[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Bisikleti sürmeye başlamanın, onu sabit bir hızda sürmekten
Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,daha zor olduğunu fark ettiniz mi?
Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Ya da bisikletin hareket etmesini sağlayan şeyin ne olduğunu düşündünüz mü?
Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ya da neden geriye ya da yana değil de, ileri gittiğini merak ettiniz mi?
Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Herhalde etmediniz ve bu konuda yalnız değilsiniz.
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu üç sorunun cevabını
Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Isaac Newton, hareketin temel yasalarını
Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,17. yy'da tanımladıktan sonra alabildik.
Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Newton şunu fark etti; cisimler içinde bulundukları durumu
Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,devam ettirmeye meyillidirler. Yani bisikletiniz duruyorsa
Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,durmaya ve gitmeye başladığında
Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,gitmeye devam eder.
Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Hareket halindeki objeler harekete devam eder
Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,ve hareketsiz olan objeler de hareketsiz kalır.
Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu Newton'un Birinci Yasasıdır.
Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Fizikçiler buna Eylemsizlik Yasası der ve bu, hareket eden objeler
Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,kendiliğinden hızlanmaz, yavaşlamaz, yön değiştirmez demenin süslü bir yoludur.
Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Bisikletinizi hareket ettirmek için bu eylemsizliğin üstesinden gelmelisiniz.
Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, hareket etmek için eylemsizliğin üstesinden gelmeniz gerektiğini biliyorsunuz,
Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,ama bunu sağlayan şey nedir?
Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yanıtı Newton'un İkinci Yasası tarafından açıklanır.
Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Matematiksel olarak Newton'un İkinci Yasası, kuvvetin
Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,kütle ile ivmenin ürünü olduğunu söyler.
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir objenin ivme kazanması, ya da hızlanması için,
Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,bir kuvvet uygulanması gerekir.
Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne kadar kuvvet uygularsanız,
Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,o kadar hızlı bir şekilde ivme kazanırsınız. Ve bisikletiniz daha fazla kütleye sahipse
Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,ve siz de daha fazla kütleye sahipseniz,
Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,aynı hızda hareket edebilmek için daha fazla kuvvet uygulamanız gerekir.
Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu yüzden 4,5 tonluk bir bisikleti hareket ettirmek çok zor olacaktır.
Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Pedallerin üzerinde bacaklarınız tarafından uyguladığınız işte bu kuvvet,
Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Newton'un Eylemsizlik Yasasının üstesinden gelmenizi sağlıyor.
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Pedallere ne kadar asılırsanız, kuvvet o kadar artar
Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,ve ivme kazanmanız da hızlanır.
Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi son soruya bakalım:
Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bisikletiniz hareket ettiğinde
Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,neden ileriye gider?
Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Newton'un Üçüncü Yasasına göre, her etki için
Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,eşit ve ters bir oranda tepki vardır.
Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu anlamak için, bir lastik topu yere attığınızda ne olduğunu düşünün.
Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Top yere vurduğunda,
Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,yere doğru bir kuvvet uygular.
Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna etki denir.
Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Zemin topu aynı kuvvetle iterek tepki verir,
Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,ama ters bir yönde - yukarıya doğru -
Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,böylece top size geri sekmiş olur.
Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Top ve zemin etki/tepki ikilisi denilen
Dialogue: 0,0:02:29.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,şeyi oluşturur. Bisikletinize gelince,
Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,bu birazcık daha karmaşıktır. Bisikletin tekerleri saat yönünde döndüğünde,
Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,tekerlerin yere değen her parçası
Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,zemine karşı geriye doğru bir kuvvet uygular - etki.
Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Zemin, her bir tekerleği aynı kuvvetle
Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,ileri doğru iter - tepki.
Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,İki bisiklet tekerleğiniz olduğuna göre, her biri zemin ile
Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:56.00,Default,,0000,0000,0000,,bir etki/tepki ikilisini oluşturur. Ve Dünya bisikletine oranla
Dialogue: 0,0:02:56.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,çok çok büyük olduğundan,
Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,geriye doğru iten tekerleklerin kuvvetinden etkilenmeyecektir -
Dialogue: 0,0:03:02.00,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,ama siz ileri doğru itilirsiniz.