WEBVTT 00:00:07.814 --> 00:00:12.887 İnsanların soluk mavi noktamızın ötesine ulaştığı, 00:00:12.887 --> 00:00:17.019 binlerce ışık yılı uzaktaki gezegenlerde şehirler oluşturduğu, 00:00:17.019 --> 00:00:21.516 galaktik bir ticaret ve ulaşım ağını sürdürdüğü uzak bir gelecek hayal edin. 00:00:21.516 --> 00:00:25.406 Medeniyetimizin bu sıçramayı yapması için ne gerekir? 00:00:25.406 --> 00:00:28.356 Dikkate alınması gereken çok şey var, nasıl iletişim kurardık? 00:00:28.356 --> 00:00:30.996 Galaktik bir hükümet neye benzeyebilir? 00:00:30.996 --> 00:00:33.206 En önemlisi de: 00:00:33.206 --> 00:00:38.806 Bu uygarlığın endüstrisi, dünyevileştirme operasyonları ve yıldız gemilerine 00:00:38.806 --> 00:00:43.172 güç sağlamak için yeterli enerjiyi nereden elde ederiz? NOTE Paragraph 00:00:43.582 --> 00:00:47.582 Nikolai Kardashev adlı bir gökbilimci, gelişen bir medeniyetin 00:00:47.582 --> 00:00:52.452 artan enerji ihtiyaçlarını ölçmek için bir ölçek önerdi. 00:00:52.452 --> 00:00:56.452 Şu anda içinde bulunduğumuz ilk evrim aşamasında, 00:00:56.452 --> 00:00:59.832 fosil yakıtlar, güneş panelleri ve nükleer santraller gibi 00:00:59.832 --> 00:01:02.352 gezegene dayalı yakıt kaynakları 00:01:02.352 --> 00:01:07.136 muhtemelen kendi güneş sistemimizdeki diğer gezegenlere yerleşmek için yeterli 00:01:07.136 --> 00:01:09.496 ancak bunun ötesine geçmiyor. 00:01:09.956 --> 00:01:13.165 Üçüncü ve son aşamadaki bir medeniyet için, 00:01:13.165 --> 00:01:20.381 galaktik ölçekte genişleme, güneşimizin her saniye saldığı tam 385 yottajoule'dan 00:01:20.381 --> 00:01:25.611 yaklaşık 100 milyar kat daha fazla enerji gerektirir. 00:01:25.993 --> 00:01:28.863 Egzotik fizikteki bir gelişmeyi engelleyen 00:01:28.863 --> 00:01:32.307 tek bir enerji kaynağı yeterli olabilir: 00:01:32.307 --> 00:01:34.967 Süper kütleli bir kara delik. NOTE Paragraph 00:01:35.447 --> 00:01:39.447 Kara delikleri enerji kaynakları olarak düşünmek mantığa aykırı, 00:01:39.447 --> 00:01:43.813 ancak toplama diskleri sayesinde tam olarak öyleler: 00:01:44.033 --> 00:01:49.905 Olay ufkuna düşen maddenin oluşturduğu dairesel, düz yapılar. NOTE Paragraph 00:01:49.905 --> 00:01:52.985 Açısal momentumun korunumu nedeniyle, 00:01:52.985 --> 00:01:56.985 oradaki parçacıklar doğrudan kara deliğe düşmezler. 00:01:56.985 --> 00:01:59.699 Bunun yerine yavaşça dönerler. 00:02:00.215 --> 00:02:03.565 Kara deliğin yoğun yer çekimi alanı nedeniyle, 00:02:03.565 --> 00:02:07.765 bu parçacıklar olay ufkuna yaklaştıkça potansiyel enerjilerini 00:02:07.765 --> 00:02:09.682 kinetik enerjiye dönüştürür. 00:02:10.005 --> 00:02:12.935 Parçacık etkileşimleri, bu kinetik enerjinin 00:02:12.935 --> 00:02:16.025 şaşırtıcı bir maddeden enerji verimliliğiyle 00:02:16.025 --> 00:02:18.934 uzaya yayılmasına olanak tanır: 00:02:18.934 --> 00:02:25.493 Dönmeyen kara delikler için %6 ve dönen kara delikler için %32'ye kadar. 00:02:25.963 --> 00:02:29.523 Bu, şu anda kütleden enerji elde etmek için mevcut 00:02:29.523 --> 00:02:32.803 en verimli ve yaygın mekanizma olan nükleer fisyonu 00:02:32.803 --> 00:02:35.333 büyük ölçüde gölgede bırakıyor. 00:02:35.333 --> 00:02:42.432 Fisyon, bir Uranyum atomunun yalnızca %0,08'ini enerjiye dönüştürür. NOTE Paragraph 00:02:42.432 --> 00:02:46.123 Bu gücü kullanmanın anahtarı, Dyson küresi ile de bilinen 00:02:46.123 --> 00:02:52.152 fizikçi Freeman Dyson tarafından tasarlanan bir yapıda olabilir. 00:02:52.152 --> 00:02:56.803 1960'larda Dyson, gelişmiş bir gezegen medeniyetinin, 00:02:56.803 --> 00:03:01.020 ihtiyaçlarını karşılamak için yayılan tüm enerjiyi yakalayarak 00:03:01.020 --> 00:03:05.339 ana yıldızlarının etrafında yapay bir küre oluşturabileceğini öne sürdü. 00:03:06.109 --> 00:03:09.319 Çok daha karmaşık olmasına rağmen benzer bir tasarım 00:03:09.319 --> 00:03:12.409 teorik olarak kara deliklere uygulanabilir. 00:03:12.799 --> 00:03:17.334 Enerji üretmek için, kara deliklerin sürekli olarak beslenmesi gerekir. 00:03:17.334 --> 00:03:20.584 Bu yüzden onu bir küre ile tamamen örtmek istemeyiz. 00:03:20.584 --> 00:03:23.724 Bunu yapsak bile, birçok süper kütleli kara deliğin kutuplarından 00:03:23.724 --> 00:03:26.134 ateş eden plazma jetleri, 00:03:26.134 --> 00:03:30.134 herhangi bir yapıyı paramparça edecek şekilde ateş ederdi. NOTE Paragraph 00:03:30.134 --> 00:03:33.784 Bunun yerine, devasa, uzaktan kumandalı 00:03:33.784 --> 00:03:37.074 toplayıcılardan yapılmış bir çeşit Dyson halkası tasarlayabiliriz. 00:03:37.074 --> 00:03:40.024 Bir kara deliğin etrafındaki bir yörüngede, 00:03:40.024 --> 00:03:44.024 belki de birikme diskinin düzleminde, ama daha uzakta toplanırlardı. 00:03:44.024 --> 00:03:46.714 Bu araçlar, toplanan enerjiyi bir elektrik santraline 00:03:46.714 --> 00:03:50.054 veya depolama amacıyla bir bataryaya iletmek için 00:03:50.054 --> 00:03:52.420 ayna benzeri paneller kullanabilir. 00:03:52.750 --> 00:03:57.704 Bu toplayıcıların doğru yarıçapta inşa edildiğinden emin olmamız gerekiyor, 00:03:57.704 --> 00:04:00.734 çok yakın olurlarsa yayılan enerjiden erirler. 00:04:00.734 --> 00:04:05.537 Çok uzaktaysa, mevcut enerjinin yalnızca küçük bir kısmını toplarlar 00:04:05.537 --> 00:04:09.187 ve kara deliğin yörüngesinde dönen yıldızlar tarafından bozulabilirler. 00:04:09.187 --> 00:04:13.501 Tüm sistemi inşa etmek için büyük olasılıkla hematit gibi 00:04:13.501 --> 00:04:17.181 birçok Dünya değerinde yüksek derecede yansıtıcı malzeme artı 00:04:17.181 --> 00:04:23.053 inşaat robotlarından lejyon yapmak için parçalanmış gezegenler gerekecek. 00:04:23.053 --> 00:04:27.633 Dyson halkası inşa edildiğinde, galaksinin her koluna yayılmış 00:04:27.633 --> 00:04:31.750 bir uygarlığa güç veren teknolojik bir şaheser olacaktı. NOTE Paragraph 00:04:32.495 --> 00:04:35.085 Bunların hepsi vahşi bir spekülasyon gibi görünebilir. 00:04:35.085 --> 00:04:38.255 Ama şimdi bile, mevcut enerji krizimizde, 00:04:38.255 --> 00:04:41.795 gezegenimizin sınırlı kaynakları ile karşı karşıyayız. 00:04:41.795 --> 00:04:45.795 Özellikle insan türü hayatta kalmak ve teknolojik ilerleme için çalıştıkça, 00:04:45.795 --> 00:04:48.825 sürdürülebilir enerji üretiminin yeni yollarına 00:04:48.825 --> 00:04:52.035 her zaman ihtiyaç duyulacak. 00:04:52.035 --> 00:04:54.855 Belki de bu astronomik devleri fetheden 00:04:54.855 --> 00:04:57.765 bir medeniyet çoktan var olabilir. 00:04:58.055 --> 00:04:59.935 Onların kara deliklerinden gelen ışığın 00:04:59.935 --> 00:05:03.925 periyodik olarak söndüğünü görerek Dyson halkasının 00:05:03.925 --> 00:05:08.175 parçalarının aramızdan geçtiğini bile söyleyebiliriz. 00:05:08.175 --> 00:05:13.081 Ya da belki bu üst yapılar, teori alanında kalmaya mahkum. 00:05:13.081 --> 00:05:17.345 Sadece zaman ve bilimsel yaratıcılığımız doğruyu gösterecek.