WEBVTT 00:00:15.555 --> 00:00:18.688 Insonlar ko'pincha "doubt" so'zi imlosini ahmoqona deb o'ylashadi. 00:00:18.688 --> 00:00:20.607 Undagi "b" harfi sababli. 00:00:20.607 --> 00:00:22.234 U talaffuz qilinmas ekan, 00:00:22.234 --> 00:00:25.440 ko'pchilik uni nega kerak ekanligini tushuna olishmaydi. 00:00:25.440 --> 00:00:27.780 Maktabda o'rganganlarimizga qaramay, 00:00:27.780 --> 00:00:30.268 ingliz tili imlosida tovush unchalik ham 00:00:30.268 --> 00:00:32.414 ahamiyatga ega emas. 00:00:32.414 --> 00:00:35.695 So'zning ma'nosi va uning tarixi birinchi navbatda ahamiyatlidir. 00:00:35.695 --> 00:00:37.729 "To doubt" so'zi "shubhalanmoq", 00:00:37.729 --> 00:00:38.739 "ikkilanmoq", 00:00:38.739 --> 00:00:40.202 "tortinmoq" deganidir. 00:00:40.202 --> 00:00:43.780 Ot so'z turkumi sifatida u noaniqlik, adashish degan ma'nolarga ega. 00:00:43.780 --> 00:00:46.146 Zamonaviy ingliz tilidagi "doubt" so'zi 00:00:46.146 --> 00:00:49.786 lotincha "dubitare" so'zidan kelib chiqqan. 00:00:49.786 --> 00:00:52.211 U boshida lotinchadan fransuz tiliga o'tgan. 00:00:52.211 --> 00:00:56.471 Shunda u "b" tovushini va harfini yo'qotgan. 00:00:56.471 --> 00:00:59.421 Keyinchalik XIII asrda bu so'z ingliz tiliga kirib kelgan. 00:00:59.421 --> 00:01:01.347 Yuz yillarcha vaqt o'tib, 00:01:01.347 --> 00:01:05.459 lotin tilini ham biladigan ingliz tilidagi yozuvchilar 00:01:05.459 --> 00:01:09.466 so'zga "b" harfini qo'shishni boshlashdi. 00:01:09.466 --> 00:01:12.501 Hatto uni hech kim shunday talaffuz qilmasa ham. 00:01:12.501 --> 00:01:14.186 Nega bunday qilishgan? 00:01:14.186 --> 00:01:16.080 Nima uchun bu so'zga 00:01:16.080 --> 00:01:19.151 "gapirmaydigan" harf qo'shishgan? 00:01:19.151 --> 00:01:21.178 Chunki ular lotin tilini bilishgan. 00:01:21.178 --> 00:01:26.532 Ular "doubt" so'zining ildizida "b" harfi borligini bilishgan. 00:01:26.532 --> 00:01:30.189 Vaqt o'tib lotin tilini biladigan insonlar kamayganida ham 00:01:30.189 --> 00:01:32.756 "b" saqlab qolingan, chunki u muhim rol o'ynagan. 00:01:32.756 --> 00:01:35.339 Qarindosh so'zlar bilan bog'liqlikni saqlab turgan. 00:01:35.339 --> 00:01:38.158 Bular "dubious" va "indubitalbly" kabi so'zlar bo'lib, 00:01:38.158 --> 00:01:40.372 ular ham lotin tilidagi "dubitare" so'zidan 00:01:40.372 --> 00:01:43.802 kelib chiqqan va ingliz tiliga kiritilgan. 00:01:43.802 --> 00:01:46.098 Bu tarixiy bog'liqliklarni tushunish 00:01:46.098 --> 00:01:48.399 bizga nafaqat "doubt"ni talaffuz qilishni, 00:01:48.399 --> 00:01:50.403 balki bu murakkab so'zlarning ma'nosini 00:01:50.403 --> 00:01:53.068 anglashga yordam berdi. 00:01:53.068 --> 00:01:55.197 Tarix bu bilan tugamaydi. 00:01:55.197 --> 00:01:56.431 Yanada chuqurroq qarasak, 00:01:56.431 --> 00:01:59.462 "b"ning qanchalar o'rinli ekanligini 00:01:59.462 --> 00:02:02.782 ko'rishimiz mumkin. 00:02:02.782 --> 00:02:05.508 Ingliz tilida «d-o-u-b» harflari bilan boshlanadigan 00:02:05.508 --> 00:02:08.796 atigi ikkita tayanch so'z bor: 00:02:08.796 --> 00:02:10.574 bittasi — "doubt", 00:02:10.574 --> 00:02:12.528 ikkinchisi — "double". 00:02:12.528 --> 00:02:14.372 Bu so'zlar orqali biz ko'plab so'zlar 00:02:14.372 --> 00:02:16.020 yaratishimiz mumkin: 00:02:16.020 --> 00:02:16.990 "doubtful", 00:02:16.990 --> 00:02:18.344 "doubtless", 00:02:18.344 --> 00:02:19.513 yoki "doublet", 00:02:19.513 --> 00:02:20.564 "redouble", 00:02:20.564 --> 00:02:22.066 "doubloon" kabi. 00:02:22.066 --> 00:02:24.508 Aslida agar biz ularning tarixiga qarasak, 00:02:24.508 --> 00:02:26.807 bu ikkala so'z ham lotinchada 00:02:26.807 --> 00:02:29.287 bir xil o'zakdan kelib chiqqan. 00:02:29.287 --> 00:02:31.260 "Double" so'zining ma'nosi, 00:02:31.260 --> 00:02:32.133 ikki, 00:02:32.133 --> 00:02:35.778 "doubt" so'zining tubida yotadi. 00:02:35.778 --> 00:02:37.319 Biz shubhalanganimizda, 00:02:37.319 --> 00:02:38.831 ikkilanganimizda, 00:02:38.831 --> 00:02:41.497 biz o'zimizga bashorat qilamiz. 00:02:41.497 --> 00:02:43.675 Bizda nimadandir shubha bo'lsa, 00:02:43.675 --> 00:02:46.129 bizda savollar ko'p bo'lganida yoki adashganimizda 00:02:46.129 --> 00:02:48.876 biz qat'iyatsiz bo'lamiz. 00:02:48.876 --> 00:02:51.544 Tarixan, ingliz tili fransuz tilidan 00:02:51.544 --> 00:02:53.234 so'zlar kirita boshlaganida, 00:02:53.234 --> 00:02:55.506 shubha degan so'z allaqachon mavjud bo'lgan. 00:02:55.506 --> 00:02:59.152 U eski inglizcha so'z "tweogan" edi. 00:02:59.152 --> 00:03:01.585 Yozilishidan ko'rinib turganidek, bu so'z 00:03:01.585 --> 00:03:05.288 "two" bilan bog'liq. 00:03:05.288 --> 00:03:06.758 Keyingi safar nega ingliz tili 00:03:06.758 --> 00:03:09.457 imlosi bunday ishlashi haqida o'ylanib qolganingizda, 00:03:09.457 --> 00:03:11.412 ikki marta qarang. 00:03:11.412 --> 00:03:16.170 Ikkinchi marta ko'rganingiz sizga to'g'ri xulosa qilishingiz uchun yordam beradi.