1
00:00:03,801 --> 00:00:08,391
Benim adım Canwen, piyano
ve keman çalıyorum.

2
00:00:09,253 --> 00:00:14,691
Amacım gelecekte doktor olmak ve
en sevdiğim ders kalkülüs.

3
00:00:15,332 --> 00:00:17,411
Annem ve babam aşırı disiplinli ve

4
00:00:17,483 --> 00:00:19,364
arkadaşlarımda kalmama izin vermiyorlar

5
00:00:19,364 --> 00:00:23,703
ama bunu her gün en sevdiğim
yemeği yaparak telafi ediyorlar.

6
00:00:24,338 --> 00:00:25,488
Pilav.

7
00:00:26,041 --> 00:00:28,336
Üstelik, çok da kötü araba kullanıyorum.

8
00:00:31,575 --> 00:00:33,298
Şimdi size soracağım soru ise,

9
00:00:33,298 --> 00:00:36,038
"Bütün bunların şaka olduğunu
anlamanız ne kadar sürdü?"


10
00:00:36,038 --> 00:00:38,013
(Gülüşmeler)

11
00:00:38,703 --> 00:00:41,702
Muhtemelen tahmin ettiğiniz üzere,
bugün ırk üzerine konuşacağım

12
00:00:41,865 --> 00:00:44,760
ve konuşmama size bir
Asyalı Amerikan olarak büyüme hikâyemi

13
00:00:44,760 --> 00:00:47,024
anlatarak başlayacağım.

14
00:00:47,264 --> 00:00:50,070
ABD'ye yerleştiğimde iki yaşımdaydım,

15
00:00:50,075 --> 00:00:53,958
dolayısıyla neredeyse tüm hayatım
iki kültürün bir karışımı oldu.

16
00:00:54,425 --> 00:00:56,358
Makarnayı yemek çubuklarıyla yiyorum.

17
00:00:56,647 --> 00:01:00,694
Portakallı tavuğun hastasıyım ve
çocukluk kahramanım Yao Ming idi.

18
00:01:01,693 --> 00:01:04,947
Gel gör ki Kuzey ve Güney Dakota
ve Idaho gibi ırksal çeşitliliğin

19
00:01:04,971 --> 00:01:07,695
inanılmaz derecede az olduğu
eyaletlerde büyüdüğüm için,

20
00:01:08,324 --> 00:01:12,790
sözüm ona egzotik Çinli köklerim ile
genelgeçer Amerikan benliğim arasında

21
00:01:12,818 --> 00:01:14,728
bir denge bulmak zor oldu.

22
00:01:15,546 --> 00:01:17,824
Ortamdaki tek Asyalı olmaya alıştığımdan,

23
00:01:18,284 --> 00:01:21,474
insanların her şeyden önce
beyaz olmadığımı fark ettiğinin

24
00:01:21,530 --> 00:01:23,130
bilincine sahiptim.

25
00:01:23,448 --> 00:01:26,051
Çocuk olarak önümde iki seçenek

26
00:01:26,075 --> 00:01:28,608
olduğunun çabucak farkına vardım.

27
00:01:28,845 --> 00:01:31,884
Benden beklenen kalıpların içine girmek

28
00:01:31,884 --> 00:01:35,547
ya da çevremi saran
beyazlığa uyum sağlamak.

29
00:01:35,872 --> 00:01:37,472
İkisinin arası yoktu.

30
00:01:38,314 --> 00:01:42,095
Benim için, bu her zaman Matematik'te
iyi olmaktan mahcubiyet duymaktı,

31
00:01:42,124 --> 00:01:45,210
çünkü insanlar bunun aslında
çok çalıştığım için değil,

32
00:01:45,210 --> 00:01:47,157
Asyalı olduğum için olduğunu düşünürdü.

33
00:01:47,821 --> 00:01:49,971
Ne zaman bir erkek bana çıkma teklif etse

34
00:01:50,027 --> 00:01:52,336
aslında benden hoşlandığı için değil,

35
00:01:52,353 --> 00:01:54,819
"sarı humması" olduğu için demekti.

36
00:01:55,785 --> 00:01:57,876
Kişiliğimin çok uzun süredir,

37
00:01:57,876 --> 00:02:01,157
farklı olmam gerçeği etrafında
var olduğu anlamına geliyordu.

38
00:02:01,428 --> 00:02:04,975
Asyalı olmanın kendimle ilgili tek
özel şey olduğunu düşünmeye başladım.

39
00:02:06,523 --> 00:02:09,499
Yaşadığım yerler bahsettiğim bu
etkileri daha da görünür kıldı.

40
00:02:09,499 --> 00:02:10,584
Beni yanlış anlamayın.

41
00:02:10,584 --> 00:02:13,818
İnsanların çok küçük bir
bölümü gerçekten ırkçıydı,

42
00:02:13,858 --> 00:02:15,721
hatta uçta ırkçı bile denebilir,

43
00:02:15,961 --> 00:02:19,628
ama büyük çoğunluk birazcık cahildi.

44
00:02:20,305 --> 00:02:23,269
Şu an, "Aradaki fark ne ki?"
diye düşündüğünüzü biliyorum.

45
00:02:23,269 --> 00:02:24,954
O zaman size bir örnek vereyim.

46
00:02:25,661 --> 00:02:29,303
Irkçı olmayan şöyle olabilir,
"Ben beyazım, sen değilsin."

47
00:02:30,120 --> 00:02:31,586
Irkçı olan ise, "Ben beyazım,

48
00:02:31,866 --> 00:02:35,416
sen değilsin ve bu beni senden daha
üstün kılar".

49
00:02:36,612 --> 00:02:38,882
Cahil olan ise şöyle olabilir,

50
00:02:38,882 --> 00:02:42,902
"Ben beyazım, sen değilsin ve bu konuda
ne yapacağım hakkında bir fikrim yok."

51
00:02:43,101 --> 00:02:45,061
Bu cahil insanların yine de

52
00:02:45,092 --> 00:02:48,532
iyi niyetli harika bireyler
oldukları konusunda

53
00:02:48,557 --> 00:02:49,814
hiçbir şüphem yok.

54
00:02:49,839 --> 00:02:54,772
Ancak öyle sorular soruyorlar ki
bir süre sonra sinir bozucu olabiliyorlar.

55
00:02:55,132 --> 00:02:56,849
Birkaç örnek vereyim.

56
00:02:57,860 --> 00:03:01,637
"Aman tanrım demek Çinlisin. Benim de
Çinli bir arkadaşım var, belki tanırsın."

57
00:03:01,797 --> 00:03:04,042
(Gülüşmeler)

58
00:03:05,273 --> 00:03:06,423
"Hayır.

59
00:03:06,678 --> 00:03:07,918
Arkadaşını tanımıyorum.

60
00:03:08,591 --> 00:03:11,857
Çünkü senin gerçek dışı
beklentilerinin aksine,

61
00:03:12,226 --> 00:03:16,877
dünya üzerinde yaşayan 1 milyar
350 milyon Çinlinin her birini

62
00:03:16,902 --> 00:03:18,568
tek tek tanımıyorum."

63
00:03:20,203 --> 00:03:21,803
İnsanlar aynı zamanda

64
00:03:21,878 --> 00:03:23,878
"İsmin nereden geliyor?"
diye de soruyorlar

65
00:03:23,902 --> 00:03:26,305
ve ben gerçekten ne cevap
vereceğimi bilmiyorum.

66
00:03:26,305 --> 00:03:28,353
Bu yüzden genellikle gerçeği söylüyorum.

67
00:03:28,353 --> 00:03:30,173
"İsmimi annem ve babam koydular.

68
00:03:30,447 --> 00:03:32,422
Ya seninki nereden geliyor?"

69
00:03:32,447 --> 00:03:33,597
(Gülüşmeler)

70
00:03:35,153 --> 00:03:36,923
İnsanların beni kaç defa

71
00:03:36,947 --> 00:03:41,645
başka bir Asyalı ile
karıştırdığını sormayın bile.

72
00:03:42,161 --> 00:03:44,272
Mesela bir keresinde, birisi yaklaşıp

73
00:03:44,272 --> 00:03:46,469
"Angie, senin sanatına
bayılıyorum!" dediğinde

74
00:03:46,469 --> 00:03:48,151
o kadar şaşırdım ki,

75
00:03:48,176 --> 00:03:50,776
sadece teşekkür ettim ve uzaklaştım.

76
00:03:52,199 --> 00:03:54,572
Ama bütün bu sorular arasında favorim

77
00:03:54,596 --> 00:03:58,090
hâlâ en klasik olanı, "Nerelisin?".

78
00:03:58,170 --> 00:04:00,647
Şu ana kadar birçok yerde yaşadığım için

79
00:04:00,647 --> 00:04:03,074
konuşma genellikle şöyle gerçekleşiyor.

80
00:04:04,170 --> 00:04:05,436
"Nerelisin?"

81
00:04:05,464 --> 00:04:07,331
"Boise, Idaho'luyum."

82
00:04:08,250 --> 00:04:11,634
"Anladım, ama gerçekte nerelisin?"

83
00:04:12,250 --> 00:04:14,903
"Bir süre de Güney Dakota'da yaşadım."

84
00:04:15,464 --> 00:04:17,157
"Peki, ya ondan önce?"

85
00:04:17,512 --> 00:04:19,846
"Kuzey Dakota'da da yaşamıştım."

86
00:04:20,122 --> 00:04:23,092
"Pekâlâ, lafı daha fazla
dolandırmadan sadede geleyim,

87
00:04:23,092 --> 00:04:24,603
sanırım söylemek istediğim,

88
00:04:24,603 --> 00:04:27,067
daha önce hiç buradan
uzaklarda, insanların biraz

89
00:04:27,067 --> 00:04:29,518
farklı konuştuğu bir yerde yaşadın mı?"

90
00:04:30,277 --> 00:04:34,138
"Ah, nereden bahsettiğini anladım.
Evet, eskiden Teksas'ta yaşıyordum."

91
00:04:34,138 --> 00:04:36,182
(Gülüşmeler)

92
00:04:38,039 --> 00:04:41,337
Sonrasında genellikle pes ediyor
ve kendi kendilerine benim neden

93
00:04:41,337 --> 00:04:44,933
Jeremy Lin ya da Jackie Chan gibi
havalı Asyalılardan olmadığımı soruyorlar

94
00:04:44,933 --> 00:04:48,125
ya da gereksiz şakalaşmayı
atlayıp direkt olarak

95
00:04:48,189 --> 00:04:49,923
"Ailen nereli?" kısmına geçiyorlar.

96
00:04:49,935 --> 00:04:54,602
Bu yüzden bilginiz olsun,
en sağlam taktik bu.

97
00:04:55,332 --> 00:04:57,795
Yaşadığım bu etkileşimler
ne kadar eğlenceli olsa da

98
00:04:57,836 --> 00:05:00,486
çoğu kez kendi kültürümü
yadsıma raddesine getirdiler,

99
00:05:00,542 --> 00:05:03,142
çünkü bunun alışmama
yardımcı olduğunu düşündüm.

100
00:05:03,848 --> 00:05:06,498
Kendi ırkımı küçük düşürerek
ve matematikten

101
00:05:06,498 --> 00:05:09,527
nefret ediyormuş gibi yaparak
kendimi Asyalı olmaktan

102
00:05:09,527 --> 00:05:11,647
mümkün olduğunca uzak tuttum.

103
00:05:12,237 --> 00:05:14,557
Kötü olan tarafı ise, işe yaramasıydı.

104
00:05:16,121 --> 00:05:20,304
Çinli kimliğimi reddettikçe
popülerliğim arttı.

105
00:05:20,970 --> 00:05:24,364
Akranlarım beni daha çok sevdi,
çünkü artık onlara daha çok benziyordum.

106
00:05:25,143 --> 00:05:29,286
Kendime güvenim arttı, çünkü
onlara daha çok benzediğimin farkındaydım.

107
00:05:31,269 --> 00:05:33,536
Ne var ki daha çok Amerikalılaştıkça,

108
00:05:34,148 --> 00:05:36,522
aynı zamanda kendimden,
asla geri alamayacağım

109
00:05:36,522 --> 00:05:38,608
bir şeyler kaybetmeye başladım

110
00:05:38,640 --> 00:05:41,055
ve her ne kadar Amerikalı
sınıf arkadaşlarım ile

111
00:05:41,055 --> 00:05:43,818
aynıymışım gibi davransam da,

112
00:05:44,363 --> 00:05:45,303
aynı değildim.

113
00:05:46,387 --> 00:05:50,398
Çünkü benim yaşadığım yerlerde
yaşayan insanlar için,

114
00:05:50,398 --> 00:05:54,372
beyaz standarttır ve benim için de
beyaz standart oldu.

115
00:05:55,599 --> 00:05:58,915
On dördüncü doğum günümde
hediye olarak Sims 3 oyununu aldım.

116
00:05:58,915 --> 00:06:02,318
Kendi karakterlerimi yaratıp hayatlarını
kontrol edebilecektim.

117
00:06:02,981 --> 00:06:06,473
On dört yaşındaki ben, devasa malikânesi
ve yüzme havuzuyla birlikte

118
00:06:06,473 --> 00:06:10,093
o bildiğimiz kusursuz
küçük aileyi yarattı.

119
00:06:11,103 --> 00:06:13,394
Üç ay boyunca gece gündüz
oynadıktan sonra

120
00:06:13,410 --> 00:06:15,942
oyunu bir kenara attım ve
tekrar aklımdan bile geçmedi

121
00:06:15,942 --> 00:06:17,387
ta ki üç hafta önce

122
00:06:17,387 --> 00:06:19,611
aniden bir şeyin farkına varıncaya kadar.

123
00:06:20,240 --> 00:06:22,943
Özel olarak tasarladığım
aile beyazdı.

124
00:06:23,970 --> 00:06:26,970
Kendi yerime tasarladığım
karakter de beyazdı.

125
00:06:28,053 --> 00:06:30,319
Tasarladığım herkes beyazdı.

126
00:06:30,836 --> 00:06:32,741
İşin kötü tarafı ise,

127
00:06:32,757 --> 00:06:35,747
bu hiçbir yönüyle
bilinçli bir tercih değildi.

128
00:06:36,376 --> 00:06:38,154
Kendime benzeyen karakterler

129
00:06:38,163 --> 00:06:41,453
yaratabileceğim fikri aklımın
ucundan bile geçmedi.

130
00:06:42,218 --> 00:06:45,618
Farkına bile varmadan,
beyaz benim de standardım olmuştu.

131
00:06:48,006 --> 00:06:49,156
Gerçek şu ki,

132
00:06:49,250 --> 00:06:53,234
Asyalı Amerikalılar bu ülkedeki kültürel
etkileşimde tuhaf bir role sahip.

133
00:06:54,090 --> 00:06:56,526
Bizler örnek gösterilen azınlığız.

134
00:06:57,121 --> 00:07:01,252
Toplum, ırkçılığın var olmadığının ispatı
olarak, beyaz ırka mensup olmayan

135
00:07:01,252 --> 00:07:04,362
diğer insanlara karşı
bizim başarımızı kullanıyor.

136
00:07:05,624 --> 00:07:08,691
Peki bu biz Asyalı Amerikalılar
için ne ifade ediyor?

137
00:07:10,090 --> 00:07:13,018
Şöyle ki, toplum tarafından
kabul görecek kadar benzer değiliz

138
00:07:13,026 --> 00:07:15,437
ama nefret edilecek
kadar farklı da değiliz.

139
00:07:15,462 --> 00:07:17,102
Daimi bir gri alandayız ve toplum

140
00:07:17,102 --> 00:07:19,739
bizimle ilgili ne yapacağı
konusunda pek de emin değil.

141
00:07:20,398 --> 00:07:22,828
Bu yüzden bizi ten
rengimize göre gruplandırıyorlar.

142
00:07:23,576 --> 00:07:26,007
Bize, köklerimizi reddetmemizi
söylüyorlar ki

143
00:07:26,017 --> 00:07:27,760
kalabalığın bir parçası olabilelim.

144
00:07:28,533 --> 00:07:30,458
Bize, yabancılığımızın

145
00:07:30,483 --> 00:07:33,483
kimliğimizi belirleyen yegâne
özelliğimiz olduğunu söylüyorlar.

146
00:07:34,030 --> 00:07:36,694
Bizim kimliklerimizi
bir bir koparıyorlar,

147
00:07:36,694 --> 00:07:39,236
ta ki yabancı ama
pek yabancı değil,

148
00:07:39,434 --> 00:07:41,567
Amerikalı ama tam Amerikalı da değil,

149
00:07:42,339 --> 00:07:43,621
yalnızca etrafta

150
00:07:43,646 --> 00:07:47,306
anavatanımızdan başka kimse
yok iken bir birey olana kadar.

151
00:07:49,653 --> 00:07:54,046
Keşke bu meseleler üzerine konuşacak
cesarete her zaman sahip olsaydım.

152
00:07:54,881 --> 00:07:57,829
Ne var ki biri insanların birbirleriyle
yüzleşmekten kaçındığı,

153
00:07:57,829 --> 00:08:01,362
diğeriyse ırklar üzerinden ayrışmış
iki farklı kültürden gelen biri olarak,

154
00:08:01,362 --> 00:08:04,199
bir yandan benliğime sadık
kalırken, diğer yandan

155
00:08:04,199 --> 00:08:06,479
huzuru koruma baskısıyla
nasıl başa çıkabilirim?

156
00:08:07,334 --> 00:08:11,347
Kabul etmekten her ne kadar nefret
etsem de, çoğu kez dile getirmiyorum,

157
00:08:11,347 --> 00:08:13,079
çünkü dile getirirsem,

158
00:08:13,079 --> 00:08:16,673
çok hassas olduğum,
çok kolay rencide olduğum

159
00:08:16,673 --> 00:08:18,926
veya bunu yapmaya değmeyeceği

160
00:08:18,926 --> 00:08:22,333
gibi şeyler duymayı göze almam gerekiyor.

161
00:08:23,083 --> 00:08:26,070
Ama söyleyeceğim şu ki
insanlar bunu kabullenmeye istekli mi?

162
00:08:26,102 --> 00:08:28,769
Evet, ırk insanlar arasında
ihtilaf yaratan bir konu.

163
00:08:29,557 --> 00:08:33,207
Ama işte tam da bu yüzden
üzerine konuşmak zorundayız.

164
00:08:35,312 --> 00:08:36,660
On sekiz yaşıma yeni girdim

165
00:08:36,660 --> 00:08:39,800
ve hâlâ dünya hakkında
bilmediğim birçok şey var.

166
00:08:39,800 --> 00:08:42,182
Ancak bildiğim bir şey var ki,
sizin ve aslında

167
00:08:42,182 --> 00:08:44,015
hepimizin sorunun bir parçası

168
00:08:44,015 --> 00:08:46,453
olduğumuzu kabullenebilmek
hiç kolay değil.

169
00:08:47,125 --> 00:08:49,656
Bu yüzden, size Asyalılara
karşı nasıl ırkçı olunmaz

170
00:08:49,673 --> 00:08:52,273
gibi bir el kitabı vermektense,

171
00:08:52,720 --> 00:08:55,857
bu konuşmadan ne
çıkaracağınızı size bırakacağım.

172
00:08:56,770 --> 00:08:58,460
Tüm yapabileceğim

173
00:08:58,460 --> 00:09:00,440
hikâyemi paylaşmak.

174
00:09:01,990 --> 00:09:05,021
İsmim Canwen,
en sevdiğim renk mor.

175
00:09:05,021 --> 00:09:07,973
Piyano çalabiliyorum
ama kemanı pek değil.

176
00:09:08,607 --> 00:09:11,582
Her zaman beni destekleyen ve
çok çalışan ebeveynlere

177
00:09:11,582 --> 00:09:14,062
ve on yaşında harika bir
erkek kardeşe sahibim.

178
00:09:15,390 --> 00:09:17,382
Kalkülüsü her şeyden çok seviyorum,

179
00:09:17,390 --> 00:09:20,737
pilavdan nefret ediyorum
ve korkunç derecede kötü bir sürücüyüm.

180
00:09:20,914 --> 00:09:24,908
Hepsinden önemlisi ise,
olduğum kişiden gurur duyuyorum.

181
00:09:25,660 --> 00:09:27,127
Biraz Amerikalı,

182
00:09:27,340 --> 00:09:28,740
biraz Çinli,

183
00:09:28,943 --> 00:09:30,543
en çok da her ikisi birden.

184
00:09:30,642 --> 00:09:31,792
Teşekkürler.

185
00:09:31,848 --> 00:09:33,872
(Alkışlar)