0:00:00.500,0:00:09.060
Gəlin, 5 kökaltı 117 ifadəsini sadələşdirək.

0:00:09.060,0:00:13.060
Görünür ki, 117 tam kvadrat kök deyil.

0:00:13.060,0:00:14.990
Gəlin, onu sadə vuruqlara ayıraq və görək,

0:00:14.990,0:00:19.130
sadə vuruqlarından hər hansı biri 1

0:00:19.130,0:00:20.130
dəfədən çox təkrarlanırmı?

0:00:20.130,0:00:21.750
117 tək ədəddir və

0:00:21.750,0:00:24.140
aydındır ki, 2 - ə bölünmür.

0:00:24.140,0:00:25.727
3 - ə bölündüyünü yoxlamaq üçün

0:00:25.727,0:00:27.060
rəqəmlərinin cəmini tapaq.

0:00:27.060,0:00:29.810
1 + 1 + 7 = 9.

0:00:29.810,0:00:31.860
Rəqəmlərinin cəmi 9 edir.

0:00:31.860,0:00:36.225
9 3 - ə bölündüyündən 117 də bölünəcək.

0:00:36.225,0:00:37.600
Bəs 117 - ni 3 - ə böldükdə

0:00:37.600,0:00:41.340
neçə alınır? Gəlin hesablayaq.

0:00:41.340,0:00:43.700
Belə ki, 1 - in içində 3 yoxdur.

0:00:43.700,0:00:46.010
11 - in içində 3 dəfədir.

0:00:46.010,0:00:47.670
3 x 3 = 9

0:00:47.670,0:00:50.390
Çıxaq, 2 qalıq qalır.

0:00:50.390,0:00:53.400
7 - ni aşağı düşürək.

0:00:53.400,0:00:55.850
27 - in içində 9 dəfə 3 var.

0:00:55.850,0:00:58.087
9 x 3 = 27

0:00:58.087,0:00:59.170
Çıxdıqda, qalıq qalmır.

0:00:59.170,0:01:02.080
Tam ədəd alınır.

0:01:02.080,0:01:07.550
Beləliklə, 117-nin vuruqları 3 və 39 - dur.

0:01:07.550,0:01:10.935
İndi 39 - u sadə vuruqlarına ayıraq.

0:01:10.935,0:01:13.010
3 - ə bölünəndir.

0:01:13.010,0:01:15.820
3 x 13 = 39

0:01:15.820,0:01:18.320
Və aldığımız bütün rəqəmlər sadədirlər.

0:01:18.320,0:01:23.580
Beləliklə, 5 kökaltı 3 vur 3 vur 13

0:01:23.580,0:01:34.585
şəklində yazaq.

0:01:37.061,0:01:39.560
Üstü qüvvət dərslərindən bilirik ki,

0:01:39.560,0:01:43.210
belə də yaza bilərik:

0:01:43.210,0:01:54.880
5 kökaltı 3 vur 3 vur kökaltı 13.

0:01:54.880,0:01:56.744
İndi isə tapaq görək 3 vur 3 ifadəsinin kvadrat kökü neçədir?

0:01:56.744,0:01:58.160
Bu, həm də 3-ün kvadratının, yəni

0:01:58.160,0:01:59.730
9 - un kvadrat köküdür.

0:01:59.730,0:02:02.120
Bu bizə 3 - ü verir. Yəni

0:02:02.120,0:02:04.590
kvadrat kök 3 - dür.

0:02:04.590,0:02:10.470
5 vur 3 kökaltı 13 .

0:02:10.470,0:02:14.750
Daha da sadələşdirib 5 vur 3 - ün yerinə

0:02:14.750,0:02:19.850
15 yazaq. 15 kökaltı 13.

0:02:19.850,0:02:21.750
Başqa bir nümunəyə baxaq.

0:02:21.750,0:02:29.896
3 kökaltı 26.

0:02:29.896,0:02:31.770
26 -nı sarı rənglə işarələyirəm.

0:02:31.770,0:02:35.160
sarı rənglə işarələyirəm.

0:02:35.160,0:02:37.442
26 cüt ədəddir.

0:02:37.442,0:02:38.900
2 - ə bölünür.

0:02:38.900,0:02:41.917
2 vur 13 şəklində yazaq.

0:02:41.917,0:02:42.750
Və bitdi.

0:02:42.750,0:02:43.820
13 sadə ədəddir.

0:02:43.820,0:02:45.860
Artıq sadələşdirə bilmərik.

0:02:45.860,0:02:48.204
26 -nın tam kavdrat kökü yoxdur.

0:02:48.204,0:02:49.620
Əvvəlki nümunədə etdiyimiz kimi

0:02:49.620,0:02:50.970
26 -dan tam kök ala

0:02:50.970,0:02:52.720
bilmirik.

0:02:52.720,0:02:55.430
13 x 9 =117, yəni

0:02:55.430,0:02:58.740
tam kvadrat köklü ədəd vur 13.

0:02:58.740,0:03:01.645
26 - nı sadələşdirə bildiyimiz qədər sadələşdirdik.

0:03:01.645,0:03:08.138
Sadəcə 3 kökaltı 26 şəklində yazacağıq.