[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Viel het je ooit op dat het moeilijker is \Nom je fiets op gang te krijgen
Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,dan met een constante snelheid te rijden?
Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Of vroeg je je ooit af wat je fiets doet vooruitgaan?
Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Of waarom hij vooruit gaat \Nin plaats van naar achteren of zijwaarts?
Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Misschien niet, en je bent niet de enige.
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Pas in de 17e eeuw
Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,beschreef Isaac Newton \Nde fundamentele wetten van de beweging
Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en begrepen we het antwoord op deze drie vragen.
Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Newton ontdekte dat dingen de neiging hebben \Nom te blijven doen
Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,wat ze al doen. Dus als je fiets gestopt is,
Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,blijft hij staan, \Nen wanneer hij beweegt,
Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,blijft hij bewegen.
Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Objecten in beweging willen\Nin beweging blijven
Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,en objecten in rust willen \Nin rust blijven.
Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de eerste wet van Newton.
Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Natuurkundigen noemen het de wet van de traagheid. \NDat is een mooie manier om te zeggen
Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,dat bewegende objecten \Nniet spontaan versnellen, vertragen \Nof van richting veranderen.
Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is de traagheid die je moet overwinnen.
Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu je dat weet:
Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,waarmee kan je ze overwinnen?
Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,De tweede wet van Newton geeft het antwoord.
Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,In wiskundige termen zegt de tweede wet van Newton
Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,dat kracht het product is van massa en versnelling.
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Om iets te versnellen,
Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,is een kracht nodig.
Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoe meer kracht je aanwendt,
Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,des te sneller je versnelt. \NEn hoe meer massa je fiets heeft,
Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,en hoe meer massa jijzelf ook hebt,
Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,des te meer kracht moet je gebruiken \Nom te versnellen tot dezelfde snelheid.
Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarom kan je een fiets van 10.000 kilo\Nbijna niet op gang te krijgen.
Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Door de neerwaartse kracht \Nvan je benen op de pedalen
Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,kun je Newtons wet van de traagheid overwinnen.
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoe harder je duwt, hoe groter de kracht
Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,en hoe sneller je versnelt.
Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu de laatste vraag:
Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,wanneer je je fiets aantrapt,
Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,waarom gaat hij dan vooruit?
Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Volgens de derde wet van Newton gaat elke actie
Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,gepaard met een gelijke en tegenovergestelde reactie.
Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat gebeurt er wanneer je een veerkrachtige bal \Nlaat vallen?
Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Zodra hij de vloer raakt,
Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,veroorzaakt hij een neerwaartse kracht op de vloer.
Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is de actie.
Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,De vloer reageert door met dezelfde kracht \Ntegen de bal te duwen,
Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,maar dan in de tegenovergestelde zin - naar boven -
Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,waardoor hij terug omhoog stuitert.
Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Samen vormen de vloer \Nen de bal het actie-reactiepaar.
Dialogue: 0,0:02:29.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Als het gaat om je fiets
Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,is het een beetje ingewikkelder. \NAls je wielen
Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,met de klok mee draaien, \Ndan duwen de delen die de grond raken
Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,achterwaarts tegen de grond: de actie.
Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,De grond duwt met dezelfde kracht naar voren
Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,tegen elk van je banden: de reactie.
Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Aangezien je twee fietsbanden hebt, \Nvormt elk een actie-reactiepaar
Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:56.00,Default,,0000,0000,0000,,met de grond. \NEn aangezien de aarde heel, heel groot is
Dialogue: 0,0:02:56.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,in vergelijking met je fiets, beweegt ze nauwelijks
Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,door de achterwaartse kracht van je fietsbanden.
Dialogue: 0,0:03:02.00,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Maar jij gaat vooruit.