WEBVTT

00:00:14.000 --> 00:00:17.000
คุณเคยสังเกตไหมว่าเวลาขี่จักรยาน
ตอนเริ่มออกตัวจึงลำบากกว่า

00:00:17.000 --> 00:00:20.000
เทียบกับเมื่อตอนที่จักรยานแล่นฉิวแล้ว?

00:00:20.000 --> 00:00:23.000
หรือ เคยสงสัยไหมว่าอะไรทำให้จักรยานคุณเคลื่อนที่ได้?

00:00:23.000 --> 00:00:27.246
หรือ ทำไมมันถึงแล่นไปข้างหน้า 
แทนที่จะถอยหลังหรือแล่นไปด้านข้างแทน?

00:00:27.246 --> 00:00:30.259
ถ้าเกิดไม่รู้ ก็ไม่ใช่แค่คุณคนเดียวหรอก

00:00:30.259 --> 00:00:31.815
ไม่จนกระทั่ง ศตวรรษที่ 17

00:00:31.815 --> 00:00:34.692
เมื่อไอแซก นิวตัน (Isaac Newton)ได้อธิบาย
ถึงกฏการเคลื่อนที่ของวัตถุ

00:00:34.692 --> 00:00:37.000
จนเราเข้าใจคำตอบของคำถามทั้ง 3 ข้อนั้น

00:00:37.000 --> 00:00:40.800
สิ่งที่นิวตันค้นพบก็คือ วัตถุต่างๆจะรักษาสภาวะ

00:00:40.800 --> 00:00:43.692
ของสิ่งที่มันกำลังทำอยู่
ถ้าเกิดจักรยานคุณหยุดอยู่กับที่

00:00:43.692 --> 00:00:46.692
มันก็จะยังคงหยุดอยู่กับที่อย่างนั้น
และเมื่อมันเคลื่อนที่

00:00:46.692 --> 00:00:48.000
มันก็จะคงเคลื่อนที่ไปเรื่อยๆ

00:00:48.000 --> 00:00:50.000
วัตถุที่เคลื่อนที่มีจะรักษาสภาวะการเคลื่อนที่เอาไว้

00:00:50.000 --> 00:00:53.815
วัตถุที่หยุดนิ่งก็จะรักษาสภาวะที่หยุดนิ่งต่อไป

00:00:53.815 --> 00:00:55.891
นี่คือกฎการเคลื่อนที่ของนิวตันข้อที่ 1

00:00:55.891 --> 00:00:59.523
นักฟิสิกส์เรียกมันเท่ๆว่า กฎของความเฉื่อย (Law of Inertia)

00:00:59.523 --> 00:01:03.984
โดยธรรมชาติแล้ว วัตถุที่กำลังเคลื่อนที่
จะไม่เพิ่ม/ลดความเร็ว หรือเปลี่ยนทิศทางเอง

00:01:03.984 --> 00:01:09.000
โดยคุณต้องเอาชนะแรงเฉื่อยนี่เอง 
ในการทำให้จักรยานคุณแล่น

00:01:09.000 --> 00:01:12.000
ทีนี้คุณรู้แล้วนะว่าคุณต้องเอาชนะแรงเฉื่อย
เพื่อทำให้จักรยานแล่นได้

00:01:12.000 --> 00:01:14.000
แต่อะไรที่ทำให้คุณเอาชนะแรงเฉื่อยได้ล่ะ?

00:01:14.000 --> 00:01:18.076
คำตอบถูกอธิบายโดย
กฎการเคลื่อนที่ของนิวตันข้อที่ 2

00:01:18.076 --> 00:01:20.538
ซิ่งกล่าวไว้ในรูปของสมการคณิตศาสตร์ว่า

00:01:20.538 --> 00:01:24.000
แรงเป็นผลมาจาก มวลคูณกับความเร่ง

00:01:24.000 --> 00:01:27.000
การทำให้วัตถุเกิดความเร่ง หรือเพิ่มความเร็ว

00:01:27.000 --> 00:01:29.000
คุณต้องออกแรง

00:01:29.000 --> 00:01:31.000
ยิ่งออกแรงมากเท่าไร

00:01:31.000 --> 00:01:34.000
ความเร่งก็มากขึ้นเท่านั้น
และยิ่งมวลของรถจักรยานมีมากเท่าไร

00:01:34.000 --> 00:01:36.000
ซึ่งรวมถึงมวลตัวคุณด้วย

00:01:36.000 --> 00:01:39.830
ก็ยิ่งต้องออกแรงมากขึ้น
ในการทำให้เกิดความเร่งที่อัตราเดียวกัน

00:01:39.830 --> 00:01:43.646
นี่จึงเป็นเหตุผลว่า
ทำไมจักรยานหนัก 10,000ปอนด์จึงถีบได้ยากนัก

00:01:43.646 --> 00:01:49.060
ซึ่งแรงจากขาคุณตอนที่ถีบบันไดจักรยานนี่แหละ

00:01:49.060 --> 00:01:52.092
ที่ทำให้คุณเอาชนะแรงเฉื่อยของนิวตันได้

00:01:52.092 --> 00:01:54.969
เกียร์ยิ่งหนักมากเท่าไร
แรงที่ออกก็ยิ่งมากเท่านั้น

00:01:54.969 --> 00:01:56.569
และก็ยิ่งออกตัวเร็วขึ้นเช่นกัน

00:01:56.569 --> 00:01:58.784
ทีนี้ก็มาดูคำถามสุดท้าย:

00:01:58.784 --> 00:02:00.661
เมื่อคุณถีบจักรยาน

00:02:00.661 --> 00:02:03.000
ทำไมมันถึงแล่นไปข้างหน้า?

00:02:03.000 --> 00:02:05.000
จากกฎการเคลื่อนที่ข้อ3ของนิวตัน
สำหรับทุกแรงกิริยา (action)

00:02:05.000 --> 00:02:07.861
ก็จะเกิดแรงปฏิกิริยา(reaction)ที่มีขนาดเท่ากัน
ในทิศตรงกันข้าม

00:02:07.861 --> 00:02:12.292
เพื่อให้เข้าใจ ลองนึกถึงเวลาคุณปล่อยลูกบอลตกลงมา

00:02:12.292 --> 00:02:13.953
ขณะที่บอลกระทบกับพื้น

00:02:13.953 --> 00:02:15.815
มันทำให้เกิดแรงกระทำต่อพื้น(ทิศลง)

00:02:15.815 --> 00:02:17.876
นี่คือแรงกิริยา

00:02:17.876 --> 00:02:21.000
ส่วนพื้นก็จะตอบสนองโดยการ
ผลักบอลกลับด้วยแรงเท่ากัน

00:02:21.000 --> 00:02:24.000
แต่ในทิศตรงกันข้าม(ทิศขึ้น)

00:02:24.000 --> 00:02:27.000
ทำให้บอลกระเด้งกลับมาที่คุณ

00:02:27.000 --> 00:02:31.420
แรงทั้งสองรวมกันทำให้เกิดสิ่งที่เรียกว่า
คู่แรงกิริยา/แรงปฏิกิริยา

00:02:31.420 --> 00:02:34.420
เมื่อเอามามันใช้กับจักรยานคุณ
มันจะยุ่งยากเล็กน้อย

00:02:34.440 --> 00:02:36.729
โดยขณะที่ล้อจักรยานหมุนตามเข็มนาฬิกา

00:02:36.729 --> 00:02:39.000
หน้ายางที่สัมผัสกับพื้น

00:02:39.000 --> 00:02:41.000
ก็จะออกแรงผลักพื้นโลกไปทางข้างหลัง

00:02:41.000 --> 00:02:45.000
หรือก็คือ แรงกิริยา
ส่วนพื้นโลกจะออกแรงผลักไปข้างหน้า

00:02:45.000 --> 00:02:49.261
กระทำต่อล้อแต่ละอัน หรือก็คือ แรงปฏิกิริยา

00:02:49.261 --> 00:02:53.750
เพราะว่าจักรยานคุณมีสองล้อ
ซึ่งแต่ละล้อก็จะเกิดคู่แรงกิริยา/ปฏิกิริยากับพื้นโลก

00:02:53.750 --> 00:02:56.553
และเนื่องจากโลกนั้นมีขนาดใหญ่มากๆ

00:02:56.553 --> 00:02:59.000
เมื่อเทียบกับจักรยาน
โลกจึงแทบไม่ขยับ

00:02:59.000 --> 00:03:02.000
จากแรงที่ล้อจักรยานผลักมันไปด้านหลัง

00:03:02.000 --> 00:03:10.265
แต่เป็นคุณนั่นแหละ ที่เคลื่อนที่ไปข้างหน้า