်ချင်းတွေကတော့
အပြင်မှာ ကစားနေချိန်ပေါ့။
ကျွန်တော့ရဲ့ စာဖတ်စွမ်းရည်
တိုးတက်လာခဲ့ပေမဲ့
အတင်းဖတ်ခိုင်းတဲ့ သင်ခန်းစာတွေဟာ စာဖတ်မှု
ခုံမင်စိတ်ကို တကယ်တော့ စေ့ဆော်မပေးခဲ့ဘူး။
အထက်တန်းကျောင်းဟာ အရာတိုင်းကို
ပြောင်းလဲပစ်ခဲ့တယ်။
ဒဿမတန်းမှာ ကျွန်တော့ ပုံမှန်အင်္ဂလိပ်တန်းက
ဝတ္ထု့တိုတွေဖတ်၊ စာလုံးပေါင်းစစ်တာလုပ်တယ်။
ငြီးငွေ့လွန်းလို့ နောက်အတန်းကို
ပြောင်းပေးဖို့ ပြောခဲ့တယ်။
နောက် စာသင်နှစ်ဝက်မှာ ကျွန်တော်
အဆင့်မြင့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းကို တက်ခဲ့တယ်။
(ရယ်သံများ)
ဒီစာသင်နှစ်ဝက်အတွက် ဝတ္ထုနှစ်ပုဒ်ဖတ်ပြီး
စာအုပ်မှတ်တမ်းနှစ်ခု ရေးခဲ့တယ်။
ဒီအင်္ဂလိပ်နှစ်တန်းကြားက
ပြင်းထန်တဲ့ ခြားနားချက်နဲ့ တင်းကြပ်မှုက
စိတ်တိုစေပြီး
ဒီလိုမေးခွန်းတွေ လှုံ့ဆော်ခဲ့တယ်။
"ဒီလူဖြူတွေက
ဘယ်ကလာတာလဲ"လို့ပေါ့။
(ရယ်သံများ)
ကျွန်တော့ အထက်တန်းကျောင်းက လူမည်းနဲ့
လက်တင်နွယ် ၇၀% ကျော်ပေမဲ့
အဆင့်မြင့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းမှာတော့
နေရာတကာ လူဖြူကျောင်းသားတွေပါ။
နိုင်ငံတကာ လူမျိုးခွဲခြားတဲ့ဝါဒနဲ့
ကိုယ်တိုင်ကြုံတွေ့ရမှုက
စာဖတ်ခြင်းနဲ့ ကျွန်တော့ပတ်သက်မှုကို
ထာဝရ ပြောင်းလဲခဲ့တယ်
ကျောင်းတစ်ကျောင်း၊ ဆရာတစ်ဦး(သို့)
သင်ရိုးညွှန်းတမ်းတစ်ခုက ကျွန်တော်လိုအပ်တာ
သင်ပေးဖို့ အားကိုးလို့မရတာ သိခဲ့တယ်။
ပညာတတ်ဖြစ်တာတာထက် သူပုန်ဖြစ်ဖို့က
ပိုများသလိုပေါ့။
ဘယ်အချိန်၊ ဘာတွေဖတ်လို့ဆိုပြီး
အခြားသူတွေက ကိုယ့်ကို ပြဌာန်းပေးတာ
ခွင့်မပြုတော့ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်
ကလေးတွေ စာဖတ်တာကူညီဖို့ သော့တစ်ချောင်းကို
ခလုတ်တိုက်မိတာ မသိခဲ့ပဲနဲ့ပါ။
တစ်သားတည်းရှိမှု။
ကျွမ်းကျင်မှုတွေကို ပြင်ဆင်တာ၊
ကျောင်းသားတွေကို စာဖတ်တဲ့အဆင့်
တစ်ခုမှ နောက်တစ်ခုပြောင်းတာ၊
စာဖတ်သူတွေ မရင်းနှီးတဲ့ စာလုံးစာရင်းတွေကို
အလွတ်ကျက်ဖို့ အတင်း ကုန်းရုန်းခိုင်းတာအစား
မိမိတို့ကိုယ်ကို ဒီမေးခွန်း မေးသင့်ပါတယ်။
ကလေးတွေကို စာဖတ်သူတွေအဖြစ်
တစ်သားတည်းကျဖို့ ဘယ်လိုစေ့ဆော်ပေးနိုင်လဲ။
အရမ်းတော်တဲ့ ပထအတန်းကျောင်းသား
DeSean ကို Bronx မှာ ကျွန်တော်သင်ခဲ့တယ်။
သူက တစ်သားတည်းကျတဲ့ ပုံစံ သင်ယူမှုကို
ကျွန်တော်နားလည်ဖို့ ကူညီခဲ့တယ်။
တစ်နေ့ သင်္ချာချိန်အတွင်းမှာ
DeSean ဆီလျှောက်သွားပြီး ပြောလိုက်တယ်။
"DeSean မင်းက တကယ့် သင်္ချာပညာရှင်ပဲကွ။"
သူက ကျွန်တော့ကို ကြည့်ပြီး ပြန်ဖြေတာက
"ကျွန်တော်က သင်္ချာပညာရှင်မဟုတ်၊
သင်္ချာပါရမီရှင်ဗျ။"
(ရယ်သံများ)
ကောင်းပြီ၊ DeSean ဟုတ်လား။
စာဖတ်တာရောလား။
လုံးဝခြားနားတဲ့ ဇာတ်လမ်းပါ။
"Mr. Irby ကျွန်တော် မဖတ်တတ်ဘူးဗျ၊
ဘယ်တော့မှ စာဖတ်ဖို့
သင်မှာမဟုတ်ဘူး"လို့ သူပြောမှာပါ
DeSean ကို စာဖတ်တာသင်ပေးတယ်၊
ဒါပေမဲ့ စာမတတ်မှုမှာ ရုန်းမထွက်နိုင်သေးတဲ့
လူမည်းကောင်လေးတွေက အနမတဂ္ဂပါ။
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု
ပညာရေးဌာနအဆိုအရ
လူမည်း စတုတ္ထတန်း ယောကျာ်းလေး
၈၅ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဟာ စာဖတ်မှု
မကျွမ်းကျင်ကြဘူးလို့ဆိုပါတယ်။
၈၅ ရာခိုင်နှုန်းတဲ့ဗျာ။
စာဖတ်ခြင်းမှာ ကလေးတွေ ရင်ဆိုင်ရတဲ့
စိန်ခေါ်မှု ပိုများလေ
ယဉ်ကျေးမှုပိုင်း ကျွမ်းကျင်တဲ့
သင်ကြားသူတွေဖြစ်ဖို့ ပိုလိုလေပါ၊
လွန်ခဲ့တဲ့ ရှစ်နှစ်လုံးလုံး လက်တန်း
လူရွှင်တော်အဖြစ် ဘေးပန်းလုပ်ရင်း
ယဉ်ကျေးမှုပိုင်း ကျွမ်းကျင်မှု အရေးပါတာကို
ကျွန်တော်နားလည်တယ်
ဒါကို ကျွန်တော် အနက်ဖွင့်တာက
အခြားသူတစ်ဦးကို သင်သိစေချင်
(သို့) လုပ်နိုင်စေချင်တာကို
သူတို့နဲ့ ဆက်စပ်၊ ပတ်သက်တယ်ထင်တဲ့
ဆက်သွယ်ရေး(သို့) အတွေ့အကြုံတွေအဖြစ်
ဘာသာပြန်နိုင်တဲ့ အစွမ်းလို့ပါ။
စင်ပေါ်မတက်ခင် ကျွန်တော်
ပရိတ်သတ်ကို အကဲဖြတ်တယ်။
လူဖြူတွေလား၊ လက်တင်နွယ်တွေလား၊
လူကြီးလား၊ လူငယ်လား၊
ပညာသည်တွေလား၊ ရှေးရိုးစွဲတွေလားလို့ပါ၊
ဒီနောက် ရယ်သံအများဆုံး ထွက်နိုင်မယ်
ထင်တာကို မူတည်ကာ
ကျွန်တော့ ပြက်လုံးတွေကို
ရွေးချယ်တယ်၊ မွမ်းမံတယ်။
ဘုရားကျောင်းတစ်ခုမှာ ဖျော်ဖြေတုန်း
အရက်ဆိုင်ပြက်လုံးတွေ ပြောနိုင်ပေမဲ့
ရယ်သံတော့ မထွက်လောက်ဘူးပေါ့ဗျာ။
(ရယ်သံများ)
လူ့အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ကလေးတွေအတွက်
ဘုရားကျောင်းမှာ အရက်ဆိုင်ပြက်လုံးတွေ
ပြောတာနဲ့တူတဲ့ စာဖတ်အတွေ့အကြုံတွေကို
ကျွန်တော်တို့ ဖန်တီးနေတာပါ။
ဒီနောက် ဘာလို့ ကလေးအများကြီး
စာမဖတ်လဲလို့ ဝေခွဲမရဖြစ်တယ်။
ပညာသင်ပေးသူနဲ့ ဒသနပညာရှင်
Paulo Freire ယုံကြည်တာက
သင်ပေးခြင်းနဲ့ သင်ယူခြင်းဟာ
နှစ်လမ်းသွားဖြစ်သင့်တယ်တဲ့။
ကျောင်းသားတွေကို အချက်အလက်တွေဖြည့်ဖို့
ခြင်းတောင်းလွတ်တွေလို့မဟုတ်ပဲ
အသိသုတ ပူပေါင်းဖန်တီးသူလို့
ရှုမြင်သင့်တယ်။
ကျောင်းသားတွေ ကျောက်ရုပ်လို
ငြိမ်ထိုင်ဖို့ (သို့) လုံးဝ အသံတိတ်
စာလုပ်ဖို့လိုတဲ့ ကွတ်ကီး ဖြတ်စက်
သင်ရိုးညွှန်းတန်းတွေနဲ့
ကျောင်းမူဝါဒတွေ
ဒီပတ်ဝန်းကျင်တွေဟာ မကြာခဏတော့
တစ်ဦးချင်း သင်ယူမှုလိုအပ်ချက်တွေ၊
ကလေးတွေရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုနဲ့
ကျွမ်းကျင်မှုကို ဖယ်ထုတ်ပစ်တယ်။
အထူးသဖြင့် လူမည်းကောင်လေးတွေပါ။
များစွာသော ကလေးစာအုပ်တွေဟာ
လူမည်းကောင်လေးတွေကို ကျွန်စနစ်တို့၊
ပြည်သူ့အခွင့်အရေး၊ အတ္ထုပ္ပတ္တိတို့
လေးနက်တာတွေ အာရုံစိုက်ခိုင်းတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ၂ ရာခိုင်နှုန်း
မရှိတဲ့ ဆရာတွေဟာ လူမည်းအမျိုသားတွေပါ။
လူမည်းကောင်တွေ အများစုဟာ
တစ်ဦးတည်း မိခင်တွေက ပြုစုပျိုးထောင်ခဲ့တာပါ
ပြောရရင် လူမည်းအမျိုသားတစ်ဦး
စာဖတ်တာမမြင်ဖူးတဲ့
(သို့) စာဖတ်ဖို့ အားပျေးတဲ့
လူမည်းအမျိုးသား တစ်ခါမှ မရှိဖူးဘူး။
လူမည်းကောင်လေးတစ်ယောက်ကို
စာဖတ်တာဟာ လုပ်သင့်တဲ့ အရာတစ်ခုလို့တောင်
ကောက်ချက်ချဖြစ်စေမဲ့ ဘယ်ယဉ်ကျေးမှု
အကြောင်းရပ်တွေ၊
လူမှုရေး နိမိတ်တွေရှိနေလဲ။
ဒါကြောင့် Barbershop Books တွေကို
ကျွန်တော် ဖန်တီးခဲ့တာပါ။
ဒါက ဆံပင်ညှပ်ဆိုင်မှာ ကလေးတွေ ရင်းနှီးတဲ့
စာဖတ်တဲ့ နေရာတွေကို ဖန်တီးတဲ့
စာတတ်မြောက်မှု အကျိုးအမြတ်မယူမှုပါ။
တာဝန်က ရိုးစင်းပါတယ်၊
လူမည်းကောင်လေးတွေကို စာဖတ်သူတွေအဖြစ်
တန်းတူသဘောထားအောင် ကူညီဖို့။
လူမည်းကောင်လေးအများအပြားဟာ ဆံသဆိုင်ကို
တစ်လမှာ တစ်ခါ (သို့) နှစ်ခါသွားတယ်။
တစ်ချို့ဆို သူတို့အဖေတွေထက်
ဆံပင်ညှပ်သမားကို ပိုတွေ့ကြတယ်။
Barbershop Books တွေဟာ စာဖတ်ခြင်းကို
အမျိုးသား ဗဟိုပြုတဲ့ နေရာနဲ့ ဆက်သွယ်ပေးကာ
လူမည်းအမျိုးသားတွေနဲ့ ကောင်လေးတွေရဲ့
အဦးဆုံး စာဖတ်အတွေ့အကြုံတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
ဒီတစ်သားတည်းရှိမှု အခြေခံတဲ့ စာဖတ်ခြင်း
အစီအစဉ်ဟာ
လူမည်းကောင်လေးတွေ ထောက်ခံထားတဲ့
ရွေးထားတဲ့ ကလေးစာအုပ်စာရင်းကို သုံးပါတယ်။
ဒါတွေဟာ သူတို့တကယ်ဖတ်ချင်တဲ့
စာအုပ်တွေပါ။
Scholastic's 2016 Kids and Family
အစီရင်ခံစာက တွေ့ရှိတာက
စာအုပ်တစ်အုပ် ရွေးချယ်တဲ့အခါ
ကလေးတွေရှာတဲ့ နံပါတ်တစ်က
သူတို့ကို ရယ်အောင်လုပ်မယ့်
စာအုပ်တစ်အုပ်ပါ။
ဒီတော့ လူမည်းကောင်လေးတွေနဲ့ အခြား
ကလေးတွေကို မလိုအပ်ပေမဲ့လည်း
စာဖတ်ဖို့ကူညီတာ
အလေးအနက်ဖြစ်တယ်ဆိုရင်
ရှေးဦးစာတတ်မြောက်မှုထဲကို
သက်ဆိုင်တဲ့ အမျိုးသား စာဖတ်ခြင်း
နမူနာတွေ ထည့်သွင်းဖို့လိုတယ်
အပြန်အလှန်အနေနဲ့ လူကြီးတွေ အတော်ကြိုက်တဲ့
ကလေးစာအုပ်တစ်ချို့
အပျော်၊ ခပ်ပေါပေါ (သို့) "Gross Greg"
လိုရိုင်းစိုင်းတဲ့စာအုပ်တွေတောင်မှပါ။
(ရယ်သံများ)
"သင်က သူတို့ကို ဒေဝေါကြီးတွေလို့ ခေါ်တယ်၊
Greg က အရသာရှိတဲ့ သကြားလေးတွေလို့ခေါ်တယ်။"
(ရယ်သံများ)
ခင်ဗျားတစ်ချို့ ရလိုက်တဲ့ အပြုသဘော
တုံ့ပြန်မှု
(သို့)ရုန့်ရင်းတဲ့ တုံပြန်မှု ရယ်သံဟာ
(ရယ်သံများ)
လူမည်းကောင်လေးတွေ ထိုက်တန်ပြီး
ဒါကို အသည်းအသန်ကို ပိုလိုအပ်ပါတယ်။
အမေရိကန် ပညာရေးကို ဒုက္ခပေးတဲ့
ရက်စက်တဲ့မညီမျှမှုတွေကို ဖျက်သိမ်းခြင်းက
ကျွန်တော်တို့ဆီက တောင်းဆိုတာက
ကျွန်တော်က စာဖတ်သူ တစ်ယောက်ဆိုတဲ့
စာလုံးသုံးလုံး ပြောဖို့ ကလေးအားလုံးကို
စေ့ဆော် စာဖတ်တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ
ဖန်တီးဖို့ပါ။
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
(လက်ခုပ်သံများ)