0:00:06.875,0:00:10.453 Pewna koncepcja odgrywa[br]w chemii i fizyce kluczową rolę. 0:00:10.453,0:00:15.293 Pomaga wyjaśnić działanie[br]procesów fizycznych. 0:00:15.293,0:00:16.849 Dlaczego lód topnieje, 0:00:16.849,0:00:19.279 śmietanka miesza się z kawą, 0:00:19.279,0:00:22.529 a z przebitej opony[br]wydostaje się powietrze. 0:00:22.529,0:00:27.039 To entropia, zjawisko[br]bardzo trudne do zrozumienia. 0:00:27.039,0:00:31.879 Entropia jest często opisywana[br]jako miara nieuporządkowania. 0:00:31.879,0:00:35.739 To wygodne określenie[br]jest niestety mylące. 0:00:35.739,0:00:38.511 Co jest bardziej nieuporządkowane? 0:00:38.511,0:00:43.469 Szklanka pokruszonego lodu[br]czy wody o temperaturze pokojowej? 0:00:43.469,0:00:45.373 Większość powie, że szklanka z lodem, 0:00:45.373,0:00:49.069 ale tak naprawdę ma ona niższą entropię. 0:00:49.069,0:00:52.898 Do opisania entropii[br]można użyć prawdopodobieństwa. 0:00:52.898,0:00:57.290 Może być to trudniejsze do zrozumienia,[br]ale porządnie przetwórzcie te informacje, 0:00:57.290,0:01:01.260 a zrozumiecie entropię o wiele lepiej. 0:01:01.260,0:01:03.661 Wyobraźmy sobie dwie bryły. 0:01:03.661,0:01:07.541 Każda składa się[br]z sześciu wiązań atomowych. 0:01:07.541,0:01:12.781 W tym modelu energia każdej bryły[br]jest przechowywana w wiązaniach. 0:01:12.781,0:01:15.292 Można je sobie wyobrazić[br]jako proste pojemniki 0:01:15.292,0:01:20.070 mieszczące niepodzielne[br]jednostki energii, czyli kwanty. 0:01:20.070,0:01:24.601 Im więcej energii w bryle,[br]tym jest ona cieplejsza. 0:01:24.601,0:01:29.042 Energia może być dystrybuowana[br]na wiele sposobów 0:01:29.042,0:01:30.552 w tych dwóch bryłach 0:01:30.552,0:01:34.592 i wciąż mieć w każdej[br]taką samą wartość całkowitą. 0:01:34.592,0:01:38.502 Każda z tych opcji to stan mikroskopowy. 0:01:38.502,0:01:43.341 Dla sześciu kwantów energii[br]w Bryle A i dwóch kwantów w Bryle B 0:01:43.341,0:01:47.832 istnieje 9702 stanów mikroskopowych. 0:01:47.832,0:01:52.861 Te osiem kwantów[br]można też rozłożyć inaczej. 0:01:52.861,0:01:57.833 W Bryle A może być[br]cała energia, a w Bryle B nic 0:01:57.833,0:02:00.872 albo po połowie w każdej z nich. 0:02:00.872,0:02:04.154 Zakładając, że każdy stan mikroskopowy[br]jest tak samo prawdopodobny, 0:02:04.154,0:02:06.794 widać, że niektóre rozkłady energii 0:02:06.794,0:02:10.543 mają wyższe prawdopodobieństwo[br]wystąpienia niż inne. 0:02:10.543,0:02:14.184 Wynika to z dużej liczby[br]obecnych stanów mikroskopowych. 0:02:14.184,0:02:20.143 Entropia to bezpośredni wskaźnik[br]prawdopodobieństwa rozkładu energii. 0:02:20.143,0:02:22.883 Rozkład energii, 0:02:22.883,0:02:26.843 w którym energia jest najbardziej[br]rozłożona między bryłami, 0:02:26.843,0:02:28.924 ma najwyższy wskaźnik entropii. 0:02:28.924,0:02:30.474 Ogólnie rzecz biorąc, 0:02:30.474,0:02:34.853 entropia może być pojmowana[br]jako miernik rozłożenia tej energii. 0:02:34.853,0:02:37.893 Niski poziom entropii[br]oznacza skupienie energii. 0:02:37.893,0:02:41.623 Wysoki poziom entropii[br]oznacza większe rozłożenie energii. 0:02:41.623,0:02:45.765 Żeby zrozumieć przydatność entropii[br]w wyjaśnianiu procesów samoistnych, 0:02:45.765,0:02:48.075 jak schładzanie się gorących przedmiotów, 0:02:48.075,0:02:52.434 trzeba spojrzeć na układ dynamiczny,[br]w którym porusza się energia. 0:02:52.434,0:02:54.935 W rzeczywistości[br]energia nie stoi w miejscu. 0:02:54.935,0:02:58.065 Ciągle porusza się między[br]sąsiadującymi wiązaniami. 0:02:58.065,0:03:00.206 Podczas ruchu energii 0:03:00.206,0:03:02.955 jej rozkład może ulec zmianie. 0:03:02.955,0:03:05.085 Rozłożenie stanów mikroskopowych sprawia, 0:03:05.085,0:03:09.836 że istnieje 21% szans na to,[br]że w późniejszym rozkładzie układu 0:03:09.836,0:03:13.595 energia będzie maksymalnie rozłożona, 0:03:13.595,0:03:17.357 13% szans, że powróci do punktu wyjścia 0:03:17.357,0:03:22.857 i 8%, że energia w Bryle A wzrośnie. 0:03:22.857,0:03:26.935 Większa liczba sposobów[br]uzyskania rozproszonej energii 0:03:26.935,0:03:30.026 i wysokiej wartości entropii[br]niż energii skupionej 0:03:30.026,0:03:32.558 prowadzi do rozkładania się energii. 0:03:32.558,0:03:35.509 To dlatego umieszczenie[br]gorącego przedmiotu obok zimnego 0:03:35.509,0:03:40.420 sprawia, że zimna rzecz[br]ogrzewa się, a gorąca stygnie. 0:03:40.420,0:03:41.867 Nawet w tym przykładzie 0:03:41.867,0:03:47.116 jest 8% szans na wzrost[br]temperatury gorącego przedmiotu. 0:03:47.116,0:03:51.427 Dlaczego nigdy się tak nie dzieje? 0:03:51.427,0:03:54.177 Chodzi o rozmiar układu. 0:03:54.177,0:03:58.057 Nasze hipotetyczne bryły[br]miały tylko po sześć wiązań. 0:03:58.057,0:04:03.938 Powiększmy liczbę wiązań do 6 tysięcy,[br]a jednostek energii do 8 tysięcy 0:04:03.938,0:04:07.527 i stwórzmy układ, w którym[br]trzy czwarte energii jest w Bryle A, 0:04:07.527,0:04:10.127 a jedna czwarta w Bryle B. 0:04:10.127,0:04:13.757 Bryła A ma znikome szanse 0:04:13.757,0:04:17.247 na samoistne pozyskanie większej energii. 0:04:17.247,0:04:22.038 Przedmioty codziennego użytku[br]mają o wiele większą liczbę cząsteczek. 0:04:22.038,0:04:25.920 Prawdopodobieństwo, że temperatura[br]gorącego przedmiotu wzrośnie, 0:04:25.920,0:04:28.011 jest tak niewielkie, 0:04:28.011,0:04:30.409 że wzrost praktycznie[br]nigdy nie ma miejsca. 0:04:30.409,0:04:31.528 Lód topnieje, 0:04:31.528,0:04:32.918 śmietanka miesza się z kawą, 0:04:32.918,0:04:34.676 a opony tracą powietrze, 0:04:34.676,0:04:39.942 bo stany te mają więcej[br]rozproszonej energii niż stany pierwotne. 0:04:39.942,0:04:43.630 Nie istnieje tajemnicza siła[br]powodująca zwiększenie entropii układu. 0:04:43.630,0:04:48.928 Większa entropia jest po prostu[br]statystycznie bardziej prawdopodobna. 0:04:48.928,0:04:52.480 To dlatego entropię[br]nazywa się strzałką czasu. 0:04:52.480,0:04:56.380 Energia rozkłada się,[br]kiedy tylko ma taką możliwość.