WEBVTT

00:00:15.555 --> 00:00:18.688
Men vindt de spelling van
'doubt' (twijfel) vaak vreemd,

00:00:18.688 --> 00:00:20.607
vanwege de letter 'b'.

00:00:20.607 --> 00:00:22.234
Omdat ze geen klank weergeeft,

00:00:22.234 --> 00:00:25.440
begrijpen de meeste mensen niet
wat ze daar doet.

00:00:25.440 --> 00:00:27.780
Hoewel de meesten
het anders hebben geleerd,

00:00:27.780 --> 00:00:30.268
is klank <i>nooit<i> het belangrijkste aspect

00:00:30.268 --> 00:00:32.414
bij de spelling van een Engels woord.

00:00:32.414 --> 00:00:35.695
De betekenis en de geschiedenis gaan voor.

00:00:35.695 --> 00:00:37.729
'To doubt' betekent zich afvragen,

00:00:37.729 --> 00:00:38.739
besluiteloos zijn,

00:00:38.739 --> 00:00:40.202
of aarzelen.

00:00:40.202 --> 00:00:43.780
Als zelfstandig naamwoord is het
onzekerheid of verwarring.

00:00:43.780 --> 00:00:46.146
Het hedendaagse Engelse woord 'doubt'

00:00:46.146 --> 00:00:49.786
stamt af van het Latijnse 'dubitare'.

00:00:49.786 --> 00:00:52.211
Het ging eerst van het Latijn
naar het Frans,

00:00:52.211 --> 00:00:56.471
waar het zowel zijn 'buh'-klank
als zijn letter b kwijtraakte.

00:00:56.471 --> 00:00:59.421
Toen kwam het in de 13e eeuw
in het Engels terecht.

00:00:59.421 --> 00:01:02.177
Ongeveer 100 jaar later
begonnen schriftgeleerden

00:01:02.177 --> 00:01:05.459
die naast Engels ook Latijn kenden,

00:01:05.459 --> 00:01:09.466
het woord weer met een 'b' te spellen,

00:01:09.466 --> 00:01:12.501
hoewel niemand het zo uitsprak.

00:01:12.501 --> 00:01:14.186
Maar waarom deden ze dat?

00:01:14.186 --> 00:01:16.080
Waarom zou iemand met gezond verstand

00:01:16.080 --> 00:01:19.151
een onuitgesproken letter opnieuw
in de spelling stoppen?

00:01:19.151 --> 00:01:21.178
Nou, omdat ze Latijn kenden,

00:01:21.178 --> 00:01:26.532
begrepen de schriftgeleerden
dat de stam van 'doubt' een 'b' had.

00:01:26.532 --> 00:01:30.189
Na verloop van tijd kenden
steeds minder mensen Latijn,

00:01:30.189 --> 00:01:31.629
maar hield men de 'b',

00:01:31.629 --> 00:01:33.686
omdat deze belangrijke connecties had

00:01:33.686 --> 00:01:35.339
met aanverwante woorden,

00:01:35.339 --> 00:01:38.398
zoals 'dubious' (twijfelachtig)
en 'indubitably' (ongetwijfeld),

00:01:38.398 --> 00:01:40.372
die zijn overgenomen in het Engels

00:01:40.372 --> 00:01:43.802
vanuit dezelfde Latijnse stam: 'dubitare'.

00:01:43.802 --> 00:01:46.098
Het begrijpen van deze oude connecties

00:01:46.098 --> 00:01:48.479
hielp ons niet alleen
bij het spellen van 'doubt',

00:01:48.479 --> 00:01:50.403
maar ook bij het begrijpen

00:01:50.403 --> 00:01:53.068
van deze verfijnde woorden.

00:01:53.068 --> 00:01:55.197
Hier stopt het verhaal niet.

00:01:55.197 --> 00:01:56.751
Als we nog beter kijken,

00:01:56.751 --> 00:01:59.462
zien we ongetwijfeld

00:01:59.462 --> 00:02:02.782
hoe onthullend die 'b' kan zijn.

00:02:02.782 --> 00:02:05.508
Er zijn in het Engels
maar twee grondwoorden

00:02:05.508 --> 00:02:08.796
die de letters 'd-o-u-b' hebben:

00:02:08.796 --> 00:02:10.574
de ene is 'doubt',

00:02:10.574 --> 00:02:12.528
en de andere is 'double'.

00:02:12.528 --> 00:02:14.372
We kunnen heel wat woorden maken

00:02:14.372 --> 00:02:16.020
met deze twee grondwoorden,

00:02:16.020 --> 00:02:16.990
zoals 'doubtful'

00:02:16.990 --> 00:02:18.344
en 'doubtless',

00:02:18.344 --> 00:02:19.513
of 'doublet'

00:02:19.513 --> 00:02:20.564
en 'redouble'

00:02:20.564 --> 00:02:22.066
en 'doubloon'.

00:02:22.066 --> 00:02:24.508
Als je naar hun geschiedenis kijkt,

00:02:24.508 --> 00:02:26.807
blijken ze beide af te stammen

00:02:26.807 --> 00:02:29.287
van dezelfde Latijnse vormen.

00:02:29.287 --> 00:02:31.260
De betekenis van 'double',

00:02:31.260 --> 00:02:32.133
twee,

00:02:32.133 --> 00:02:35.778
wordt weerspiegeld
in een dieper begrip van 'doubt'.

00:02:35.778 --> 00:02:37.319
Als we twijfelen,

00:02:37.319 --> 00:02:38.831
als we aarzelen,

00:02:38.831 --> 00:02:41.497
dan vragen we onszelf iets tweemaal af.

00:02:41.497 --> 00:02:43.675
Als we ergens over twijfelen,

00:02:43.675 --> 00:02:46.129
of als we vragen hebben of verward zijn,

00:02:46.129 --> 00:02:48.876
hebben we twee meningen.

00:02:48.876 --> 00:02:53.234
Voordat het Engels
Franse woorden begon te lenen

00:02:53.234 --> 00:02:55.506
had het al een woord voor twijfel:

00:02:55.506 --> 00:02:59.152
het oud-Engelse woord 'tweogan',

00:02:59.152 --> 00:03:01.585
waarvan de relatie met 'two' (twee)

00:03:01.585 --> 00:03:05.288
duidelijk in de spelling te zien is.

00:03:05.288 --> 00:03:06.758
Als je weer eens twijfelt

00:03:06.758 --> 00:03:09.457
over het waarom van de Engelse spelling,

00:03:09.457 --> 00:03:11.442
kijk dan nog een keer.

00:03:11.442 --> 00:03:19.662
Wat je vindt, zorgt wellicht
dat je twee keer kijkt.