„Ty, który wchodzisz,
żegnaj się z nadzieją…”
Wyryte nad bramą piekła,
te złowieszcze słowa zwiastują
nieszczęścia Dantego
podczas jego wędrówki w głąb piekła.
Mimo ponurego tonu
przepowiednia jest początkiem
wspaniałej historii miłosnej,
epickiej wędrówki opowiadającej
o tym, co ludzkie, i tym, co boskie.
Żeby jednak Dante uzyskał zbawienie,
musi najpierw przedostać się przez piekło.
Krajobraz tortur jest
miejscem akcji "Piekła",
pierwszej z trzech części poematu
napisanego w XIV wieku
przez Dantego Alighieri.
Jako główny bohater swojego dzieła
Dante schodzi coraz
głębiej w otchłań piekła,
doświadczając widoku okropnych kar,
różnych w zależności od kręgu.
Najpierw przechodzi przez Limbo, następnie
kręgi żądzy, obżarstwa, chciwości, gniewu,
herezji, przemocy i oszustwa,
kończąc na przerażającym
dziewiątym kręgu zdrady,
gdzie grzesznicy są uwięzieni
pod czujnym okiem samego Lucyfera.
W dwóch kolejnych księgach,
"Czyśćcu" i "Raju",
opisano wędrówkę Dantego
na wierzchołek czyśćca
i drogę przez dziewięć
sfer niebieskich nieba.
Trzyczęściowa "Boska Komedia"
pisana przez dziesięć lat
to alegoryczne wyobrażenie
podróży duszy do Boga.
Ale "Boska Komedia" to coś więcej,
niż tylko religijna przenośnia.
To też bystry, cięty komentarz
na temat włoskiej polityki.
Jako żołnierz i mąż stanu z Florencji,
Dante był bardzo wierny Bogu,
choć często krytykował
Kościół rzymskokatolicki.
Nie lubił zwłaszcza częstego
nepotyzmu i symonii,
czyli handlu dobrami duchowymi
takimi jak darowanie grzechu.
Wiele ugrupowań wykorzystywało
te niemoralne praktyki,
ale niewielu popierało je tak bardzo
jak Guelfi Neri, czyli czarni gwelfowie.
Byli oni frakcją polityczno-religijną,
która pragnęła zwiększyć
wpływy polityczne papieża.
Dante był członkiem Guelfi Bianchi,
czyli białych gwelfów,
którzy wierzyli, że we Florencji
trzeba zmniejszyć rzymskie wpływy.
Jako przedstawiciel białych gwelfów
Dante często występował
przeciwko władzy papieża,
aż do chwili, gdy czarni gwelfowie
wykorzystali swoją pozycję
i w 1302 roku wygnali go z Florencji.
Zamiast milczeć,
Dante stworzył wiekopomną krytykę.
Zhańbiony i pozbawiony nadziei na powrót,
mógł swobodnie wyrażać swoje żale
do Kościoła i włoskiego społeczeństwa.
Pisząc „Boską Komedię” po włosku,
zamiast tradycyjnie łaciną,
tak jak wyedukowana elita,
Dante zapewnił najszersze grono odbiorców
swojemu ciętemu komentarzowi politycznemu.
W kręgu gniewu "Piekła"
Dante przygląda się grzesznikom
rozrywającym na strzępy
czarnego gwelfa, Filippa Argentiego.
W kręgu oszustwa
Dante rozmawia z tajemniczym grzesznikiem
smażącym się w najgorętszym ogniu piekieł.
Okazuje się on być papieżem Mikołajem III,
który mówi, że jego miejsce zajmie dwóch
kolejnych papieży w momencie ich śmierci,
wszyscy trzej są winni symonii i korupcji.
Wbrew ponurej i pełnej
przemocy scenerii "Piekła"
"Boska Komedia" to również poemat miłosny.
Mimo że Dante miał już zaplanowany ślub
z córką wpływowej florenckiej rodziny,
od dziewiątego roku życia
trwał w nieodwzajemnionej miłości
do Beatrycze Portinari.
Mimo że spotkali się rzekomo dwa razy,
stała się muzą Dantego na całe życie,
służąc jako inspiracja
i temat dla jego wielu dzieł.
To właśnie Beatrycze jest powodem
wędrówki przez czeluście piekieł
aż po szczyty czyśćca.
Przedstawiona jako potężna
i niebiańska postać,
prowadzi Dantego
przez sfery niebieskie "Raju",
aż do chwili, gdy staje
twarzą w twarz z Bogiem.
Od kiedy "Boska Komedia" została wydana,
jej motywy miłości, grzechu i odkupienia
są inspiracją dla wielu artystów,
takich jak Auguste Rodin, Salvador Dali,
Ezra Pound czy Neil Gaiman.
Sam poeta został ułaskawiony w 2008 roku,
kiedy to Florencja unieważniła
przestarzałe wygnanie Dantego.