0:00:14.000,0:00:17.000 هەرگیز تێبینی گرانی دەستپێکی پایدەر [br]لێدانی پاسکیلەکەت کردووە 0:00:17.000,0:00:20.000 بە بەراورد لەوکاتەی [br]لە خێراییەکی بەردەوام دایت؟ 0:00:20.000,0:00:23.000 یان پرسیوتە چ شتێک هۆی جوڵانی پاسکیلەکەتە؟ 0:00:23.000,0:00:27.246 یان بیرت کردۆتەوە بۆچی بەرەوپێش دەڕوات[br]لەبری ئەوەی بۆ دواوە یان بەلادا بکەوێت؟ 0:00:27.246,0:00:30.259 ڕەنگە ئەوەت نەکردبێت و هەر تۆش وانیت. 0:00:30.259,0:00:31.815 لە سەدەی 17 دا 0:00:31.815,0:00:34.692 کە ئیسحاق نیوتن وەسفی[br]یاسا بنچینەییەکانی جوڵەی کرد و 0:00:34.692,0:00:37.000 ئێمەش لەوەڵامی ئەو سێ پرسیارە گەیشتین. 0:00:37.000,0:00:40.800 ئەوەی نیوین پەی پێ برد بریتی بوو لەوەی[br]کە شتەکان بەردەم دەبن لە کردنی ئەو شتانەی 0:00:40.800,0:00:43.692 کە پێشتر کردوویانە.[br]بۆیە کاتێک پاسکیلەکەت دەوه‌ستێت، 0:00:43.692,0:00:46.692 بەوەستاوی دەمینێتەوە و کاتێ لە ڕۆیشتندایە، 0:00:46.692,0:00:48.000 بەردەوام دەبێت لە ڕۆیشتن. 0:00:48.000,0:00:50.000 تەنە جوڵاوەکان بەزۆری لە جوڵەدا دەبن و 0:00:50.000,0:00:53.815 تەنە وەستاوەکانیش بەزۆری لە وەستاندا[br]دەمێننەوە. 0:00:53.815,0:00:55.891 ئەوە یاسای یەکەمی نیوتنە. 0:00:55.891,0:00:59.523 فیزیاگەران بەوە دەڵێن یاسای سستی،[br]کە ڕێگەیەکە بۆ وتنی ئەوەی 0:00:59.523,0:01:03.984 کە تەنە جوڵاوەکان لە خۆوە خێرا نابن،[br]هێواش نابن و ئاڕاستەیان ناگۆڕن. 0:01:03.984,0:01:09.000 ئەمە ئەو سستییەیە کە دەبێت بۆ جوڵاندنی[br]پاسکیلەکەت بەسەریدا زاڵ بیت. 0:01:09.000,0:01:12.000 ئیستا دەزانیت دەبێت بەسەر سستییەکەدا زاڵ[br]بیت بۆ جوڵەی پاسکیلەکە، 0:01:12.000,0:01:14.000 بەڵام ئەو شتە چییە ڕێگەت دەدات زاڵ بیت؟ 0:01:14.000,0:01:18.076 وەڵامەکە [br]بە یاسایی دووەمی نیوتن ڕووندەکرێتەوە. 0:01:18.076,0:01:20.538 بەزمانی بیرکارییانە، یاسای دووەم دەڵێت: 0:01:20.538,0:01:24.000 هێز یەکسانە بە بارستایی لێکدانی تاودان. 0:01:24.000,0:01:27.000 بۆ زیاد کردنی خێرایی تەنێک، 0:01:27.000,0:01:29.000 دەبێت هێز بەکاربهێندرێت. 0:01:29.000,0:01:31.000 هەتا هێزی زیاتر بەکاربهێنیت، 0:01:31.000,0:01:34.000 تاودانت خێراتر دەبیت.[br]هەروەها بارستایی پاسکیلەکە زیاتر دەکات و 0:01:34.000,0:01:36.000 هەروەها بارستایی خۆشت زیاتر دەبێت، 0:01:36.000,0:01:39.830 هێزی زیاتر کە هەتە بۆ بەکارهێنان[br]بۆ خێرا بوون بەهەمان بڕ. 0:01:39.830,0:01:43.646 هەر لەبەرئەوەیە لێخوڕینی پاسکیلێک بەکێشی[br]10000 پاوەند، زۆر زەحمەت دەبێت. 0:01:43.646,0:01:49.060 ئەوەش ئەو هێزەیە کە بەهۆی لاقەکانت بەرەو[br]خوار پاڵدەنرێت لەسەر پایدەرەکان، و 0:01:49.060,0:01:52.092 ڕێگەت دەدا بەسەر یاسای سستی نیوتن زاڵ بیت. 0:01:52.092,0:01:54.969 هەتا توندتر پایدەرەکان پاڵ بنێی،[br]هێزەکە زیاتر دەبێت و 0:01:54.969,0:01:56.569 تاودانت خێراتر دەبێت. 0:01:56.569,0:01:58.784 ئێستا با بچینە سەر پرسیاری سێیەم: 0:01:58.784,0:02:00.661 کاتێک پاسکیلەکەت دەخەیتە باری جوڵە، 0:02:00.661,0:02:03.000 بۆچی بەرەو پێش دەڕوات؟ 0:02:03.000,0:02:05.000 بەپێی یاسای سێیەمی نیوتن، بۆ هەموو کارێک 0:02:05.000,0:02:07.861 کاردانەوەیەکی یەکسان و پێچەوانە هەیە. 0:02:07.861,0:02:12.292 بۆ تێگەیشتن لەوە، بیربکەوە چی ڕوودەدات[br]کاتێک تۆپێکی هەڵبەزاوە بەردە دەیتەوە. 0:02:12.292,0:02:13.953 کاتێک تۆپەکە بەر زەوی دەکەوێت، 0:02:13.953,0:02:15.815 هێزێک لەسەر زەوی بەرەو خوار پەیدا دەبێ. 0:02:15.815,0:02:17.876 ئەمە کارە. 0:02:17.876,0:02:21.000 زەوییەکە کاردانەوەی بە پاڵنانی لەسەر[br]تۆپەکە دەبێت بە هەمان هێز، 0:02:21.000,0:02:24.000 بەڵام بە ئاڕاستەی پێچەوانە بەرەو سەرەوە، 0:02:24.000,0:02:27.000 کە وا دەکات تۆپەکە[br]بۆسەرەوە بۆلات هەڵ ببەزێتەوە. 0:02:27.000,0:02:29.000 پێکەوە، زەوی و تۆپەکە شتێک پەیدا دەکەن 0:02:29.000,0:02:32.000 پێی دەڵێن کار و کاردانەوە،[br]کاتێک دێتە سەر باسی پاسکیلەکەت، 0:02:32.000,0:02:35.569 کەمێک ئالۆزتر دەبێت.[br]کاتێک ویلی پاسکیلەکەت بەئاڕاستەی کاتژمێر 0:02:35.569,0:02:39.000 دەسوڕێنەوە،[br]ئەوا هەربەشێکی تایەکان بەر زەوی دەکەوێت و 0:02:39.000,0:02:41.000 بەرەو دواوە پاڵدەنێن بەپێچەوانەی زەوی: 0:02:41.000,0:02:45.000 کارەکان: زەوی بەهەمان هێز بەرەو پێش[br]پێچەوانەی هەر تایەیەک 0:02:45.000,0:02:49.261 بەرەو پێشەوە پاڵدەنێت:[br]کاردانەوەکان. 0:02:49.261,0:02:53.000 چوونکە تۆ دوو تایەی پاسکیلت هەیە و[br]هەریەکەیان کارو کاردانەوە درووست دەکات 0:02:53.000,0:02:56.553 لەگەڵ زەوی. [br]هەروەها لەبەرئەوەی زەوی بەڕاستی گەورەیە 0:02:56.553,0:02:59.000 بە بەراورد بە پاسکیلەکەت [br]زەوی زۆر کەم 0:02:59.000,0:03:02.000 بەهۆی هێزی پەیدا بوو بەهۆی پاڵنانی تایەکان[br]بەرەو دواوە، دەجوڵێت. 0:03:02.000,0:03:11.795 بەڵام تۆ بەرەو پێشەوە پاڵ دەندرێیت.