0:00:15.555,0:00:18.688 Często uważa się, [br]że wyraz "doubt" jest dziwny 0:00:18.688,0:00:20.607 z powodu "b". 0:00:20.607,0:00:22.234 Nie słychać tego dźwięku, 0:00:22.234,0:00:25.440 więc ludzie się zastanawiają, [br]o co chodzi. 0:00:25.440,0:00:27.780 Pomimo tego, [br]czego uczą nas w szkole, 0:00:27.780,0:00:30.268 dźwięk nigdy[br]nie jest najważniejeszy 0:00:30.268,0:00:32.414 w pisowni [br]angielskich wyrazów. 0:00:32.414,0:00:35.695 Ważniejsze jest ich [br]znaczenie i pochodzenie. 0:00:35.695,0:00:37.729 Wątpić znaczy kwestionować, 0:00:37.729,0:00:38.739 nie móc się zdecydować, 0:00:38.739,0:00:40.202 wahać się. 0:00:40.202,0:00:43.780 Jako rzeczownik oznacza[br]niepewność lub zamęt. 0:00:43.780,0:00:46.146 Dzisiejszy wyraz "doubt" 0:00:46.146,0:00:49.786 pochodzi od łacińskiego "dubitare". 0:00:49.786,0:00:52.211 Najpierw zapożyczył go francuski, 0:00:52.211,0:00:56.471 gdzie i dźwięk,[br]i litera "be" znikły. 0:00:56.471,0:00:59.421 Do angielskiego wszedł [br]w XIII wieku. 0:00:59.421,0:01:01.347 100 lat później 0:01:01.347,0:01:05.459 skrybowie znający [br]angielski i łacinę, 0:01:05.459,0:01:09.466 zdecydowali dodać "b" w pisowni, 0:01:09.466,0:01:12.501 choć nikt tej litery nie wymawiał. 0:01:12.501,0:01:14.186 Tylko po co? 0:01:14.186,0:01:16.080 Kto normalny dodałby [br]niemą literę do wyrazu? 0:01:16.080,0:01:19.151 Kto normalny dodałby [br]niemą literę do wyrazu? 0:01:19.151,0:01:21.178 Znali łacinę, 0:01:21.178,0:01:26.532 więc wiedzieli, że "b"[br]jest w rdzeniu słowa "doubt". 0:01:26.532,0:01:30.189 Choć z czasem znajomość łaciny malała 0:01:30.189,0:01:32.756 "b" zachowano w pisowni, 0:01:32.756,0:01:35.339 aby oddać związek[br]z wyrazami pochodnymi 0:01:35.339,0:01:38.158 np. "dubious" i "undubitalbly", 0:01:38.158,0:01:40.372 które później zapożyczono 0:01:40.372,0:01:43.802 z tego samego łacińskiego rdzenia,[br]"dubitare". 0:01:43.802,0:01:46.098 Znajomość pochodzenia historycznego 0:01:46.098,0:01:48.399 nie tylko ułatwia pisanie "doubt", 0:01:48.399,0:01:50.403 ale pozwala również [br]zrozumieć znaczenie 0:01:50.403,0:01:53.068 bardziej skomplikowanych wyrazów. 0:01:53.068,0:01:55.197 Ale to nie wszystko. 0:01:55.197,0:01:56.431 Dalsza analiza, 0:01:56.431,0:01:59.462 bez cienia wątpliwości, 0:01:59.462,0:02:02.782 pokazuje jak wiele [br]może znaczyć "b". 0:02:02.782,0:02:05.508 W angielskim są jedynie dwa wyrazy 0:02:05.508,0:02:08.795 złożone z liter "d-o-u-b": 0:02:08.795,0:02:10.574 jednym jest "doubt", 0:02:10.574,0:02:12.528 drugim "double". 0:02:12.528,0:02:14.372 Wiele wyrazów da się stworzyć 0:02:14.372,0:02:16.020 na podstawie tych dwóch: 0:02:16.020,0:02:16.990 "Doubtful",[br][niepewny] 0:02:16.990,0:02:18.344 "Doubtless", [br][bez wątpienia] 0:02:18.344,0:02:19.513 czy też "doublet",[br][kaftan] 0:02:19.513,0:02:20.564 "redouble"[br][podwoić] 0:02:20.564,0:02:22.066 i "doubloon".[br][dublon] 0:02:22.066,0:02:24.508 Z historycznego punktu widzenia 0:02:24.508,0:02:26.807 te wyrazy wzięły się 0:02:26.807,0:02:29.287 z tej samego łacińskiego wyrazu. 0:02:29.287,0:02:31.260 Znaczenie "double",[br]to podwójny, dwa. 0:02:31.260,0:02:32.133 Znaczenie "double",[br]to podwójny, dwa. 0:02:32.133,0:02:35.778 Odzwierciedla to symbolikę wątpienia. 0:02:35.778,0:02:37.319 Kiedy wątpimy, 0:02:37.319,0:02:38.831 kiedy się wahamy, 0:02:38.831,0:02:41.497 myślimy w dwojaki sposób. 0:02:41.497,0:02:43.675 Gdy mamy jakieś wątpliwości, 0:02:43.675,0:02:46.129 zanim zdecydujemy 0:02:46.129,0:02:48.876 myślimy o tym dwa razy. 0:02:48.876,0:02:51.544 Zanim angielski zaczął pożyczać 0:02:51.544,0:02:53.234 wyrazy z francuskiego 0:02:53.234,0:02:55.506 miał własny wyraz [br]na "wątpienie". 0:02:55.506,0:02:59.152 To staroangielskie "tweogan". 0:02:59.152,0:03:01.585 W jego pisowni widać 0:03:01.585,0:03:05.288 nawiązanie do "two". 0:03:05.288,0:03:06.758 Gdy zaczniesz wątpić 0:03:06.758,0:03:09.457 w sens pisowni angielskiej, 0:03:09.457,0:03:11.412 spójrz *jeszcze raz.* 0:03:11.412,0:03:16.170 Mądrej głowie dość dwie słowie.