0:00:14.941,0:00:34.917
Κώστας Βάρναλης[br]Η αληθινή απολογία του Σωκράτη
0:00:38.654,0:00:41.668
Το πώς γεννήκανε τα πραμματα
0:00:41.838,0:00:43.642
Όσο μιλούσαν οἱ κατηγόροι
0:00:43.642,0:00:46.646
(ο Μέλητος με την ψιλή φωνή[br]και τα γυναικίστικα κουνήµατα,
0:00:46.646,0:00:48.175
νεβρικὸς σαν ἀηδόνι
0:00:48.175,0:00:51.380
ο Άνυτος με τα μεγάλ᾽ ἀφτιὰ καὶ τὰ[br]ρουθούνια γιοµάτα τρίχες·
0:00:51.380,0:00:54.256
ο Λύκων με τα στενά κροτάφια[br]και τη θολή ματιά),
0:00:54.256,0:00:58.601
οι δικαστάδες καθισµένοι κατάχαµα,[br]σταβροπόδι κι ἀνακούρκουδα,
0:00:58.601,0:01:02.849
μασουλούσανε πασατέµπο και φτιούσανε[br]τα τσόφλια στο σβέρκο του µπροστινού.
0:01:03.295,0:01:06.941
Οι πιὸ πολλοί ξαπλωμένοι δίπλα και[br]κάνοντας µαξιλάρι τὰ παπούτσια τους
0:01:06.941,0:01:08.660
ρουχαλίζανε ρυθμικά.
0:01:08.942,0:01:12.119
Κι ο Σωκράτης κοίταζε ψηλὰ τὸν ἀνοιξιάτικο[br]οὐρανό
0:01:12.119,0:01:15.949
και κάπου κάπου σιγότριβε το ζερβί του[br]γόνα, που τόνε σουγλοῦσε.
0:01:15.949,0:01:21.222
Μ᾽ όλο τὸ σούσουρο, που γινότανε, μ᾿ όλη[br]τὴ βόχα, που βγάζανε τόσα ξαναµένα κορμιά
0:01:21.222,0:01:25.092
και χαλασμένα στοµάχια, τα κατάφερνε[br]ν᾿ ἀκούει τα χαρούμενα πουλιά,
0:01:25.092,0:01:29.354
που τιτιβίζανε στα τριγυρινά πέφκα[br]και να ὀσμίζεται τὸ µυρωδιὰ τηςς ρετσίνας,
0:01:29.354,0:01:32.980
του σκίνου και τοῦ θυμαριού,[br]που ανάδινεν η χέρσα Γῆς.
0:01:36.607,0:01:40.642
Άμα τελειώσαν οἱ κατήγροι,[br]γίνηκε μεμιάς βαθύτατη σιωπή,
0:01:40.912,0:01:44.239
λες και βούλιαξε ο τόπος με τα κοτρώνια,[br]τὰ δέντρα και τοὺς ἀνθρώπους
0:01:44.239,0:01:48.460
µέσα σε μιαν ατέλειωτη πηγάδα και[br]τους σκέπασε όλους το νερό, δυο µπόγια.
0:01:49.858,0:01:53.548
Κρατώντας όλοι την ἀνάσα τους καρφώσανε[br]τὰ μάτια πάνου στο Σωκράτη
0:01:53.759,0:01:58.110
περίεργοι να ἰδούνε μὲ τί τσαλίµια[br]θὰ προσπαθούσε νὰ τουµπάρει τὸ Νόμο.
0:01:58.832,0:02:02.101
Άμα σταματήσει ο μύλος τα μεσάνυχτα,[br]ξυπνάει ὁ µυλωνάς.
0:02:02.637,0:02:06.460
Ο Σωκράτης, μ᾿ όλη τη σιωπή, που τον[br]ἔσφιξε µονοκόµατη κι ἀπό παντού,
0:02:06.460,0:02:08.462
µήτε ξύπνησε, µήτε κουνήθηκε.
0:02:09.198,0:02:14.796
Κάποιος τότε μαθητὴς τόνε τράβηξε από το[br]µανίκι: «Δάσκαλε η σειρά σου».
0:02:15.801,0:02:20.610
Μονάχα τότε ο Δάσκαλος γύρισε κ᾿ είδε[br]σαστισµένος όλο κείνο τ᾽ ἀνθρωπομάνι.
0:02:20.522,0:02:24.639
Δυσκολέφτηχε νὰ θυμηθεί, πὼς πεντακόσια[br]θεριά τον είχανε ζώσει αγριεμένα.
0:02:25.267,0:02:30.001
Χαμογέλασε πειραχτικά µέσα στα πηχτά του[br]τὰ γένια, µισοσηκώθηκε μιὰ στιγμή
0:02:30.001,0:02:32.706
και κοιτάζοντας απάνου στο τραπέζι[br]τα δυο τσουκάλια
0:02:32.706,0:02:37.422
(το ένα χαλκωματένιο και τ άλλο ξύλινο)[br]σοβαρά και τα δυο και κατσουφιασμένα,
0:02:37.422,0:02:41.112
λες κ᾿ είχανε ψυχή και τόνε µισούσανε[br]κι ἀφτά, μουρμούρισε:
0:02:41.802,0:02:45.506
«Κ’ ἐγὼ περίμενα σεις, ω άντρες᾿Αθηναίοι,[br]ν᾿ἀπολογηθείτε.
0:02:46.428,0:02:49.947
Ξανακάθισε κι άρχισε πάλε[br]να τρίβει το ζερβί του γόνα.
0:02:51.994,0:02:54.814
Οι δικαστάδες θυμώσανε[br]μα τ᾽ άπρεπο φέρσιμο
0:02:54.814,0:02:57.509
και κοιταχτήκανε γρήγορα γρήγορα[br]συναμεταξύ τους.
0:02:58.019,0:03:01.684
Τους ζεµάτιζε τόσες ώρες[br]ο κατάκορφος ήλιος με την ἐλπίδα,
0:03:01.684,0:03:05.049
το πὼς θα γουστάρανε στο τέλος[br]μ᾿ ἀφτόνε το γερογρουσούζη.
0:03:05.481,0:03:07.443
Θα τόνε βλέπαν άσοφο και ταπεινωµένο
0:03:07.443,0:03:10.779
μπροστά στο Νόμο[br]τον αψηλομέτωπο και παντογνώστη.
0:03:11.071,0:03:13.240
Και να τώρα που τους χαλούσε το κέφι.
0:03:13.785,0:03:17.302
Μα πιό πολύ περιφραχτήκανε, πού[br]καταφρόνεσε τέτοιαν ώρα
0:03:17.302,0:03:22.317
το μεγαλύτερο αγαθό της δημοκρατίας: πρώτα[br]ν᾿ἀπολογιέσαι κ’ ύστερα νὰ σὲ κόβουνε.
0:03:22.751,0:03:25.404
Κι όπως, άμα δέρνεις ένα παιδί[br]κι ἀφτὸ δεν κλαίει,
0:03:25.404,0:03:29.516
πεισματώνεσαι και το δέρνεις περισσότερο,[br]έτσι κι ἀφτοὶ πεισµατωθήκανε
0:03:29.516,0:03:31.795
και για να τον κάνουνε να νιώσει[br]τη δύναμη τους,
0:03:31.795,0:03:36.126
τόνε βγάλανε με την πρώτη τους ψηφοφορία[br]φταίχτη και στα τρία κακουργήματα,
0:03:36.126,0:03:38.749
που τον κατηγόρησαν[br]οι τρεις πολεμάρχοι της ᾿Αρετής.
0:03:39.512,0:03:42.994
Ο Σωκράτης, σαν άκουσε την απόφαση τους,[br]έκανε: χμ.
0:03:43.574,0:03:46.672
Κι άμα τόνε ρωτήξανε κατόπι[br](σύµφωνα με το Νόμο),
0:03:46.672,0:03:51.839
ποιάν τιμωρία διαλέγει, θάνατο γιὰ εξορία,[br]κούνησε τη φαράκλα του δώθε κείθε
0:03:51.839,0:03:53.426
και δεν απάντησε τίποτα.
0:03:53.984,0:03:58.120
Τότες ο κλητήρας ζύγωσε και του το[br]ξαναφώναξε δυνατά µέσα στ᾽αφτιά του.
0:03:58.802,0:04:04.322
Ο Σωκράτης, θέλοντας και μη, σηκώθηκε[br]πάλε βαριεστισµένα και τους είπε: «Δε λέω,
0:04:04.322,0:04:08.849
κ'οἱ δυο σας τιμωρίες είναι και δίκαιες[br]και συφερτικές για μένα και για σας.
0:04:08.849,0:04:11.478
Όμως ἐγώ θα προτιμούσα μιαν τρίτη».
0:04:12.248,0:04:15.509
«Ποιάνε; ποιάνε;» φώναξαν ούλοι χαρούμενα.
0:04:15.509,0:04:18.460
«Είτε σας εβεργέτησα είτε σας ζήμιωσα
0:04:18.460,0:04:21.525
να με βάλετε τώρα, που γέρασα,[br]στο Τεμπελχανιὀ.
0:04:21.891,0:04:25.928
Έτσι και σεις θ'ασφαλιστείτε από µένα[br]κ’ εγώ θα ξεκουραστώ από σάς.
0:04:26.396,0:04:28.413
Και ν᾿ἀφήνετε κάθε πρωί στην πόρτα µου
0:04:28.413,0:04:30.828
(χωρίς να με βλέπετε[br]και χωρίς να σας βλέπω)
0:04:30.828,0:04:34.124
ζεστές κι αφράτες εκείνες[br]τις ωραίες µελόπιτες,
0:04:34.124,0:04:37.552
που δίνετε τόσους αἰώνες ἐβλαβικά[br]στο άγιο φίδι τού Ηρεχθείου,
0:04:37.552,0:04:39.390
τον γιό της Παρθένας.
0:04:39.524,0:04:43.880
Γιατί θαρρώ, πως εγώ σας έκανα[br]και περισσότερο καλό και λιγότερο κακό
0:04:43.880,0:04:46.713
παρὰ κάθε λογής θεϊκό ζωντόβολο».
0:04:49.116,0:04:53.524
Οι δικαστάδες, απελέκητοι χωριάτες, που[br]με το παραµικρό βλαστημούσανε τα θεία,
0:04:53.524,0:04:55.237
γελάσανε μ᾿όλη την καρδιά τους,
0:04:55.237,0:04:57.883
σαν ακούσανε τ᾽αναπάντεχο τούτο χωρατό[br]του Σωκράτη.
0:04:58.286,0:05:01.755
Και περιμέναμε να τους πει κι άλλα. [br]Και κείνος σε λίγο:
0:05:02.345,0:05:05.041
«Κι ἀφού κάνω τη σωστότερη,[br]καθώς φαίνεται, κρίση,
0:05:05.043,0:05:08.198
εγώ ταιριάζει να πάρω και τους μιστούς[br]ὁλωνώνε σας».
0:05:08.697,0:05:12.931
Πωπώ! τι γένηκε τότες![br]Οἱ δικαστάδες λυσσάξανε.
0:05:13.231,0:05:16.176
Άλλοι σηκώσανε τα μπαστούνια,[br]άλλοι αρπάξανε πέτρα
0:05:16.176,0:05:19.716
κι άλλοι χυμήξανε πάνου στα κάγκελα[br]με τα δέκα νύχια μπροστά
0:05:19.716,0:05:22.282
για να τον ξεσκίσουνε[br]κι όλοι φωνάζανε µαζί,
0:05:22.282,0:05:23.952
ποὺ δεν ξεχώριζες λέξη.
0:05:24.401,0:05:28.573
Ακούς εκεί ναν τους ζητάει[br]τους τρεις οβολούς, τον τίµιο κόπο τους.
0:05:29.018,0:05:32.370
Γι' ἀφτὸ λοιπόν αφήσανε τις δουλειές τους[br]νοικοκυρέοι ανθρώποι
0:05:32.370,0:05:35.328
και χασοµερίσαν όλη µέρα[br]για να διαφεντέψουνε την πατρίδα;
0:05:36.024,0:05:39.500
Και δεν είτανε δα για τα λεφτά... [br]μα τους ζητούσε νὰ παρανομήσουν.
0:05:39.981,0:05:41.972
Και να θέλανε, δεν είχανε µήτε ἀφτοὶ
0:05:41.972,0:05:46.235
το δικαίωμα να χαρίσουνε το µιστό τους,[br]µήτε κ᾿η πολιτεία να τους τόνε στερήσει...
0:05:46.535,0:05:52.313
Μωρέ τούτος είναι μπιτ ξετσίπωτος[br]κι άθεος και προδότης! Καλά και θα ιδεί!
0:05:53.020,0:05:56.777
Για τούτο, μια κι ο ίδιος ο Σωκράτης[br]δε διάλεγε το είδος της τιμωρίας του,
0:05:56.777,0:06:00.305
τόνε καταδικάσαν αφτοί,[br]με τη δεύτερη Ψηφοφορία τους
0:06:00.305,0:06:03.227
(πάλε σύµφωνα με το Νόμο)[br]να πιει το φαρμάκι.
0:06:04.428,0:06:08.253
Τότες ίσα ίσα λαμποκόπησε ὁλάκερος[br]απὸ κέφι και δύναμη.
0:06:08.413,0:06:11.830
Απλὸς και σβέλτος, καθὼς τόνε ξέραν[br]οἱ περισσότεροι στα µεθύσια του,
0:06:11.830,0:06:14.883
στους καβγάδες και στον πόλεμο,[br]στάθηκε στέρεα στο βήμα
0:06:14.883,0:06:18.606
και µισοκλείνοντας τα πονηρά του μάτια[br]τους είπε σιγά σιγά τούτα,
0:06:18.606,0:06:20.595
που μέλλει ν'ακουσετε παρακάτου.
0:06:23.195,0:06:26.599
Οι τάχατες «απολογίες», που του γράψανε,[br]φίλοι και µαθητάδες,
0:06:26.739,0:06:31.010
όλες είναι πλάσματα της φαντασίας τους,[br]µικρόλογες προσπάθειες ν᾿ ἀποδείξουνε,
0:06:31.010,0:06:33.963
πως ο Σωκράτης είταν ἀθώος,[br]ο Νόμος είτανε δίκαιος
0:06:33.963,0:06:38.020
κ' οι δικαστάδες ντόµπροι και τίµιοι[br]Αθηναίοι,που κάνανε... λάθος·
0:06:38.588,0:06:43.462
και µονάχοι φταίχτες οἱ τρείς παλιανθρώποι[br]που τόνε κατατρέξανε το ζάβαλη.
0:07:17.735,0:07:30.526
Η αληθινή απολογία του Σωκράτη[br]ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
0:07:31.146,0:07:34.254
ΤΙ ΩΡΑ είναι;… Περασμένο μεσημέρι!…
0:07:35.516,0:07:38.158
Έξι σωστές ωρούλες[br]και δεν άκουσα τίποτα!
0:07:38.627,0:07:41.106
Τα χρόνια, βλέπετε, μου βαρύνανε την ακοή…
0:07:41.932,0:07:43.716
Αν ο Δυσσέας είχε το κουσούρι μου,
0:07:43.716,0:07:46.527
δε θα κόπιαζε να καλαφατίσει[br]τ’ αυτιά του με κερί
0:07:46.527,0:07:48.551
και να δεθεί στο κατάρτι[br]για να μην ακούσει
0:07:48.551,0:07:50.364
το ηδονικό τραγούδι του θανάτου.
0:07:51.205,0:07:55.283
Αγκαλά (μια και το ’φερε η κουβέντα)[br]ο θάνατος αντιλάλησε βαθύτερα
0:07:55.283,0:07:58.435
μέσα στην ψυχή του, κι ύστερα τον άκουγε[br]σ’ όλη του τη ζωή.
0:07:58.953,0:08:03.614
Μα και να ’χα δέκ’ αυτιά κι όλα γερά,[br]πάλε δε θα μπορούσα ν’ ακούσω
0:08:04.109,0:08:07.391
Τα ’χασα μπροστά στο μεγάλο[br]και φανταχτερό σας πλήθος.
0:08:07.784,0:08:10.044
Μου φαινότανε πως ήμουνα στον άλλον κόσμο
0:08:10.044,0:08:13.276
και με δικάζανε πεθαμένον[br]πεντακόσοι Πλούτωνες.
0:08:13.714,0:08:15.909
Γι’ αυτό και χαμογελούσα ταπεινά.
0:08:16.397,0:08:19.405
Ήταν από φόβο, σαστισμάρα και βλακεία!
0:08:19.774,0:08:24.344
Α!… νιώθω να λαχταρίζει μέσα στην ψυχή μου[br]το πατριωτικό μου φιλότιμο.
0:08:24.735,0:08:27.069
Έχω κι εγώ τις μεγάλες αυτές αρετές!
0:08:27.458,0:08:29.981
Κι αληθινά, όπου ριζοβολήσει[br]τούτ’ η Τριάδα
0:08:30.321,0:08:32.193
(βλακεία, σαστισμάρα και φόβος)
0:08:32.193,0:08:35.676
εκεί κι ο Νόμος έχει δύναμη[br]κι ο λαός είν’ ευτυχισμένος.
0:08:36.269,0:08:40.279
Λοιπόν, δεν άκουσα τίποτα,[br]γιατί ’χε σταματήσει το μυαλό μου.
0:08:40.471,0:08:44.868
Άλλοτε συνήθιζε να ταξιδεύει πολύ μακριά,[br]σε μια χώρα ξωτική,
0:08:44.868,0:08:47.736
που μήτε πουλί μήτε πλεούμενο[br]τηνε ζύγωσε ποτές,
0:08:47.736,0:08:49.535
γιατί δεν υπάρχει πουθενά.
0:08:49.998,0:08:53.501
Εκείθες ματαγύριζε πάντα[br]γιομάτο βουητά και θάμπη
0:08:53.501,0:08:55.241
και πόνους αβάσταγους.
0:08:55.780,0:08:58.847
Ήταν η χώρα των Ιδεών, ω άντρες Αθηναίοι!
0:08:59.220,0:09:02.929
Κι όποιος μπει σ’ αυτήνε μια φορά[br]παθαίνει το δυστύχημα του Τειρεσία,
0:09:02.929,0:09:07.025
που είδε την Παλλάδα κατάγυμνη.[br]Στραβώνεται για πάντα!
0:09:08.051,0:09:11.602
Μα τώρα τελευταία το μυαλό μου[br]φέρνεται σαν τα μουλάρια
0:09:11.602,0:09:14.265
που βρίσκονται ξαφνικά μπροστά[br]σ’ ολόρθο γκρεμόν
0:09:14.265,0:09:16.337
ή πάνου σε σάπιο γεφύρι.
0:09:16.617,0:09:19.515
Κωλώνει, καρφώνεται, πεισματώνει
0:09:19.515,0:09:22.632
και δε θέλει να κάνει μισή πιθαμή[br]πέρ’ από τη μύτη μου.
0:09:22.919,0:09:26.156
Και μ’ αναγκάζει να σκύβω[br]να κοιτάζω τη μύτη μου!
0:09:26.492,0:09:31.539
Ολάκερος κόσμος! Απεραντοσύνη[br]της ασκήμιας, ήγουν της αλήθειας!
0:09:31.941,0:09:36.737
Με πιάνει ζάλη και τα μελίγγια μου[br]χτυπάνε σα σφυριά. Παράξενο πράμα!
0:09:37.063,0:09:41.423
Βλέπουμε θεούς, ιδέες, ονείρατα,[br]περασμένα, μελλούμενα,
0:09:41.544,0:09:44.822
και δε βλέπουμε τη μύτη μας,[br]ω άντρες Αθηναίοι!
0:09:45.201,0:09:47.979
Τώρα καταλαβαίνω πως αληθινά σοφός είναι
0:09:47.979,0:09:51.238
εκείνος που καταφέρνει να τηνε ιδεί[br]και να την καταλάβει.
0:09:51.685,0:09:54.709
Κι εγώ μήτε την είχα ποτές υποψιαστεί[br]πως υπάρχει,
0:09:54.976,0:09:57.752
κι ας με πειράζαν όλοι[br]πως ήτανε πλατσουκωτή
0:09:57.752,0:09:59.654
σαν της μαϊμούς και του τράγου.
0:10:00.099,0:10:04.080
Δεν άκουσα το λοιπόν τίποτα,[br]γιατί όλες αυτές τις ώρες
0:10:04.080,0:10:06.705
μελετούσα τη μύτη μου για να γίνω σοφός.
0:10:07.943,0:10:11.536
Βέβαια τα παραλέω.[br]Δεν μπορεί να μην άκουσα τίποτα!
0:10:11.536,0:10:15.759
Άρπαζε και μένα κάπου κάπου τ’ αυτί μου[br]καμιά βρισιά των κατηγόρων
0:10:15.759,0:10:17.678
ή καμιά βλαστήμια δική σας.
0:10:18.008,0:10:21.898
Και γελούσα μέσα μου με τις κοροϊδευτικές[br]απάντησες που μου ερχόντανε.
0:10:22.350,0:10:24.680
Μα δεν μπορούσα ναν τις πω[br]κείνη τη στιγμή·
0:10:25.078,0:10:28.096
ο νόμος απαγορεύει να διακόψεις το ρήτορα.
0:10:28.246,0:10:31.815
Έτσι, κρατιόμουνα κι εγώ, για να σας τα πω[br]μια και καλή στο τέλος,
0:10:31.815,0:10:35.590
καθώς σφίγγεται, κρατιέται κι αναβάλλει[br]κανείς τις χειμωνιάτικες νύχτες,
0:10:35.590,0:10:39.546
σα βρέχει και φυσάει χιονιάς,[br]να βγει στην αυλή προς νερού του.
0:10:40.025,0:10:44.151
Μα σαν ήρτε κι η σειρά μου να μιλήσω,[br]ξέχασα τί θα σας έλεγα
0:10:44.481,0:10:46.319
και βαρέθηκα νάν τα θυμηθώ.
0:10:47.511,0:10:51.324
Μα κείνο που άκουσα καλύτερα ήταν[br]η θανατική σας απόφαση.
0:10:51.700,0:10:54.844
Την ήξερ’ από τα πριν,[br]γιατί ’χα πλέρια μπιστοσύνη
0:10:54.844,0:10:56.432
στον ξεπεσμό του καιρού μας.
0:10:56.683,0:11:00.320
Μα και να μην την ήξερα,[br]δε θα ’τανε δύσκολο να την καταλάβω.
0:11:00.533,0:11:04.609
Τα νυσταγμένα μάτια σας και τα χασμουρητά[br]σας το μαρτυρούσανε καθαρά.
0:11:04.822,0:11:07.672
Δεν ήτανε λοιπόν ανάγκη[br]να βάλετε κοτζάμ τελάλη
0:11:07.672,0:11:09.698
να μου το γκαρίξει μέσα στ’ αυτιά μου.
0:11:09.888,0:11:13.230
Μα και να μη νυστάζατε,[br]πάλε θα με θανατώνατε.
0:11:13.524,0:11:15.042
Κοιτάξτε τους κατηγόρους!
0:11:15.271,0:11:18.913
Ωραίοι, πλούσια ντυμένοι,[br]σπουδαία προσώπατα!
0:11:19.125,0:11:24.145
Πατριώτες με πατέντα! Κοτσαμπασήδες,[br]ήλιοι της Δημοκρατίας!…
0:11:24.870,0:11:28.063
Γιά κοιτάχτε κι εμένα! Σουλούπι μια φορά!
0:11:28.531,0:11:32.366
Κουρελής, κακοσούσουμος,[br]γρουσούζης, ανιπρόκοπος,
0:11:32.366,0:11:36.660
σωστός κοπρίτης[br]κι «ἀνδρῶν ἁπάντων σοφώτατος!».
0:11:37.153,0:11:40.139
Πού να κρυφτώ![br]Ν’ ανοίξ’ η γης να με καταπιεί!…
0:11:40.464,0:11:42.110
Κι εγώ να ’μουνα στη θέση σας,
0:11:42.110,0:11:44.645
θα ντρεπόμουν να μην καταδικάσω[br]τον εαυτό μου
0:11:44.645,0:11:47.440
και σε θάνατο και σ’ ανελέητο στειλιάρι,
0:11:47.440,0:11:50.646
και θα τα θεωρούσα και τα δυο[br]μεγάλη μου τιμή.
0:11:51.562,0:11:55.790
Η ψυχή τους όμως ξεπερνάει πολύ[br]την όψη τους και το ντύσιμό τους
0:11:55.790,0:11:57.334
σ’ ομορφιά και πλούτο!
0:11:57.840,0:12:00.702
Γιατί καταδεχτήκανε να ζητήσουνε[br]το θάνατο μου;
0:12:00.974,0:12:03.144
Για το καλό της πολιτείας!
0:12:03.499,0:12:06.487
Αυτοί δεν κερδίζουνε τίποτα,[br]κι αν πεθάνω κι αν ζήσω.
0:12:06.685,0:12:08.238
Μήτε τα χωράφια, που δεν έχω,
0:12:08.238,0:12:10.650
θέλανε να μου τα τσεπώσουνε φτηνά[br]στη δημοπρασία·
0:12:10.650,0:12:14.851
μήτε να μ’ αναγκάσουνε νάν τούς δώσω λεφτά[br]για να πάρουνε πίσω τη μήνυση
0:12:14.851,0:12:19.610
(πού να τα βρω;)· μήτε βέβαια βιάζονται[br]να χηρέψ’ η γριά Ξανθίππη,
0:12:19.610,0:12:23.265
για να μου τηνε παντρευτεί κάποιος[br]από τους τρεις (χαρά στο πράμα!).
0:12:24.053,0:12:27.344
Θέλαν, ω άντρες Αθηναίοι,[br]με το δικό μου πέσιμο
0:12:27.344,0:12:30.839
να στηρίξουνε μέσα στην ψυχή σας[br]την Αρετή, που τρεκλίζει.
0:12:31.165,0:12:34.622
Του λαού μπροστάρηδες,[br]αν δεν ήτανε τίμιοι και καθαροί,
0:12:34.622,0:12:37.559
θα ’ταν αυτοί κατηγορουμένοι[br]κι εγώ κατήγορος.
0:12:38.264,0:12:41.945
Ποιός δε θαμπώνεται μπροστά[br]στο μεγαλοδύναμο ταμπάκη τον Άνυτο;
0:12:42.198,0:12:44.039
Ο γενναίος στρατηγός!
0:12:44.518,0:12:47.794
Τονε στείλατε με τριάντα καράβια[br]να σώσει το Νιόκαστρο
0:12:47.794,0:12:52.054
κι αυτός κρύφτηκε δώθες από τον κάβο Μαλιά[br](ενάντιος άνεμος),
0:12:52.054,0:12:55.270
ώσπου να πέσει το κάστρο[br]και να γλιτώσει το πετσί του.
0:12:55.615,0:12:59.385
Το ζαναέτι, βλέπεις, τον κάνει να[br]λογαριάζει πιότερο τα πετσιά
0:12:59.385,0:13:01.498
κι απ’ τον «ὑπέρ πατρίδος» θάνατο.
0:13:01.498,0:13:06.132
Κι όταν ύστερα δικάστηκε για προδότης,[br]έδειξε πόσο στρατηγικός ήτανε!
0:13:06.334,0:13:09.106
Αυτός, που φοβάται τη ζωή του[br]για τα χρήματα,
0:13:09.106,0:13:11.435
δε φοβήθηκε τα χρήματα για τη ζωή του.
0:13:11.868,0:13:15.956
Έτσι, οι τοτεσινοί δικαστάδες[br]τον αθωώσανε καταπώς ταίριαζε
0:13:15.956,0:13:18.576
και σ’ αυτόνε[br]και στα συνήθεια της δημοκρατίας
0:13:18.576,0:13:21.687
και στον ενάντιον άνεμο,[br]που του στάθηκε τόσο βολικός.
0:13:22.711,0:13:27.757
Δεν του συχωρνάω μονάχα που πλήρωσε μιαν[br]ολάκερη μνα στον Πολυκράτη το δικολάβο
0:13:27.757,0:13:31.252
ναν του γράψει την κατηγορία,[br]που σας απάγγειλε σα θεατρίνος.
0:13:31.569,0:13:35.477
Και δεν ερχότανε σε μένα ο χριστιανός[br]ναν του σκαρώσω μιαν καλύτερη
0:13:35.477,0:13:38.511
(τουλάχιστο ξυπνότερη)[br]και με τα μισά λεφτά;
0:13:39.005,0:13:41.513
Αφού με τα δυο λόγια που σας είπα[br]για υπεράσπισή μου
0:13:41.513,0:13:44.606
κατάφερα να σας λυσσάξω[br]και να με καταδικάσετε σε θάνατο,
0:13:44.606,0:13:48.618
θαν τα κατάφερνα πολύ περισσότερο[br]κατηγορώντας ο ίδιος τον εαυτό μου,
0:13:48.618,0:13:50.179
όπως θαν το κάνω τώρα.
0:13:50.780,0:13:54.064
Κι αυτά τα λεφτά μου χρειαζόντανε[br]για ν’ αγοράσω το φαρμάκι,
0:13:54.064,0:13:55.515
την καλύτερη μάρκα,
0:13:55.515,0:13:58.100
και να φτιάξω και το κιβούρι μου[br]από καρυδόξυλο,
0:13:58.100,0:14:02.427
έτσι να σκάσ’ η κυρά Σωκράταινα,[br]που δε μ’ είχε ποτέ της σε υπόληψη!
0:14:03.968,0:14:05.815
Αμ’ ό Λύκων ο ρήτορας;
0:14:05.968,0:14:09.436
Είδατε ποτέ σας ρήτορα[br]που να ’ναι μονάχα «δημοπίθηκος»;
0:14:09.700,0:14:11.589
Γι’ αυτό και σεις τονε κάνατε στρατηγό
0:14:11.589,0:14:14.059
και του μπιστεφτήκατε[br]να φυλάξει τον Έπαχτο.
0:14:14.687,0:14:17.320
Μα τούτος, ξέροντας[br]τί θα πει πατριωτισμός,
0:14:17.320,0:14:20.154
πούλησε το κάστρο στους οχτρούς[br]«ἀντί ἀργυρίου».
0:14:20.559,0:14:22.099
Κι ύστερα πιστέψατε κι αυτόνε,
0:14:22.099,0:14:24.839
πως δεν μπόρεσε να κάνει τίποτες[br]ενάντια στη Μοίρα,
0:14:24.839,0:14:27.785
που κι οι θεοί τής υποτάζονται,[br]αντίς να πει:
0:14:27.785,0:14:30.760
ενάντια στο χρήμα,[br]που κυβερνάει και τη Μοίρα!
0:14:31.436,0:14:35.940
Κι αυτός ο δοξασμένος σωτήρας[br]κάνει νόμους που διαφεντεύουνε τη ζωή,
0:14:35.940,0:14:39.244
την τιμή και την περιουσία του λαού,[br]δηλαδή τη δικιά του
0:14:39.484,0:14:44.371
και που σκοτώνουνε τους προδότες, δηλαδή[br]τους ανάξιους να πουλάνε την πατρίδα!
0:14:45.648,0:14:49.729
Κι αν ετούτ’ οι δυο καυκιούνται πως είναι[br]με το δίκιο τους «εραστές της πόλης»,
0:14:49.892,0:14:52.347
είναι κι ο τρίτος «ερωμένος της πόλης»:
0:14:52.456,0:14:57.748
«Μέλητος Μελήτου Πιτθιεύς Σωκράτει[br]Σωφρονίσκου Ἀλωπεκῆθεν…
0:14:58.046,0:14:59.696
Τίμημα θάνατος!».
0:15:00.210,0:15:05.520
Ο μυρωδάτος Μέλητος, άγνωστος ποιητής[br]και διάσημος «τέτοιος».
0:15:05.979,0:15:07.850
Όμως αληθινό παλικάρι.
0:15:07.850,0:15:11.756
Δέχτηκε για λίγα κατοστάρικα[br]να υπογράψει αυτός την κατηγορία
0:15:11.756,0:15:15.826
και ν’ αντικρύσει μοναχός του τον κίντυνο[br]σαν τύχαινε και μ’ αθωώνατε,
0:15:15.826,0:15:20.185
να καταδικαστεί σε «ατιμία»[br]— σα να ’χε τίποτα να χάσει το παιδί.
0:15:21.066,0:15:24.169
Μπροστά σ’ αυτούς, εγώ δεν έκανα[br]τίποτα για την πατρίδα.
0:15:24.469,0:15:27.654
Μήτε το Νιόκαστρο πρόδωσα,[br]μήτε τον Έπαχτο πούλησα,
0:15:27.654,0:15:32.252
μήτε στα ρέματα του Κηφισού παραδόθηκα[br]στα μυστήρια της αρσενικής Αφροδίτης!
0:15:32.252,0:15:35.440
Κι όσες φορές μου φορτώσατε με το ζόρι[br]κανέν’ αξίωμα,
0:15:35.440,0:15:38.112
πάγαινα κόντρα με τις συνήθειες[br]των άλλων αρχόντων
0:15:38.112,0:15:39.721
και με τα γούστα του λαού,
0:15:39.721,0:15:42.921
πες γιατί ’μουνα στραβόξυλο,[br]πες γιατί ’μουν άνθρωπος ίσιος.
0:15:43.915,0:15:46.514
Και πριν να δοξαστείτε σεις[br]θανατώνοντάς με,
0:15:46.514,0:15:49.937
παρά τρίχα να πάθαινα τρεις άλλες φορές[br]το ίδιο αστείο,
0:15:50.233,0:15:54.334
δυο στα καλά χρόνια της δημοκρατίας[br]και μια με τους τριάντα τυράννους.
0:15:54.775,0:15:58.298
Μα κι αν δεν ήτανε τόσο μεγάλα[br]τα μπόγια των κατηγόρων
0:15:58.298,0:15:59.837
και τόσο μικρούλι το δικό μου,
0:15:59.837,0:16:03.539
θα ’φτανε η δική σας σοφία κι αλαθοσύνη[br]για νά καταδικαστώ.
0:16:03.942,0:16:08.876
Είσαστε διαλεμένοι με το κουκί[br]— άσπρο, μαύρο! Ένας κι ένας.
0:16:08.876,0:16:10.077
«Διὸς κριταί!».
0:16:10.476,0:16:12.280
Μοναχά ψυχή και μυαλό.
0:16:12.280,0:16:15.136
Χωρίς φαντασία και χωρίς[br]μάταια ψιλολογήματα.
0:16:15.136,0:16:16.706
Μια κι όξω!
0:16:16.706,0:16:21.295
Γι’ αυτό και βγάζετε τη θανατικήν απόφαση[br]με την ίδια ευκολία που βγάζετε
0:16:21.295,0:16:24.458
τη μύξα σας με τα δάχτυλα[br]και την κολλάτε κει που κάθεστε.
0:16:25.837,0:16:27.871
Νά τος ο Πανάρετος από την Πλάκα,
0:16:27.871,0:16:30.780
πρόεδρος του συλλόγου[br]για την προστασία της Ηθικής,
0:16:30.780,0:16:33.876
που δεν αφήνει δυο σκυλιά[br]ν’ ανταμώσουνε στο δρόμο,
0:16:33.876,0:16:36.856
μα παραδίνει κρυφά τη γυναίκα του[br]στους αγαπητικούς του
0:16:36.856,0:16:38.438
— κι αυτός βλέπει!
0:16:38.951,0:16:43.317
Νά κι ο Χοιρέας από τη Λεψίνα,[br]καταστρόγγυλος μπροστά και πίσου,
0:16:43.317,0:16:47.051
κι ολάσπρος μέσα κι όξω,[br]που ξηγάει τα μυστήρια της θεάς,
0:16:47.051,0:16:52.127
μα δεν ξηγάει και το πώς γενήκανε φαμελικά[br]του τα χωράφια και τα λιοστάσια της.
0:16:52.691,0:16:56.087
Νά κι οι τρανοί σταρέμποροι[br]και καραβοκυραίοι του Περαία,
0:16:56.087,0:16:59.902
τα καλαδέρφια οι Σαρανταδάχτυλοι[br](όνομα και πράγμα!),
0:16:59.902,0:17:03.091
που τα καταφέρνουνε και γίνονται[br]κάθε χρόνο «σιτοφύλακες»
0:17:03.091,0:17:05.681
για να κανονίζουν αυτοί την τιμή[br]των γεννημάτων,
0:17:05.681,0:17:09.646
των αλευριών και του ψωμιού[br]και να κοντρολάρουνε τα ζύγια των αλλωνών,
0:17:09.646,0:17:11.342
μπας κι είναι ξύκικα!
0:17:11.932,0:17:15.052
Νά κι ο τοκογλύφος ο Ξηνταβελόνης[br]από την Κηφισιά,
0:17:15.052,0:17:18.676
που ρήμαξε τη φτωχολογιά, μα χτίζει[br]βωμούς στον Έλεο και,
0:17:18.676,0:17:22.736
τρώγοντας όλο κριθαρόψωμο[br]και σάπιες ελιές, βγάνει βουζούνους
0:17:22.736,0:17:26.979
και ξύνεται κει που του ταίριαζε[br]να βγάλει κέρατα και να φοράει τη ζέβγλα.
0:17:27.546,0:17:31.680
Νά κι ο Παρθενίας από τον Κολωνό,[br]μυγιάγγιχτος καλλωπιστής,
0:17:31.680,0:17:33.033
λουσμένος στ’ αρώματα
0:17:33.033,0:17:36.540
μα ταχτικός αγοραστής κάθε χρόνο[br]του πορνικού φόρου,
0:17:36.540,0:17:39.658
που του τονε πλερώνουνε[br]κι ο αδερφός του κι η τσάτσα του.
0:17:39.738,0:17:42.213
Νά κι ο μέγας ορφανοφάγος Πονόψυχος,
0:17:42.213,0:17:44.505
που πέταξε στο δρόμο[br]τα παιδιά τ’ αδερφού του
0:17:44.505,0:17:47.110
κι ύστερα κλαίγεται πως αυτά[br]τονε φτωχύνανε.
0:17:47.588,0:17:51.858
Νά κι ο Θρασέας, ο μπράβος του Κλέωνα,[br]που έκανε καρτέρι μ’ άλλους δεκαπέντε
0:17:51.858,0:17:55.514
για να δείρουν ή να σκοτώσουν ένανε,[br]και τώρα, που αλλάξανε τα πράματα,
0:17:55.514,0:17:58.930
τον έπιασε τρεμούλα και λέει πως μετάνιωσε[br]και θα καλογερέψει,
0:17:58.930,0:18:00.333
για να σώσει την ψυχή του !
0:18:00.714,0:18:03.654
Νά κι ο φημισμένος ψευτομάρτυρας Αληθίων,
0:18:03.654,0:18:06.114
που για να προφταίνει[br]στις πολλές δουλειές του,
0:18:06.114,0:18:11.041
άνοιξε γραφείο στη γειτονιά[br]των δικαστηρίων με δέκα βοηθούς… Νά κι ο…
0:18:12.221,0:18:17.667
Μεγάλος σαματάς έγινε εκείνην την ώρα,[br]με φοβέρες και φωνές: “Κάτου! Κάτου!”
0:18:18.885,0:18:21.922
Τί «κάτου» και «ξεκάτου»![br]Μη βραχνιάζετε τζάμπα!..
0:18:21.922,0:18:25.037
Έχετε καιρό να θυμώσετε,[br]γιατί θα σας ψάλω χειρότερα.
0:18:25.484,0:18:28.102
Φοβηθήκατε μην ξεσκεπάσω[br]καθενού σας χωριστά
0:18:28.102,0:18:29.823
τις μπομπές και τα μασκαραλίκια.
0:18:30.097,0:18:33.209
Συχάστε… Δε βλέπω παραπέρ’[br]από τις δυο πρώτες σειρές.
0:18:33.507,0:18:35.991
Ύστερα, πού να σας ξέρω κι ολουνούς[br]με τ’ όνομα…
0:18:36.416,0:18:41.092
Αν βαραίνουνε την ψυχή καθενού σας[br]από δέκα μονάχα (βάλε τρεις!) ατιμίες,
0:18:41.255,0:18:42.939
η σούμα τους θα ’τανε χιλιάδες!
0:18:43.190,0:18:45.392
Ποιός θα μπορούσε νάν τις πει μια μια;
0:18:45.822,0:18:50.368
Εμένα μου κολλήσανε τρεις όλο όλο[br]και χρειαστήκαν έξι ολάκερες ώρες
0:18:50.368,0:18:52.822
για να σας τις ιστορήσουνε[br]και ναν τις πιστέψετε!..·
0:18:53.316,0:18:57.028
Και το κάτου της γραφής,[br]τί χολοσκάνετε με το ξεσκέπασμά σας;
0:18:57.255,0:19:01.170
Είσαστε σεις ο Νόμος, —[br]ο Νόμος χτες και σήμερα κι αύριο…
0:19:01.460,0:19:03.154
Ένας σας να ’τανε καθαρός,
0:19:03.154,0:19:06.341
ο Νόμος θα γκρεμιζότανε χάμου[br]θρύψαλα και κουρνιαχτός.
0:19:08.673,0:19:11.876
Μη μου πείτε: «Νά τος![br]Τόσα χρόνια γλωσσοκοπανούσε
0:19:11.876,0:19:14.559
πως το πνέμα κυβερνάει την ύλη[br]κι η ψυχή το σώμα·
0:19:14.559,0:19:17.957
πως δε λογάριαζε τη γνώμη του μπουλουκιού[br]μα μονάχα των φιλοσόφων
0:19:17.957,0:19:20.817
(δηλαδή τη δική του·[br]όλ’ οι ρέστοι σοφιστάδες!).
0:19:21.224,0:19:24.839
Και τώρα, μόλις τα βρήκε σκούρα,[br]τα ξέχασε όλα και παραφέρνεται,
0:19:24.839,0:19:26.264
παρακαλεί και βρίζει».
0:19:26.971,0:19:29.457
Μα δε βρίζω και δεν παινώ τίποτα!
0:19:29.708,0:19:34.442
Μήτε λυπάμαι που πεθαίνω των αδίκων άδικα,[br]μήτε θα ντρεπόμουν αν πέθαινα δίκια.
0:19:34.913,0:19:37.917
Δε με νοιάζει που ξεμπερδεύω σήμερα[br]με την μπαμπεσιά των νόμων,
0:19:37.917,0:19:40.145
όπως δε θα μ’ ένοιαζε[br]να σας άδειαζα τη γωνιά
0:19:40.145,0:19:43.189
μετά λίγους μήνες ή χρόνια[br]με το θέλημα της Φύσης.
0:19:43.674,0:19:45.305
Σας χρωστάω και χάρη…
0:19:45.631,0:19:49.986
Φεύγοντας με παράτα και σάλπιγγες από[br]το να Τίποτα για τ’ άλλο το πιο Τίποτα,
0:19:49.986,0:19:53.047
κάνω γούστο να κοροϊδεύω[br]και σας και τον εαυτό μου.
0:19:53.457,0:19:56.612
Τί τα θέλετε! Κρίνω θα πει κοροϊδεύω.
0:19:57.697,0:20:00.467
Και σα συλλογιέμαι πως[br]σκυλιάζετε μ’ αυτά που σας λέω,
0:20:00.467,0:20:03.702
μα δεν μπορείτε να μου κάνετε τίποτα[br]μήτε και να φύγετε αποδώ,
0:20:03.702,0:20:08.070
γιατί θα χάσετε τους τρεις οβολούς,[br]χοροπηδάω από κέφι και χαιρεκάκια.
0:20:08.881,0:20:12.341
Σας αγαπάω και μου ’ρχεται[br]να σας αγκαλιάσω και να σας φιλήσω,
0:20:12.341,0:20:14.671
όπως κάνουν οι μεθυσμένοι κλαουρίζοντας…
0:20:15.226,0:20:19.774
Εσείς θα τρομάζατε πιο πολύ μοναχά να[br]φανταζόσαστε τον εαυτό σας στη θέση μου.
0:20:20.090,0:20:24.732
Γιά πείτε πως σας δέσανε πρώτα κι ύστερα[br]σας ποτίσανε με το ζόρι το φαρμακοζούμι!
0:20:24.970,0:20:28.639
Νά! Κι άρχισαν οι πόνοι κι οι σπασμοί,[br]το γυάλωμα των ματιών
0:20:28.639,0:20:30.239
και τ’ άφρισμα του στομάτου·
0:20:30.239,0:20:33.733
το κρουστάλλιασμα των ποδιών[br]ανεβαίνει γλιστρώντας λίγο λίγο
0:20:33.733,0:20:37.204
και μπήγει τα νύχια του πρώτα[br]στο στομάχι κι ύστερα στην καρδιά…
0:20:37.671,0:20:39.068
Κι αυτό ήταν όλο!…
0:20:40.785,0:20:43.912
Μην πασπατεύετε τις κοιλιές σας[br]ω άντρες Αθηναίοι.
0:20:44.265,0:20:46.075
Καίνε σαν τις πλάκες του φούρνου.
0:20:46.395,0:20:48.471
Εκεί μέσα, κανένα φαρμάκι δε δουλεύει,
0:20:48.471,0:20:52.184
μα χορεύουν (ή σε λίγο θα χορέψουν)[br]όλα τα καλά του Θεού:
0:20:52.607,0:20:57.201
τράγιο συκώτι ψημένο στη θράκα,[br]παλαμίδα σαλαμούρα της Μαυροθάλασσας,
0:20:57.201,0:21:00.008
χοιρινά λουκάνικα με μπόλικο πιπέρι[br]και σκόρδο,
0:21:00.008,0:21:05.051
καρύδια, σταφίδα, κρασί (πολύ κρασί!)[br]κι άνεμος μουσικός!
0:21:05.754,0:21:07.629
Είσαστε αθάνατοι!
0:21:07.879,0:21:10.208
Και θα ’σαστε να πούμε αθανατότεροι,
0:21:10.208,0:21:12.864
αν η Μοίρα σάς γεννούσε[br]με μιαν αλογήσιαν ούρα
0:21:12.864,0:21:16.133
που να σαλεύει μοναχή της[br]ζερβά δεξιά σα βεντάγια
0:21:16.133,0:21:19.427
και να διώχνει τις μύγες που σας τσιμπάνε[br]την ώρα που κοιμάστε
0:21:19.427,0:21:23.237
και την ώρα που δικάζετε,[br]— σα δικάζετε κοιμάμενοι!…
0:21:35.937,0:21:45.560
Η αληθινή απολογία του Σωκράτη[br]ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
0:21:45.974,0:21:49.396
Σαν είδα τον εαφτό μου καργαρισμένον[br]απάνου στο σανιδοκρέβατο
0:21:49.396,0:21:52.100
με την κωμικήν επισημότητα[br]πόχουν τα λείψανα,
0:21:52.420,0:21:56.047
και γύρα μου θλιμένες Μαγδαληνές[br]τον πατριωτισμό των κατηγόρων,
0:21:56.047,0:21:59.057
τη δική σας αγαθοσύνη[br]και την παρθενιά των νόμων,
0:21:59.242,0:22:00.754
γέλασα με την καρδιά μου.
0:22:01.090,0:22:04.562
Γιατί, καθώς το ξέρετε, οι ψείρες[br]φέβγουν από τους πεθαμένους
0:22:04.562,0:22:05.973
και πάνε στους ζωντανούς.
0:22:06.434,0:22:10.356
Και σαν κοίταξα και σας και τους ζωντανούς[br]από πάνω ως κάτου να βρομάτε
0:22:10.356,0:22:12.119
σαν ψοφίμια δέκα μερών
0:22:12.391,0:22:17.125
(άλλος να χει θέρμες, άλλος σπάσιμο και[br]άλλος μαγιασίλι..., ψώρα..., χτικιό...)
0:22:17.425,0:22:20.842
κι ωστόσο να χετε την όρεξη[br]να βγάλετε το μάτι του πλαγινού σας,
0:22:20.842,0:22:22.723
πήγε ο νους μου στα ζώα :
0:22:23.331,0:22:26.840
όσα τρώνε τ' άλλα νομίζουνε[br]τον εαφτό τους αθάνατο˙
0:22:27.108,0:22:29.428
κι όσα τρώγονται δεν μπορεί[br]να μην ελπίζουνε,
0:22:29.428,0:22:32.291
πως θ' αναστηθούνε μια μέρα[br]σε καλύτερη ζωή.
0:22:33.758,0:22:36.592
Κι ύστερα σκέφτηκα : αντίς, μωρέ Σωκράτη,
0:22:36.592,0:22:40.148
να στέκεσαι πάνω στο βήμα[br]"και όμμασι και σχήμασι φαιδρός"
0:22:40.148,0:22:44.323
ναν τους κοροϊδέβεις, αν είχανε μπροστά[br]τους ξαπλωμένο το κουφάρι σου,
0:22:44.323,0:22:48.656
για ναν το δικάσουν, όπως δικάζουν[br]οι εφέτες στο "επί Πρυτανείω" δικαστήριο
0:22:48.656,0:22:53.348
τ' άψυχα πράματα : τα τούβλα, τις[br]πεπονόφλουδες, τα χασάπικα τσιγκέλια...,
0:22:53.348,0:22:54.911
ξέρεις τι θα γινότανε ;
0:22:55.423,0:22:59.719
Θα μαζεβόντανε γύρα σου, θα σκύβανε[br]να σε κοιτάξουνε κάμποσην ώρα,
0:22:59.719,0:23:03.068
θα κουνούσανε λυπητερά[br]το κεφάλι τους κι ύστερα θα λέγανε:
0:23:03.467,0:23:07.540
"Καλός είταν ο κακομοίρης!...[br]Για ιδές πώς ομόρφηνε πεθαμένος!
0:23:07.898,0:23:11.700
Κλείσανε τ' αλεπουδίσια μάτια του,[br]λιγοστέψανε τα πρησμένα χείλια του,
0:23:11.700,0:23:14.675
στένεψε και μάκρυνε[br]η πλατσουκωτή του μύτη...
0:23:14.992,0:23:16.389
Έγινε μια χαρά!...
0:23:17.030,0:23:18.469
Θυμόσαστε τι γούστο που είχε,
0:23:18.469,0:23:21.632
σαν αλουποτίναζε τους σοφιστάδες[br]και τους κάλπηδες!...
0:23:21.882,0:23:23.721
Έκανε μεγάλο καλό στην πολιτεία.
0:23:23.975,0:23:27.094
Γι' αυτό δεν είδε χαΐρι...[br]Έζησε και πέθανε στην ψάθα...
0:23:27.871,0:23:29.671
Και ναν τα λέμε συναμεταξύ μας,
0:23:29.671,0:23:33.505
όποιος ζημιώνεται με τα λόγια και[br]τις πράξεις του μπορεί να ναι κουτός,
0:23:33.505,0:23:34.838
μα κατεργάρης δεν είναι˙
0:23:35.055,0:23:38.017
κι όποιος κερδίζει με τις πράξεις του[br]και με τα λόγια του
0:23:38.017,0:23:40.506
αφτουνού βρωμάνε κ' οι φούχτες[br]κ' η ψυχή του...
0:23:41.008,0:23:45.121
Ξέρεις τι λέω; Ναν του κάνουμε[br]την κηδεία του "δημοσία δαπάνη".
0:23:45.121,0:23:47.537
Χρειάζονται παραδείγματα[br]για τα παιδιά μας".
0:23:48.943,0:23:52.149
Μα τώρα, που δεν είμουνα τυχερός[br]να χω πεθάνει μοναχός μου,
0:23:52.149,0:23:55.068
με σκοτώνετε σεις... πάλε για παράδειγμα.
0:23:55.390,0:23:56.943
Σας χρειαζόταν ένα θύμα...
0:23:56.943,0:24:00.083
όχι για να μάθουνε τα παιδιά σας[br]ν' αγαπάνε την αρετή,
0:24:00.284,0:24:02.564
μα για να φοβούνται την δημοκρατία!
0:24:02.995,0:24:05.326
Σας χρειαζόταν ένα θύμα πολύ μεγάλο,
0:24:05.605,0:24:08.484
για να πλερώσει τα κακουργήματα[br]της χτεσινής τυραννίας
0:24:08.484,0:24:11.052
και να φράξει το δρόμο[br]του ξαναγυρισμού της.
0:24:11.297,0:24:13.758
Αφού το σκάσαν οι φταίχτες, πιάσατ' εμένα,
0:24:13.758,0:24:16.768
το δάσκαλο του Κριτία[br]και του Θηραμένη του κόθορνου,
0:24:16.768,0:24:21.242
τον αρνητή της οχλοκρατίας, την Αλογόμυγα,[br]που σας έμπαινε στα ρουθούνια...
0:24:21.948,0:24:23.942
Το κορμί μου (κόκαλα και σάρκες)
0:24:23.942,0:24:26.523
δε βαραίνει βέβαια[br]μέσα στην παλάντζα της Νέμεσης,
0:24:26.523,0:24:29.930
όσο τα χίλια πεντακόσια κορμιά[br]των σκοτωμένων από τους τυράννους˙
0:24:30.191,0:24:33.371
όμως βαραίνει τ' όνομά μου κ' η ψυχή μου!
0:24:33.756,0:24:38.265
Κι όλοι σας ίσαμ' εκατό γενιές να μπαίνατε[br]στο να τάσι της παλάντζας,
0:24:38.265,0:24:40.561
πάλε εγώ θα βάραινα περισσότερο...
0:24:41.619,0:24:45.146
Θα βρεθούν ύστερ' από πολλά χρόνια[br]και φίλοι κι αρνητάδες μου,
0:24:45.146,0:24:48.376
και ντόπιοι και ξένοι,[br]και συγκαιρινοί και μελλούμενοι,
0:24:48.376,0:24:51.008
που θα κάνουνε ντόρο μεγάλο[br]γύρα στο θάνατό μου.
0:24:51.386,0:24:55.472
Θα με πούνε "των Ελλήνων το άριστον",[br]"αηδόνα Μουσών",
0:24:55.472,0:25:00.376
"τον δικαιότατον", "τον φρονιμώτατον",[br]"κορώνα της Ελλάδος".
0:25:00.827,0:25:04.580
Τα παιδιά σας θα μου χτίσουν εκκλησιά,[br]το "Σωκρατείον",
0:25:04.580,0:25:07.814
και θα μου κάνουνε θυσίες[br]κάθε χρόνο, την άνοιξη...
0:25:08.113,0:25:09.824
Θα με προσκυνάνε για θεό
0:25:10.200,0:25:13.815
(σε μένα δεν επιτρέψατε νάχω[br]μήτε μιας πεντάρας δαιμόνιο....
0:25:14.315,0:25:15.642
και για ποιό λόγο;)
0:25:15.967,0:25:18.771
Οι πρώτοι για να κολλήσουνε τ' όνομά τους[br]δίπλα στο δικό μου
0:25:18.771,0:25:20.156
και ν' ακούγονται μαζί μου˙
0:25:20.370,0:25:23.683
κ' οι δέφτεροι για να δείξουνε,[br]πως αν εζούσα στα χρόνια τους,
0:25:23.683,0:25:26.065
θα με καταλαβαίνανε και θα με τιμούσαν!...
0:25:26.591,0:25:27.884
Μπόσικα πράματα.
0:25:27.884,0:25:32.129
Και κείνοι και τούτοι θα παραφουσκώνουνε[br]την αξία μου και θ' αδικούν εσάς˙
0:25:32.471,0:25:35.008
θα λένε ψέματα και θα πιστέβουνε ψέματα...
0:25:35.396,0:25:37.995
Εσείς κι ο Νόμος κάνατε το χρέος σας.
0:25:38.264,0:25:41.455
Μονάχα που δε με τιμωρήσατε[br]γιατί παρέβηκα το Νόμο,
0:25:41.455,0:25:45.267
μα γιατί στάθηκ' ανίκανος να πατήσω[br]απάνου του και να περάσω!...
0:25:45.863,0:25:52.056
"Αδικεί Σωκράτης ασθενής ων,[br]άτε πένης... Τίμημα θάνατος!!"
0:25:52.658,0:25:54.902
Αφτό θα πρεπε να λέγ' η μήνυση.
0:25:56.099,0:26:01.063
Αν με δικάζατ' ένας ένας χωριστά,[br]ω άντρες Αθηναίοι, θα μ' αθωώνατε˙
0:26:01.630,0:26:03.346
τόσοι πολλοί δεν μπορείτε...
0:26:03.619,0:26:07.123
Όσο πιότεροι κολλάνε συναμεταξύ τους[br]και κάνουνε πλήθος,
0:26:07.123,0:26:10.322
τόσο λιγότερ' η κρίση τους[br]και πιότερ' η κάκητα.
0:26:10.615,0:26:13.315
Κι αν είσαστε κολλημένοι[br]πεντακόσιοι διαλεχτοί σοφοί
0:26:13.315,0:26:17.524
(Σωκράτηδες να πούμε, δε θα κάνετε[br]μισό Μπερτόλδο˙
0:26:17.524,0:26:20.493
όχι τώρα, που σαστε[br]πεντακόσιοι Μπερτόλδοι!...
0:26:20.831,0:26:23.032
Πλήθος, Δημόσια Γνώμη,
0:26:23.032,0:26:27.029
- τεράστιο Κοπρόσκυλο δεμένο,[br]στο παλούκι μέσα στον ήλιο.
0:26:27.706,0:26:32.258
Όλο τον καιρό κοιμάται, ξύνει την ψώρα του[br]και χυμάει λυσσασμένα,
0:26:32.258,0:26:35.587
μόλις θελήσει κανείς ναν το βγάλει[br]απ' τα συνήθεια του,
0:26:35.587,0:26:37.382
να του λύσει την αλυσίδα.
0:26:37.822,0:26:41.284
Έτσι κι εσείς, μόλις σας μηνύσανε[br]πως χαλάω τη Θρησκεία,
0:26:41.284,0:26:45.547
τα παιδιά και τη Λογική, πεταχτήκανε[br]πάνου στις χιλιάδες τα ποδάρια σας
0:26:45.547,0:26:48.958
κι αρχίσατε να χτυπάτε τις Συμπληγάδες[br]τα σαγόνια σας,
0:26:48.958,0:26:50.858
για να με λιώσετε κει μέσα...
0:26:51.839,0:26:56.392
Αν έτρωγα φλόγες και κατάπινα σπαθιά,[br]σαν τους σαλτιμπάγκους των πανηγυριών,
0:26:56.705,0:26:59.220
δε θα παραξενεβόσαστε,[br]γιατί θα πιστέβατε,
0:26:59.220,0:27:02.224
πως αληθινά καταπίνω τα σπαθιά[br]και τρώω τις φλόγες.
0:27:02.595,0:27:06.717
Κι αν είμουνα κομπογιαννίτης να σας[br]μπουκώνω κάτουρα και μαγαρισιές,
0:27:06.717,0:27:09.377
θα πιστέβατε, πως σ' εμένα[br]χρωστάτε τη ζωή σας.
0:27:09.731,0:27:12.008
Θα καταλαβαίνατε και θα με πλερώνατε.
0:27:12.358,0:27:16.761
Μα τώρα μ' ακούγατε να λέω συχνά[br]χαμογελώντας, πως δεν "ξέρω τίποτα".
0:27:17.071,0:27:21.092
Δεν ξέρω τίποτα!...[br]Αφτό δεν το καταλαβαίνετε
0:27:21.512,0:27:24.182
Το λοιπόν είμαι σωστός ο οξαποδώ,
0:27:24.182,0:27:26.821
ένας τέτοιος όλα μπορεί να τα κάνει.
0:27:27.766,0:27:31.309
Έβαζα και τους άλλους να λένε το ίδιο[br]και να πιστέβουνε πραγματικά,
0:27:31.309,0:27:35.856
πως ό,τι ξέρουν είναι ψέματα!... [br]Και να ψάχνουνε να βρίσκουνε την αλήθεια.
0:27:36.259,0:27:40.779
Μα σεις, ω άντρες Αθηναίοι, πρώτα[br]ανησυχήσατε κι ύστερα αγριέψατε...
0:27:41.376,0:27:43.384
Ως πού θα πήγαινε τούτ' η δουλειά;
0:27:43.384,0:27:47.498
Ξέρετε, πως όσο λιγότερο σκέφτεται,[br]τόσο πιο μυαλωμένος ο πολίτης
0:27:47.753,0:27:50.482
κι όσο λιγότερο μιλά, τόσο πιο λέφτερος.
0:27:50.956,0:27:55.108
Αν έξαφνα και στα καλά καθούμενα[br]με το ψάξε ψάξε ο Γνάθων έβρισκε
0:27:55.108,0:27:57.683
πως είναι σωστότερο να τρώει[br]παρά να νηστέβει;
0:27:57.992,0:28:01.586
Κι αν δεν του φτανε τούτ' η τρέλα,[br]μα κι άρχιζε να το ξεφωνίζει;
0:28:01.836,0:28:03.940
Προτού λοιπόν ξεσπάσ' η φουρτούνα,
0:28:03.940,0:28:06.463
θελήσατε να σταματήσετε[br]τους κακούς ανέμους.
0:28:06.885,0:28:11.780
Μα τους κακούς ανέμους (τους... καλούς!),[br]τους είχανε φέρ' οι σοφιστάδες.
0:28:12.153,0:28:14.520
Εγώ τότες σαν ελεεινή Δημόσια Γνώμη,
0:28:14.520,0:28:16.772
τους γάβγιζα και τους δάγκωνα[br]τις άντζες...
0:28:17.196,0:28:19.898
Όμως για να με ξεκάνετε,[br]μου κολλήσατε τη ρετσινιά,
0:28:19.898,0:28:24.099
πως είμουν εγώ των σοφιστάδων[br]ο σοφιστής!... Μακάρι να είμουνα!...
0:28:24.412,0:28:28.036
Και για να με ξεκάνετ' εφκολότερα,[br]μου κολλήσατε κι άλλη ρετσινιά:
0:28:28.036,0:28:31.239
πως είμουν άθεος!... Μακάρι να είμουνα!...
0:28:31.628,0:28:36.000
Την αθεΐα την έχετε για το πιο σίγουρο[br]μέσο να ερεθίζετε το Σκύλο
0:28:36.000,0:28:40.189
και να τον ξεσηκώνετε να διαφεντέβει με τα[br]δόντια του τα υλικά σας διάφορα.
0:28:40.690,0:28:44.100
Τους οχτρούς της εφτυχίας σας[br]τους κάνετε πολύ σοφά
0:28:44.100,0:28:45.948
προσωπικούς οχτρούς του Σκύλου.
0:28:46.357,0:28:50.873
Για να ξεφορτωθείτε τον Αλκιβιάδη,[br]που τον αγαπούσε και τόνε θάμαζε ο λαός
0:28:50.873,0:28:53.981
για την ομορφιά του, για τα πλούτη του[br]και τη μουρνταροσύνη του,
0:28:53.981,0:28:55.591
τον κατηγορήσατε γι' άθεο.
0:28:55.985,0:28:58.929
Και ο λαός, ο Σκύλος,[br]ξέχασε τις αγάπες του
0:28:58.929,0:29:00.963
και τον κυνήγησε στην άκρη του κόσμου.
0:29:01.202,0:29:04.342
Γιατί τόνε μάθατε να περιμένει[br]την εφτυχία του από τον ουρανό
0:29:04.587,0:29:06.429
και να μην τήνε ζητάει από σας!
0:29:06.842,0:29:10.687
Άμα λοιπόν του πάρεις την ελπίδα[br]του τίποτα, του παίρνεις το παν!
0:29:10.999,0:29:12.397
Και σε ξεσκίζει!
0:29:13.660,0:29:17.488
Αν ερχόσαστε στο σπίτι μου, θα βλέπατε[br]στο σπίτι μου κρεμασμένες εικόνες,
0:29:17.488,0:29:21.033
την καντήλ' αναμένη, τα στέφανά μας[br]μέσα στην τενεκεδένια θήκη τους.
0:29:21.315,0:29:24.585
Και στην εκκλησιά θα με βλέπατε[br]να φιλάω τη χέρα του παπά.
0:29:24.984,0:29:26.536
Δε σας φτάνανε τούτα;
0:29:26.690,0:29:29.065
Τι σας έμελε κι αν πίστεβα ή δεν πίστεβα;
0:29:29.326,0:29:31.201
Φτάνει που φαινόμουνα θρήσκος...
0:29:31.535,0:29:36.047
Αληθινά, μη θέλοντας καβγάδες με την[br]Ξανθίππη και με το Σκύλο, το Πλήθος,
0:29:36.047,0:29:38.671
την άφηνα και μασκάρεβε[br]τα ντουβάρια με εικόνες.
0:29:39.221,0:29:42.587
Φιλούσα και τη χέρα του παπά[br]μπροστά στους άλλους, για να τόνε σκάσω:
0:29:42.971,0:29:47.060
"Μπρε, με ξεπεράει ο θεομπαίχτης, έλεγε,[br]στον ταρτουφισμό!"
0:29:49.049,0:29:52.109
Έλεγα, πως υπήρχε μέσα μου κάποιο[br]δαιμόνιο, που μ' οδηγούσε.
0:29:52.579,0:29:55.933
Έπρεπε ναν το λέω, για να ξηγάνε[br]κάπως οι απλοϊκοί,
0:29:55.933,0:29:58.969
γιατί το δικό μου μυαλό ξεπερνούσε[br]το μυαλό των αλλωνών!...
0:29:59.553,0:30:01.913
Δε θα πει πως μ' αφτό[br]χαλούσα τη θρησκεία!
0:30:02.291,0:30:04.823
Υπάρχουνε τόσοι μικροί θεοί[br](μερμήγκια!...)
0:30:04.823,0:30:08.263
που μήτε τους μετρήσαμε ποτές[br]μήτε τα ονόματά τους ξέρουμε...
0:30:08.653,0:30:11.623
Κι αν σε κάθε βρύση, σε κάθε δέντρο,[br]σε κάθε τρύπα
0:30:11.623,0:30:15.876
φωλιάζει και ένας μικρός θεός, γιατί[br]να μη φωλιάζει και μέσα στο Σωκράτη,
0:30:15.876,0:30:20.548
που ναι για θεούς αξιότερη μονιά κι από[br]μια κοτρόνα κι από μια γούβα νερό
0:30:20.548,0:30:23.676
κι από να κούτσουρο της σόμπας[br]- κι από κάθε τρύπα;
0:30:24.111,0:30:27.782
Κι αν μέσα σε κάθε τρελό μπαίνει[br]κάποιος θεός, που τόνε τρελαίνει,
0:30:27.959,0:30:32.234
γιατί να μη μπει και μέσα στο σοφό[br]Σωκράτη, για να τόνε κάνει σοφότερο;
0:30:32.629,0:30:36.936
Κι αν όλες οι αρρώστιες κι αν το μεθύσι[br]κι αν ο ύπνος και τ' όνειρο
0:30:36.936,0:30:40.898
κι ο θάνατος κι αν ακόμα[br]το φτάρνισμα κι ο βήχας είναι θεοί,
0:30:41.190,0:30:43.303
γιατί να μην είναι κ' η Κοροϊδία;
0:30:44.535,0:30:47.470
Ας δεχτούμε, πως είτανε το δαιμόνιό μου[br]καινούριο θεόπουλο...
0:30:47.868,0:30:52.232
Εδώ κάθε μουνουχισμένος παπάς[br]από την Ανατολή φέρνει και σας πασσάρει
0:30:52.232,0:30:56.464
κι από έναν ξετσίπωτο θεό σαν τον Σαβάζιο,[br]την Κοτυτώ και τον Αφρόδιτο
0:30:56.464,0:30:59.156
και σεις τους δέχεστε και τους προτιμάτε[br]μετά χαράς.
0:30:59.626,0:31:03.971
Κι αν για τέτιους θεούς φοραίνετε[br]φουστάνια και νταντελένια παντελονάκια
0:31:03.971,0:31:07.481
και χορέβετε μανιασμένοι, κουνώντας[br]την κοιλιά σας και τα καπούλια σας,
0:31:07.481,0:31:10.115
σα γυναίκες˙ κι αν βρίσκετε θεάρεστο πράμα
0:31:10.115,0:31:13.784
να τάζετε τις σκλάβες και τους[br]σκλάβους σας και τα κορίτσια σας,
0:31:13.784,0:31:18.428
ακόμα και τον ίδιο τον εαφτό σας[br]στην Αφροδίτη, στην Αθηνά, στον Απόλλωνα
0:31:18.428,0:31:21.898
και να παραδίνεστε[br]"σώματα ιερά" στους μερακλήδες,
0:31:21.898,0:31:26.213
για να πενταρολογούνε και να χαραμοτρώνε[br]οι Κήρυκες, οι Ευμολπίδαι
0:31:26.213,0:31:27.789
και τ' άλλα παπαδόσογα,
0:31:27.789,0:31:32.167
τι σας έφταιξε το ταπεινό μου δαιμόνιο,[br]που καθότανε μέσα μου φρόνιμα
0:31:32.167,0:31:35.660
και συμαζεμένα και μ' ορμήνεβε τάχα[br]να βρίσκω το σωστό,
0:31:35.660,0:31:38.947
χωρίς να βγάζει δίσκο[br]και να θέλει ναούς και θυσίες;
0:31:39.487,0:31:42.347
Μήτε σας υποχρέωνε να ξεβρακώνεστε[br]για χατίρι του.
0:31:42.803,0:31:47.052
Και το κάτου της γραφής άμα θα πέθαινα,[br]θα φεβγε κι αφτό μαζί μου,
0:31:47.052,0:31:50.767
για να μην ξαναγυρίσουμε ποτές πια[br]στην καταραμένη χώρας σας!
0:31:53.210,0:31:56.056
Να τι λένε τώρα μέσα τους[br]οι πιο νοικοκύρηδες από σας:
0:31:56.621,0:32:00.257
Γιορτάζω τρακόσες μέρες το χρόνο˙[br]μεθοκοπάω, κυλιέμαι στη λάσπη,
0:32:00.257,0:32:03.799
δέρνω τη γυναίκα μου, κλέβω το κουτί[br]της εκκλησιάς, κάνω κοντραμπάντο,
0:32:03.799,0:32:08.026
πουλώ ξύκικα, παίρνω ψέφτικους όρκους,[br]σπιουνέβω και δεν πειράζω κανένανε!
0:32:08.026,0:32:10.708
Δεν πάω να διδάξω στους άλλους την αθεΐα!
0:32:10.708,0:32:13.091
Εγώ μπορεί να μην πιστέβω,[br]μα το πλήθος;...
0:32:13.513,0:32:17.272
Οι σαχλές σκουληκαντέρες των χωραφιών,[br]οι λαδωμένοι ποντικοί των λιμανιών,
0:32:17.272,0:32:19.243
οι ξενηστικωμένοι σκύλοι του παζαριού,
0:32:19.243,0:32:22.093
άμα χάσουνε την πίστη στο θεό,[br]ποιος θα τους συγκρατήσει;
0:32:22.596,0:32:26.379
Ας μορφωθούνε πρώτα!... Για σήμερις[br]είναι πρόωρα πράματα!...
0:32:26.833,0:32:30.223
Η θρησκεία, που λες, είναι το θεμέλιο[br]της πατρίδας και της ηθικής.
0:32:30.482,0:32:33.383
Ο λαός χωρίς το φόβο του Θεού[br]θα χυθεί ν' αρπάζει
0:32:33.383,0:32:36.291
τους παράδες και τα χτήματα,[br]τους "κόπους" των αλλωνών
0:32:36.291,0:32:38.826
και να παλουκώνει τους φυλακάτορές του!...
0:32:39.710,0:32:42.952
Δε συμφέρει, δε θέλετε[br]να σας μιμηθεί κι ο λαός.
0:32:43.452,0:32:46.769
Του πετάτε λοιπόν μπροστά στα πόδια του[br]τ΄άθλιο κουφάρι μου,
0:32:46.769,0:32:50.635
για να μην ξεχνά, πως η αθεΐα είναι[br]το μεγαλύτερο φταίξιμο...
0:32:51.608,0:32:56.459
Μα χαλούσα και την ηθική![br]Ξεμάβλιζα τα παιδιά! Ποια παιδιά;
0:32:56.804,0:32:59.703
Ούλ' οι μαθητάδες μου[br]τα χανε περασμένα τα σαράντα...
0:33:00.087,0:33:02.733
Και δεν είτανε "μαθητάδες" μου,[br]είτανε φίλοι μου...
0:33:03.440,0:33:06.862
Αν τα παιδιά με παίρνανε το κατόπι,[br]θα μπορούσα και ναν τα διώξω...
0:33:07.351,0:33:09.348
Τα παιδιά θέλουν αστεία και γέλια...
0:33:09.348,0:33:13.445
Φιλοσοφίες και τέτια δεν τα χωνέβουνε,[br]κοροϊδέβουνε το δάσκαλο,
0:33:13.445,0:33:15.800
βαριεστίζουνε και το σκάνε[br]από το σκολειό!...
0:33:16.116,0:33:18.459
Τα δασκάλεβα, λέτε, πως έχουνε το δικαίωμα
0:33:18.459,0:33:20.768
να δένουνε και να δέρνουνε[br]τους πατεράδες τους
0:33:20.768,0:33:23.473
όταν αφτοί μπεκρολογούνε[br]και χαλάνε τα λεφτά τους
0:33:23.473,0:33:26.782
στο τζόγο και στις γυναίκες[br]κι όταν ξεμωραθούν ή τρελαθούνε.
0:33:27.130,0:33:31.130
Αφτά δεν τα λεγα στα παιδιά˙ [br]τα λεγα στους πατεράδες!
0:33:31.517,0:33:33.327
Είναι, θαρρώ, κάποια διαφορά.
0:33:34.618,0:33:39.626
Θα μου πείτε : "Και τον Αλκιβιάδη;[br]Δεν τον είχες μαθητή τον Αλκιβιάδη;"
0:33:40.173,0:33:42.281
Και ποιος θα βαστούσε να μην τον είχε!
0:33:42.527,0:33:47.990
Ωραίο παιδί, πλούσιο, ζωερό, πρώτο τζάκι,[br]λιγάκι παλαβό και πεισματάρικο
0:33:47.990,0:33:52.137
κι αδάμαστο, μα τετραπέρατο[br]- το ξυπνότερο παιδί της Αθήνας!
0:33:52.680,0:33:55.211
Α! πολύ πιο δυνατός από μένα !...
0:33:55.473,0:33:58.458
Γύμναζα κοντά του την ψυχή μου[br]να νικά τα πάθη της...
0:33:58.458,0:34:01.857
να μην ταράζεται μπροστά στον πλούτο,[br]στην ομορφιά και στα νιάτα...
0:34:02.370,0:34:05.762
Λοιπόν, εγώ είμουνα μαθητής του[br]κι όχι αφτός δικός μου.
0:34:06.166,0:34:10.219
Κι έφτασα να πιστέψω και να το διαλαλήσω,[br]πως ο πνευματικός έρωτας,
0:34:10.219,0:34:14.097
δηλαδή ο αφύσικος, καθαρίζει[br]την ψυχή και κατεβάζει ιδέες!...
0:34:14.329,0:34:17.412
Γι αφτό και φώναζα, πως πρέπει[br]να κλείσουν οι ταβέρνες
0:34:17.412,0:34:18.951
κ' οι ναοί της Αφροδίτης.
0:34:19.270,0:34:23.803
Αι! τότε θύμωσαν οι δημόσιοι ταμίες[br]και τα παπαδόσογα,
0:34:23.803,0:34:26.245
γιατί θα λιγοστέβανε τα εισοδήματά τους.
0:34:26.561,0:34:30.883
Και με κατηγορήσανε, πως θέλω να χαλάσω[br]την... ελληνική οικογένεια!...
0:34:31.632,0:34:34.713
Τι; Είμουνα επικίντυνος στη Δημοκρατία!
0:34:35.056,0:34:37.869
Επικίντυνος εγώ, και σεις δημοκρατία!...
0:34:38.836,0:34:42.210
Μα τους επικίντυνους, ω άντρες Αθηναίοι,[br]δεν τους δικάζουνε.
0:34:42.210,0:34:46.010
Τους προσκυνάνε ραγιάδικα[br]ή τους δολοφονούνε μπαμπέσικα.
0:34:46.271,0:34:48.678
Κι όσους μπορεί να γίνουν επικίντυνοι[br]μια μέρα,
0:34:48.678,0:34:52.755
γιατί τους εχτιμάει το πόπολο[br]προλαβαίνετε και τους εξοστρακίζετε.
0:34:53.233,0:34:57.174
Αν είμουνα επικίντυνος, θα βάζατε[br]μερικούς χασικλήδες να με μαχαιρώσουνε˙
0:34:57.454,0:34:59.360
θα ξαγοράζατε τους μαγέρους μου
0:34:59.360,0:35:02.984
να ρίξουνε σουλιμά στο φαγί μου,[br]στο κρασί μου, στον καφέ μου...
0:35:03.343,0:35:06.516
Ένας επικίντυνος μήτε δικάζεται[br]μήτε κι απολογιέται...
0:35:06.742,0:35:08.455
Δικάζει και θανατώνει.
0:35:08.455,0:35:10.101
Γιατί κατέχει την εξουσία!
0:35:10.386,0:35:13.869
Και μοναχά σαν τήνε χάσει,[br]τότε μπορεί να τόνε δικάσατε,
0:35:14.282,0:35:17.293
αν σας βαστάει... κι αν τόνε πιάσετε!
0:35:18.066,0:35:22.832
Επικίντυνος είταν ο Πεισίστρατος και[br]τα παιδιά του, ο Αλκιβιάδης, οι Τριάντα.
0:35:23.111,0:35:27.621
Θα γινότανε κι ο Κύλων, αν κατάφερνε[br]ν' αρπάξει την εξουσία, κι ο Αριστείδης,
0:35:27.621,0:35:30.714
αν είτανε λιγότερο "δίκαιος"[br]και περισσότερο παλιάνθρωπος.
0:35:31.086,0:35:34.170
Οι τέτιοι σας κλέβουνε, σας σκοτώνουνε,[br]σας εξορίζουν,
0:35:34.170,0:35:35.796
σας λένε και "προδότες".
0:35:35.796,0:35:36.968
Και σεις μιλιά!
0:35:37.475,0:35:39.963
Κι αν εγώ, αντίς να αεροκοπανάω[br]στο παζάρι,
0:35:39.963,0:35:43.897
σκότωνα καμιά σαρανταριά χιλιάδες από σας[br]και θρόνιαζα τους οντρούς στο Τατόι,
0:35:43.897,0:35:46.985
για ν' αρπάζουνε τα ζωντανά σας, να[br]κόβουνε τα λιόδεντρα
0:35:46.985,0:35:49.084
και τ' αμπέλια σας,να καίνε τα χωράφια σας
0:35:49.084,0:35:52.876
και σεις να ψοφάτε κλεισμένοι μέσα[br]στο Κάστρο κι από πείνα κι από λοιμική˙
0:35:52.876,0:35:56.807
κι αν εξόριζα μερικές χιλιάδες[br]από σας, τους πιο πλούσιους,
0:35:56.807,0:36:01.205
για να βουτήξω την περιουσία σας˙ κι αν[br]ανοίγοντας τις πόρτες τις πολιτείας
0:36:01.205,0:36:05.532
έμπαζα μέσα τους Παλιομωραΐτες,[br]τους Ατζέμηδες κι όποιον άλλον κερατά,
0:36:05.532,0:36:08.132
για να με καθίσουνε στο σβέρκο σας[br]για σωτήρα,
0:36:08.373,0:36:11.845
ποιος θα τολμούσε να κάνει κιχ![br]- όχι να με δικάσει;
0:36:12.414,0:36:16.531
Όλ' οι τυχοδιώκτες θα τρέχανε δίπλα μου[br]και θα γινόντανε λιβανιστάδες μου.
0:36:16.531,0:36:19.896
Κ' οι "καλοί πατριώτες" θα χτυπούσανε[br]το ξερό τους στον τοίχο,
0:36:19.896,0:36:22.138
που δεν προλάβανε να κάνουν[br]αφτοί χειρότερα
0:36:22.138,0:36:23.840
για να πλουτήνουνε περισσότερο.
0:36:24.644,0:36:27.278
Όχι! Δε φοβηθήκατε το Σωκράτη,
0:36:27.278,0:36:30.124
μα θελήσατε να φοβίσετε τους άλλους[br]με το θάνατό του.
0:36:30.477,0:36:33.663
Η δημοκρατία σας δε στέκεται καλά[br]στα πόδια της.
0:36:33.663,0:36:37.011
Τα μακροτείχια της Αθήνας και του Περαιά[br]κοίτουνται χάμου,
0:36:37.011,0:36:37.860
ναν τα κλαις.
0:36:38.243,0:36:39.755
Καράβια δεν έχετε.
0:36:39.983,0:36:43.477
Συμμάχους να πλερώνουνε[br]χαράτσι να τρώτε, δεν έχετε.
0:36:43.886,0:36:47.376
Μεταξύ σας μ' όλους τους σκοτωμούς[br]και τις εξορίες που κάνατε,
0:36:47.376,0:36:50.351
κρύβονται πολλοί που νοσταλγούνε[br]τον καλό καιρό της τυραννίας˙
0:36:50.716,0:36:53.132
γιατί χάνουνε τώρα τα όσα κερδίζανε τότες,
0:36:53.132,0:36:57.192
όπως και σεις προσπαθείτε να ξαναβγάλετε[br]τώρα τα όσα χάσατε τότες.
0:36:58.489,0:37:00.925
Όποιος είναι στα πράματα[br]φοβάται την αλλαγή˙
0:37:00.925,0:37:04.549
κι ο πεσμένος την αποθυμάει[br]και την ετοιμάζει με κάθε τρόπο.
0:37:05.248,0:37:08.089
Ο κοσμάκης στέκεται στη μέση[br]και πλερώνει τα σπασμένα˙
0:37:08.540,0:37:12.155
το ίδιο δυστυχεί και με τα παράνομα[br]και με τα νόμιμα καθεστώτα
0:37:12.155,0:37:14.606
και με την τυραννία και με τη λεφτεριά.
0:37:15.257,0:37:17.625
Για να μην καταλαβαίνει[br]και να μην αντιστέκεται,
0:37:17.625,0:37:19.837
του λέτε ψέματα και τόνε φοβερίζετε.
0:37:20.247,0:37:24.113
Είναι λαοί, που ζούνε στα δάση, δεν έχουνε[br]νόμους, τρώνε τις ψείρες τους,
0:37:24.113,0:37:27.681
όμως αγαπάνε τη λεφτεριά τους.[br]Βάρβαροι λαοί!
0:37:28.148,0:37:30.675
Εμείς ζούμε στην ωραιότερη πολιτεία[br]του κόσμου,
0:37:30.836,0:37:34.002
έχουμε τους σοφότερους νόμους,[br]δεν τρώμε τις ψείρες μας
0:37:34.260,0:37:36.988
κι αγαπάμε τους κατεργαρέους[br]που μας τρώνε.
0:37:38.661,0:37:41.661
Οι Τριάντα σκοτώνανε κι αρπάζανε[br]δίχως προσκήματα.
0:37:41.661,0:37:46.638
Καταργήσανε νόμους, δικαστήρια, λαοσύναξες[br]- την κυριαρχία του λαού!
0:37:46.808,0:37:50.432
Και κάνανε βουλή δικιά τους από μπράβους[br]και μαχαιροβγάλτες.
0:37:50.782,0:37:53.906
"Και τούτον ημείς θανατούμεν!"[br]- μια κι όξω.
0:37:54.325,0:37:56.825
Ξέρανε, πως θα μένουνε λίγο[br]και βιαζόντανε.
0:37:57.209,0:38:01.155
Σεις θέλετε να μείνετε για πάντα[br]και μεταχειρίζεστε κάποια προσκήματα.
0:38:01.431,0:38:04.847
Και γι αφτό σκεφτήκατε να περιορίσετε[br]τα πολιτικά δικαιώματα
0:38:04.847,0:38:07.861
μονάχα σ' όσους έχουνε χτήματακ'[br]είναι κι από σόι,
0:38:07.861,0:38:11.636
για να κρατήσετε μακριά από το Ταμείο[br]χιλιάδες φτωχούς.
0:38:12.249,0:38:16.403
Κείνοι μποδίσανε τη λεφτεριά του λόγου[br]και τη διδασκαλία της ρητορικής˙
0:38:16.403,0:38:19.364
εσείς πάτε να μποδίσετε[br]τη λεφτεριά της σκέψης
0:38:19.364,0:38:21.410
και τη διδασκαλία της φιλοσοφίας.
0:38:21.599,0:38:24.888
Από κείνους επήρατε το φτηνό[br]και σύντομο θανατικό μέσο,
0:38:24.888,0:38:27.207
το βρωμόχορτο, που με ποτίζετε σήμερα.
0:38:27.688,0:38:31.880
Η δημοκρατία σας είναι, καθώς βλέπετε,[br]μασκαρεμένη τυραννία.
0:38:33.816,0:38:37.217
"Εμείς δεν ξέρουμε δικολαβίες.[br]Εφαρμόσαμε τους νόμους",
0:38:37.217,0:38:39.215
ακούω κάποιονε που φωνάζει.
0:38:39.575,0:38:43.855
Κ' εγώ σας λέω : μονάχ' αν παραβαίνατε[br]το νόμο, δε θα μ' αδικούσατε!
0:38:43.855,0:38:47.403
Γιατί σκοπός των νόμων δεν είναι να[br]τιμωρούνε τους φταίχτες,
0:38:47.403,0:38:48.709
μα τους αδικημένους,
0:38:48.709,0:38:51.857
και να μποδίζουνε τους κλεμένους[br]να κλέψουνε κι αφτοί.
0:38:52.115,0:38:55.826
Νόμος θα πει θέληση των δυνατών[br]κι αδυναμία των άβουλων.
0:38:56.799,0:39:01.247
"Δίκαιον ουκ άλλο τι[br]ή το του κρείττονος συμφέρον".
0:39:01.899,0:39:04.458
Έτσι πανου κάτου το χα μυριστεί[br]και μοναχός μου,
0:39:04.458,0:39:09.360
μα πρόλαβε και το διαλάλησε κείνος ο Πώλος[br]και μ' ανάγκασε να τόνε κοντραστάρω.
0:39:09.772,0:39:13.057
Και στη γλώσσας μας "κρείττων"[br]θα πει δυνατότερος.
0:39:13.480,0:39:15.999
Κι ο Σόλων δε δυσκολέφτηκε να παινεφτεί,
0:39:15.999,0:39:19.110
πως έφερε την τάξη[br]στην τρικυμισμένη πολιτεία:
0:39:19.511,0:39:23.182
"κράτει νόμου βίην[br]τε και δίκην συναρμόσας".
0:39:23.491,0:39:26.571
Μ' άλλα λόγια σιγουράρησε με τη βία[br]το δίκιο,
0:39:26.571,0:39:29.220
ήγουν το συφέρο των δυνατότερων.
0:39:30.240,0:39:31.923
Και ποιοι ναι οι δυνατότεροι;
0:39:32.309,0:39:35.814
Μήτε κείνοι πόχουνε τα πιο γερά[br]και γυμνασμένα κορμιά :
0:39:36.136,0:39:39.164
οι πεχλιβάνηδες, ο Μίλων, ο Ηρακλής,
0:39:39.164,0:39:42.823
ο πετεινόμυαλος Ηρακλής, που[br]μ' όλα τ' ατσαλένια μπράτσα του
0:39:42.823,0:39:46.460
γίνηκε κλωτσοσκούφι μιας γκόμενας[br]και κοκόνα με ρόκα και φουστάνια.
0:39:47.024,0:39:50.217
Μήτε κείνοι πόχουνε τα πιο γερά[br]κι ανωφέλεφτα μυαλά :
0:39:50.576,0:39:54.981
φιλόσοφοι, σατυρικοί ποιητάδες κι ούλ'[br]οι μισάνθρωποι κ' οι γεροπαράξενοι.
0:39:55.331,0:39:58.307
Μήτε κείνοι πόχουνε τις πιο γερές ψυχές:
0:39:58.599,0:40:02.519
ένας Προμηθέας, ένας Λεωνίδας,[br]ένας Κυναίγειρος
0:40:02.930,0:40:06.916
- μυθικά προσώπατα, πλάσματα[br]της φαντασίας των φοβιτσιάρηδων.
0:40:07.740,0:40:11.465
Δυνατότεροι παντού και πάντοτες[br]είναι οι κλέφτες.
0:40:13.498,0:40:14.739
"Παραμύθια;"...
0:40:15.739,0:40:18.972
Άι λοπόν θα σας πω κ' ένα παραμύθι,[br]για να ξεκουραστείτε!
0:40:20.094,0:40:23.534
Μια φορά κ' έναν καιρό οι κλέφτες[br]της πρώτης πολιτείας του κόσμου,
0:40:23.534,0:40:27.591
αφού πλουτήνανε αρκετά, αποφασίσανε[br]να ταχτοποιήσουνε τη ζωή τους.
0:40:28.110,0:40:30.605
Μπλοκάρανε το λοιπόν[br]τους φτωχούς της πολιτείας
0:40:30.605,0:40:32.945
κι αφού τους μαζώξανε στην πλατέα,[br]τους είπανε:
0:40:33.833,0:40:36.835
"Ψηλά τα χέρια! Θέλουμε το καλό σας.
0:40:37.239,0:40:40.549
Δε θα σας πάρουμε τα φκιάρια,[br]τους κασμάδες, τα σκεπάρνια,
0:40:40.549,0:40:43.011
τα δισάκια και τα ζεμπίλια σας[br]με το ψωμοτύρι,
0:40:43.011,0:40:46.939
τα τρύπια σας πουκάμισα με τις ψείρες[br]και τις απάτωτες καλύβες σας,
0:40:46.939,0:40:48.659
που κάνουνε νερά, σα βρέχει.
0:40:49.016,0:40:54.196
Είσαστε λέφτεροι -- Ψηλά τα χέρια! --[br]λέφτεροι να ζείτε κατά το κέφι σας,
0:40:54.196,0:40:59.228
να κερδίζετε, να κάνετε κομπόδεμα,[br]να μεθάτε, να χορέβετε, να γεννοβολάτε
0:40:59.228,0:41:00.527
και να πεθαίνετε.
0:41:00.738,0:41:03.028
Εμείς θα σας μαθαίνουμε τις... αλήθειες!
0:41:03.299,0:41:06.525
Θα σας δώσουμε πλούσια φαντασία[br]κ' αισθαντική καρδιά˙
0:41:06.926,0:41:08.930
θα σας δώσουμε κι αθάνατη ψυχή.
0:41:09.318,0:41:12.466
Κι όποιος από σας του γουστάρει,[br]θα μπορεί να γράφει ποιήματα,
0:41:12.466,0:41:14.859
να σκαρώνει θεωρίες και να δοξάζεται.
0:41:15.322,0:41:17.901
Ο κυρίαρχος λαός θα σαστε σεις!
0:41:17.901,0:41:20.198
Εμείς μονάχα θα σας κουμαντάρουμε.
0:41:20.768,0:41:24.524
Θα φροντίζουμε για την ασφάλεια της ζωής,[br]της τιμής και της περιουσίας σας
0:41:24.524,0:41:26.508
- μ' ένα λόγο για τη λεφτεριά σας.
0:41:26.860,0:41:31.279
Σεις θα δουλέβετε, καταπώς θέλετε[br]κι ό,τι θέλετε κι όποτε θέλετε.
0:41:31.613,0:41:34.597
Εμείς θα σας δίνουμε δουλειά,[br]φτάνει να βρίσκεται,
0:41:34.597,0:41:36.689
και σεις θα μας δίνετε τα κόπια σας.
0:41:37.312,0:41:39.730
Και για να μη θαρρέψετε πως σας αδικούμε,
0:41:39.730,0:41:43.045
θα πλερώνουμε κ' εμείς το ίδιο δόσιμο[br]στο Κράτος,
0:41:43.045,0:41:44.661
- στον εαφτό μας!
0:41:45.466,0:41:49.411
"Κ' εσείς κ' εμείς θα χουμε πάνου από[br]τα κεφάλια μας τους ίδιους θεούς,
0:41:49.411,0:41:52.422
που θα προστάζουν εσάς που δουλέβετε[br]και να μην τρώτε
0:41:52.422,0:41:54.617
κ' εμάς να καθόμαστε και να τρώμε.
0:41:54.930,0:41:58.902
Κ' εμείς κ' εσείς θα χουμε πάνου από[br]τα κεφάλια μας τους ίδιους νόμους,
0:41:58.902,0:42:02.758
που εμείς θα σας τους δίνουμε κ' εσείς[br]θα τους ψηφίζετε σα βουλεφτάδες
0:42:02.758,0:42:06.281
και θαν τους εφαρμόζετε σα δικαστάδες[br]ενάντια στον εαφτό σας.
0:42:07.172,0:42:09.828
Και για να μην πλακώνουν[br]απ' άλλες στεριές και θάλασσες
0:42:09.828,0:42:12.511
κουρσάροι και κλέφτες ν' αρπάζουνε[br]το υστέρημά σας
0:42:12.511,0:42:16.174
και να παίρνουνε σκλάβους κ' εσάς[br]και τις γυναίκες σας και τα παιδιά σας,
0:42:16.174,0:42:18.659
θα σας αρματώνουμε, θα σας γυμνάζουμε,
0:42:18.659,0:42:22.309
για να μπορείτε να διαφεντέβετε[br]τους θεούς σας, τον εαφτό σας κ' εμάς,
0:42:22.309,0:42:23.702
δηλαδή την πατρίδα.
0:42:23.942,0:42:26.647
Να σκοτώνεστε σεις και να ζούμε μεις.
0:42:27.077,0:42:30.688
Κι' επειδή μοναχοί σας δε θα μπορούσατε[br]να σκεφτείτε το συφέρο σας
0:42:30.688,0:42:34.422
και να φυλάξετε τον εαφτό σας,[br]θα σας αναγκάζουμε με το ζόρι
0:42:34.673,0:42:35.910
(ψηλά τα χέρια!).
0:42:36.738,0:42:41.451
Ένα πράμα μοναχά σας απαγορέβουμε:[br]να κλέβει ο ένας τον άλλονα.
0:42:41.791,0:42:44.026
Γιατί μπορεί να κλέψετε κ' εμάς".
0:42:46.599,0:42:50.026
Έτσι λοιπόν ο λαός δούλεβε λέφτερα[br]και λέφτερα σκεφτότανε.
0:42:50.402,0:42:55.019
Και τραγουδούσε χαρούμενα στις ταβέρνες[br]σαν τον κότσυφα στο κλαρί (στο κλουβί!).
0:42:55.692,0:43:00.039
Κ' οι σωτήρες του ξαπλωνόντανε τ' ανάσκελα[br]στα ζεστά παλάτια το χειμώνα
0:43:00.039,0:43:02.703
και κάτου απ' ανθισμένα δέντρα[br]το καλοκαίρι
0:43:02.893,0:43:06.153
- και σωρό γυναικούλες όμορφες[br]τους ψειρίζανε το σβέρκο
0:43:06.153,0:43:09.520
και τους χουχουλίζανε το ριζάφτι[br](πολύ συντελεί!).
0:43:10.359,0:43:13.105
Κ' η εφτυχία τους, είτανε[br]δύναμη της πατρίδας
0:43:13.105,0:43:15.531
κ' η ξετσιπωσιά τους καθαρμός.
0:43:15.944,0:43:19.160
Κι αν κάπου βαριοεστίζοντας ο λαός[br]τους έδιωχνε,
0:43:19.160,0:43:21.616
ζητούσε αμέσως άλλους να τονε κλέβουνε:
0:43:21.989,0:43:26.485
δε μπορούσε πια μήτε να ζήσει[br]μήτε να σκεφτεί χωρίς "σωτήρες".
0:43:28.076,0:43:30.909
Γελάτε και με το δίκιο σας,[br]ω άντρες Αθηναίοι.
0:43:31.355,0:43:34.941
Τέτια παράξενη πολιτεία μήτε γίνηκε[br]μήτε θα γίνει ποτές!
0:43:35.640,0:43:37.035
Παραμύθια, βλέπετε.
0:43:37.308,0:43:42.766
Τώρα θα μου ζητάτε κ' επιμύθιο![br]Πού ναν το βρω!... Μοναχά σας λέω:
0:43:43.349,0:43:48.054
"Αλίμονο στον αφτόδουλο πολίτη, που [br]φτασμένος στα έσχατα της απελπισιάς
0:43:48.054,0:43:51.150
παραδίνεται, για να σωθεί,[br]στο έλεος του Θεού
0:43:51.150,0:43:52.992
και στους νόμους των Κλεφτών".
0:44:04.869,0:44:11.893
Η αληθινή απολογία του Σωκράτη[br]ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΣ
0:44:12.820,0:44:16.423
τί περιμένεις από ναν άνθρωπο σηµανδιακό,[br]στριµένονε και φαρμακόψυχο.
0:44:16.826,0:44:18.959
Κοπροσιωλιάζοντας όλη την ημέρα στο παζάρι
0:44:18.959,0:44:21.575
τα βαζε με τους άλλους,[br]που κοιτάγανε τη δουλειά τους.
0:44:21.575,0:44:23.957
Τού φταίγαν εκείνοι για[br]τη δικιά του την κατάντια!
0:44:23.957,0:44:25.510
Κι όλοι φέβγαν από κοντά του
0:44:25.510,0:44:29.350
-- μήτε το διάβολο να ιδείς[br]μήτε το σταβρό σου να κάνεις!
0:44:29.525,0:44:32.654
Ύστερα παινεβότανε, πως δε ζητούσε[br]πλερωμὴ για τη σοφία του!...
0:44:32.881,0:44:35.765
᾿Αφτό μας έλειπε! Να μας φορτώνεται[br]με το στανιό
0:44:35.765,0:44:37.476
και να τον πλερώνουμε κιόλας!...
0:44:37.866,0:44:40.215
Τώρα του δώσαμε την πλερωμή,[br]που του χρειαζότανε!
0:44:40.618,0:44:43.953
Άβριο δε θά µαστε μήτε πιό πλούσιοι[br]μήτε πιό φτωχοί!
0:44:44.210,0:44:46.498
"Ὅμως θά χουμε έναν μπελὰ λιγότερο!»
0:44:47.576,0:44:50.770
᾿Eσείς, ω άντρες ᾿Αθηναίοι,[br]παίρνετε τα σκιάχτρα
0:44:50.770,0:44:53.375
γι’ αληθινοὺς ανθρώπους[br]καὶ τους αέρηδες για θεοὺς·
0:44:53.752,0:44:57.456
εγὼ τους ανθρώπους για ψέφτικα σκιάχτρα[br]καὶ τους θεοὺς γι’ αέρηδες.
0:44:57.742,0:44:59.897
᾿Εσείς ὀνειρέβεστε κι εγὼ βλέπω.
0:45:00.194,0:45:02.653
Βλέπω, γιατί έχω περισσότερο µυαλὀ,
0:45:02.653,0:45:05.397
το περισσότερο, που γένηκε ποτέ[br]στη χώρα σας.
0:45:06.100,0:45:07.528
K’ επειδή μπορούσα να βλέπω,
0:45:07.528,0:45:10.676
γι’αφτό και μου φανιζόντανε όλα[br]κατάµαβρα κι άσκημα.
0:45:10.974,0:45:15.369
᾿Αφού κατάλαβα, πως οι τριγυρινοί µου[br]δεν είναι ψυχές και πνέµατα, μα κωλάντερα,
0:45:15.369,0:45:18.400
κ’ η ζωὴ δεν έχει κανένα σκοπό[br]μα το θάνατο
0:45:18.779,0:45:22.154
δε κυνηγούσα την εφτυχία μήτε κόπιαζα[br]να γίνω καλύτερος.
0:45:22.262,0:45:23.000
Είμουνα.
0:45:23.360,0:45:27.672
Αφηνόμούνα σιγά και μαλακάθησαν[br]οι αδυναμίες μου στη δύναμή μου.
0:45:28.243,0:45:30.748
Ακαμάτης κοροϊδέβα τα σκιάθρα σας[br]στο φανερό
0:45:30.748,0:45:32.375
και τον εαφτό μου στα κρυφά.
0:45:32.487,0:45:37.439
προσπαθούσα να ξεχνώ το σήμερα, το χτες[br]και το άβριο· δηλαδή τον θάνατο.
0:45:38.106,0:45:41.648
Δεν είμουν ο Απόλλωνας να σας εγδάρω[br]μια και καλή με το στουρνάρι
0:45:41.849,0:45:44.253
Είμουνα γιος της μαμής, πρόστυχο σόι.
0:45:44.797,0:45:49.153
Σας έδερνα λοιπόν κάθε μέρα[br]με τη σοφία μου, με την κούραλιδία
0:45:49.508,0:45:51.186
Δε σας καλυτέρεβα σε τίποτα.
0:45:51.441,0:45:55.187
Μοναχά σας αγρίεβα και καταλάβανε πως[br]τελεφταία θα με φάτε...
0:45:55.765,0:45:57.836
Έτσι κορόιδεβα και τη σοφία μου.
0:45:57.847,0:46:02.299
Τίποτα δεν ξέρω, ήγουν αφτά που ξέρω[br]δεν αξίζουνε τίποτα.
0:46:03.002,0:46:05.538
Κι έτσι δεν έχανα και το καιρό μου[br]ναν τα γράφω.
0:46:05.804,0:46:08.810
Αν τά γραφα, θα μου καίγατε τα βιβλία μου[br]στην πλατέα,
0:46:08.810,0:46:11.358
καθώς κάψατε και του μεγάλου Πρωταγόρα.
0:46:11.358,0:46:16.111
Απελπισμένος απ' όλα παραδόθηκα[br]να με σκοτώσετε μεταχαράς.
0:46:16.111,0:46:19.590
Δε μεταχειρίστηκα, για να σωθώ,[br]μήτε την πολιτική δύναμη,
0:46:19.590,0:46:23.363
μήτε τα χρήματα των φίλων μου[br]μήτε ψεφτιές μήτε κι αλήθιες.
0:46:23.563,0:46:27.049
Κι αν μου αφήνατε την πόρτα της φυλακής[br]ανοιχτή, δε θά φεβγα.
0:46:27.427,0:46:28.859
Για να ζήσω κι άλλο;
0:46:29.224,0:46:31.863
Και δε νομίζετε, πως γεράζοντας[br]ακόμα περισσοτερο
0:46:31.863,0:46:35.365
μπορούσα πάνου στο ψυχομαχητό μου[br]να φοβηθώ, να μετανιώσω
0:46:35.365,0:46:39.043
και να φωνάξω τον παπά[br]να με ξεμολογήσει; Τι ντροπή
0:46:41.128,0:46:43.233
«Και γιατί δεν έγδερνες πρώτα[br]την Ξανθίππη,
0:46:43.233,0:46:45.287
που σου τις έβρεχε με την παντούφλα;»...
0:46:45.287,0:46:46.672
Μα γιατί μουνα φιλόσοφος!
0:46:47.116,0:46:48.819
Αναγνώριζα πως είχε δίκιο.
0:46:48.842,0:46:51.613
Της άφησα της κακομοίρας[br]ούλα τα βάρη του σπιτιού
0:46:51.613,0:46:55.229
κι εγώ γύριζα στους δρόμους κ'έκανα παρέα[br]με πλούσιους κι αρχόντους,
0:46:55.731,0:46:59.762
με τον Αλκιβιάδη, τον Περικλή,[br]τον Κρίτωνα, τον Καλλία τον Πλούσιο...
0:47:00.109,0:47:01.293
Και καλοπερνούσα.
0:47:01.985,0:47:03.744
Τα παιδιά γυρίζανε ξυπόλυτα...
0:47:04.109,0:47:06.139
Και κείνη τους έδινε την αναθροφή,
0:47:06.139,0:47:09.807
που χρείαζεται για να γίνουν[br]«καλοί πολίτες», σαν κ'εσάς.
0:47:09.932,0:47:14.011
Όταν βλαστημούσανε,λέγανε ψέματα και[br]κλέβαν από τα περιβόλια της γειτονιάς,
0:47:14.011,0:47:14.990
δεν τά δερνε·
0:47:15.249,0:47:18.319
κι όταν σκοντάβανε και χτυπούσανε[br]και σκίζανε τα ρούχα τους,
0:47:18.319,0:47:19.510
τά σπαζε στο ξύλο.
0:47:19.922,0:47:22.576
«Δε θα μοιάζετε στον πατέρα σας,[br]τον αχαΐρεφτο».
0:47:24.117,0:47:27.769
Είχαμε βέβαια την καλύβα μας, το κοτέτσι[br]μας και το γουρούνι μας στημ αβλή,
0:47:27.769,0:47:31.580
πεντακόσα κλήματα πέρα στο Γουδί[br]με καμιά σαρανταριά λιόδεντρα...
0:47:32.031,0:47:34.713
Κι όλα κείνη τα φρόντιζε και τα δούλευε[br]μοναχή της.
0:47:35.059,0:47:36.514
Μα δεν είτανε ζωή!
0:47:36.774,0:47:38.676
Με τα χρόνια παάγινε η δύστυχη!
0:47:39.109,0:47:44.603
Τσακωνότανε για τίποτα με τις γειτόνισσες[br](εγώ τό στριβα νωρίς νωρίς από το σπίτι).
0:47:44.967,0:47:47.615
Μόλις φανιζότανε στη βρύση[br]με τον γκαζοντενεκέ της,
0:47:47.615,0:47:50.802
ούλες τραβιόντανε πέρα και την αφήνανε[br]να γεμίσει πρώτη.
0:47:51.144,0:47:53.537
Τρέμανε τη γλώσσα της και τα νύχια της.
0:47:53.930,0:47:56.898
Και δεν της έφτανε τόσο χρονώνε[br]βασανισμένη ζωή,
0:47:57.276,0:48:00.735
πήγα και ξαναπαντρέφτηκα,[br]κοντά εξηντάρης κρεμανταλάς,
0:48:00.735,0:48:03.548
τη Μυρτούλα, τη αγγονή[br]του Αριστείδη του Δίκαιου,
0:48:03.666,0:48:07.104
καλή ψυχή σαν του παππού της[br]κι αξέβγαλτη παιδούλα
0:48:07.104,0:48:08.237
που μύριζε γάλα.
0:48:08.989,0:48:11.766
Κι αρχίζοντας με τη δροσερή λαφίνα[br]τα σαλιαρίσματα,
0:48:11.766,0:48:15.410
της έκανα χωρίς κόπο δυο παιδιά --[br]και μάλιστα σερνικά!
0:48:15.832,0:48:19.247
Και δε γύριζα πια να κοιτάξω[br]τη ξεβρωμένη την Ξανθίππη.
0:48:19.673,0:48:21.172
Και κείνη γινότανε θεριό.
0:48:21.495,0:48:25.800
Ξεμάλλιαζε κάθε μέρα, γρατζούνιζε και[br]άφηνε νηστική τη κακομοίρα τη κοπέλα.
0:48:25.947,0:48:27.621
Κ'εγώ που να μιλήσω!
0:48:28.038,0:48:31.263
Έτσι μαράζωσε κ'έλιωσε στα πόδια της[br]κι ασκήμηνε.
0:48:31.737,0:48:34.945
Την παράτησα το λοιπόν κι αφτήνε --[br]δε με τραβούσε πιά.
0:48:35.336,0:48:38.728
Και σύχναζα στης Ασπασίας, στης Θεοδότης,[br]στα γυμναστήρια...
0:48:39.954,0:48:43.219
Φταίω βέβαια κ'εγώ, μα φταίει κι ὁ νόμος [br]πιο πολύ,
0:48:43.219,0:48:45.536
που μας έβαλε να πάρουμε[br]καὶ δέφτερη γυναίκα,
0:48:45.536,0:48:49.671
για να δώσουμε στρατιώτες στην πατρίδα.[br]Τὰ δύστυχα τα πλάσματα ...
0:48:52.649,0:48:55.197
Να δουλέβω!... Τί να δουλέβω ;
0:48:55.484,0:48:58.560
Μια φορὰ στα νιάτα μου έκανα το μαρμαρά [br]κοντὰ στὸν πατέρα μου.
0:48:58.800,0:49:01.355
Κι όπως μ' έκαιγεν ο πόθος[br]του γυναίκειο κορμιού,
0:49:01.355,0:49:05.789
κάθισα, για να μερώνω την ψυχή μου,[br]κ' έπλασα θεόγυμνες τις Χάριτες,
0:49:05.789,0:49:08.009
που μαζὶ τις πίστεβα και τις αποθυμούσα.
0:49:08.371,0:49:11.530
Κι όταν τις αποτέλειωσα, βρέθηκα[br]να μαι ερωτεμένος μαζί τους...
0:49:12.038,0:49:15.192
Κι αργότερα, πολύ συχνά,[br]έπαιρνα τὸν ανήφορο της ᾿Ακρόπολης,
0:49:15.192,0:49:17.659
γιὰ νὰν τὶς βλέπω καὶ να ξαναθυμούμαι[br]τὰ παλιά.
0:49:18.090,0:49:21.183
Μὰ τώρα πιὰ δεν έχω τις φαγούρες [br]της νιότης καὶ δεν πιστέβω
0:49:21.183,0:49:24.019
μήτε στοὺς θεοὺς μήτε στὰ πλάσματα[br]της Τέχνης...
0:49:24.588,0:49:28.042
το πολὺ θαμπορούσα ν' ανοίξω μαγαζί[br]στην ὁδόν ᾿Αναπαύσεως,
0:49:28.324,0:49:32.429
γιὰ να φτιάχνω και να πουλάω μαρμαρένιους[br]σταβρούς κι αγγέλους για τα μνήματα...
0:49:32.797,0:49:35.715
Ολ' αφτὰ μοναχὰ να τα κοροϊδέψω[br]θα μπορούσα τώρα.
0:49:36.026,0:49:38.523
Το πολύ μυαλό, μεγάλη σκοτούρα.
0:49:38.779,0:49:42.204
Μού δεσε τα χέρια·[br]δεν μπορώ πιὰ να κάνω τίποτα.
0:49:43.373,0:49:47.140
Μήπως να «δουλέβω» σαν καὶ σας,[br]που σταβρώνοντας τα χέρια σας
0:49:47.140,0:49:51.159
αγκομαχάτε ποιός θα γελάσει τὸν άλλονε[br]καὶ ποιός θα πουληθεί περισσότερο;
0:49:53.383,0:49:57.060
Μιὰ φορά, σα με καλούσαν η τιμὴ της[br]πατρίδας κι ο κατάλογος των εφέδρων
0:49:57.060,0:50:01.489
να σκοτώνω τους ὀχτροὺς η να σκοτωθώ,[br]πολεμούσα πρώτος κ' έφεβγα τελευταῖος
0:50:01.971,0:50:04.044
καὶ κορόιδεβα μέσα μου τὸν πόλεμο.
0:50:04.323,0:50:07.291
Συλλογιζόμουνα, πως οι συντρόφοι μου[br]θα χυθούνε μετὰ τη μάχη
0:50:07.291,0:50:10.650
στα τριγυρινά χωριὰ να σφάζουνε[br]τὸν άμαχο πληθυσμό,
0:50:10.650,0:50:13.572
να κλέβουν ὅ,τι λάχει[br]και να βιάζουνε τὶς γυναίκες.
0:50:15.016,0:50:16.967
Στο κρασὶ δε μου παράβγαινε κανείς.
0:50:17.218,0:50:20.155
Μπορούσα να πίνω με την κούπα[br]κ' είκοσι ώρες κορδόνι,
0:50:20.493,0:50:23.776
κ' ενώ κυλιότανε η παρέα μου[br]μπρούμυτα κι ανάσκελα στο πάτωμα
0:50:23.776,0:50:24.729
μέσα στα ξερατά,
0:50:25.006,0:50:29.595
στητός εγώ κι αψηλομέτωπος χαιρετούσα[br]τον ήλιο, που πρόβαινε θάμα,
0:50:29.825,0:50:34.756
καὶ ξεχνώντας όλες μου τις μιζέριες[br]- έφτυν αδιάφορα στὴν ὄχτο της Λήθης.
0:50:35.468,0:50:37.630
Στὸν Έρωτα τί νὰν τα λέω ;
0:50:37.851,0:50:41.678
Μοναχοί σας με παρανομιάσατε[br]θεϊκό τραγί, δηλαδή σάτυρο.
0:50:42.535,0:50:45.312
Μονάχα στο φαγὶ δεν είμουνα[br]και τόσο μερακλής.
0:50:45.530,0:50:47.505
Έτρωγα μιὰ φορά τη μέρα και λίγο.
0:50:47.955,0:50:50.229
Είμουνα πολύ παχύς και θαμ' έβλαφτε.
0:50:50.401,0:50:52.197
Ήθελα να χω το στομάχι μου λαφρό
0:50:52.197,0:50:54.874
για να χω και το μυαλό μου[br]φρέσκο κι αλέγρο.
0:50:55.638,0:50:57.557
Όποιος κοιμάται πολύ και τρώει λίγο:
0:50:57.557,0:51:02.261
ζαρζαβατικά, φασόλια, θρούμπες[br]και κριθαρόψωμο, δεν παθαίνει σφίξη.
0:51:02.261,0:51:04.786
Δε σκουριάζει και δεν ξυνίζει[br]το γαίμα του,
0:51:04.786,0:51:07.455
δε βγάνει σπυριά, βουζούνους και ζωχάδες.
0:51:08.289,0:51:11.307
Έπαιρνα με το πρώτο χρυσορόδισμα[br]τα μακρινά χωράφια.
0:51:11.506,0:51:15.250
εκεί διάλεγα κάποια πρόσχαρη μεριὰ[br]στην ούγια του πεφκόδασου,
0:51:15.250,0:51:17.988
αντίκρα στον ήλιο να τον κοιτάω[br]και να με θαμπώνει,
0:51:17.988,0:51:22.341
και πρόσμενα με κατάνυξη στη Μητέρα θεά[br]μιὰν ὁλάκερην ἑκατόμβη...
0:51:22.778,0:51:24.786
Κ' η θεά τό γραφε στα κατάστιχά της.
0:51:25.071,0:51:29.674
Μου λαμπικάριζε τα μάτια, μου ακόνιζε[br]το μυαλό, μου δίνε κέφι κ' ὑπομονή !...
0:51:30.279,0:51:32.945
Ά ! δε θα γινόμουνα[br]τόσο μεγάλος άνθρωπος,
0:51:32.945,0:51:35.182
αν είχανε τίποτα κουσούρι τα λούκια μου.
0:51:35.439,0:51:36.910
Είχα στομάχι κούρκου.
0:51:37.187,0:51:40.544
Μπορούσα να καταπίνω και να χωνέβω[br]καρύδια με τα τσόφλια τους,
0:51:40.544,0:51:43.046
καρφιά σκουριασμένα και φούχτες άμμο.
0:51:43.777,0:51:45.365
Για κοιτάχτε καὶ τα δόντια μου !
0:51:45.734,0:51:50.139
Τριανταδυό μύγδαλα - ψίχα...[br]Κι όμως έτρωγα λίγο.
0:51:50.508,0:51:54.734
Μπορούσατο λοιπόν να ηὴ δουλέβω,[br]δηλαδή να μην πολιτέβομαι.
0:51:56.041,0:51:59.844
Έχοντας τόσο δυνατό σκαρί και τόσα κέφια,[br]πώς δε σκορπούσα
0:51:59.844,0:52:03.816
χαρά και καλοσύνη, μα σταλοβολούσα[br]παντου φαρμάκι και χολή;
0:52:04.264,0:52:09.051
Γιατί 'χα μεγάλο μυαλό και σας έβλεπα[br]πέρα πέρα σα νά σαστε γυαλένιοι.
0:52:09.629,0:52:13.307
Κι επειδης ἤξερα, πως δε θα σας διόρθωνα[br]μοναχός μου, κορόιδεβα.
0:52:13.695,0:52:16.381
Ά ! δεν είναι τόσο έφκολο πράμα[br]η κοροϊδία.
0:52:16.381,0:52:18.523
Είναι μαζί παιχνίδι και τέχνη.
0:52:18.749,0:52:22.286
Πρέπει να χεις πολλή φαντασία[br]και κρίση και πείρα της ζωής.
0:52:22.596,0:52:27.574
Και να μπορείς όλ' αφτὰ νὰν τα παίζεις[br]ανάλαφρα και φωτερά, δίχως προσπάθεια.
0:52:28.172,0:52:31.825
Η κοροϊδία δεν είναι η αρχή, μα το τέλος[br]της φιλοσοφίας.
0:52:32.258,0:52:34.611
Χρειάζεται να χεις περάσει πρώτα[br]από το δράμα
0:52:34.611,0:52:39.170
της συλλογής και της απελπισιάς για να[br]φτάσεις στο γέλιο, - στο πικρόγελο.
0:52:39.318,0:52:41.260
Κι αν μπορέσεις να φτάσεις !
0:52:42.544,0:52:45.464
Τις περισσότερες φορές προσπαθούσα[br]να μη σας βλέπω.
0:52:45.778,0:52:48.299
Πήγαινα πότε στη θάλασσα,[br]πότε στις παλαίστρες.
0:52:48.485,0:52:52.220
Τὰ παιδιά με τα σφιχτοδεμένα κορμιά τους,[br]τα λυγερά σαν τὰ στάχια,
0:52:52.220,0:52:55.563
με κάνανε να ξεχνιέμαι σαν εμπροστά[br]στην απέραντη θάλασσα
0:52:55.563,0:52:56.919
τ' ανοιξιάτικα πρωινά.
0:52:57.249,0:53:00.697
Γέλια, ξεφωνητά και πείσματα...[br]χαρούμενος αέρας,
0:53:00.697,0:53:04.320
που με σιγομεθούσε και με βύθιζε[br]σε μιὰ γλυκιά μελαγχολία.
0:53:04.753,0:53:08.318
"Ηθελα να γινόμουν άμυαλο παιδί[br]και μου ρχότανε να σηκωθώ κ' εγὼ
0:53:08.318,0:53:11.121
να κυλιστώ με τ' άλλα μέσα στη σκόνη[br]και στον μπουχό,
0:53:11.457,0:53:14.273
σαν τοὺς γαϊδάρους το καλοκαίρι[br]με το σαμάρι στην πλάτη,
0:53:14.557,0:53:16.691
- και να γκαρίζω,να γκαρίζω !
0:53:17.514,0:53:20.743
Αν εκείνη την ώρα με ζύγωνε κανείς,[br]για να μου κάνει τον έξυπνο,
0:53:20.743,0:53:22.181
θα τον έτρωγα ζωντανό.
0:53:22.999,0:53:24.196
Ύστερις, όταν έφεβγα,
0:53:24.196,0:53:26.885
τραβούσα σκυφτός και συλλογισμένος[br]τοίχο τοίχο
0:53:26.885,0:53:31.545
και μετρούσα τα βήματά μου... δέκα...[br]τρακόσια... χίλια... δυο χιλιάδες...
0:53:31.545,0:53:34.824
Χωρίς ναν το καταλαβαίνω, βρισκόμουνα[br]ξαφνικά στα λιβάδια.
0:53:35.518,0:53:41.252
Να !να! να! έδερνα με το μπαστούνι μου[br]τα στάχια και τά στρωνα χάμου.
0:53:41.606,0:53:47.144
έτσι ξεθύμαινα και ξεχνούσα, πως μήτ' είγὼ[br]θα γίνω παιδί μήτε και σεις ανθρώποι,
0:53:47.896,0:53:51.450
Το καλοκαίρι ! Χρυσή εποχή των φτωχών...
0:53:51.918,0:53:55.633
Μοναχά το καλοκαίρι ζούσα πλέρια[br]το κορμί μου και τη σκέψη μου.
0:53:56.590,0:54:00.079
Όλα μου το είναι βοούσε και φουρφούλιζε[br]χαρούμενα σα λέφκα στον ὄχτο,
0:54:00.079,0:54:02.583
γεμάτη αστράματα[br]και πουλιά και τζιτζίκια.
0:54:03.350,0:54:07.200
Και στη ρίζα κουλουριασμέν' η ψυχή μου[br]μὲ το κεφάλι ψηλά καρφωτό,
0:54:07.200,0:54:10.579
πυρωνότανε στον ήλιο και κατέβαζε[br]πλήθιο το φαρμάκι
0:54:10.579,0:54:12.283
στα κανάλια των δοντιών της !
0:54:12.482,0:54:14.751
Και αλί σε κείνονε, που δάγκωνε ...
0:54:16.521,0:54:19.500
Πήγατε λοιπόν να με καταδικάσετε[br]στη δόξα του καλοκαιριού,
0:54:19.500,0:54:23.897
το Μάη με τα λουλούδια ... την ώρα,[br]που 'χω το πιότερο φαρμάκι ...
0:54:24.554,0:54:26.952
Αν είτανε χειμώνας, δε θά βγαζα λέξη.
0:54:27.543,0:54:30.441
Μα τώρα γλεντάω και φραίνομαι[br]να σας δαγκώνω.
0:54:30.441,0:54:33.613
(βήχας)
0:54:35.388,0:54:40.534
Εδώ ὁ Σωκράτης ξεροκατάπιε, έβηξε[br]δυο τρεις φορὲς καὶ ξανακολούθησε.
0:54:41.241,0:54:44.613
Διηγήθηκε στο δικαστήριο[br]μιὰν ημέρα της ζωης του.
0:54:45.830,0:54:50.451
Όλη τη νύχτα ξαπλωμένος στην αβλή πάνου[br]σε στρατιωτικές μπατανίες και τσουβάλια,
0:54:50.451,0:54:56.840
κάτου από τ' άστρα, δεν μπορούσα να κλείσω[br]μάτι : σκνίπες, κοριοί κι ιδέες.
0:54:56.561,0:55:00.300
Τις σκνίπες μου τις στέλνανε τ' άστρα,[br]τοὺς κοριοὺς ὁ τοίχος
0:55:00.300,0:55:03.293
(παλιό το σπίτι, βλέπετε),[br]τις ιδέες η κάκητα.
0:55:03.636,0:55:05.995
Αυτή ναι, θαρρώ,το θεϊκό μας στοιχείο !
0:55:06.191,0:55:10.282
Το μυαλό μου δουλέβει· κι ὅταν αποκοιμηθώ,[br]ξακολουθεί να δουλέβει...
0:55:10.543,0:55:14.911
᾿Αναχαράζω τις κουβέντες της ημέρας,[br]τις βάζω σε τάξη, τις ξεκαθαρίζω.
0:55:15.362,0:55:17.939
Τότε βρίσκω τὶς πιό θανάσιμες αντιλογίες,
0:55:17.939,0:55:20.379
που θαν τις ξεφουρνίσω[br]το πρωί στην ᾿Αγορά...
0:55:20.718,0:55:23.892
Στάσου και θα δείς, τί έχω να σε κάνω[br]κύριε Τάδε...
0:55:24.807,0:55:29.238
Λίγο λίγο γαληνέβουνε τα μέσα μου κι αργά[br]πολύ κλείνουνε βαριά τα μάτια μου.
0:55:29.782,0:55:33.956
Μόλις κοκκινίσουνε τα μάγουλα της ᾿Αβγης,[br]πετιέμαι ψηλά σὰν το πετεινάρι
0:55:33.956,0:55:36.888
κι αρχίζω να λαλώ: να πειράζω[br]τὴν Ξανθίππη...
0:55:37.457,0:55:41.473
Αφού μου φέρει την πρωινή μου κρασοψυχιά[br]μέσα σ'ένα πήλινο καφκί,
0:55:41.473,0:55:44.316
μουρμουρίζοντας, πάει στο πηγάδι[br]καὶ τραβάει νερό.
0:55:44.927,0:55:47.665
Ύστερις μου χύνει κατακέφαλα[br]τὸν κουβὰ γεμάτο.
0:55:48.157,0:55:51.050
Κι ενώ σφουγγίζοµαι γρήγορα γρήγορα[br]μὲ τα μανίκια
0:55:51.050,0:55:54.787
καὶ χτενίζω τα γένια µου με τα δάχτυλα...[br]κείνη δυναμώνει το χαβά της.
0:55:55.531,0:55:57.734
«Δε μ᾿ άφησες ὅλην τη νύχτα να κοιμηθώ.
0:55:57.734,0:56:01.815
Κλωτσούσες, ροχάλιζες, έτριζες τα δόντια[br]σου και βρωμούσες σκόρδο.
0:56:01.815,0:56:03.873
Δε ντρέπεσαι τουλάχιστο τα παιδιά ;»
0:56:04.379,0:56:07.999
(Ὅλοι κοιµόμαστε στην αβλή κατάχαµα,[br]ο ένας πλάι στον άλλονε).
0:56:08.304,0:56:12.372
Αί τότες εγώ βγάνω φτερά,[br]της τσιµπάω το μπράτσο... και δρόµο !
0:56:12.822,0:56:17.595
Αν δε με βρίσει πρωί πρωί, θα µαι[br]ξυνισμένος κι άκεφος όλη την ημέρα !...
0:56:18.579,0:56:22.886
Πριν πάει μισό καλάμι ὁ γήλιος[br]κόβω μιὰν κορφὴ βασιλικό και ξεπορτίζω.
0:56:23.267,0:56:26.510
Ένα ζεβγάρι σπουργίτες τροµάζουνε ξαφνικά
0:56:26.510,0:56:28.712
καὶ χαράζουνε στον αέρα[br]δυό φωτεινές γραμµές,
0:56:28.712,0:56:32.167
από την καβαλίνα του δρόμου[br]στην κορφή της διπλανής ροδακινιάς.
0:56:33.500,0:56:37.602
Στρίβω δεξιά καὶ παίρνω τ᾽ ανοιχτά...[br]περιβόλια... ρεματιές...
0:56:38.130,0:56:40.989
ν' ανασάνω βαθιά...να ξαλαφρώσω...
0:56:42.183,0:56:44.407
᾿Ακούγονται μακριά στις δημοσιές[br]τὰ πρώτα κάρα,
0:56:44.407,0:56:47.589
που κατεβαίνουνε στην ᾿Αθήνα γεμάτα[br]δροσερά λαχανικά και φρούτα.
0:56:48.209,0:56:51.905
σε λίγο στα καλντερίµια των σοκακιών[br]ανακατέβονται τα πέταλα των αβασταγών
0:56:51.905,0:56:53.578
μὲ τα χουγιαχτά των αγωγιάτηδων.
0:56:53.578,0:56:58.106
Λεκάνες και ντενεκέδες αδειάζούυνε[br]σαπουνόνερα και λάντζες ὅπου τύχει.
0:56:58.441,0:57:02.918
Γεροντικὰ βηξίµατα καὶ ρόχαλα κάνουνε[br]στράκες απάνου στὰ κεφάλια των Θεών...
0:57:03.357,0:57:07.388
Τα χούφταλα ! Ξυπνώντας αξημέρωτα[br]πανε να δικάσουν
0:57:07.388,0:57:10.436
η να συνεδριάσουνε στη λαοσύναξη[br]γιὰ τὶς δεκάρες...
0:57:10.709,0:57:15.342
Όσο να κατέβω στο παζάρι, σύνεφα μύγες,[br]κουρνιαχτός, κάτουρα,
0:57:15.342,0:57:20.128
που αχνίζουνε, κι ανθρωπήσια βαρβατίλα[br]μαγαρίζουνε την παρθενικὴν ημέρα.
0:57:21.801,0:57:25.338
Κιαλάρω μαζωμένους στη στοὰ τον Κόλια,[br]τον Πρίφτη,
0:57:25.338,0:57:29.603
το Δέδε,το Γκίκα,το Δεδεγκίκα... [br]τοὺς μεγάλους άντρες !
0:57:29.900,0:57:32.006
Εἶναι μαζί τους κι ο κύριος Τάδες.
0:57:32.218,0:57:34.205
Κι αν δεν είναι, θά ρτει.
0:57:34.336,0:57:35.846
Ζυγώνω καὶ καληµερίζω.
0:57:36.279,0:57:40.242
Τους λέω τα σπουδαία της ημέρας :[br]για το γάιδαρο του Μελέτη,
0:57:40.242,0:57:43.769
πού σπασε την τριχιά του ψὲς το βράδι[br]και λάκηξε κατὰ τα Τουρκοβούνια
0:57:43.769,0:57:47.544
κυνηγώντας μια καλοθρεμένη τσακίστρα·[br]γιὰ το κρασί του Μπαρμπαχρίστου,
0:57:47.544,0:57:50.279
που ξύνισε κι ο γιατρός δεν μπόρεσε[br]ναν το γιάνει΄
0:57:50.279,0:57:53.576
για την Παπαλάμπραινα,[br]που σήκωσε τη γειτονιά στο ποδάρι,
0:57:53.576,0:57:56.130
γιατί τ᾿ αγγούρι, που της έδωκε ψες[br]ὁ µανάβης,
0:57:56.130,0:57:58.966
είτανε και μικρό και πικρό φαρμάκι !
0:58:00.212,0:58:05.940
Και ποιός είτανε αφτός ο κ. Τάδες ;[br]Ο σοφιστής, ο πολιτικός, ο ποιητάκος.
0:58:06.254,0:58:10.186
Όσοι φαντάζονται πως είναι πανήξεροι,[br]και τό χουνε καμάρι που λένε ψέματα.
0:58:10.691,0:58:11.866
Τους αλάλιαζα.
0:58:11.866,0:58:14.449
Όχι γιατί θελα να φαίνομαι[br]καλὐτερός τους.
0:58:14.449,0:58:18.081
Δεν αξίζει τον κόπο νά ναι κανείς[br]πρώτος η τελεφταίος
0:58:18.081,0:58:20.984
ανάμεσα σε τελεφταίους, που θαρρούνε[br]πως είναι πρώτοι.
0:58:21.623,0:58:24.362
Τοὺς τσάκιζα, καθώς τσακίζουμε [br]τοὺς κοριούς...
0:58:24.724,0:58:26.900
Δε ζητάμε δηλαδή ναν τους καλυτερέψουµε
0:58:26.900,0:58:30.312
μήτε να σώσουμε τους γειτόνους η[br]τις μελλούμενες γενιές των Ἑλλήνων !
0:58:30.635,0:58:34.433
Ένας λύκος μοναχά, του ᾿Αγκούμπιο,[br]τα κατάφερε να καλυτερέψει,
0:58:34.433,0:58:38.185
να γίνει θεοφοβούμενος και να μην τρώγει[br]κρέατα ζωντανά, µά...
0:58:38.185,0:58:42.134
ραδίκια βραστά,που κατέβαινε καὶ[br]τ᾽ αγόραζε πρωί πρωί στο Λαχανοπάζαρο.
0:58:43.314,0:58:47.830
Για την πλεμπάγια την παρακατιανή,[br]για σας, ένιωθα μονάχα λύπηση.
0:58:48.105,0:58:51.279
Ο νους, η καρδιά κ᾿ η πράξη σας[br]δεν είναι δικά σας :
0:58:51.815,0:58:55.602
αιστάνεστε, νογάτε και κάνετε[br]ό,τι συφέρνει στους Λύκους.
0:58:56.102,0:58:59.193
Οἱ Λύκοι σας µάθανε, πως είναι και δίκιο[br]και θέλημα των θεών,
0:58:59.193,0:59:04.817
αφτοὶ να τρώνε κρέας ανθρωπινό και[br]σεις ραδίκια βραστά -- και να βρίσκονται !
0:59:07.400,0:59:10.218
Οἱ σοφιστάδες... Τι µεγαλείο !
0:59:10.535,0:59:14.954
Ερχόντουσαν από πολύ µακριά. ψηλοί,[br]γεμάτοι, χαρούμενοι.
0:59:15.614,0:59:19.137
Σαν κοσμογυρισµένοι, μπορούσανε[br]και γινόντανε σε μιὰ βδομάδα
0:59:19.137,0:59:21.372
βέροι Αθηναίοι, γέννημα - θρέµα.
0:59:21.797,0:59:25.523
Ντυμένοι κόκκινους μαντύες,[br]σπαρµένους μ'άστρα µαλαματένια,
0:59:25.523,0:59:28.095
κατσαρωμένοι και φκιασιδωµένοι[br]στον καθρέφτη,
0:59:28.095,0:59:31.759
προβαίνανε αργά και πίσηµα[br]με τα σκαλισµένα μπαστούνια τους
0:59:31.759,0:59:34.225
και το φιλντισένιο μήλο, σα βασιλιάδες.
0:59:35.175,0:59:38.881
μας περνούσανε για επαρχιώτες ---[br]και τάχατες δεν είμαστε ;
0:59:39.904,0:59:44.803
'Η ξενοτοπίτισσα προφορά τους έκανε[br]το µίληµά τους κελαηδιστό και ζαχαρένιο.
0:59:44.803,0:59:47.252
Έτσι το ψέβδισµα των σπαθάτων αχειλιών
0:59:47.252,0:59:50.211
η τ᾽ αλαφρό αλλοιθώρισμα[br]των παιχνιδιάρικων ματιών
0:59:50.211,0:59:54.154
κάνει τὶς κοκέτες γυναικούλες πιο[br]τσαχπίνισσες καὶ πιο λαχταρισµένες.
0:59:55.038,0:59:57.535
Κάθε τους λέξη τηνε βροντούσανε[br]στ᾽ αφτιά σας,
0:59:57.535,1:00:00.317
όπως οἱ σαράφηδες τις λίρες[br]απάνου στην πέτρα,
1:00:00.317,1:00:04.601
μα εσας δε σας ένοιαζε να ξεχωρίζετε[br]τις αληθινές από τις κάλπικες.
1:00:04.808,1:00:07.938
Ο Πήγασος της ρητορείας τους[br]σας ανέβαζε καμαρωτός
1:00:07.938,1:00:09.786
στ᾽ ατέλειωτα βάθη των ὑψών,
1:00:09.786,1:00:12.554
κ᾿ η καρδιά σας, όπως η σπηλιά[br]της Πεντέλης,
1:00:12.554,1:00:15.256
δεφτέρωνε και τρίτωνε τ᾽ αχολογητό του.
1:00:15.471,1:00:19.577
Χάνοντας από τα πόδια σας τη γης,[br]εχάνατε στο τέλος και τον ἑαφτό σας
1:00:19.577,1:00:21.944
γινάµενοι σαν τους ήσκιους[br]του Κάτου Κόσμου.
1:00:22.514,1:00:24.874
Όταν λοιπόν εγώ τους αρωτούσα ξαφνικά :
1:00:24.874,1:00:28.208
«Έχετε πολιτικά δικαιώµατα[br]για να φωνάζετε τόσο ;»
1:00:28.537,1:00:30.704
χάλαγ᾽ εφτύς η παράσταση.
1:00:30.950,1:00:33.478
Καἱ σεις από τα ψηλά, που αρμενίζατε,
1:00:33.478,1:00:36.818
πέφτατε κατακέφαλα πάνου στα βράχια[br]της γης και τσακιζόσαστε
1:00:36.818,1:00:38.890
σαν τις χελώνες του Γεροαίσωπου.
1:00:39.223,1:00:41.445
Είτανε λοιπόν να μὲ χωνέβετε ;
1:00:42.965,1:00:47.208
Εγώ βέβαια τα πολιτικά µου δικαιώµατα τα[br]είχα γραμμένα στα παλιά µου τα παπούτσια.
1:00:47.494,1:00:50.701
Ποτές µου δεν πήγα να ψηφίσω'[br]να διαλέγω μοναχός µου
1:00:50.701,1:00:53.827
ποιός κλέφτης θα με κλέβει[br]και ποιός τζελάτης θα μὲ κόβει.
1:00:54.472,1:00:58.245
Έλεγα έτσι στοὺς σοφιστάδες,[br]για να θυµώνετε σεις κ᾿ εγώ να γελάω
1:00:58.855,1:01:02.504
Οι σοφιστάδες µοσκοπλερώνονται...[br]Πέντε µνές...
1:01:02.840,1:01:05.126
θα πει, πως η σοφία τους άξιζε τόσο.
1:01:05.404,1:01:08.092
Από την τιμή καταλαβαίνεις[br]την αξία της πραμάτειας.
1:01:08.473,1:01:13.265
᾿Εγώ τη φτωχή µου τη γνώση τη χάριζα[br]τζάμπα και κανένας δεν τηνε δεχότανε.
1:01:13.613,1:01:15.635
θα πει πως δεν άξιζε τίποτα.
1:01:16.021,1:01:19.667
Μα θα πει και κατιτίς άλλο :[br]για να επιμένω
1:01:19.667,1:01:22.673
να σας τηνε δίνω με το ζόρι[br]και με κίντυνο της ζωής µου,
1:01:22.866,1:01:26.373
κάποιος οχτρός σας θα με πλήρωνε.[br]Προπαγάντα !
1:01:26.661,1:01:31.773
Οἱ Σλάβοι με πλερώνανε να ξεβιδώσω[br]την ιδεαλιστική μηχανή της πολιτείας !
1:01:32.451,1:01:36.800
Μα για να µπορώ να ρεζιλέβω[br]την παντογνωσία των κοτζάµου σοφιστάδων,
1:01:36.800,1:01:42.108
δε θα πει πως είχα δίκιο, μα πως είμουνα[br]πιο πονηρός και πιο καπάτσος από δάφτους.
1:01:42.443,1:01:46.477
Μπορούσα να κάνω τ' άσπρο µάβρο.[br]Σημάδι των καιρών...
1:01:46.770,1:01:50.068
᾿Αφού με τις λογης αλλαξοκαθεστοσύνες[br]και προδοσίες
1:01:50.068,1:01:53.961
µαγαρίσατε κάθε νόημα δικαιοσύνης,[br]ρίξατε το φταίξιμο σε μένα.
1:01:54.431,1:01:57.181
Εγώ με τη διδασκαλία µου[br]και με τὶς κοροϊδίες µου
1:01:57.181,1:02:00.912
κλόνισα µέσα στην ψυχή των πολιτών[br]κάθε μπιστοσύνη στους νόμους !
1:02:00.912,1:02:03.854
είμουνα λοιπόν κ᾿ εγώ ένας[br]από τοὺς σοφιστάδες !
1:02:03.854,1:02:04.779
Μακάρι !
1:02:04.779,1:02:08.960
Τό χω βάρος στην ψυχή µου, που[br]κοροϊδέβοντας τη θεατρική τους ρητορεία,
1:02:08.960,1:02:11.759
χτύπαγα μαζί[br]και τὶς μεγάλες τους αλήθειες...
1:02:11.759,1:02:16.535
Ὅταν επιτέλους πέτυχα νὰν τοὺς διώξετε,[br]κάθισα και συλλογίστηκα τα λεγόμενά τους.
1:02:16.873,1:02:18.560
Μέσα µου τι χαλασμός !
1:02:18.560,1:02:22.388
Λυπάμαι πολύ, που δεν πρόλαβα[br]ν᾿ ανοίξω την ψυχή µου στον κόσμο,
1:02:22.388,1:02:26.349
πριν εσείς μου τηνε κουκουλώσετε[br]για πάντα με μιαν οργιά χώμα !
1:02:26.800,1:02:30.483
Αί ! στο τέλος της απολογίας µου[br]θα σας αμολήσω τα σφαλάγγια,
1:02:30.483,1:02:32.361
που βράζουνε µέσα µου από καιρό.
1:02:35.704,1:02:37.472
να κι ὁ πολιτικός αριβάρει.
1:02:37.706,1:02:40.811
Μπροστά πάνε τ᾽ αστραφτερά του μάτια[br]και πίσου αφτός.
1:02:41.056,1:02:42.595
Πριχού πατήσει το ποδάρι,
1:02:42.595,1:02:45.890
δοκιμάζει τα γεφυροσάνιδα με τα μάτια του[br]σαν το µουλάρι.
1:02:46.455,1:02:49.261
Ξεροβήχει, για να γυρίσουμε[br]να τον κοιτάξουμε.
1:02:49.504,1:02:53.331
Μαζί µας είναι κάµποσοι φίλοι του.[br]Τὸν καληµερίζουµε κι αφτός ζυγώνει.
1:02:53.858,1:02:56.635
Σφίγγει τα χέρια µας πολύ γκαρδιακὰ[br]και με δύναμη.
1:02:56.853,1:02:59.827
Mε τέτιο δυνατό χέρι βαστάει[br]το τιμόνι του Καραβιού.
1:03:00.096,1:03:02.678
μας αγαπάει και γίνεται θυσία για μας !
1:03:02.860,1:03:06.492
Για χατίρι µας βουτάει το δημόσιο ταμείο,[br]για να δίνει σ᾿ εμάς
1:03:06.492,1:03:09.991
και για χατίρι µας τσαλαπατάει[br]τοὺς νόμους, για να μας σώζει.
1:03:10.464,1:03:13.901
Αφτός μας έμαθε να παίρνουμε[br]ψέφτικον όρκο στα δικαστήρια
1:03:13.901,1:03:16.478
και να μην κρατάμε το λόγο[br]μας στ᾿ αλισβερίσια µας.
1:03:17.207,1:03:20.492
Αφού ναι μεγάλος τσορµπατζής,[br]είναι και μεγάλος στρατηγός.
1:03:20.753,1:03:23.964
Αν νικούσαν οι στρατιώτες,[br]αφτός δοξαζότανε.
1:03:24.225,1:03:27.077
Μα κι αν τηνε παθαίνανε,[br]αφτός δεν πάθαινε τίποτα.
1:03:27.431,1:03:29.392
δεν έφταιγε. Φταίγανε...
1:03:29.839,1:03:31.933
θα σας το πω παρακάτου ποιοί φταίγανε.
1:03:32.769,1:03:36.241
Κι αν παράδινετο στρατό στούς ὀχτροὺς[br]κι αν τούς πουλούσε τα κάστρα
1:03:36.241,1:03:39.748
κι αν έφεβγε πρώτος πρώτος,[br]ποιός θα μπορούσε να τον κατηγορηήσει ;
1:03:40.024,1:03:42.401
᾿Αφτός είταν ο Δημόσιος Κατήγορος !
1:03:42.877,1:03:46.567
Άμα λοιπόν ξέκοβα από την παρέα[br]και παρουσιαζόµουνα μπροστά του
1:03:46.567,1:03:49.351
και του λεγα [br]«Κυρ Θόδωρε, γιατί σαι λέρα ;»
1:03:49.500,1:03:52.074
τα µατάκια του χωνόντανε βαθιά[br]στις τρύπες τους,
1:03:52.074,1:03:54.173
σαν τα ποντίκια που τα τρόμαξε η γάτα.
1:03:54.684,1:03:56.246
Κόκκαλο ο κυρ Θόδωρος.
1:03:56.685,1:04:00.140
Ποιός κὺρ Θόδωρος;[br]Ο Λύκων και ο Άνυτος, καλέ !
1:04:01.421,1:04:03.420
Αμέσως τα πράµατα σκουραίνουν.
1:04:03.420,1:04:06.286
Οι φίλοι κ' οἱ µπράβοι του[br]να κι ανασκουμπώνονται.
1:04:06.778,1:04:09.782
Τόνε κοιτάνε λοξά στα μάτια[br]νὰν τοὺς κάνει το νόηµα.
1:04:10.297,1:04:12.179
Μα τούτος δεν είναι τόσο µπόσικος.
1:04:12.179,1:04:16.684
Παίρνει την κουβέντα µου για χωρατὀ.[br]Σκάει στα γέλια. Ξέρετε γιατί ;
1:04:17.362,1:04:21.136
Κοιτάει τα µπράτσα µου τα χοντρά,[br]που καταχερίσανε πολλούς ως τώρα.
1:04:21.499,1:04:25.148
Ύστερις έχουνε σφιχτεί γύρα µου πολλοί,[br]γιὰ να πάρουνε το µέρος µου.
1:04:25.470,1:04:29.627
δεν είναι φιλοσόφοι, δεν είναι φίλοι µου·[br]είναι λέρες σαν κι αφτόν.
1:04:29.896,1:04:31.527
Είναι πολιτικοί του ὀχτροί.
1:04:32.643,1:04:37.039
Γελώντας αποτραβιέται με τοὺς δικούς του.[br]«έννοια σου», λέει µέσα του,
1:04:37.039,1:04:40.020
«και θα σου τηνε φέρω εγώ[br]εκεί που δεν το περιμένεις».
1:04:40.976,1:04:44.306
Οἱ πιό µαλαγάνες από δάφτους κοιτάζανε[br]πώς να με καλοπιάσουνε,
1:04:44.306,1:04:45.777
για να μην τους βρίζω.
1:04:45.995,1:04:51.435
Με προσφωνάζανε «μέγιστο φιλόσοφο» και μου[br]στέλνανε στο σπίτι λογής πεσκέσια :
1:04:51.691,1:04:55.409
κόκκιν᾽ αβγά και τσουρέκια το Πάσκα·[br]γουρουνόπουλα την Πρωτοχρονιά·
1:04:55.409,1:05:00.437
τσαντηλες Γιαούρτι Μανωλάδας το Φλεβάρη·[br]ορτύκια µανιάτικα τον Αλωνάρη·
1:05:00.693,1:05:04.832
και στη γιορτή µου συναγρίδες, σύκα,[br]νταμιτζάνες κρασί και λουλούδια. ᾿
1:05:05.737,1:05:09.375
Εγώ τά στελνα πίσου... κι ας φώναζε[br]η Ξανθίππη, πως είμαι κορόιδο.
1:05:09.874,1:05:14.617
Στο θεό σας ! Θέλανε[br]να μου κλείσουνε το στόµα ! Θά σκαγα...
1:05:14.617,1:05:18.971
Μια φορά µάλιστα κάποιος τρανός από[br]δάφτους μού στειλε για σκλάβους
1:05:18.971,1:05:22.728
δυο αραπάκια των ἑκατόν εξήντα μηνών,[br]που δεν ξέραν ἑλληνικά·
1:05:22.964,1:05:27.018
κατσαρά μαλλιά, σιντεφένια δὀντια,[br]χρυσά βραχιόλια και σκουλαρίκια...
1:05:27.018,1:05:29.838
«Γιὰ ναν τα κάνω», μού γραφε,[br]«φιλοσόφους» !
1:05:30.233,1:05:33.278
Τά τύλιξα με μισό σεντόνι[br](είτανε τσίτσιδα)
1:05:33.278,1:05:36.700
καὶ τα ξανάστειλα πίσου.[br]Ποιός θαν τά τρεφε ;
1:05:37.572,1:05:39.778
᾽Αφτό το περιστατικό το ξέρουνε πολλοί.
1:05:40.064,1:05:42.848
Κείνη τη µέρα σηκώθηκε[br]όλο το Κολωνάκι στο ποδάρι.
1:05:43.115,1:05:46.939
Βγήκαν από τα σπίτια και τα µαγαζιά τους[br]κι αραδιαστήκανε στα πεζοδρόμια,
1:05:46.939,1:05:50.001
για ναν τα κοιτάνε, που περνούσανε[br]πιασµένα χέρι χέρι...
1:05:50.632,1:05:53.359
Και τι, θαρρείτε, με κουτσομπολέψανε[br]κατόπι ;
1:05:53.775,1:05:57.101
Ὁ Σωκράτης τα διωξε, γιατί τα θελε[br]να ταν άσπρα !
1:05:59.097,1:06:02.233
Ὁ Περικλής, σαν άκουσε να γίνεται[br]τόση κουβέντα για μένα,
1:06:02.233,1:06:04.950
έβαλε την ᾿Ασπασία να με φωνάξει[br]στο παλάτι του.
1:06:05.207,1:06:07.252
Και κείνη μού στειλε τὸν ᾽Αλκιβιάδη.
1:06:07.646,1:06:09.180
Μπορούσα να χαλάσω το χατίρι
1:06:09.180,1:06:11.401
του καλόπαιδου[br]και της μεγάλης αρχόντισσας ;
1:06:11.895,1:06:13.548
Πήγα με σκοπό να τσακωθώ.
1:06:13.888,1:06:16.969
Μα σ᾿ ο,τι και νὰν τοὺς έλεγα,[br]δε μου φέρνανε αντίρρηση.
1:06:17.244,1:06:21.421
Κι όταν κατάκρινα τὸν «Ὀλύμπιο Δία»[br]για ὅσες ρομαντικὲς παπαρδέλες
1:06:21.421,1:06:25.432
σας είπε στον Επιτάφιο του, κούνησε[br]γελώντας τη σουβλερή του καράφλα
1:06:25.432,1:06:28.028
και με παρακινούσε να κακολογώ[br]τοὺς ὀχτρούς του
1:06:28.028,1:06:29.993
και να λέω αρσίζικα χωρατά.
1:06:30.392,1:06:34.879
Κ᾿ η ᾿Ασπασία γελώντας κι αφτὴ[br]μου χάιδεβε με τα θεία της κρινοδάχτυλα
1:06:34.879,1:06:38.586
τούτην εδώ την παλιοπατατούκα,[br]που βλέπετε, και μου λεγε σιγανά :
1:06:38.793,1:06:41.395
«Βγάλ’ τηνε, καημένε,[br]να σου τηνε µπαλώσω ...»
1:06:42.362,1:06:46.305
Μου κάνανε μεγάλα ικράµια και μ᾿ ακούγανε[br]με κατάνυξη και θαμασμό.
1:06:46.716,1:06:49.653
Μα δεν είναι γι’ αφτά, που δεν έβρισα[br]και τον Περικλή.
1:06:49.913,1:06:52.169
Μού δινε το λόγο του, πως όπου να ναι,
1:06:52.169,1:06:55.368
θαν τα ταίριαζε με τους Μωραΐτες[br]και θα τέλειωνε τον πόλεμο...
1:06:55.564,1:06:57.872
Τώρα το βλέπω, με κορόιδεβε.
1:06:58.250,1:07:03.668
Ὁ µόνος που με κορόιδεψε στη ζωή μου.[br]Αν εζούσε, θα πολεμούσε ακόμα Ι...
1:07:03.960,1:07:06.454
Εξουσία και πόλεμος δεν μπορεί[br]να χωριστούνε !...
1:07:07.626,1:07:12.525
Θαρρώ βγηκ᾽ απ' το θέµα...[br]Γεροντική φλυαρία.να μὲ συμπαθάτε !
1:07:15.928,1:07:20.774
Αμ’ οι ποιητάδες ; ᾿Αρσενικὲς Πυθίες, που[br]κουβεντιάζουνε με τους θεούς,
1:07:20.774,1:07:22.214
σαν παλιοί κουμπάροι...
1:07:22.469,1:07:26.291
Μεσάτοι, κουνιστοὶ και με κομένα μάτια,[br]κει που περπατάνε
1:07:26.291,1:07:28.930
σκορπίζοντας αρώματα[br]και χάχανα καμπανιστά,
1:07:28.930,1:07:33.463
σταματάνε ξαφνικά, γουρλώνουνε τα µάτια[br]και κοιτάζουνε τ᾽ άστρα µέρα μεσημέρι.
1:07:33.764,1:07:36.356
Κείνη τη στιγμή κατεβαίνουν[br]άγγελοι των Θεών
1:07:36.356,1:07:38.777
και τους καλούνε[br]στον "Όλυμπο της Μωρίας !... ᾿
1:07:39.048,1:07:41.441
Εκεί μεθάνε κ εδώ χρησμολογούνε.
1:07:41.736,1:07:45.824
Με τα μάγια των στίχων μας λυτρώνουν[br]από τα δεσμά της µαταιότητας.
1:07:46.084,1:07:49.735
᾿Αφτοὶ δίνουν αιωνιότητα σ’ ο,τι αγγίσουνε[br]με την πνοή τους.
1:07:50.268,1:07:55.387
Χάρη σ᾿ αφτοὺς ο κόσμος γίνεται καλύτερος[br]και βασιλέβουνε στη γης η ψυχή κι ὁ Θεός !
1:07:55.764,1:07:57.484
Καλή ώρα σαν το Μέλητο...
1:07:58.653,1:08:01.591
Άμα λοιπόν τους έπαιρνε το µάτι µου[br]και τους χαιρετούσα :
1:08:01.591,1:08:06.999
«τι μου γλυκοπικρο γίνεσαι, Μαρίκα» φυσικά[br]θυµώνανε κι αφτοί κ οἱ φίλοι τους.
1:08:07.472,1:08:11.299
Και να πού ρθανε τα πράματα δεξιά[br]κ᾿ η Μαρίκα - Μέλητος
1:08:11.299,1:08:13.949
στάθηκε πρώτος θανάσιµος κατηγορός µου.
1:08:15.211,1:08:18.089
Στο αναμεταξύ μού γραφαν[br]επιγράμματα τσουχτερά,
1:08:18.089,1:08:20.932
που κάνανε τη βόλτα τους[br]στα σοκάκια, στα χωριά...
1:08:21.442,1:08:25.769
Όσο που κάποτες ο Αριστοφάνης,[br]ο μόνος που του ταίριαζε να ναι ποιητής,
1:08:25.769,1:08:29.173
γιατί τανε µισάνθρωπος και τζαναµπέτης,[br]μ᾿ ανέβασε στο θέατρο...
1:08:29.872,1:08:31.909
Πρωταγωνιστής των «Νεφελών» !
1:08:32.824,1:08:34.938
Γελούσε ο κόσμος κ᾿ εγώ καµάρωνα...
1:08:34.938,1:08:38.881
όσο που μ᾿ αναγκάσανε να πηδήξω πάνου σε[br]μια καρέκλα για να με ιδούνε !
1:08:39.477,1:08:41.738
᾿Από τότες έγινα «σπουδαίος» άνθρωπος.
1:08:42.002,1:08:44.003
Όλ᾽ η Ἑλλάδα μιλούσε για μένα...
1:08:44.223,1:08:47.184
Πρωτύτερα δε με καλοξέρανε,[br]μήτε με λογαριάζανε.
1:08:47.977,1:08:51.383
Μετὰ την παράσταση με πήραν οἱ φίλοι[br]και πήγαμε στην ταβέρνα
1:08:51.383,1:08:53.034
να γιορτάσουµε τη δόξα µου.
1:08:53.321,1:08:57.160
Γενήκαμε στουπί στο µεθύσι κ᾿ είπαμε[br]σωρό καρίπικα τραγούδια...
1:08:57.699,1:08:59.725
Τα ξηµερόµατα γύρισα στο σπίτι...
1:09:00.044,1:09:02.813
Πατούσα στα νύχια, για να μη[br]με μυριστεί η Ξανθίππη.
1:09:03.033,1:09:06.672
Μα που ! Τινάχτηκε απάνου[br]κι άρχισε τον αναβαλλόμενο...
1:09:07.091,1:09:12.003
«Ξέρεις», της λέω, «από σήµερις είμαι[br]ο μεγαλύτερος άνθρωπος σ’ όλο τὸν... κόσµο
1:09:12.286,1:09:14.269
(έτσι το λεγα, για να την καλμάρω).
1:09:14.269,1:09:16.941
Και συ, που μ᾿είχες του µπάτσου[br]και του κλώτσου !...
1:09:16.941,1:09:18.823
Μ’ ανεβάσανε στο θέατρο...»
1:09:20.355,1:09:24.691
Έτριψε τα μάτια της, στάθηκε λίγο[br]κ᾿ύστερις για πρώτη φορά στη ζωή της
1:09:24.691,1:09:27.657
μ᾿ αγκάλιασε, με φίλησε και μού πε:[br]«χρυσό µου !»
1:09:29.519,1:09:34.271
Ὡς το πρωί µετάνιωσε : «Κοίταξε να βρείς[br]καμιά δουλειά᾿να διοριστείς...
1:09:34.271,1:09:37.963
και ναν τ᾽ αφήσεις αφτά...[br]Γεροπαραλυµένε... αγράμματε !» /////
1:09:40.779,1:09:44.045
᾿Αφτα που σας διηγήθηκα δε γινόντανε[br]κάθε µέρα τα ἴδια.
1:09:44.246,1:09:46.962
Τις περισσότερες φορές κοίταγα[br]να φέβγω από τὸν κόσμο...
1:09:47.202,1:09:51.788
να κατεβαίνω σηὴ θάλασσα την πολύμορφη[br]και χιλιότροπη, την αχόρταστην ερωμένη ἱ
1:09:52.552,1:09:57.107
ναπέφτω µέσα,νατὴν αγκαλιάζω[br]καὶναπηγαίνω βαθιά... πολὺ βαθιὰ
1:09:57.107,1:09:59.317
συντροφιὰ με τὶς Νεράιδες[br]καὶ τοὺς Τρίτωνες.
1:09:59.847,1:10:02.534
νακυλιέμαι κατόπι[br]στὴν πυρωμένην αμμουδιά,
1:10:02.534,1:10:04.666
ναξαπλώνω τ᾽ ανάσκελα στὸν ἥλιο
1:10:04.666,1:10:08.066
καὶνατόνε χορέβω σαντόπι πανου[br]στὴν τουρλωτὴ κοιλιά µου...
1:10:08.528,1:10:13.173
Έπαιρνατο λοιπόν τ'απόμερα σοκάκια καὶ[br]τραβούσα τοῖχο τοῖχο στὶς ᾿Ίτωνίδες Πύλες.
1:10:13.750,1:10:17.090
᾿Εκεί στεκόµουνα στὀ να µου ποδάρι[br]κι έβγαζα τό να τσαρούχι
1:10:17.090,1:10:20.238
κ’ ύστερα στ᾽ άλλο ποδάρι κ᾽ έβγαζα[br]το δεύτερο τσαρούχι.
1:10:20.635,1:10:24.614
Τά σφιγγα καὶ τα δυό κάτου στὴν ἁμασκάλη[br]-- γιαναμὴ λιώνουν οἱ σόλες ἅδικα, --
1:10:24.614,1:10:27.962
κ᾿ ἓν δυὀ, ἓν δυό κατέβαινα στο Φάληρο.
1:10:28.375,1:10:31.102
Καμιὰ φορὰ μου τύχαινεναπατήσω[br]καμιὰ μαγαρισιὰ
1:10:31.102,1:10:36.039
(γιοµάτες οἱ συνοικίες καὶ τα σοκάκια !).[br]«νατὸν Κύνα !» μουρμούριζα.
1:10:36.474,1:10:40.164
«Καλύτεραναπατᾶς µαγαρισιές,[br]παρὰνασκοντάβεις ὅλη µέρα
1:10:40.164,1:10:44.438
πάνου σε διακονιαρέους καὶ ψέφτες,[br]«'"Ελληνες Ἑλλήνων”
1:10:54.492,1:11:03.165
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
1:11:07.966,1:11:10.078
Βαρέθηκα πια να παίζω μαζί σας...
1:11:10.078,1:11:12.541
Καιρός να σας εξηγήσω[br]καὶ τη φιλοσοφία μου...
1:11:12.907,1:11:16.033
Τι κατσουφιάζετε ;...[br]Δε σας αρέσουν οἱ θεωρίες, αἱ ;
1:11:16.200,1:11:18.098
Θα προτιμούσατε βρωμοκουβέντα.
1:11:18.098,1:11:21.115
Αξαφνα,το πώς μου ρίχτηκε κάποτες[br]ή Θεοδότη...
1:11:21.516,1:11:23.232
Μὰ δε με παίρν' η ώρα.
1:11:23.535,1:11:27.510
Ανάγκη, πρὶν πεθάνω,να μαθεφτεί,[br]πὼς ὁ Σωκράτης είχε καταλάβει
1:11:27.510,1:11:30.182
τὰ σφάλματα της διδασκαλίας του[br]καὶ μετάνιωσε...
1:11:31.480,1:11:36.165
Αλήθεια, της είχανε πει της Θεοδότης, πως[br]δε γουστάρω τάχα τὶς γυναῖκες, - εγώ !
1:11:36.553,1:11:37.792
Καὶ πικαρίστηκε.
1:11:38.210,1:11:39.985
Το βαλε πείσμα να με καταφέρει.
1:11:40.433,1:11:43.837
Μὲ καλούσε κάθε τόσο στη βίλα της[br]να συζητάμε φιλοσοφία.
1:11:43.837,1:11:46.389
Κι όλο τύχαινεναλούζεται, ν' αλείφεται
1:11:46.389,1:11:49.594
καὶναπροβάρει γυμνή μπροστά μου[br]τους νέους χορούς της.
1:11:49.839,1:11:53.119
«Σαν άνθρωπος ανώτερος», μου λεγε,[br]«δεν παρεξηγείς»...
1:11:53.801,1:11:59.072
Έπειτα ξαπλωνότανε στο ντιβάνι τ' ανάσκελα[br]γιὰναξεκουραστεί, με κάθιζε δίπλα της
1:11:59.072,1:12:02.498
κ' ενώ ζεστός καὶ φωτεινός ὁ κόρφος της[br]ανεβοκατέβαινε γρήγορα,
1:12:02.498,1:12:05.359
της μιλούσα γιά την αθανασία της ψυχης.
1:12:05.844,1:12:07.784
Ξαφνικά μ' έκοβε στη μέση καὶ μου λεγε :
1:12:07.784,1:12:10.776
«Ξέρω σωστοὺς εξηνταεννιὰ τρόπους[br]νακάνω τὸν έρωτα».
1:12:11.300,1:12:15.186
Κ' εγώ τό ριχνα στη συλλογή. [br]«Τι έχεις;» με ρωτούσε.
1:12:15.791,1:12:18.384
«Κοιτάω να βρώ, ποιός από[br]τοὺς ἑξηνταεννιά σου τρόπους
1:12:18.384,1:12:21.573
εἶναι... φιλοσοφικότερος, απόλυτος»...
1:12:22.283,1:12:25.111
Φωνές: «Ποιός εἶναι; Ποιός εἶναι;»
1:12:26.310,1:12:29.048
Βλέπετε, πως χρειάζεταιναξέρουμε[br]καὶ φιλοσοφία :
1:12:29.332,1:12:32.559
Έτσι κ' η Θεοδότη, σανκ' εσας,[br]μὲ ρωτούσε καὶ με ξαναρωτούσε...
1:12:32.559,1:12:33.808
«ποιός εἶναι :»
1:12:33.965,1:12:36.033
"Ὥσπου μιὰ µέρα, γιαναγλυτώσω, της λέω :
1:12:36.033,1:12:39.742
«Ο τρόπος αφτός εἶναι νὰ... δείρεις πρώτα[br]δίχως λύπηση τη γυναίκα
1:12:39.742,1:12:43.082
καὶ κει που κουλουριάζεται ξεφωνίζοντας[br]στο πάτωµα καὶ τρέμει σύγκορμη,
1:12:43.082,1:12:44.518
νατὴν αναποδογυρίζεις...»
1:12:44.961,1:12:49.155
Τότες η διαβόλισσα σφίχτηκε απάνω µου[br]καὶ µισοκλείνοντας λαγγεμένα τα μάτια της
1:12:49.155,1:12:51.881
μουρμούρισε λιγόψυχα : «Δείρε µε».
1:12:53.112,1:12:55.690
᾿᾽Αφτὰ δε σας τα λέω μοναχὰ[br]γιὰ να σας πειράξω.
1:12:56.202,1:12:58.865
Θέλησα καὶ με τρὀπο να σας µπάσω[br]στὴ φιλοσοφία µου...
1:12:59.534,1:13:00.992
Πάλε κατσουφιάζετε :
1:13:01.279,1:13:03.948
Έλληνες αρχαίοι[br]καὶναφοβόσαστε τη σκέψη Ι...
1:13:04.331,1:13:06.822
'Ἠσυχάστε ! «Διός κριταί»
1:13:06.822,1:13:09.486
σανκ᾿ εσας δεν πάειναπονοχεφαλιάζετε.
1:13:10.085,1:13:14.255
Μ’ ὅσο κέφι μου περισσέβει, θακοροϊδέψω[br]τώρα καὶ τη φιλοσοφία µου.
1:13:14.744,1:13:17.504
Σαν έξυπνοι γκαγχαρέοι θαµισοκαταλάβετε,
1:13:17.504,1:13:20.794
πὼς ἂν δεν ὑπάρχει στὶς ερωτοδουλειὲς[br]απόλυτον «εἶδος»,
1:13:20.794,1:13:23.791
άλλο τόσο δεν ὑπάρχει[br]καὶ στὰ «ὑψηλὰ ζητήματα».
1:13:24.740,1:13:27.030
Καὶ πρώτα πρώτα δεν εἶμαι φιλόσοφος.
1:13:27.413,1:13:29.553
Δεν έχω φκιάσει κανένα δικό µου «σύστημα»,
1:13:29.804,1:13:34.297
λαμπερό ναό της Σκέψης με κολόνες,[br]μὲ πολυελαίους, μ’ "Άγιο Βημα
1:13:34.297,1:13:35.732
κι άδυτα των αδύτων.
1:13:36.203,1:13:39.037
Είχα βρει μοναχὰ μιὰ δικιά µου[br]«μέθοδο» σκέψης.
1:13:39.510,1:13:42.393
Τ’ ᾿Αφάλι της Γης, τ᾽ αχνιστό[br]καὶ σκανταλιάρικο,
1:13:42.393,1:13:45.525
μού δωσε πιστοποιητικό σοφού[br]κι ὄχι φιλοσόφου.
1:13:45.976,1:13:49.290
Καὶ δε με σύγκρινε με τὸν τρανό[br]τὸν Πυθαγόρα, τὸν έμπεδοκλή
1:13:49.290,1:13:53.925
τὸν ᾿Αναξαγόρα καὶ τόσους άλλους,[br]μὰ μετο Σοφοκλὴ καὶ τὸν ᾿Εβριπίδη
1:13:54.189,1:13:55.724
-- με δυό ποιητάδες !
1:13:56.363,1:13:59.616
Φαίνεται, ήθελεναρεζιλέψει κι αφτουνούς,[br]ὁμολογώντας,
1:13:59.616,1:14:02.574
πὼς ξέρουνε λιγότερα απ᾿το δικό µου[br]το «τίποτα»,
1:14:02.574,1:14:06.776
κ᾿ εμένα, βάνοντάς µε στὴν ἴδια σειρὰ[br]μὲ δυό φημισμένους «άερολόγους»
1:14:06.776,1:14:09.415
-- κείνοι της καρδιᾶς[br]κ᾿ εγὼ του στοχασμού.
1:14:10.575,1:14:13.291
ακόμα κ᾿ οἱ φίλοι µου δε με φωνάζανε[br]φιλόσοφο,
1:14:13.537,1:14:16.228
μὰ «δάσκαλε» καὶ «κύριε πρὀεδρε».
1:14:18.431,1:14:23.460
'Ὁ θείος Καπνός των Δελφών, που με[br]ρεκλαμάρισε σε ὅλοντο κόσµο για σοφότατο,
1:14:23.460,1:14:26.659
δεν αστειεβότανε. Ηθελεναμὲ στραβώσει.
1:14:26.659,1:14:29.637
ναμὲ κάνειναπιστέψω,[br]πὼς εἶχα βρει την ᾿Αλήθεια,
1:14:29.858,1:14:32.646
γιὰναμὴν την αναζητώ καὶ την πετύχω[br]καμιὰ μέρα,
1:14:32.944,1:14:34.907
-- Φοβότανετο µεγάλο μυαλό µου.
1:14:35.477,1:14:38.091
Δε συφέρνει καὶ στοὺς αθάνατους ᾽Αφέντες
1:14:38.091,1:14:40.688
ναµαθαίνουνε την αλήθεια[br]τὰ ζωντανατης γης.
1:14:40.906,1:14:45.017
Καὶ σανεἶδε, πως άρχισα[br]νατηνε µυρίζοµαι, δεν έχασε καιρό·
1:14:45.442,1:14:50.397
έπεσε πηχτός καὶ μάβρος µέσα στο μυαλό σας[br]καὶ σας φλόμωσε γιαναμὲ σκοτώσετε...
1:14:51.502,1:14:56.378
Αν ὅμως ὁ Λοξίας τό πε στὰ σοβαρά, πὼς[br]εἶμαι σοφότατος, εννοούσε, βέβαια,
1:14:56.378,1:15:00.615
πὼς ανάμεσα στοὺς ανθρώπους είμουν[br]ὅτι κι αφτός ανάμεσα στοὺς θεούς :
1:15:01.016,1:15:02.926
ὁ πρώτος κοροϊδεφτης.
1:15:06.249,1:15:10.361
Όταν ακόμα παιδὶ μυξιάρικο χάζεβα[br]στὴν αγορὰ κι ᾱκουα τοὺς μεγάλους,
1:15:10.361,1:15:14.595
παραξενεβόµουνα, που για κάθε ζήτημα[br]µαλλιοτραβιόντανε σαράντα γνώμες
1:15:14.595,1:15:16.354
κι ὅλες φαινόντανε σωστές.
1:15:16.772,1:15:20.269
Οἱ σοφιστάδες ὑποστηρίζανε καθαρά,[br]πὼς εἶναι καὶ σωστές.
1:15:20.810,1:15:24.108
Στὴν αρχή με τ᾽ άγουρο μυαλό µου[br]κι αργότερα μετο γινωμένο
1:15:24.108,1:15:26.970
προσπαθούσαναβρίσκω πάντοτε[br]μιὰ μοναδικὴ γνώμη,
1:15:26.970,1:15:30.133
που νᾶ ναι σε καθε περίσταση[br]καὶ για ὅλους ὑποχρεωτικὴ,
1:15:30.133,1:15:34.710
δηλαδη παντοτινη κι ανάλλαγη, πάνου από[br]καιροὺς καὶ τόπους κι ανθρώπους,
1:15:34.980,1:15:36.018
-- απόλυτη.
1:15:36.483,1:15:40.380
Θά πρεπε νά χει κάτιτο θεϊκό µέσα της,[br]νά ναι «ιδέα».
1:15:40.789,1:15:43.233
Καἱ για νὰν τηνε βρούμε, δε θά πρεπε[br]καθόλου
1:15:43.233,1:15:47.031
ναφάχνουµε στὸν ὄξω κόσμο, [br]πού ναι διαβατικός καὶ ψέφτικος,
1:15:47.031,1:15:50.258
μὰ µέσα στὴν ψυχή µας, πού ναι[br]κι άυλη κι αθάνατη.
1:15:51.128,1:15:55.237
στὰ βάθια της ψυχης μας κοίτονται θαμένες[br]οἱ ιδέες - αλήθειες
1:15:55.237,1:15:58.394
κάτου από σκουριὰ πολλή,[br]που τηνε σωριάζουνε µέσα της
1:15:58.394,1:16:01.682
οἱ αἴστησες - αποθυμιὲς[br]κ᾿ οἱ αποθυμιὲς - συφέρα.
1:16:02.281,1:16:06.280
Γιὰνατὴν ξεσύρουµε λοιπόν στο φὼς[br]της ημέρας, θά τανε δύσκολο πράµα.
1:16:06.632,1:16:08.910
Χρειαζότανε μαστοριὰ μαμής.
1:16:09.086,1:16:11.908
Καὶ γίνηκα με τα χρόνια[br]μαμὴ της πολιτείας.
1:16:12.394,1:16:15.758
Έπιανα τὶς ψυχὲς των ανθρώπων, τὶς μάλαζα[br]μὲ τρόπο
1:16:15.758,1:16:18.917
κ΄ έχωνα στὴν ανάγκη µέσα τους[br]τὴ χερούκλα µου καὶ τὶς κουτάλες
1:16:18.917,1:16:20.240
γιὰναβγάλωτο μωρό.
1:16:20.522,1:16:23.576
Ξεγεννούσα τὶς αληθειες,[br]ω άντρες ᾿Αθήναίοι,
1:16:23.576,1:16:28.322
γι’ αφτό γεµίσανε γης, οὐρανός[br]καὶ θάλασσα ψέματα, --- σύνεφο.
1:16:28.679,1:16:29.694
Γιατί ;
1:16:30.166,1:16:34.184
Δουλώντας καὶ µαλάζοντας τὶς ψυχές, για νὰ[br]φανερώσουνε τα θεϊκά τους στοιχεία,
1:16:34.184,1:16:36.615
τὶς ἕκανα καὶ ξερνούσανε τη σκουριά τους :
1:16:37.180,1:16:40.512
Θεός, ᾿Αγαθό, Δικαιοσύνη,[br]Πατρίδα κι ᾽Ομορφιὰ
1:16:40.512,1:16:44.394
κι ὅλα τα ρέστα που δεν εἶναι[br]μήτε πρώτες αρχὲς μήτε χ᾿ έσχατοι σκοποί·
1:16:44.394,1:16:47.251
μήτε χαρίσματα των θεών[br]μήτε κατορθώματα του νού,
1:16:47.476,1:16:52.142
μὰ πλάσματα καιρικα, με νόηµα τρεχούμενο[br]κι άπιαστο, µέσα ταπεινά,
1:16:52.142,1:16:56.211
που με δάφτα κάθε κυρίαρχη φάρα[br]στραβώνει τοὺς ὑποταχτικούς της
1:16:56.211,1:16:57.579
καὶ πνίγει την ψυχη τους.
1:16:57.885,1:17:00.495
Οἱ ανθρώποι χωριζόµαστε σε κείνους[br]που διατάζουνε,
1:17:00.495,1:17:02.391
καὶ σε κείνους που κάνουνε θελήματα·
1:17:02.391,1:17:04.874
σε κείνους που κάθονται,[br]καὶ σε κείνους που μοχτᾶνε·
1:17:04.874,1:17:08.566
σε κείνους που βλέπουνε, καὶ σε[br]κείνους που φορᾶνε κλάπες στὰ μάτια:
1:17:08.566,1:17:10.679
σε χορτάτους καὶ σε κορόιδα.
1:17:11.055,1:17:14.318
'η ζωή µας µπλέκεται μιᾶς αρχης[br]µέσα στὰ δίχτια,
1:17:14.318,1:17:16.235
που μας εἶναι στηµένα, πρὶν γεννηθούμε.
1:17:16.455,1:17:19.099
Μωρὰ στο σπίτι, στο δρόµο, στο σχολειό,
1:17:19.099,1:17:23.000
µαθαίνουµε, χωρὶς νὰντο ρωτᾶμε,[br]ποιό ναιτο καλό καὶτο κακό,
1:17:23.267,1:17:25.073
--- «το του κρείττονος συμφέρον».
1:17:25.665,1:17:28.980
Δεκαεφτάρικα παληκαράκια[br]μὲ φρέσκη και χαρούμενη ψυχή
1:17:28.980,1:17:32.141
δίνουμε συγκινηµένα[br]μὲ βραχνη λαλιὰ πετειναριών
1:17:32.141,1:17:36.899
τὸν ὅρκο στὰ μεγάλα Χρέη κ᾿ ᾿Ιδανικά,[br]---«το του κρείττονος συμφέρον».
1:17:37.591,1:17:41.312
Σαν απολυθούμε απ᾿το στρατό[br]καὶ πάρουμε φηφο, τα ἴδια θ᾿ακούμε
1:17:41.312,1:17:45.600
-- καὶ θά λέμε -- στὴν αγορά, στὰ[br]δικαστήρια, στὶς λαοσύναξες, στὰ θέατρα
1:17:45.862,1:17:47.985
--«το του κρείττονος συμφέρον».
1:17:48.301,1:17:51.582
Κι αφού μικροὶ καὶ μεγάλοι[br]καὶ χτὲς καὶ σημερα καὶ άβριο
1:17:51.582,1:17:57.712
τὰ ἴδια πιστέβουν ὅλοι, θαπει, πως εἶναι[br]νόμοι «οὐρανίαν δι᾽ αιθέρα τεκνωθέντες».
1:17:58.665,1:18:02.462
"έτσι τραβᾶμε, χωρὶςνασυλλογιζόμαστε,[br]τὴ µοιραία µας στράτα,
1:18:02.462,1:18:06.418
δεμένοι συναµεταξὺ µας καὶ βέβαιοι[br]πὼςτο συφέρο του ««κρείττονος»
1:18:06.418,1:18:07.933
εἶναι δικό µας συφέρο.
1:18:08.218,1:18:10.866
Συφέρο µας νά µαστε δεμένοι παρὰ λυτοί
1:18:11.066,1:18:13.946
συφέρο µας ν᾿ αδικιούμαστε[br]παρὰνατιμωρούμε !
1:18:14.175,1:18:18.505
Κι ἂν άξαφνα κανεὶς απόκοτος χυμούσε[br]μὲτο μαχαίριναξεκοιλιάσειτο Λύκο,
1:18:18.505,1:18:23.062
θαβάζαμε μπροστὰ τὶς ψυχὲς καὶ τα κορµιά[br]µας να δεχτούμ’ εμείς τη μαχαιριά.
1:18:23.515,1:18:26.616
Κι ἂν τό φερνε ποτὲς η κατάρα[br]να μας λείψει ὁ Λύκος,
1:18:26.616,1:18:30.223
θατρέχαμεναβρούμε[br]άλλονε χειρότερο, γιά να μας τρώει.
1:18:32.158,1:18:34.839
Τέτιες αληθειες έβγαζα[br]από την ψυχή του Κοπαδιού.
1:18:35.000,1:18:39.271
᾿Αλήθειες, που με τὸν καιρό καὶ τη[br]συνήθεια κατανταίνουνε ψυχόρμητα
1:18:39.271,1:18:41.717
πιό δυνατὰ κι από την πείνα[br]κι από τὸν έρωτα.
1:18:42.411,1:18:45.556
Μὲ την ἴδια µαμικη μπορούσα[br]ναβγάνω από τὶς ψυχὲς
1:18:45.556,1:18:48.086
-- μιὰ κι αρχίσανεναμὲ παίρνουνε[br]γιὰ παντογνώστη, --
1:18:48.086,1:18:52.126
καὶ πράματα, που δεν τά χανε µέσα τους,[br]ὅπως οἱ Κινέζοι χομπογιαννίτες
1:18:52.126,1:18:54.563
βγάνουνε σκουλήκια από τα μάτια[br]των Μεγαριτών.
1:18:54.988,1:18:58.613
Τὰ σκουλήκια, θαμου πείτε, τα βλέπεις[br]πρώτα κ ύστερα τα πιστέβεις.
1:18:58.839,1:19:02.706
Μὰ τὶς ιδέες ;[br]᾿αφτές, ω άντρες Αθηναίοι,
1:19:02.706,1:19:05.437
πρώτα τὶς πιστέβεις[br]κ᾿ ύστεοὰ τὶς βλέπεις.
1:19:05.861,1:19:10.150
"Όταν άξαφνα καμιὰ δαιμονοπαρμένη γριὰ[br]ξεφωνίσει μες στὴν εκκλησιὰ
1:19:10.150,1:19:15.507
δείχνοντας ψηλὰ τὸν "Άγιον Άλφα :[br]«Νάτος ! σαλέβει... μας κάνει νοηµατα !»,
1:19:15.507,1:19:19.705
οὗλες οἱ άλλες μαζὶ καὶ βλέπουνε[br]μὲ τα μάτια τουςτο σάλεμα,
1:19:19.705,1:19:21.396
τὰ δάκρυα γαὶ τα νοήματα
1:19:21.396,1:19:24.355
κι ακούνε με τ᾽ αφτιά τους τη μιλιὰ[br]καὶ τη φοβέρα του.
1:19:25.130,1:19:26.743
᾿᾿Αφτό ναι θάµα, βέβαια.
1:19:26.922,1:19:31.242
Μὰτο πιό συνειθισµένο θάµα γίνεται[br]σανβάζεις μοναχός μες στὴν ψυχή σου
1:19:31.242,1:19:32.574
κείνο που θὲς να βρείς.
1:19:32.574,1:19:36.018
Καὶ κατόπι σκάβοντας με τα νύχια[br]της λογικηςτο βρίσκεις,
1:19:36.018,1:19:37.293
ὅπως τό θελες.
1:19:38.055,1:19:41.523
Οἱ παλιοὶ θεομπαῖχτες θάβανε[br]στὴ ρίζα κανενού κυπαρισσιού
1:19:41.636,1:19:44.980
η πλάι σε καμιὰ βρύση την εικόνα[br]κ᾿ ύστερα βλέπαν ὄνειρο,
1:19:47.822,1:19:49.057
καὶ φωνάζει να βγει.
1:19:49.454,1:19:53.203
Καὶ ξεσηκώνοντας το χωριό[br]μὲ κεριὰ καὶ λιβάνια πηγαιναν εκεί,
1:19:53.203,1:19:55.571
τόνε ξεθάβανε καὶ μοσκοβολούσε ὁ τόπος !
1:19:56.077,1:20:00.541
Καὶ χτιζότανε παρεκκλήσι καὶ γεµίζαν οι[br]δίσκοι με δεκάρες καὶ τα πιθάρια με λάδι
1:20:00.541,1:20:04.905
κι ἅγιαζε κι ὁ θεομπαίχτης σαν[br]«ὄργανο θείας εκλογης».
1:20:06.742,1:20:10.600
Μὲ τέτιες θαυματουργίες στερέωνα[br]τη βασιλεία των Ὁραμάτων
1:20:10.600,1:20:12.739
στην Κοιλάδα του Κλαυθμώνος.
1:20:12.739,1:20:16.400
Στράβωνατο Κορόιδο κ᾿ έτσι φελούοα[br]το καθεστός της ᾽Αδικίας,
1:20:16.400,1:20:17.704
σύμφωνα μετο αξίωμα :
1:20:17.843,1:20:21.234
«ὅσο πιό στραβότο Κορόιδο,[br]τόσο πιό ντρέτα πορπατεί».
1:20:22.508,1:20:24.740
δεν έπρεπε λοιπόνναμὲ σκοτώσετε.
1:20:25.056,1:20:29.321
Θάρτουν άλλοι χαιροὶ που οἱ «κρείττονες»[br]θαπλερώνουν ακριβὰ τοὺς κομπογιαννίτες
1:20:29.321,1:20:34.471
ὄχιναβγάζουνε, μὰναβάνουνε σκουλήκια[br]µέσα στο μυαλό καὶ στὴν ψυχή των Μεγαριτών
1:20:34.705,1:20:38.936
καὶνακάνουνε θάµατα’ναµαθαίνουνε[br]στὰ παιδιὰ καὶ στοὺς μεγάλους,
1:20:38.936,1:20:46.180
πὼς «πατρός τε καὶ μητρός κτλ., τιμιώτερον[br]καὶ ἁγιώτερόν εστιν η εχμετἆλλευσις».
1:20:46.843,1:20:49.705
Έτσι βυθισμένος ὁ λαός[br]µέσα σε γαλάζια καταχνιά,
1:20:49.705,1:20:52.140
στὴν ανυπαρξία της σκέψης καὶ της θέλησης,
1:20:52.140,1:20:56.292
δε θα μπορεί να σαλέβει τη γλώσσα του,[br]το μυαλό του καὶ τα χέρια του.
1:20:56.482,1:21:01.591
η ψυχή, που βρίσκεται στο απόλυτο ψηλος,[br]πιασμένη σε χορό με τὶς αιώνιες οὐσίες,
1:21:01.591,1:21:05.267
τρέμεινατὴν αγγίξουν οἱ νόμοι[br]της φύσης καὶ των ανθρώπων :
1:21:05.267,1:21:07.446
ασκήμια, σχετικότητα καὶ φθορά !
1:21:07.979,1:21:11.712
το σώμα στέκει παρφωμένο στη λάσπη[br]κ᾿ η φυχή πάντοτες λείπει...
1:21:11.902,1:21:16.897
Δεν πονάει, δεν παθαίνει, δεν αδικιέται.[br]Δεν αντιστέκεται, γιατί ναι λέφτερη.
1:21:17.667,1:21:22.193
Μὲτο κεντρὶ της φιλοσοφίας µου χτυπώντας[br]τοὺς ἅπλοικοὺς στὴ ρακοχοκαλιὰ
1:21:22.193,1:21:25.874
τοὺς παραλυούσα κ᾿ ἔτσι ασφάλιζα[br]το χαροκόπι των ἔξυπνων.
1:21:26.071,1:21:28.479
Τί σας ήρτε λοιπόν καὶ με σκοτώσατε ;
1:21:29.732,1:21:33.344
Βλέπω τὶς πολιτείες του µέλλοντος,[br]ω άντρες ᾿Αθηναίοι !
1:21:33.626,1:21:36.605
Θεοποιούνε την πείνα, τὸν πόνο[br]καὶ τη βλακεία·
1:21:36.989,1:21:40.718
χρυσώνουνε καὶ ταγίζουνε κουκουνάρι[br]καὶ καρὖδια τοὺς κομπογιαννίτες,
1:21:40.718,1:21:43.649
που ξεγελᾶνετο λαό να καταφρονάει την ύλη
1:21:43.824,1:21:47.797
καὶναπροσµένει την ανταπόδοση[br]στὀν... «κόσμο του πνεύματος !».
1:21:50.222,1:21:54.928
Αν ελάθεβα στη θεωρία, δε λάθεβα[br]καὶ στὴν κριτική των δημόσιων αντρών.
1:21:55.258,1:21:58.879
Κι αφτοὶ γιαναμὲ ξεκάνουνε[br]μιὰ καὶ καλη με βγάλαν άθεο.
1:21:59.415,1:22:01.404
'Ὁ Σωκράτης κοροϊδέβει τοὺς θεοὺς
1:22:01.404,1:22:04.456
κ’ ερεθίζει την παντοδυναµία τους[br]ενάντια στὴν πολιτεία.
1:22:04.995,1:22:08.014
Εξ αιτίας µου τραβηχτήκαν οἱ θεοὶ[br]από την ᾿Αθήνα
1:22:08.014,1:22:11.860
κι αφήσανετο βράχο της ᾿Ακρόπολης[br]καὶ την ᾿Ακρόπολη των ψυχώνε σας
1:22:11.860,1:22:13.900
στὰ νύχια καὶ στὰ δόντια των Ἓρυννύων.
1:22:14.620,1:22:18.483
Αν ξέσπαζε καμιὰ νεροποντή με χαλάζι[br]καὶ κατάστρεφε τη σπορά
1:22:18.483,1:22:22.230
κι ἂν ἔπεφτε στάχτη στὰ γεννήματα,[br]φυλλοξέρα στ᾽ αμπέλια,
1:22:22.230,1:22:24.468
μελίγκρα στὰ κουκιὰ καὶ στὰ φασόλια·
1:22:24.778,1:22:30.226
κι ἂν ερημαζε βλογιὰ τὶς ὄρνιθες, άφτρα[br]τὶς γελάδες, σαρατζἁς τ᾽ αλόγατα
1:22:30.226,1:22:35.021
κι ἂν ἔπιανε φωτιὰ σε κανένα µαχαλὰ κ᾿ [br]ἔμνησκε στοὺς πέντε δρόµους η φτωχολογιά
1:22:35.021,1:22:38.873
κι άν εβαστούσε δυό τρεις βδομάδες[br]η φουρτοὺνα στη Μαβροθάλασσα
1:22:38.873,1:22:43.137
καὶ ποδίζανε τα καϊΐκια μετο σιτάρι[br]καὶ την παλαμίδα καὶ πεινούσε ὁ κόσμος·
1:22:43.137,1:22:47.748
κι ἂν ἑρχότανετο θλιβερό µαντάτο,[br]πὼς νικηθήκανε τα «παληκάρια µας»
1:22:47.748,1:22:50.501
στὴν άχρη της γης καὶ μαβροφορούσαν[br]οἱ µανάδες
1:22:50.501,1:22:52.108
-- ποιός ἔφταιγε ;
1:22:52.473,1:22:54.658
Ποιός άλλος από τοὺς άθεους !
1:22:54.814,1:22:57.951
Αν δεν εἶχα πεισµώσει τοὺς αθάνατους[br]μὲ τη φιλοσοφία µου
1:22:58.167,1:23:01.186
θαμας στέλνανε την πανούκλα του 404.;
1:23:01.532,1:23:03.939
Μὰ τότες εγὼ δε φιλοσοφούσα !
1:23:04.123,1:23:08.318
Αν ὁ γιός του Κλεινία με την παρέα του[br]δε σπάζανε τα κεφάλια των Ἑρμήδων
1:23:08.318,1:23:11.315
αντὶςνασπάσονε τα δικά σας,[br]που μου θέλατε µεγαλεία,
1:23:11.315,1:23:13.588
θαπαθαίναµε τη συφορὰ της Σικελίας :
1:23:13.914,1:23:17.941
Κι άν οἱ στρατηγοὶ των Αργινουσών[br]δεν είταν άθεοι, θ' αναποδογύριζεν
1:23:17.941,1:23:21.691
η Νέμεση τα πέλαγα, γιαναμὴν µπορέσουνε[br]ναµαζέψουνε τοὺς πνιµένους ;
1:23:22.514,1:23:25.065
Κ’ επειδης εγὼ τοὺς αθώωσα, θυμάστε ;
1:23:25.359,1:23:28.725
ανοίξαν οἱ οὐρανοὶναρίξουνε[br]ζεματιστό νερό να μας κάψουνε
1:23:29.081,1:23:33.022
μά... λυπηθήκαν (οἱ οὐρανοί !)[br]τοὺς Τριάντα Τυράννους !...
1:23:33.780,1:23:36.467
Νά λοιπόν ποιοὶ φταίγανε για ὅλα τα ζαβά,
1:23:36.467,1:23:40.006
καθὼς σας ὑποσκέθηκα να σαςτο ἔηγήσω[br]πρωτύτερα
1:23:42.226,1:23:44.392
Έτσι με την αθεία µου[br]καὶ την προδοσιά µου
1:23:44.392,1:23:47.208
φελούσα μετο παραπάνου την Πατρίδα[br]καὶ τη θρησκεία...
1:23:47.391,1:23:50.633
ὅσους θρέφονται από τα µαστάριο[br]των μεγάλων αφτών ιδεών !
1:23:50.999,1:23:54.900
Πολιτικοί, παπάδες, δάσκαλοι[br]φορτώνανε στὴν πλάτη µου
1:23:54.900,1:23:59.312
κάθε δικιά τους αναξιοσύνη κι ατιμία,[br]κάθε ζημιὰ των φυσικών στοιχείων,
1:23:59.312,1:24:01.573
ὅλες τὶς αναποδιὲς της Μοίρας !
1:24:02.191,1:24:05.529
Ὅταν εγὼ λείψω, θαψάξουνεναβρούνε[br]κάποιον άλλο Σωκράτη
1:24:05.529,1:24:09.181
νατόνε βαφτίσουνε µέσα στην ἅγια[br]κολυμπήθρα της δημόσιας γνώμης
1:24:09.181,1:24:10.773
άθεο καὶ προδότη.
1:24:11.092,1:24:14.294
Τοὺς χρειάζεται να τὸν πετᾶνε στὰ δόντια[br]του µανιασµένου πλήθους
1:24:14.294,1:24:17.908
γιὰ εξιλαστήριο θύμα κάθε φορά,[br]που θὰν τα βρίσκουνε σκούρα.
1:24:18.478,1:24:22.946
Δε θαμπορούσεναζησει μηδὲ μιὰ στιγμὴ[br]καὶτο κοπάδι χωρὶς Λύκους
1:24:22.946,1:24:25.687
κ οἱ Λύκοι χωρὶς άθεους καὶ προδότες.
1:24:28.173,1:24:30.617
Ὅλοι γρινιάζετε πως χάλασε ὁ κόσμος.
1:24:31.056,1:24:33.415
Ποιός κόσµος ; τα βουνακι ὁ οὐρανός ;
1:24:33.761,1:24:35.433
Φόβο δεν ἔχουνε !
1:24:35.696,1:24:36.919
Οἱ δυό τρεις αθέοι ;
1:24:37.289,1:24:39.759
Τοὺς κόβετε καὶ σιάζουν αμέσως τα πράματα.
1:24:40.187,1:24:43.688
Νά τος ὁ κόσμος, η αφεντιά σας,[br]ὢ άντρες ᾿Αθηναίοι !
1:24:44.170,1:24:49.486
Ὅλα σας τα ζακόνια, γραμμένα κι άγραφα :[br]φόβος των θεών, σεβασμός των νόμων,
1:24:49.486,1:24:53.790
αγάπη του καλού χι αντρισμός,[br]σέπονται ψοφίµια τούμπανα
1:24:53.790,1:24:57.190
µέσα στο Βάραθρο, συντροφιὰ[br]των σκοτωμένων σκλάβων.
1:24:57.894,1:25:02.215
Ψεφτιά, κλεψιά, κι ατιμία,[br]νατὰ «δαιμόνια» της Πολιτείας,
1:25:02.215,1:25:05.451
-- «το µέσα πλούτος» ! --[br]που σας ὁδηγᾶνε ψηλά.
1:25:05.983,1:25:09.811
Κ' ύστερα βγήκετο δικό µουτο δαιμόνιο[br](«καινό δαιμόνιο»)
1:25:09.811,1:25:14.139
ναξαναζωντανέψει τα ψοφίµια[br]φυσώντας μετο καλάμι της φιλοσοφίας
1:25:14.139,1:25:16.609
µέσα στὴν κοιλιά τους[br]το «πνέβμα της αληθείας»,
1:25:16.609,1:25:19.741
γιὰ νὰν τα στήσει καθάριες ιδέες,[br]απείραχτες
1:25:19.741,1:25:23.223
απ᾿του καιρού καὶ των ανθρώπων[br]τὰ καμώματα,µέσα στὸν άπειρο Νού !
1:25:23.223,1:25:25.669
Τὰ τυφλὰ κινήματα της ψυχής,
1:25:25.669,1:25:28.676
ἅμα πιάσεις νὰν τα κάνεις[br]προστάγµατα του λογικού,
1:25:28.676,1:25:32.073
δηλαδη νὰν τα µεταφέρεις από[br]τὴν ασύνειδη μίμηση καὶ συνήθεια
1:25:32.073,1:25:35.694
στὴ φωτισμένη σκέψη καὶ βούληση,[br]πάει τα σκότωσες.
1:25:36.055,1:25:37.858
Ὅμως κ' ἔτσι σας ὠφελούσα.
1:25:38.115,1:25:41.412
Μιὰ καὶ τὶς «μεγάλες οὐσίες»[br]τὶς αφήνετε νὰν τὶς ροκανᾶνε
1:25:41.412,1:25:43.701
οἱ ποντικοὶ των λαγουμιών[br]καὶ των αποπάτων,
1:25:43.940,1:25:47.814
εγὼ σας συµβούλεβα, πως δεν πρέπει[br]ναγελᾶτε καὶνακαµαρώνετε
1:25:47.814,1:25:50.925
γι' αφτό νομίζοντας, πὼς[br]ὁ πιό φανερός μπαγαμπόντης
1:25:50.925,1:25:52.893
εἶναι καὶ πιό ξυπνός ᾿Αθηναῖος !
1:25:53.352,1:25:56.635
Σας µάθαινα γιατο συφέρο σας[br]νατιμᾶτε τ᾿ ὄνοµά τους
1:25:56.635,1:25:59.809
καὶναλιβανίζετε τὸν ἥσκιο τους[br]μπροστὰ στὶς γυναῖκες, τα παιδιὰ
1:25:59.809,1:26:03.341
καὶ τοὺς σκλάβους, γιαναμὴν παίρνουν[br]αέρα καὶ κατεβούνε καμιὰ µέρα
1:26:03.341,1:26:05.616
στὴν πιάτσα καὶ κάνουνε[br]χειρότερ᾽ από σας !
1:26:06.289,1:26:09.498
Σας µάθαινα, πως πρέπει ν᾿ασεβείτε[br]καὶναπαρανομείτε
1:26:09.498,1:26:11.506
στ᾽ ὄνομα των θεών καὶ των νόμων !
1:26:12.455,1:26:14.652
΄"Ὅλα που νὰν τα θυμᾶμαι τώρα !
1:26:14.754,1:26:18.444
Μὰ δεν ξεχνώ, πως εσὺ κ᾿ εσὺ[br]καὶ τούτος καὶ κείνος...
1:26:18.444,1:26:21.563
οὖλοι σας είσαστε σύμφωνοι[br]σ᾿ ὅ,τι σας ἔλεγα
1:26:21.563,1:26:25.389
καὶ σκύβατε τ᾽ αδειανό σας κεφάλι μπροστὰ[br]στην Κουκουβάγια καὶ στο Μώμο.
1:26:25.697,1:26:28.380
Τρεις μοναχὰ κουβέντες[br]µου φτάνουνε να δείξουνε,
1:26:28.380,1:26:30.386
πὀσο δούλεψα γιατο καλό της Πατρίδας,
1:26:30.386,1:26:33.498
γιὰτο χωρισμό των πολιτών[br]σε χορτάτους καὶ σε κορόιδα.
1:26:34.294,1:26:37.672
α᾿) Απόδειξα, πως η ψυχή µας[br]εἶναι αθάνατη !
1:26:37.953,1:26:39.458
᾿Υπάρχει λοιπόν ψυχή !
1:26:39.458,1:26:42.981
Γιὰ χάρη της ὑπάρχουνε[br](πρέπει δηλαδὴναὑπάρχουνε)
1:26:42.981,1:26:45.792
κράτος -- νόµο, καὶ παπάδες --- θεοί !
1:26:46.224,1:26:48.485
“η φοβέρα των θεών καὶ των νόμων
1:26:48.485,1:26:50.735
μας συγκρατάειναμὴν κολάζουµε[br]τὴν ψυχη µας...
1:26:50.735,1:26:52.448
καὶναμὴν πηγαίνουμε φυλακή !
1:26:53.130,1:26:58.657
Άντρες ᾿Αθηναίοι ! Αν δεν ὑπηρχε κράτος,[br]δε θα ὑπάρχανε μήτε θεοὶ μήτε παπάδες
1:26:58.657,1:27:00.265
μήτε κι αθάνατη ψυχη !
1:27:00.517,1:27:03.194
Οἱ βασανισμένοι της ζωης πρέπει[br]ναπιστέβουµε,
1:27:03.194,1:27:06.026
πὼς θαχαρούμε καὶ θαβασιλέψουμ’ αιώνια,
1:27:06.026,1:27:07.923
-- φτάνειναπεθάνουμε πρώτα !
1:27:08.193,1:27:10.760
Δεν κάνειναπαίρνουμε πίσου[br]μὲ τα χέρια µας
1:27:10.760,1:27:13.716
ὅ,τι μας παίρνουν οἱ αφέντες[br]μὲ τη δύναμη καὶ με την πονηριὰ
1:27:13.716,1:27:17.455
-- δηλαδη με τα δικά µας τ᾽ἅρματα[br]καὶ με την ψηφο τη δικιά µας.
1:27:17.973,1:27:20.892
᾿Αφτουνοὺς θὰν τοὺς τιμωρήσουν οἱ θεοὶ[br]στὸν άλλο κόσµο.
1:27:21.213,1:27:24.838
θαβράζουνε µέσα στο καζάνι της πισσας[br]στὸν αιώνα τὸν ἅπαντα.
1:27:25.410,1:27:29.659
Αν τοὺς τιμωρήσουμ’ εμείς, θαγίνουμε[br]κακοὶ καὶ τότε θαχάσουμε την ψυχἠ µας
1:27:29.659,1:27:31.906
καὶ θαβράζουμ’ εμείς µέσα στο καζάνι ! !
1:27:32.783,1:27:38.965
β’) Δεν είτανε λόγος-αέρας, είταν αγκωνάρι[br]µαρμαρένιο τούτ’ η διδασκαλία µου.
1:27:39.354,1:27:44.742
Γι αὐτό καὶ της ἔδωκα την τετράγωνη φόρμα:[br]«προτιμώ ν᾿ αδικιέμαι παρὰ ν ἆδικώ !»
1:27:45.217,1:27:48.415
Τούτο τ᾿ αγκωνάρι στερεώνεται καλύτερα[br]στὸν ἅμμο καὶ στο νερό:
1:27:48.415,1:27:50.182
στὶς φυχὲς των αδυνάτων !
1:27:50.572,1:27:54.402
"Ὁσο πιὸ ταπεινωμένος ὁ άνθρωπος,[br]τόσο πιότερο κι αναποφάσιστος᾽
1:27:54.627,1:27:59.141
ὅσο πιὸ κουρασμένος, τόσο λιγότερο[br]ανασαίνει καὶ σκέφτεται καὶ θυµώνει.
1:27:59.574,1:28:02.142
Χρειάζεται κουράγιο καὶ μπιστοσύνη[br]στὸν ἑαφτό σου,
1:28:02.142,1:28:03.930
γιὰ ν᾿ αντισταθείς στὴν αδικιὰ ---
1:28:03.944,1:28:06.221
καὶ πιὸ πολὺ ακόμα για ν᾿ αδικησεις !
1:28:06.466,1:28:10.004
Μαθημένοςναφοβᾶσαι,[br]δε θέλειςναφοβηθείς περισσότερο.
1:28:10.410,1:28:13.674
᾿Αφήνεσαι στὴ γλύκα της αβουλίας,[br]στὸν εγωισμό του πόνου.
1:28:14.164,1:28:17.335
Κι ὄχι µονάχα στέκεσαι νἁ σου παίρνουν[br]τὰ ὅσα δεν ἔχεις,
1:28:17.335,1:28:19.910
μὰ δεν αγγίζεις καὶ τα λίγα πὀ χεις :
1:28:20.223,1:28:23.973
νηστέβεις από δικού σουτο φαγί,[br]το πιοτό καὶ τὶς γυναῖχες·
1:28:23.973,1:28:28.390
μισείς τὸν ήλιο, τη θάλασσα,[br]τὸν αγέρα του δάσου καὶ την κίνηση
1:28:28.390,1:28:33.084
κι ἆποζητᾶς την αρρώστια, τα βάσανα,[br]την απλυσία, τη σιωπή και το θάνατο
1:28:33.084,1:28:35.019
για να πας στον παράδεισο,
1:28:35.747,1:28:37.707
«Ό πόνος ἠθικοποιεί »
1:28:38.493,1:28:42.887
Ύψωνα λοιπόν μεσουρανὶς για φλάμπουρο[br]του κοπαδιού τη χαρὰ του πόνου.
1:28:43.063,1:28:45.231
Γιὰ ὅσους δεν µπορούνε[br]ναβαστάξουνε τὸν πόνο,
1:28:45.231,1:28:47.299
φροντίσαν οἱ νόμοι του Σόλωνα·
1:28:47.525,1:28:51.136
χτίσανε παράµερες εκκλησιὲς[br]της Πάνδημης ᾽Αφροδίτης.
1:28:51.400,1:28:54.589
᾿Ἔκεί μέσ᾽ αγοράζει καθένας πολὺ φτηνὰ[br]τὴν τελειότητα,
1:28:54.871,1:28:56.934
δηλαδή τη λησμονιὰ του ἑαφτού του.
1:28:58.221,1:29:03.473
γ’) την ἴδια γνώμη την εἶπα κι αλλιώς :[br]«Οὐδεὶς εκὼν κακός».
1:29:03.912,1:29:06.566
᾿Αφτό θαπει : μὴν τιμωρείτε[br]τοὺς αδικητάδες
1:29:06.566,1:29:07.958
γιατὶ θὰν τοὺς... άδικησετε.
1:29:08.350,1:29:12.444
Εΐναι αθώοι ! Δεν ξέρουν[br]ότι, κάνουνε κακό ! "Υπομονή !
1:29:12.833,1:29:15.382
Άμα τοὺς διδάξουµε[br]τί είναι καλό καὶ κακό,
1:29:15.382,1:29:18.268
θαλείψουν από τὸν κόσμο[br]κάκητα κι αδικεμός
1:29:18.268,1:29:19.959
καὶ θαβασιλέψ᾽ η καλοσύνη...
1:29:20.453,1:29:21.941
Χρειάζονται σκολειά.
1:29:21.941,1:29:24.416
Καὶ τα σκολειὰ θὰν τα χτίζουν[br]οἱ αδικητάδες.
1:29:24.897,1:29:26.001
Ξέρετε γιατί ;
1:29:26.523,1:29:29.509
Καλό καὶ δίκιο καὶ χρέος[br]εἶναι ἢ σακούλα τους.
1:29:30.111,1:29:32.677
Θα μαθαίνουνε λοιπόν οἱ ἴδιοι[br]στὰ παιδιὰ του λαού
1:29:32.677,1:29:35.639
ναμην άντιστέκονται στὴν αδικιά,[br]ὅταν μεγαλώσουν.
1:29:37.734,1:29:41.255
Έτσι η φιλοσοφία µου στύλωνε[br]το καθεστός της άνισότητας,
1:29:41.255,1:29:43.400
«το του κρείττονος συμφέρον».
1:29:43.729,1:29:46.206
Φυσικὰ δεν ἔπρεπεναμὲ σκοτώσετε[br]γι αφτό !
1:29:46.617,1:29:49.773
Οἱ μελλούμενες πολιτείες θαξέρουνε[br]καλύτερα τη δουλειά τους.
1:29:50.056,1:29:54.672
Άμπωνας, Θρανίο, Εφημερίδα καὶ Κλομπ[br]θαδουλέβουν αδερφικὰ
1:29:54.672,1:29:57.755
ναχωρίζουνε τοὺς πολίτες σε χορτάτους[br]καὶ σε κορόιδα
1:29:57.858,1:30:00.932
καὶναταιριάζουνε τ᾽ ἁταίριαστα[br]μὲ την «ἁρμονία των τάξεων».
1:30:01.420,1:30:04.784
Αϕτηνης της ἁρμονίας στάθηκα[br]πρώτος μαέστρος.
1:30:04.784,1:30:06.657
Κι ας με σκοτώνετε γι άθεο.
1:30:07.593,1:30:11.673
Τὰ δικά µου τα µαθήµατα θὰν τα κάνουνε[br]µεθάβριο θρησκεία τους οἱ Χριστιανοί.
1:30:11.926,1:30:14.370
Θἁ με τιµήσουνε για προφήτη του Θεού τους
1:30:14.370,1:30:17.225
καὶ θαζωγραφίζουνε τα μούτρα µου[br]στὶς εκκλησιές τους
1:30:17.225,1:30:20.328
μὲ πλατὺ χρυσοστέφανο[br]γύρω στὰ τσουλούφια µου.
1:30:29.583,1:30:35.884
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ
1:30:36.399,1:30:39.929
Δεν ήτανε γέννα της κόλασης, που[br]ταµπουρώθηκε µέσα στην ψυχή µου,
1:30:39.929,1:30:43.776
γιὰ να σας βάνει τρικλοποδιὲς καὶνα σας[br]γρουσουζέβει,το δαιµόνιό µου !
1:30:43.934,1:30:45.642
Είτανε κάτι χειρότερο !
1:30:45.886,1:30:49.623
Δεν είτανε καινούριο, καθὼς[br]το γνωρίσανε τάχατες οἱ κατηγόροι,
1:30:49.838,1:30:54.091
εϊταν ἢ παμπάλαιη συνείδηση του Κοπαδιού,[br]η προπατορικὴ σκλαβιά,
1:30:54.091,1:30:58.037
πού δενε την ψυχη µου με τὶς δικές σας,[br]γιὰ νὰν τὶς κρατάει ὁλόρθες,
1:30:58.037,1:31:00.997
ακατάλυτο κάστρο της πολιτείας των ανόμων.
1:31:01.513,1:31:04.200
Δεν είταν άγγελος ὁδηγός, που με φώτιζε·
1:31:04.482,1:31:08.252
είτανε φύλακας άγγελος[br]της δηµόσιας Ψεφτιᾶς, που με τύφλωνε.
1:31:08.406,1:31:12.464
Είτανε «το του κρείττονος συμφέρον»[br]γινομένο µέσα µου
1:31:12.464,1:31:14.903
φωνή καὶ θέλημα των θεών καὶ του Λόγου.
1:31:15.376,1:31:19.854
Είταν η καταχτόνια καὶ μυστικὴ φοβέρα[br]«Μη ! » καὶ «Πίσω !».
1:31:20.246,1:31:23.690
Είτανετο δαιμόνιοτο δικό σας,[br]ω άντρες ᾿Αθηναίοι
1:31:23.690,1:31:26.677
-- πολὺ χειρότερο, γιατί τανε[br]καὶ δυνατότερο.
1:31:28.445,1:31:30.039
Αντο μισώ, λέει !
1:31:30.401,1:31:33.868
Άχ !ναμπορούσα νὰντο παράδινα[br]στο πατριωτικὀ σας μένος
1:31:33.868,1:31:37.254
νὰν του βγάζατε τα μάτια[br]νὰν του κόβατε τη μύτη καὶ τ αφτιά·
1:31:37.254,1:31:41.451
νὰν του χύνατε λάδι τσιτσιριστό[br]κι ἁλάτι χοντρό µέσα στὶς πληγές του'
1:31:41.451,1:31:45.182
νὰν του καρφώνατε πέταλα στὶς πατούσες του[br]μὲ ταβανόπροκες·
1:31:45.182,1:31:49.255
νὰντο δένατε σ᾿ ἕνα παλούκι[br]καὶ βρέχοντάς το με πετρόλαδο καὶ πίσσα
1:31:49.255,1:31:51.751
νὰν του βάνατε φωτιά, σὰ νά τανε Τούρκος !
1:31:52.011,1:31:54.186
᾽Αφτό με σαλαγούσε καὶ με κέντρωνε
1:31:54.186,1:31:56.875
ζεμένονε στο κάρο της Δημοκρατίας[br]των «αρίστων»,
1:31:57.037,1:32:01.801
αφτό μ᾿ ἔκανεναπερπατάω κοιµάµενος[br]σαντ᾽ άλογα τὸν ἴσιο δρόµο της συνήθειας
1:32:01.801,1:32:03.552
-- καὶναμὴν παραστρατίζω.
1:32:03.780,1:32:06.906
Αὐτό μ΄ἔκανεναξετινάζω καὶνακοροϊδέβω[br]τοὺς άνομους,
1:32:06.906,1:32:09.539
αντὶςνακοροϊδέβω καὶναξετινάζω[br]τοὺς νόµους᾽
1:32:09.783,1:32:12.840
ναταπεινώνω τοὺς ανίδεους,[br]αντὶς νὰν τοὺς λυπᾶμαι.
1:32:13.698,1:32:15.951
Μὰ τώρατο ζητάω καὶ δὲντο βρίσκω.
1:32:16.179,1:32:19.621
Μ᾽ ἔχει παρατήσει δω καὶ[br]κάµποσους μηνες, ω άντρες ᾿Αθηναίοι.
1:32:19.975,1:32:24.004
Ξαναγύρισε, μιὰ καὶ πεθαίνω,[br]στη Διεύθυνση της Γενικης ”Ασφάλειας
1:32:24.004,1:32:26.437
ναπαραδώσ᾽ ὑπηρεσία καὶναπροβιβαστεί !
1:32:28.921,1:32:33.310
Ὅταν ὁ Περικλὴς μας ἔλεγε, πως η δύναμη[br]κ᾿ η καλοπέραση της πολιτείας
1:32:33.310,1:32:37.556
εἶναι σωτηρία (καλοπέραση καὶ δύναμη)[br]των δυστυχισµένων,
1:32:37.556,1:32:40.014
δεν ήθελα να παραδεχτώ πὼς[br]κορόιδεβε.
1:32:40.437,1:32:44.857
Τί εννοούσε λέγοντας πολιτεία;[br]Όλους μας; "Όχι βέβαια.
1:32:45.451,1:32:49.203
᾿Αν ὅλοι µας εφτυχούμε, δεν ἔχει κανένας[br]ανάγκη να σωθεί.
1:32:49.483,1:32:54.936
Εννοούσε καθαρὰ τοὺς λίγους παραληδες[br]καὶ πολιτικούς· μ ἕνα λόγο τοὺς ἔξυπνους.
1:32:55.614,1:32:58.335
"Όταν εκείνοι τρώνε, χορταίνουμ᾽ εμείς'
1:32:58.335,1:33:00.951
κι ὅταν αφτοὶ θησαβρίζουν,[br]εμείς πλουταίνουµε΄
1:33:00.951,1:33:04.993
κι ὅταν εκείνοι δε γίνονται πλουσιὁτεροι,[br]φτωχαίνουµ’ εμείς περισσότερο·
1:33:04.993,1:33:07.833
κι ὅταν εκεινών η περιουσία[br]βρίσκεται σε κίντυνο,
1:33:07.833,1:33:09.676
χάνουμ’ εμείς τὸν ύπνο µας !...
1:33:10.144,1:33:13.176
Ὁ πρώτος, βλέπετε, πολιτικός[br]καὶ παραλὴς της ᾿Αθήνας
1:33:13.176,1:33:16.938
ύψωνε χωρὶς ντροπὴ μπροστὰ στὰ µάτια[br]του φλομωμένου πλήθους
1:33:16.938,1:33:18.845
τὴν ατιμία των ὀλίγων σε χρέος,
1:33:18.845,1:33:22.356
µεγαλείο καὶ δόξα των πολλών,[br]-- της Πατρίδας !
1:33:22.777,1:33:26.899
Είτανε πόλεµος τότε κ᾿ ἔπρεπεναδώσουμε[br]τὴ ζωή µας για τοὺς «αρίστους»,
1:33:26.899,1:33:29.487
ἂν θέλαµενασώσουμε[br]τὴν πείνα µας την παντοτινὴ
1:33:29.487,1:33:32.631
καὶ τὸν ύπνο µαςτο µακάριο,[br]γιὰ νὰν τὸν κάνουμε αιώνιο !...
1:33:33.329,1:33:34.433
Καταλάβατε :
1:33:34.687,1:33:36.897
Καὶ βέβαια. Γιατὶ σὰςτο ἔξηγώ.
1:33:37.399,1:33:39.591
Μὰ τότες η µέσα µου φωνή του κοπαδιού,
1:33:39.591,1:33:42.220
--το δαιμόνιο --- δε μ᾿ άφηνε[br]νὰντο νιώσω.
1:33:42.569,1:33:45.462
"Ἔβρισκα μάλιστα,[br]πὼς καλὰ μας τά λεγε ὁ γέρος,
1:33:45.462,1:33:49.179
γιατὶ συμφωνούσανε με την...[br]απόλυτη Λογική !
1:33:50.744,1:33:54.587
Σαν άρχεψε να μου στρίβει,[br]ναψυχανεμίζοµαι, πως δεν κρίνω σωστὰ
1:33:54.587,1:33:56.155
καὶ πὼςτο μυαλό µου κάνει νερά,
1:33:56.585,1:34:00.387
ὁ φύλακας άγγελός σας ἔσφιξε[br]τὴ βρακοζώνα του κι άνοιξε τα φτερά του
1:34:00.387,1:34:03.258
καὶ πέταξε τρίζοντας τα δόντια του.[br]Οὔστ !...
1:34:03.633,1:34:05.387
Μὰ πάλε δεν ησύχασα !
1:34:05.387,1:34:08.489
Μόλις ἔφυγε, κι άρχεψεναμὲ τρώει[br]άλλο σαράκι.
1:34:08.943,1:34:12.043
Ο μετανιωμός γιατο κακό, που ἔκανα[br]καὶ στοὺς συγκαιρινούς μου
1:34:12.043,1:34:13.339
καὶ στοὺς µελλούμενους,
1:34:13.339,1:34:16.175
ὅσο θακυβερνᾶνε τὸν κόσμο[br]τ᾽ άδικο κ᾿ η ψεφτιά.
1:34:16.458,1:34:18.091
Μερόνυχτα βασανιζόµουνα.
1:34:18.266,1:34:20.145
Έπρεπεναδιορθώσωτο κακό !
1:34:20.408,1:34:24.114
Καὶ να τί θά κανα, ἂν δεν προλαβαίνατε[br]να με σκοτώσετε.
1:34:27.131,1:34:28.604
το λαρύγγι του στέγνωσε.
1:34:28.815,1:34:32.707
Ζήτησ᾽ ἕνα ποτήρι νερό,[br]μὰ πού να βρεθεί ποτήρι καὶ νερό!
1:34:33.228,1:34:34.858
Κάποιος αστείος τού φώχαξε :
1:34:35.229,1:34:37.388
«Δεν καταπίνεις την κλεψύδρα[br]να τελειώνουμε ;»
1:34:37.729,1:34:39.307
Χάχανα καὶ θόρυβος.
1:34:39.307,1:34:42.001
Πολλοί, που κοιµόντανε, τιναχτήκανε[br]ξυνισµένοι
1:34:42.001,1:34:43.531
κι αρχίσανεναγρυλλίζουν.
1:34:43.941,1:34:47.285
Άλλοι σηκωθήκαν ὁρτοὶ καὶ κάνανε νόημα[br]του κλητήρα νὰν τοὺς πει,
1:34:47.285,1:34:49.460
πόσο νερό µνέσκει ακόμα µέσα στο λαγήνι.
1:34:50.283,1:34:53.697
'Ο κλητήρας ἔσκυψε πάνου κ᾿ ύστερα[br]σηκώνονταςτο δεξί του χέρι
1:34:53.697,1:34:57.850
ἔσυρε δυό τρεις φορὲς το µεγάλο δάχτυλο[br]πάνου στο δέφτερο κόµπο του δείχτη.
1:34:58.507,1:35:01.598
Ο Σωκράτης κατάπιετο σάλιο του[br]καὶ ξακολούθησε.
1:35:03.804,1:35:07.873
Γι αφτὰ που δίδαξα, θά πρεπεναμὲ κάνετε[br]χρυσόνε καὶναμὲ προσχυνᾶτε.
1:35:08.375,1:35:11.903
Γι’ αφτὰ που θά κανα, ἂν εζούσα,[br]θά πρεπε μετο δίκιο σας
1:35:11.903,1:35:16.473
ὄχιναμὲ σκοτώσετε μοναχά, μὰναμὲ[br]κοπανίσετε ζωντανό µέσα στο γουδί,
1:35:16.473,1:35:20.424
ὅπως ὁ τύράννος ὁ Νέαρχος θακοπανισει[br]το Ζήνωνα τὸν Ελεάτη,
1:35:20.424,1:35:23.266
γιὰναμάθειναδιδάσκει την αρετὴ[br]ὅσο θέλει,
1:35:23.266,1:35:26.563
μὰναμὴ μιλάει για την παλιανθρωπιὰ[br]των αρχόντων.
1:35:27.253,1:35:29.206
Θά πρεπεναμου κόψετε τη γλώσσα,
1:35:29.206,1:35:33.346
καθὼς ὁ βασιλιὰς ᾿Αντίπατρος θακόψει[br]τὴ γλώσσα του ᾿Υπερείδη του ρήτορα,
1:35:33.346,1:35:36.033
γιὰναµάθει, πως μπορεί να προδίνει[br]τὴν πατρίδα του,
1:35:36.033,1:35:38.666
μὰ δεν κάνειναβρίζει[br]καὶ τὸν ξένο µισθοδότη...
1:35:39.114,1:35:41.984
Θά µουνα πραγματικὰ επικίντυνος[br]στὴ δηµόσια τάξη,
1:35:41.984,1:35:43.868
στο «συμφέρον του κρείττονος».
1:35:44.365,1:35:47.269
Καἱναρίχνατετο κουφάρι µου[br]μακριὰ στὸν Κορινθιακό
1:35:47.269,1:35:51.981
η σε κανένα φαράγγι του Κιθαιρώνα[br]-- «μὴ ταφήναι εν γη ἁττικη»
1:35:52.471,1:35:56.842
Δεν ὑπάρχει µεγαλύτερη ατιμία καὶ[br]προδοσία από τό να λὲς την αληθεια !...
1:35:58.783,1:36:01.863
θαπήγαινα, που λέτε, στοὺς λαϊκοὺς[br]µαχαλάδες της ᾽Αθῄνας,
1:36:01.863,1:36:04.886
στὰ βρωμοχώρια της ᾽Αττικης[br]από τὶς Κάβο Κολόνες
1:36:04.886,1:36:08.127
ἴσαμε τα Κούντουρα[br]κι από την Κούλουρη ἴσαμετο Καπαντρίτι.
1:36:08.401,1:36:12.231
θακατέβαινα στὰ σκοτειναχαµόσπιτα,[br]γεμάτα κοριοὺς καὶ χτίκιασµα,
1:36:12.490,1:36:14.696
θά µπαινα στὰ µικροµάγαζα της φτωχολογιᾶς,
1:36:14.696,1:36:17.760
στὰ καρβουνιάρικα του λιμανιού,[br]γιοµάτα λέρα καὶ βόχα.
1:36:17.760,1:36:20.585
Καὶ θά λεγα : «Λέφτεροι πολιτες !
1:36:20.585,1:36:23.832
Αφτός ὁ τόπος, κι άν ακόμα[br]βρισκότανε στη Σκυθία,
1:36:23.832,1:36:27.396
ὅπου σπάνια ξεμυτίζει ὁ γήλιος[br]ανάμεσ᾽ από µάβρα σύνεφα
1:36:27.396,1:36:28.993
καὶ πάνου σ᾿ ἅλιωτα χιόνια,
1:36:29.209,1:36:33.243
πάλε θά τανε ὁ καλύτερος απ᾿ ὅλους,[br]γιατὶτο θέλ᾽ η καρδιά σας.
1:36:33.526,1:36:34.880
Είναι η πατρίδα.
1:36:35.468,1:36:39.240
Δικιά σας η πατρίδα, μὰ τίποτα[br]δικό σας µέσα σ᾿ αφτηνε :
1:36:39.439,1:36:44.335
χωράφια καὶ παλάτια, καράβια χαὶ χρήμα,[br]θεοὶ χ᾿ εξουσία, σκέψη καὶ θέληση
1:36:44.335,1:36:45.668
--- ὅλα ξένα !
1:36:45.938,1:36:49.525
Λιγοστοί σας ἔχετε τόσο µέρος,[br]ὅσονατρυπώνετε ζωντανοὶ
1:36:49.525,1:36:51.023
καὶναθάβεστε πεθαμένοι
1:36:51.023,1:36:54.837
καὶ τόση λεφτεριά, ὅσονακάνετε[br]τὴ φυσική σας ανάγκη στη ρεματιά,
1:36:54.837,1:36:56.982
ὅταν δε σας βλέπει χὠροφύλακας...
1:36:57.416,1:37:00.512
Καὶ ὅταν βυθίζετετο μάτι σας[br]πέρα στο γαλάζιο πέλαγος,
1:37:00.512,1:37:02.991
ὅπου πᾶνε κ᾿ ἔρχονται καΐκια καὶ φρεγάδες
1:37:02.991,1:37:06.345
κουβαλώντας απότο στόµα του Νείλου[br]κι απ᾿ τὸν Κιμμέριο Βόσπορο
1:37:06.345,1:37:10.247
κι απ᾿ τὶς ηράκλειες στηλες[br]σιτάρι, χάλκωμα, μετάξι καὶ γυναῖκες,
1:37:10.247,1:37:13.930
περηφανέβεστε,[br]πὼς εἶναι δικά σας, γιατί ναι «εθνικά !»
1:37:14.238,1:37:16.823
Καὶ κανένας δε συλλογᾶται,[br]πὼς ὅλα τ᾽ αγαθὰ
1:37:16.823,1:37:18.484
μαζέβονται σε λίγα χέρια.
1:37:18.740,1:37:24.366
Ατζέμηδες, Μοραΐτες, Θηβαίοι καὶ Κορθιανοὶ[br]σας σκοτώνουνε μιὰ φορὰ οἱ ξένοι·
1:37:24.946,1:37:28.245
μὲ τα χέρια τ᾽ αδερφικὰ σας[br]σφίγγουνετο καρύδι του λαρυγγιού
1:37:28.245,1:37:31.064
σ᾿ ὅλη σας τη ζωὴ καὶ σας δολοφονούνε[br]κάθε µέρα.
1:37:31.620,1:37:33.865
Όχι μονάχα τίποτα δικό σας γύρα,
1:37:33.865,1:37:37.096
μὰ κι ὅλος ὁ ἑαφτός σας κ᾿ η ψυχη σας[br]εἶναι δικά τους».
1:37:38.672,1:37:41.351
Ύστερα θαπῄγαινα[br]στὰ νταμάρια της Πεντέλης,
1:37:41.351,1:37:45.185
στὶς μίνες του Δασκαλειού καὶ του Λάβριου,[br]στοὺς ταρσανάδες του Περαία,
1:37:45.185,1:37:49.827
στὶς φάμπρικες, που φκιάνουνε σκουτάρια[br]καὶ λουρίκια του πολέμου -- στοὺς δούλους!
1:37:50.476,1:37:54.984
θακατέβαινα στ᾽ αμπᾶρια των καραβιών,[br]ὅπου χιλιάδες σκεβρωμένοι κουπηλάτες
1:37:54.984,1:37:58.548
(άσπρα μαλλιά, μέτωπα καμένα[br]μὲτο πυρωμένο σίδερο)
1:37:58.548,1:38:01.111
βροντᾶνε ρυθμικὰ τοὺς χαλκάδες τους
1:38:01.111,1:38:03.369
καὶ ξεφωνίζουν από τα χτυπήµατα[br]του βούρδουλα,
1:38:03.369,1:38:05.780
σαντύχει καὶ λιγοθυµίσουν[br]από την κοὐραση.
1:38:06.840,1:38:10.262
θαπηγαινα στὰ μεγάλα τσιφλίκια,[br]σαντου ᾽ Αλκιβιάδη στὸν Κουβαρά,
1:38:10.262,1:38:14.453
ὅπου ζεμένοι με τα καματερὰ[br]ὀργώνουνε τα κατσάβραχα καὶ τα πουρνάρια.
1:38:15.092,1:38:19.457
θαπήγαινα στὴν ᾿Ακρόπολη, στὴ Ῥαμνούντα,[br]στὰ Κούντουρα, στὶς Κάβο Κολόγες,
1:38:19.457,1:38:22.515
ὅπου σηκώνουνε με τα χέρια τους[br]στὸν αψηλό οὖρανό
1:38:22.515,1:38:26.029
τοὺς µαρμαρένιους κολοσσοὺς[br]του πνεµατός σας, τοὺς Παρθενώνες.
1:38:26.029,1:38:27.492
Καὶ θὰν τοὺς ἔλεγα :
1:38:27.918,1:38:32.228
«Θρακιώτες, Ασιάτες, ᾿Αφρικανοὶ[br]καὶ Σκύθες καὶ Ῥωμιοί !
1:38:32.530,1:38:36.512
Οικέτες, θεράποντες, επιστάτες,[br]παιδαγωγοί, τσογλάνια.
1:38:36.890,1:38:41.492
Μαντινούτες του γυναικωνίτη[br]κι ἅγιες πόρνες των θεών καὶ των ανθρώπων.
1:38:41.791,1:38:44.621
Σκλάβοι δημόσιοι καὶ σκλάβ᾽ιδιωτικοί.
1:38:45.320,1:38:49.025
'η ξετσίπωτη φιλοσοφία δασκαλέβει,[br]πὼς είσαστε γεννηµένοι σκλάβοι.
1:38:49.364,1:38:53.140
Μὰ μήτε οἱ θεοὶ μήτε κ᾿ η φὺση διατάξανε[br]το σπέρµα του πατέρα σας
1:38:53.140,1:38:54.607
νασας γεννήσει τέτιους.
1:38:54.839,1:38:57.828
η τὐχη σας ἔκανε κι η συνήθεια[br]σας αποτέλειωσε.
1:38:57.958,1:39:01.056
είσαστε σκλάβοι εσείς,[br]γιὰ νά μαστ᾽ εμείς οἱ λέφτεροι.
1:39:01.450,1:39:04.882
Σηχκώστε το κεφάλι καὶ κοιτάχτε[br]τὸν ανοιξιάτικο ουρανὀ.
1:39:05.277,1:39:07.485
Ἔχετε ξεχάσειτο βάθος καὶτο χρώμα του.
1:39:07.873,1:39:12.391
Στὴν πατρίδα σας ὅμοια γελᾶνε τ᾽ακρογιάλια[br]κι αστροβολᾶνε κάµποι καὶ γήλιος.
1:39:12.695,1:39:15.135
Κάποτες είσαστε καὶ σεις λέφτεροι[br]κι άδικοι,
1:39:15.135,1:39:17.620
γιὰναγίνετ εδώ σκλάβοι χι αδικημένοι
1:39:17.620,1:39:20.043
--- σεις, οἱ προγόνοι σας, αδιάφορο !
1:39:20.388,1:39:22.841
Εϊσαστετο µεγάλο ψυχομέτρι.
1:39:22.841,1:39:26.800
Νιώστε τη δὐναμή σας κ᾿ ἑνωθείτε[br]μὲ τοὺς αδικημένους λέφτερους.
1:39:27.250,1:39:32.417
νασηκώσετε μοναχὰ τα σφυριά, τα δρεπάνια,[br]τὰ πελέκια, τα κρικέλια σας
1:39:32.417,1:39:36.115
καὶ θαγίνει κουρνιαχτός ὁλάκερ'[br]η δημοκρατία των “αρίστων”
1:39:36.495,1:39:40.398
νατοὺς πάρετε τ᾽ αγαθακαὶνατοὺς[br]βάνετεναδουλέβουνε, για να τρώνε».
1:39:41.173,1:39:42.709
-- «Καὶνακαθόμαστ᾽ εμείς»,
1:39:42.709,1:39:46.778
θ᾽απαντούσανε μερικοὶ µαθηµένοι[br]νασέρνονται σὰ ραγιάδες στὴν κοιλιὰ
1:39:46.778,1:39:50.137
μπροστά στοὺς δυνατοὺς καὶ νὰ[br]ξεκοιλιάζουνε τοὺς αδύνατους.
1:39:50.548,1:39:52.524
-- «Όχι», θαφώναζα εγώ.
1:39:52.524,1:39:54.790
«θαδουλέβουνε κ᾿ αφτοὶ καὶ σεις.
1:39:54.972,1:39:58.108
Κοινή δουλειά, κοινατ᾽ αγαθὰ[br]κι η λεφτεριά...»
1:39:59.346,1:40:02.600
-- «Αμ τότες ας λείπει τέτια λεφτεριά.[br]Δε μας κάνει...»
1:40:03.236,1:40:06.007
-- «Μην πειράζεστε ![br]Σαν ἔρτει κείν᾽ η ὥρα,
1:40:06.007,1:40:09.713
θαμπείτε σε δρόµο να γίνετε ανθρώποι·[br]ναλυτρώσετε, θέλοντας καὶ µη,
1:40:09.713,1:40:12.210
το σώμα σας, την ψυχή σας[br]καὶτο πνέµα σας».
1:40:13.303,1:40:15.375
-- «Ποιοί, µωρέ, θα μας[br]βάλουνε σε δρόµο ;»
1:40:15.375,1:40:17.204
πάλε θα ξεφωνούσανε.
1:40:18.024,1:40:19.534
-- «Οἱ Σκύθες !».
1:40:22.522,1:40:25.417
Μιὰ βροντερὴ φωνὴ πετάχτηκε ξαφνικὰ[br]σὰ ρουκέτα :
1:40:25.783,1:40:29.443
«Τέλειωσε το νερό !» Είταν ὁ κλητήρας.
1:40:29.985,1:40:33.997
Οἳ δικαστάδες τιναχτήκαν απάνου μ᾿ὁρμὴ[br]ξεφωνίζοντας καὶ βλαστηµώντας
1:40:33.997,1:40:37.091
καὶ τρέξαν ὅλοι πατείς µε πατώ σε[br]κατὰ την πόρτα.
1:40:38.110,1:40:40.844
Δεν είτανε πυρκαϊά. Δεν είτανε σεισμός.
1:40:41.362,1:40:44.475
Τρέχανε, στριµωγνόντανε, χτυπιόντουσαν[br]αναμεταξύ τους
1:40:44.475,1:40:47.307
ποιός θαπάει πρώτος στο ταμείο[br]ναπάρειτο µιστό του !
1:40:48.151,1:40:52.118
᾿ Ακόμα κ’ οἱ κλητηρες ὁρμήσανε[br]κατὰ την πόρτα για την ἴδια δουλειὰ
1:40:52.118,1:40:56.115
κι αφήσανετο Σωκράτη µοναχό του[br]πάνου στο βημαναπικρογελᾶ.
1:40:57.414,1:41:01.102
Καὶ κείνος, με την παντοτινή του γαλήνη[br]στὴν ψυχἠ καὶ στο πρόσωπο,
1:41:01.102,1:41:04.599
κατεβαίνοντας από τό βημα[br]παρακάλεσε τόν Πλάτωνα,
1:41:04.599,1:41:08.499
που στεκότανε σαστισµένος εκεί κοντά,[br]νατόν ὁδηγήσει στὴ φυλακή :
1:41:10.658,1:41:15.990
«Δεν ξέρω, καημένε, µήτε πού βρίσκεται[br]µήτε κι από ποιό δρόµο πᾶνε !»
1:41:16.454,1:41:29.884
(μουσική)