1
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
<b>Κώστας Βάρναλης
Η αληθινή απολογία του Σωκράτη</b>

2
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
<b>Το πώς γεννήκανε τα πραμματα</b>

3
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Όσο μιλούσαν οἱ κατηγόροι

4
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
(ὁ Μέλητος μὲ τὴν ψιλὴ φωνὴ
καὶ τὰ γυναικίστικα κουνήµατα,

5
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
νεβρικὸς σὰν ἀηδόνι

6
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ὁ "Ανυτος μὲ τὰ μεγάλ᾽ ἀφτιὰ χαὶ τὰ
ρουθούνια γιοµάτα τρίχες'

7
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ὁ Λύκων μὲ τὰ στενὰ κροτάφια καὶ τὴ θολὴ ματιά),

8
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
οἱ δικαστάδες καθισµένοι κατάχαµα,
σταβροπόδι κι ἀνακούρκουδα,

9
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
μασουλούσανε πασατέµπο καὶ φτιούσανε
τὰ τσόφλια στὸ σβέρκο τοῦ µπροστινοῦ.

10
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Οἱ πιὸ πολλοὶ ξαπλωμένοι δίπλα καὶ
κάνοντας µαξιλάρι τὰ παπούτσια τους

11
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ρουχαλίζανε ρυθμικά.

12
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Κι ὁ Σωκράτης κοίταζε ψηλὰ τὸν ἀνοιξιάτικο
οὐρανὸ

13
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ κάπου κάπου σιγότριβε τὸ ζερβί του γόνα,
ποὺ τόνε σουγλοῦσε.

14
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Μ᾽ ὅλο τὸ σούσουρο, ποὺ γινότανε, μ᾿ ὅλη
τὴ βόχα, ποὺ βγάζανε τόσα ξαναµένα κορμιὰ

15
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ χαλασμένα στοµάχια, τὰ κατάφερνε
ν᾿ ἀκούει τὰ χαρούμενα πουλιά,

16
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ποὺ τιτιβίζανε στὰ τριγυρινὰ πέφκα
καὶ νὰ ὀσμίζεται τὸ µυρωδιὰ τῆς ρετσίνας,

17
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
τοῦ σκίνου καὶ τοῦ θυμαριοῦ,
ποὺ ἄνάδινεν η χέρσα Ὑῆς.

18
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
"Αμα τελειώσαν οἱ κατηγόροι,
γίνηκε μεμιὰς βαθύτατη σιωπή,

19
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
λὲς καὶ βούλιαξε ὁ τόπος μὲ τὰ κοτρώνια,
τὰ δέντρα καὶ τοὺς ἀνθρώπους

20
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
µέσα σὲ μιὰν ἀτέλειωτη πηγάδα
καὶ τοὺς σκέπασε ὅλους τὸ νερό, δυὸ µπόγια.

21
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Κρατώντας ὅλοι την ἀνάσα τους χαρφώσανε
τὰ μάτια πάνου στὸ Σωκράτη

22
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
περίεργοι νὰ ἰδοῦνε μὲ τί τσαλίµια
θὰ προσπαθοῦσε νὰ τουµπάρει τὸ Νόμο.

23
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
"Αμα σταματήσει ὁ μύλος τὰ μεσάνυχτα,
ξυπνάει ὁ µυλωνάς.

24
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Ὁ Σωκράτης, μ᾿ ὅλη τὴ σιωπή, ποὺ τὸν
ἔσφιξε µονοχόµατη κι ἀπὸ παντοῦ,

25
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
µῆτε ξύπνησε, µῆτε κουνηθηκε.

26
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Κάποιος τότε μαθητὴς τόνε τράβηξε ἀπὸ τὸ
µανίκι: «Δάσκαλε ἣ σειρά σου».

27
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Μονάχα τότε ὁ Δάσκαλος γύρισε κ᾿ εἶδε
σαστισµένος ὅλο χκεῖνο τ᾽ ἀνθρωπομάνι.

28
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Δυσκολέφτηχε νὰ θυμηθεῖ, πὼς πεντακόσια
θεριὰ τὸν εἴχανε ζώσει ἀγριεμένα.

29
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Χαμογέλασε πειραχτιχὰ µέσα στὰ πηχτά του
τὰ γένια, µισοσηκώθηκε μιὰ στιγμὴ

30
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ κοιτᾶζονταςἀπάνου στὸ τραπέζι
τὰ δυὸ τσουκάλια

31
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
(τὸ ἕνα χαλκωματένιο καὶ τ ἄλλο ξύλινο)
σοβαρὰ καὶ τὰ δυὸ καὶ κατσουφιασµένα,

32
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
λὲς κ᾿ εἴχανε ψυχη καὶ τόνε µισούσανε
κι ἀφτά, μουρμούρισε:

33
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
«Κ’ ἐγὼ περίμενα σεῖς, ὦ ἄντρες᾿Αθηναῖοι,
ν᾿ἀπολογηθεῖτε.

34
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Ξανακάθισε κι ἄρχισε πάλε
νὰ τρίβει τὸ ζερβί του γόνα.

35
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Οἱ δικαστάδες θυµώσανε
μὲ τ᾽ ἄπρεπο φέρσιµο

36
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ κοιταχτήκανε γρήγορα γρήγορα
συναμεταξὺ τους.

37
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Τοὺς ζεµάτιζε τόσες ὧρες
ὁ κατάκορφος ήλιος μὲ τὴν ἐλπίδα,

38
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
το πὼς θὰ γουστάρανε στὸ τέλος
μ᾿ ἀφτόνε τὸ γερογρουσούζη.

39
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Θὰ τόνε βλέπαν ἄσοφο καὶ ταπεινωµένο

40
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
μπροστὰ στὸ Νόμο
τὸν ἀψηλομέτωπο καὶ παντογνώστη.

41
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Καὶ νὰ τώρα ποὺ τοὺς χαλοῦσε τὸ κέφι.

42
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Μὰ πιὸ πολὺ πειραχτήκανε, ποὺ καταφρόνεσε
τέτοιαν ὥρα

43
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
τὸ μεγαλύτερο ἀγαθὸ τῆς δημοκρατίας: πρῶτα
ν᾿ἀπολογιέσαι κ’ὕστερα νὰ σὲ κόβουνε.

44
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Κι ὅπως, ἅμα δέρνεις ἕνα παιδὶ
κι ἀφτὸ δὲν κλαίει,

45
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
πεισματώνεσαι καὶ τὸ δέρνεις περισσότερο,
ἔτσι χι ἀφτοὶ πεισµατωθήκανε

46
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ γιὰ νὰ τὸν κάνουνε νὰ νιώσει
τὴ δύναμη τοὺς,

47
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
τόνε βγάλανε μὲ τὴν πρώτη τους ψηφοφορία
φταίχτη καὶ στὰ τρία κακουργήματα,

48
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ποὺ τὸν κατηγόρησαν
οἱ τρεῖς πολεμάρχοι τῆς ᾿Αρετῆς.

49
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
'Ὁ Σωκράτης, σὰν ἄκουσε τὴν ἀπόφαση τους,
ἔκανε: χμ.

50
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Κι ἅμα τόνε ρωτῆξανε κατόπι
(σύµφωνα μὲ τὸ Νόμο),

51
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ποιὰν τιμωρία διαλέγει, θάνατο γιὰ ἐξορία,
κούνησε τὴ φαράκλα του δῶθε κεῖθε

52
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ δὲν ἀπάντησε τίποτα.

53
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Τότες ὁ κλητήρας ζύγωσε καὶ τοῦ τὸ
ξαναφώναξε δυνατὰ µέσα στ᾽ ἀφτιά του.

54
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Ὁ Σωκράτης, θέλοντας καὶ μη, σηκώθηκε
πάλε βαριεστισµένα καὶ τοὺς εἶπε: «Δὲ λέω,

55
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
κ'οἱ δυό σας τιμωρίες εἶναι καὶ δίκαιες
καὶ συφερτικὲς γιὰ μένα καὶ γιὰ σᾶς.

56
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Ὅμως ἐγὼ θὰ προτιμοῦσα μιὰν τρίτη».

57
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
«Ποιάνε; ποιάνε;» φώναξαν οὗλοι χαρούμενα.

58
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
«Είτε σᾶς ἐβεργέτησα εἴτε σᾶς ζήμιωσα

59
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
νὰ μὲ βάλετε τώρα, ποὺ γέρασα,
στὸ Τεμπελχανιὀ.

60
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
"Ἔτσι καὶ σεῖς θ'ἀσφαλιστεῖτε ἀπὸ µένα
κ’ἐγὼ θὰ ξεκουραστῶ ἀπὸ σᾶς.

61
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Καἱ ν᾿ἀφήνετε κάθε πρωὶ στὴν πόρτα µου

62
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
(χωρὶς νὰ μὲ βλέπετε
καὶ χωρὶς νὰ σᾶς βλέπω)

63
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ζεστὲς κι ἀφράτες ἐκεῖνες
τὶς ὡραῖες µελόπιτες,

64
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ποὺ δίνετε τόσους αἰῶνες ἐβλαβικὰ
στὸ ἅγιο φίδι τοῦ ᾿Ἠρεχθείου,

65
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
τὸ γιὸ τῆς Παρθένας.

66
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Γιατὶ θαρρώ, πὼς ἐγὼ σᾶς ἔκανα
καὶ περισσότερο καλὸ καὶ λιγότερο κακὸ

67
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
παρὰ κάθε λογῆς θεϊκὸ ζωντόβολο».

68
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Οἱ δικαστάδες, ἀπελέκητοι χωριάτες, ποὺ
μὲ τὸ παραµικρὸ βλαστημούσανε τὰ θεῖα,

69
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
γελάσανε μ᾿ὅλη τὴν καρδιά τους,

70
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
σὰν ἀκούσανε τ᾽ἀναπάντεχο τοῦτο χωρατὸ
τοῦ Σωκράτη.

71
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Καὶ περιμέναμε νὰ τοὺς πεῖ κι ἄλλα. 
Καὶ κεῖνος σὲ λίγο:

72
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
«Κι ἀφοῦ κάνω τὴ σωστότερη,
καθὼς φαίνεται, κρίση,

73
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ἐγὼ ταιριάζει νὰ πάρω καὶ τοὺς μιστοὺς
ὁλωνῶνε σας».

74
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Πωπώ! τί γένηκε τότες!
Οἱ δικαστάδες λυσσάξανε.

75
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
"Αλλοι σηkώσανε τὰ μπαστούνια,
ἄλλοι ἁρπάξανε πέτρα

76
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
κι ἄλλοι χυμήξανε πάνου στὰ κάγκελα
μὲ τὰ δέκα νύχια

77
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
μπροστά γιὰ νὰ τὸν ξεσχίσουνε
κι ὅλοι φωνάζανε µαζί,

78
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ποὺ δὲν ξεχώριζες λέξη.

79
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
᾽Ακοῦς ἐχεῖ νὰν τοὺς ζητάει
τοὺς τρεῖς ὀβολούς, τὸν τίµιο κόπο τους.

80
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Γι' ἀφτὸ λοιπὸν αφήσανετὶς δουλειές τους
νοικοκυρέοι ἀνθρώποι

81
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ χασοµερίσαν ὅλη µέρα
γιὰ νὰ διαφεντέψουνε τὴν πατρίδα;

82
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Καὶ δὲν εἴτανε δὰ γιὰ τὰ λεφτά... 
μὰ τοὺς ζητοῦσε νὰ παρανομήσουν.

83
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Καἱ νὰ θέλανε, δὲν εἴχανε µήτε ἀφτοὶ

84
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
τὸ δικαίωμα νὰ χαρίσουνε τὸ µιστό τους,
µῆτε κ᾿η πολιτεία νὰ τοὺς τόνε στερήσει...

85
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Μωρὲ τοῦτος εἶναι μπὶτ ξετσίπωτος
κι ἄθεος καὶ προδότης! Καλὰ καὶ θὰ ἰδεῖ!

86
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Γιὰ τοῦτο, μιὰ κι ὁ ἴδιος ὁ Σωκράτης
δὲ διάλεγε τὸ εἶδος τῆς τιμωρίας του,

87
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
τόνε καταδικάσαν ἀφτοί,
μὲ τὴ δεύτερη Ψηφοφορία τους

88
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
(πάλε σύµφωνα μὲ τὸ Νόμο)
νὰ πιεῖ τὸ φαρμάκι.

89
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Τότες ἴσα ἴσα λαμποκόπησε ὁλάκερος
ἀπὸ κέφι καὶ δύναμη.

90
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Απλὸς καὶ σβέλτος, καθὼς τόνε ξέραν
οἱ περισσότεροι στὰ µεθύσια του,

91
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
στοὺς καβγάδες καὶ στὸν πόλεμο,
στάθηκε στέρεα στὸ βῆμα

92
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ µισοχλείνοντας τὰ πονηρά του μάτια
τοὺς εἶπε σιγὰ σιγὰ τοῦτα,

93
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ποὺ μέλλει νὰ διαβάσετε παρακάτου.

94
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Οἱ τάχατες «ἀπολογίες», ποὺ τοῦ γράψανε,
φίλοι καὶ µαθητάδες,

95
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ὅλες εἶναι πλάσματα τῆς φαντασίας τους,
µικρόλογες προσπάθειες ν᾿ ἀποδείξουνε,

96
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
πὼς ὁ Σωκράτης εἴταν ἀθῶος,
ὁ Νόμος εἴτανε δίκαιος

97
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
κ'οἱ δικαστάδες ντόµπροι καὶ τίµιοι
Αθηναῖοι,ποὺ κάνανε... λάθος·

98
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ µονάχοι φταῖχτες οἱ τρεῖς παλιανθρώποι
ποὺ τόνε κατατρέξανε τὸ ζάβαλη.

99
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

100
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ΤΙ ΩΡΑ εἶναι;... Περασμένο μεσημέρι !... 
"Έξι σωστὲς ὡροῦλες kαὶ δὲν ἄχουσα τίποτα!

101
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Τὰ χρόνια, βλέπετε,
μοῦ βαρύνανε τὴν ἀκοη...

102
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Αν ὁ Δυσσέας εἶχε τὸ κουσούρι µου,

103
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
δὲ θὰ κόπιαζε νὰ καλαφατίσει τ᾽ἀφτιά του
μὲ κερὶ καὶ νὰ δεθεῖ στὸ κατάρτι,

104
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
γιὰ νὰ μὴν ἀκούσει
τὸ δονικὸ τραγούδι τοῦ θανάτου.

105
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
᾽Αγκαλὰ (μιὰ καὶ τό φερε η κουβέντα)

106
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ὁ θάνατος ἀντιλάλησε βαθύτερα
µέσα στὴν ψυχη του

107
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
κ᾿ ὕστερα τὸν ἄκουγε σ᾿ ὅλη του τὴ ζωῇ.

108
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Μὰ καὶ νά χα δἐκ᾽ ἀφτιὰ χι ὅλα γερά,
πάλε δὲ θὰ µποροῦσα ν᾿ ἀχούσω.

109
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Τά χασα μπροστὰ στὸ µεγάλο
καὶ φανταχτερὀ σας πλῆθος.

110
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Μοῦ φαινότανε, πὼς εἴμουνα
στὸν ἄλλον κόσµο

111
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
καὶ μὲ δικάζανε πεθαμένον
πεντακόσοι Πλούτωνες.

112
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Γι'ἀφτὸ καὶ χαμογελοῦσα ταπεινά.

113
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Εἴταν ἀπὸ φόβο, σαστισµάρα καὶ βλακεία!

114
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Α !... νιώθω νὰ λαχταρίζει
µέσα στὴν φυχη µου

115
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
τὸ πατριωτικὀ µου φιλότιµο.

116
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Ἔχω κ᾿ ἐγὼ τὶς µεγάλες ἀφτὲς ἀρετές !

117
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Κι ἆληθινά, ὅπου ριζοβολήσει
τούτ' ἢ Τριάδα

118
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
(βλακεία, σαστισµάρα καὶ φόβος)

119
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
ἐκεῖ κι ὁ Νόμος ἔχει δύναμη
κι ὁ λαὸς εἶν᾽ἐφτυχισμένος.

120
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Λοιπὸν δὲν ἄκουσα τίποτα,
γιατί χε σταματήσει τὸ µυαλό µου.

121
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
"Άλλοτε συνείθιζε νὰ ταξιδέβει
πολὺ µακριά, σὲ