1
00:00:01,000 --> 00:00:03,000
วันนี้ ผมอยากจะพูดถึง

2
00:00:03,000 --> 00:00:06,000
ความไร้เหตุผลที่คาดการณ์ได้

3
00:00:06,000 --> 00:00:10,000
ความสนใจที่ผมมีต่อความไร้เหตุผลเหล่านี้

4
00:00:10,000 --> 00:00:13,000
เริ่มต้นเมื่อหลายปีก่อนในโรงพยาบาล

5
00:00:13,000 --> 00:00:17,000
ผมถูกไฟครอกอย่างรุนแรง

6
00:00:17,000 --> 00:00:20,000
และถ้าคุณต้องอยู่โรงพยาบาลนานๆ

7
00:00:20,000 --> 00:00:23,000
คุณจะเห็นความไร้เหตุผลมากมายหลายอย่าง

8
00:00:23,000 --> 00:00:28,000
และสิ่งหนึ่งซึ่งเกิดขึ้นในแผนกแผลไฟไหม้

9
00:00:28,000 --> 00:00:32,000
ก็คือวิธีที่พยาบาลดึงผ้าพันแผลออกจากตัวผม

10
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
ถ้าวันนึงคุณต้องให้ใครดึงผ้าพันแผลออกจากตัวคุณ

11
00:00:35,000 --> 00:00:38,000
คุณคงสงสัยว่า วิธีไหนคือวิธีที่ถูกต้อง

12
00:00:38,000 --> 00:00:42,000
ดึงออกเร็วๆ -- ช่วงเวลาสั้นๆ แต่ความเจ็บปวดรุนแรง --

13
00:00:42,000 --> 00:00:44,000
หรือดึงผ้าพันแผลออกช้าๆ

14
00:00:44,000 --> 00:00:48,000
คุณจะเจ็บนาน แต่ไม่รุนแรง

15
00:00:48,000 --> 00:00:51,000
แล้ววิธีไหนคือวิธีที่ถูกต้องล่ะ?

16
00:00:51,000 --> 00:00:55,000
พยาบาลในแผนกคิดว่าวิธีที่ถูกต้อง

17
00:00:55,000 --> 00:00:58,000
คือแบบแรก ดังนั้น เขาจึงใช้วิธีจับแน่นๆ แล้วดึง

18
00:00:58,000 --> 00:01:00,000
แล้วเขาก็จับแน่นๆ แล้วก็ดึงอีก

19
00:01:00,000 --> 00:01:04,000
และเพราะว่ากว่าร้อยละ 70 ของร่างกายผมถูกไฟครอก มันจึงใช้เวลากว่าชั่วโมง

20
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
คุณคงนึกภาพออก

21
00:01:07,000 --> 00:01:11,000
ผมเกลียดช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความเจ็บปวดแสนสาหัสแบบนี้

22
00:01:11,000 --> 00:01:13,000
ผมจึงพยายามใช้เหตุผลบอกพยาบาลว่า

23
00:01:13,000 --> 00:01:14,000
"ทำไมเราไม่ลองวิธีอื่นบ้างครับ?

24
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
ทำไมไม่ลองดึงช้าๆ --

25
00:01:16,000 --> 00:01:21,000
อาจจะใช้เวลาสองชั่วโมงแทนที่จะเป็นชั่วโมงเดียว -- ความเจ็บจะได้ลดลง?

26
00:01:21,000 --> 00:01:23,000
คุณพยาบาลบอกผมสองอย่าง

27
00:01:23,000 --> 00:01:27,000
พวกเขาบอกผมว่า พวกเขารู้วิธีการปฏิบัติต่อคนไข้ที่ถูกต้อง --

28
00:01:27,000 --> 00:01:30,000
ว่านี่คือวิธีที่จะทำให้เจ็บน้อยที่สุด --

29
00:01:30,000 --> 00:01:33,000
และยังบอกอีกว่า คำว่า patient (คนไข้ / ความอดทน) ไม่ได้แปลว่า

30
00:01:33,000 --> 00:01:35,000
ให้คำแนะนำหรือก้าวก่าย...

31
00:01:35,000 --> 00:01:38,000
อ้อ นี่ไม่ใช่ในภาษาฮีบรูเท่านั้นนะ

32
00:01:38,000 --> 00:01:41,000
มันมีความหมายอย่างนี้ในทุกๆ ภาษา

33
00:01:41,000 --> 00:01:45,000
ดังนั้น คุณคงรู้ว่า ผมทำอะไรมากไม่ได้

34
00:01:45,000 --> 00:01:48,000
และพวกพยาบาลก็ทำแบบเดิมที่เคยทำต่อไป

35
00:01:48,000 --> 00:01:50,000
สามปีต่อมา เมื่อผมออกจากโรงพยาบาล

36
00:01:50,000 --> 00:01:53,000
ผมเข้าเรียนในมหาวิทยาลัย

37
00:01:53,000 --> 00:01:56,000
และหนึ่งในบทเรียนที่น่าสนใจที่สุดเท่าที่ผมเคยเรียนมา

38
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
ก็คือวิธีวิจัยแบบทดลอง

39
00:01:58,000 --> 00:02:02,000
ซึ่งถ้าคุณมีคำถาม คุณสามารถสร้างแบบจำลองของคำถามเหล่านี้

40
00:02:02,000 --> 00:02:06,000
ในรูปแบบที่เป็นนามธรรมบางอย่าง จากนั้นก็ศึกษาหาคำตอบต่อคำถามนั้น

41
00:02:06,000 --> 00:02:08,000
และเราก็จะได้เรียนรู้บางอย่างเกี่ยวกับโลก

42
00:02:08,000 --> 00:02:10,000
นั่นล่ะครับคือสิ่งที่ผมทำ

43
00:02:10,000 --> 00:02:11,000
ผมยังคงสนใจ

44
00:02:11,000 --> 00:02:13,000
ในคำถามเกี่ยวกับการดึงผ้าพันแผลออกจากตัวคนไข้

45
00:02:13,000 --> 00:02:16,000
ในช่วงเริ่มต้น ผมไม่ได้มีเงินมากนัก

46
00:02:16,000 --> 00:02:20,000
ผมเลยไปที่ร้านขายอุปกรณ์ก่อสร้าง และซื้อคีมของช่างไม้มา

47
00:02:20,000 --> 00:02:24,000
จากนั้น ผมก็พาคนมาที่แล็บ และเอาคีมหนีบนิ้วของพวกเขา

48
00:02:24,000 --> 00:02:26,000
ขบนิ้วพวกเขาจนเจ็บ

49
00:02:26,000 --> 00:02:28,000
(เสียงหัวเราะ)

50
00:02:28,000 --> 00:02:31,000
ผมบีบนิ้วผู้ร่วมการทดลองนานบ้าง สั้นบ้าง

51
00:02:31,000 --> 00:02:33,000
ลองบีบให้เจ็บน้อยแล้วค่อยเพิ่มขึ้น แบบที่เจ็บมากก่อนแล้วน้อยลง

52
00:02:33,000 --> 00:02:37,000
ทั้งมีหยุดพักและไม่หยุด -- มีทุกรูปแบบของความเจ็บ

53
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
พอทำให้เขาเจ็บตัวกันแล้ว ผมก็จะถามพวกเขาว่า

54
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
เจ็บไหม เจ็บยังไง

55
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
หรือถ้าให้เลือกระหว่างความเจ็บสองอย่างหลังสุด

56
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
คุณจะเลือกแบบไหน?

57
00:02:45,000 --> 00:02:48,000
(เสียงหัวเราะ)

58
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
ผมทำแบบนี้อยู่พักหนึ่ง

59
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
(เสียงหัวเราะ)

60
00:02:53,000 --> 00:02:57,000
แล้วจากนั้น, ก็เหมือนกับโครงการวิชาการดีๆ ทั่วไป, ผมได้เงินสนับสนุนมากขึ้น

61
00:02:57,000 --> 00:02:59,000
ผมเลยเปลี่ยนไปใช้เสียง เครื่องช็อคไฟฟ้า --

62
00:02:59,000 --> 00:03:04,000
ผมทำชุดสร้างความเจ็บปวดที่สามารถสร้างความเจ็บปวดให้คนที่สวมใส่ได้มากขึ้นไปอีก

63
00:03:04,000 --> 00:03:08,000
หลังจากทำการทดลองพวกนี้เสร็จ

64
00:03:08,000 --> 00:03:11,000
สิ่งที่ผมเรียนรู้คือ พวกพยาบาลคิดผิด

65
00:03:11,000 --> 00:03:14,000
นี่คือคนที่น่ายกย่องด้วยความตั้งใจที่ดี

66
00:03:14,000 --> 00:03:16,000
และมีประสบการณ์หลากหลาย แต่กระนั้น

67
00:03:16,000 --> 00:03:20,000
พวกเขาเข้าใจผิดอยู่ตลอดเวลา

68
00:03:20,000 --> 00:03:23,000
เพราะเราไม่ได้รับรู้ระยะเวลา

69
00:03:23,000 --> 00:03:25,000
แบบเดียวกับที่เรารับรู้ความรุนแรงของความเจ็บปวด

70
00:03:25,000 --> 00:03:29,000
ผมจะเจ็บน้อยลง ถ้าช่วงเวลามันนานขึ้น

71
00:03:29,000 --> 00:03:31,000
และความเจ็บมันรุนแรงน้อยกว่า

72
00:03:31,000 --> 00:03:34,000
เขาควรจะเริ่มดึงผ้าพันแผลที่หน้าของผมก่อน

73
00:03:34,000 --> 00:03:36,000
ซึ่งเป็นที่ที่เจ็บมากที่สุด แล้วค่อยไปแกะที่ขา

74
00:03:36,000 --> 00:03:39,000
ทำให้ผมรู้สึกว่ามันมีแนวโน้มดีขึ้นเรื่อยๆ

75
00:03:39,000 --> 00:03:40,000
ซึ่งมันจะทำให้ผมรู้สึกเจ็บน้อยลงด้วย

76
00:03:40,000 --> 00:03:42,000
และมันก็จะดีกว่าด้วย

77
00:03:42,000 --> 00:03:44,000
ถ้ามีช่วงพักในช่วงกลางๆ ให้หายเจ็บสักหน่อย

78
00:03:44,000 --> 00:03:46,000
ทั้งหมดนี้เป็นเรื่องที่ควรทำ

79
00:03:46,000 --> 00:03:49,000
แต่พยาบาลไม่เคยคิดจะทำ

80
00:03:49,000 --> 00:03:50,000
จากจุดนี้ ผมเริ่มคิดว่า

81
00:03:50,000 --> 00:03:53,000
พยาบาลเป็นคนกลุ่มเดียวในโลกหรือเปล่า

82
00:03:53,000 --> 00:03:56,000
ที่ตัดสินใจอะไรผิดพลาด หรือมันเกิดกับคนทั่วไป?

83
00:03:56,000 --> 00:03:58,000
ที่จริงแล้ว มันเกิดขึ้นกับคนทั่วไปครับ

84
00:03:58,000 --> 00:04:01,000
คนเราตัดสินใจผิดพลาดมากมาย

85
00:04:01,000 --> 00:04:06,000
ผมอยากจะยกตัวอย่างหนึ่งของความไร้เหตุผลพวกนี้

86
00:04:06,000 --> 00:04:09,000
นั่นก็คือ การทุจริต

87
00:04:09,000 --> 00:04:11,000
เหตุผลที่ผมยกเอาเรื่องการทุจริตมาพูดก็เพราะมันน่าสนใจ

88
00:04:11,000 --> 00:04:13,000
แต่ผมว่ามันบอกอะไรเราบางอย่าง

89
00:04:13,000 --> 00:04:16,000
เกี่ยวกับสถานการณ์ตลาดหลักทรัพย์ในปัจจุบัน

90
00:04:16,000 --> 00:04:19,000
ความสนใจเรื่องการทุจริตของผมเริ่มมาจาก

91
00:04:19,000 --> 00:04:21,000
กรณีของเอนรอนที่เป็นข่าวอื้อฉาวอย่างรวดเร็ว

92
00:04:21,000 --> 00:04:24,000
ผมเริ่มคิดว่า มันเกิดอะไรขึ้น

93
00:04:24,000 --> 00:04:25,000
นี่มันเป็นเพียงแค่

94
00:04:25,000 --> 00:04:28,000
ปลาเน่าตัวเดียว ที่ทำอะไรแย่ๆ แบบนี้

95
00:04:28,000 --> 00:04:30,000
หรือจริงๆ มันเป็นโรคระบาด

96
00:04:30,000 --> 00:04:34,000
คนมากมายก็ทำแบบเดียวกันนี้

97
00:04:34,000 --> 00:04:38,000
ผมก็เลยออกแบบการทดลองง่ายๆ

98
00:04:38,000 --> 00:04:39,000
ผมทำอย่างนี้ครับ

99
00:04:39,000 --> 00:04:42,000
ถ้าคุณเข้าร่วมการทดลอง ผมจะให้กระดาษคุณหนึ่งแผ่น

100
00:04:42,000 --> 00:04:46,000
กับโจทย์เลขง่ายๆ 20 ข้อที่คุณแก้ได้แน่นอน

101
00:04:46,000 --> 00:04:48,000
แต่ผมจะให้เวลาคุณสั้นๆ แบบทำไม่ทัน

102
00:04:48,000 --> 00:04:50,000
เมื่อห้านาทีหมดลง ผมจะบอกว่า

103
00:04:50,000 --> 00:04:53,000
"คืนกระดาษให้ผม แล้วผมจะจ่ายคุณข้อละหนึ่งดอลลาร์"

104
00:04:53,000 --> 00:04:57,000
ทุกคนทำตามนี้ แล้วผมก็จ่ายให้พวกเขาประมาณสี่ดอลลาร์เป็นการตอบแทน

105
00:04:57,000 --> 00:04:59,000
เฉลี่ยก็คือพวกเขาทำได้สี่ข้อ

106
00:04:59,000 --> 00:05:02,000
กับคนอีกกลุ่มหนึ่ง ผมเปิดโอกาสให้เขาโกง

107
00:05:02,000 --> 00:05:03,000
ผมส่งกระดาษให้ผู้ร่วมการทดลองคนละแผ่น

108
00:05:03,000 --> 00:05:05,000
เมื่อครบห้านาที ผมจะบอกว่า

109
00:05:05,000 --> 00:05:06,000
"ฉีกกระดาษแผ่นนั้น

110
00:05:06,000 --> 00:05:09,000
แล้วเก็บมันใส่ในกระเป๋าหรือเป้ของคุณ

111
00:05:09,000 --> 00:05:12,000
จากนั้นมาบอกผมว่าคุณทำถูกกี่ข้อ"

112
00:05:12,000 --> 00:05:15,000
คราวนี้พวกเขาทำถูกเฉลี่ยเจ็ดข้อแฮะ

113
00:05:15,000 --> 00:05:20,000
นี่แสดงว่ามันไม่ใช่แค่ปลาเน่าไม่กี่ตัว --

114
00:05:20,000 --> 00:05:23,000
หรือคนแค่ไม่กี่คนโกงมากๆ

115
00:05:23,000 --> 00:05:26,000
ในทางกลับกัน มีคนจำนวนมากที่โกงเล็กๆ น้อยๆ ด้วย

116
00:05:26,000 --> 00:05:29,000
ในทางเศรษฐศาสตร์แล้ว

117
00:05:29,000 --> 00:05:32,000
การโกงคือการวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนแบบง่ายๆ

118
00:05:32,000 --> 00:05:34,000
เราจะคิดว่า โอกาสที่จะถูกจับได้มีมากแค่ไหน?

119
00:05:34,000 --> 00:05:37,000
จะได้ผลตอบแทนเท่าไหร่จากการโกง?

120
00:05:37,000 --> 00:05:39,000
และถ้าโดนจับได้จะถูกลงโทษอย่างไร?

121
00:05:39,000 --> 00:05:41,000
จากนั้นก็ชั่งน้ำหนักเอา

122
00:05:41,000 --> 00:05:43,000
คุณแค่วิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนแบบง่ายๆ

123
00:05:43,000 --> 00:05:46,000
คุณก็ตัดสินใจได้แล้วว่าคุณจะก่ออาชญากรรมหรือไม่

124
00:05:46,000 --> 00:05:48,000
ดังนั้น เราพยายามที่จะทดสอบสิ่งเหล่านี้

125
00:05:48,000 --> 00:05:52,000
กับผู้ร่วมการทดลองบางกลุ่ม เราเพิ่มลดจำนวนเงินที่เขามีโอกาสโกงได้

126
00:05:52,000 --> 00:05:53,000
เพื่อดูว่าเขาจะโกงมากน้อยสักแค่ไหน

127
00:05:53,000 --> 00:05:56,000
เราจ่ายตั้งแต่ 10 เซนต์ต่อข้อ, 50 เซนต์,

128
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
1 ดอลลาร์, 5 ดอลลาร์, 10 ดอลลาร์ต่อข้อที่ทำถูก

129
00:05:59,000 --> 00:06:03,000
คุณอาจคิดว่า เมื่อจำนวนเงินมากขึ้น

130
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
คนก็น่าจะโกงมากขึ้น แต่ความจริงแล้วไม่ใช่แบบนั้นเสมอไป

131
00:06:06,000 --> 00:06:09,000
มีคนจำนวนมากที่โกงเฉพาะตอนที่เงินน้อยๆ

132
00:06:09,000 --> 00:06:12,000
แล้วเรื่องโอกาสที่จะโดนจับได้ล่ะ?

133
00:06:12,000 --> 00:06:14,000
ในบางกลุ่มเราให้ฉีกกระดาษแค่ครึ่งเดียว

134
00:06:14,000 --> 00:06:15,000
แปลว่ายังมีโอกาสโดนจับได้

135
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
บางกลุ่มเราให้ฉีกทั้งแผ่น

136
00:06:17,000 --> 00:06:20,000
บางคนฉีกทุกอย่าง เดินออกจากห้อง

137
00:06:20,000 --> 00:06:23,000
แล้วไปหยิบเงินเอาเองจากกล่องที่มีเงินอยู่มากกว่า 100 ดอลลาร์

138
00:06:23,000 --> 00:06:26,000
คุณคงคิดว่า เมื่อโอกาสที่จะถูกจับได้ลดลง

139
00:06:26,000 --> 00:06:29,000
พวกเขาจะโกงมากขึ้น แต่ก็อีกนั่นแหล่ะ มันไม่ได้เป็นแบบนั้น

140
00:06:29,000 --> 00:06:32,000
คนจำนวนมากโกงแค่เล็กน้อย

141
00:06:32,000 --> 00:06:35,000
ไม่ได้แปรผันไปตามสิ่งจูงใจทางเศรษฐศาสตร์

142
00:06:35,000 --> 00:06:36,000
เราเลยมาคิดว่า "ถ้าคนไม่ตอบสนองต่อสิ่งจูงใจ

143
00:06:36,000 --> 00:06:41,000
ตามที่หลักเหตุและผลทางเศรษฐศาสตร์ว่าไว้

144
00:06:41,000 --> 00:06:44,000
งั้นมันเกิดอะไรขึ้นล่ะ?"

145
00:06:44,000 --> 00:06:47,000
เราคิดว่ามันน่าจะมีแรงผลักดันสองอย่าง

146
00:06:47,000 --> 00:06:49,000
อย่างแรกคือ เราอยากจะกลับบ้านส่องกระจก

147
00:06:49,000 --> 00:06:52,000
แล้วยังรู้สึกดีกับตัวเองได้อยู่ ดังนั้น เราจึงไม่โกง

148
00:06:52,000 --> 00:06:54,000
ซึ่งถ้าเราโกงแค่เล็กๆ น้อยๆ

149
00:06:54,000 --> 00:06:56,000
เราก็ยังรู้สึกดีกับตัวเองได้อยู่

150
00:06:56,000 --> 00:06:57,000
ดังนั้น สิ่งที่เกิดขึ้นก็คือว่า

151
00:06:57,000 --> 00:06:59,000
มันมีขอบเขตการโกงระดับหนึ่งที่เราไม่อยากทำเกินไปกว่านี้

152
00:06:59,000 --> 00:07:03,000
คือ เรายังคงเก็บเกี่ยวผลประโยชน์เล็กๆ น้อยๆ จากการโกง

153
00:07:03,000 --> 00:07:06,000
ตราบใดที่มันไม่ไปเปลี่ยนความรู้สึกที่เรามีต่อตัวเราเอง

154
00:07:06,000 --> 00:07:09,000
เราเรียกมันว่าระดับการโกงที่ยอมรับได้ของแต่ละคน

155
00:07:10,000 --> 00:07:14,000
แล้วเราจะทดสอบระดับการโกงที่ยอมรับได้นี่อย่างไร?

156
00:07:14,000 --> 00:07:18,000
ที่จริงเราตั้งคำถามว่า จะลดระดับการโกงที่ยอมรับได้ลงอย่างไร?

157
00:07:18,000 --> 00:07:20,000
เราเลยพาคนมาที่ห้องทดลอง แล้วบอกว่า

158
00:07:20,000 --> 00:07:22,000
"วันนี้เรามีงานสองอย่างให้คุณทำ"

159
00:07:22,000 --> 00:07:23,000
เราบอกผู้ร่วมการทดลองครึ่งหนึ่งว่า

160
00:07:23,000 --> 00:07:25,000
อย่างแรก ให้นึกถึงหนังสือสิบเล่มที่เคยอ่านสมัยมัธยมปลาย

161
00:07:25,000 --> 00:07:28,000
อีกครึ่งหนึ่ง เราให้นึกถึงบัญญัติสิบประการ (คล้ายๆ กับศีลห้า -- ผู้แปล)

162
00:07:28,000 --> 00:07:30,000
แล้วจากนั้นลองเปิดโอกาสให้เขาโกง

163
00:07:30,000 --> 00:07:33,000
ปรากฏว่าคนที่นึกถึงบัญญัติสิบประการ

164
00:07:33,000 --> 00:07:35,000
ซึ่งไม่มีผู้ร่วมการทดลองสักคนที่จำได้ครบทุกข้อ

165
00:07:36,000 --> 00:07:40,000
แต่เราพบว่า คนที่นึกถึงบัญญัติสิบประการ

166
00:07:40,000 --> 00:07:43,000
เมื่อมีโอกาสจะโกงแล้ว ไม่มีใครโกงเลยสักคนเดียว

167
00:07:43,000 --> 00:07:45,000
มันไม่ใช่เพราะคนที่เคร่งศาสนามากกว่า --

168
00:07:45,000 --> 00:07:46,000
หรือจำบัญญัติสิบประการได้มากกว่า จะโกงน้อยกว่า

169
00:07:46,000 --> 00:07:48,000
และคนที่ไม่เคร่งศาสนา --

170
00:07:48,000 --> 00:07:49,000
หรือคนที่แทบจะจำบัญญัติสิบประการไม่ได้ --

171
00:07:49,000 --> 00:07:51,000
จะโกงมากกว่า

172
00:07:51,000 --> 00:07:55,000
แค่พยายามจะนึกถึงบัญญัติสิบประการเท่านั้น

173
00:07:55,000 --> 00:07:56,000
เขาก็หยุดโกง

174
00:07:56,000 --> 00:07:58,000
ที่จริง แม้แต่คนที่ประกาศตัวว่าไม่ได้นับถือพระเจ้า

175
00:07:58,000 --> 00:08:02,000
การให้พวกเขาสาบานต่อพระคัมภีร์ แล้วให้โอกาสที่จะโกง

176
00:08:02,000 --> 00:08:04,000
พวกเขาก็จะไม่โกง

177
00:08:06,000 --> 00:08:08,000
ทีนี้ บัญญัติสิบประการนั้น

178
00:08:08,000 --> 00:08:10,000
ยากที่จะนำไปผนวกกับระบบการศึกษา เราเลยคิดว่า

179
00:08:10,000 --> 00:08:12,000
"แล้วทำไมเราไม่ให้พวกเขาเซ็นชื่อในบัญญัติเกียรติภูมิล่ะ?"

180
00:08:12,000 --> 00:08:14,000
เราก็เลยให้คนลงชื่อใต้ประโยคว่า

181
00:08:14,000 --> 00:08:18,000
"ฉันเข้าใจว่าการตอบแบบสำรวจนี้จะอยู่ภายใต้เกียรติภูมิของ MIT"

182
00:08:18,000 --> 00:08:21,000
เมื่อพวกเขาฉีกกระดาษแล้ว พบว่าไม่มีการโกงใดใดทั้งสิ้น

183
00:08:21,000 --> 00:08:22,000
เรื่องนี้น่าสนใจมากเลยครับ

184
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
เพราะที่จริง MIT ไม่มีบัญญัติเกียรติภูมิ

185
00:08:24,000 --> 00:08:29,000
(เสียงหัวเราะ)

186
00:08:29,000 --> 00:08:33,000
เอาล่ะ นั่นคือการลดระดับการโกงที่ยอมรับได้

187
00:08:33,000 --> 00:08:36,000
แล้วอะไรล่ะที่ทำให้ระดับการโกงที่ยอมรับได้เพิ่มขึ้น?

188
00:08:36,000 --> 00:08:38,000
การทดลองแรก -- ผมเดินไปรอบๆ MIT

189
00:08:38,000 --> 00:08:41,000
เอาโค้กจำนวนหกแพ็คใส่ไว้ในตู้เย็น --

190
00:08:41,000 --> 00:08:43,000
หมายถึงตู้เย็นรวมของนักศึกษาปริญญาตรี

191
00:08:43,000 --> 00:08:46,000
แล้วผมก็กลับมาวัดสิ่งที่เรียกว่า

192
00:08:46,000 --> 00:08:50,000
ช่วงอายุของโค้ก -- มันอยู่ในตู้เย็นได้นานแค่ไหน?

193
00:08:50,000 --> 00:08:53,000
อย่างที่คุณคาด มันอยู่ได้ไม่นานก็มีคนหยิบไป

194
00:08:53,000 --> 00:08:57,000
ทีนี้ ผมเอาธนบัตรหกดอลลาร์ใส่จาน

195
00:08:57,000 --> 00:09:00,000
แล้วก็ทิ้งจานนั้นไว้ในตู้เย็นแบบเดียวกัน

196
00:09:00,000 --> 00:09:01,000
ธนบัตรกลับไม่หายไป

197
00:09:01,000 --> 00:09:04,000
นี่อาจไม่ใช่การทดลองทางสังคมศาสตร์ที่ถูกหลักการนัก

198
00:09:04,000 --> 00:09:07,000
เพื่อให้ได้ผลที่เชื่อถือได้มากขึ้น ผมเลยทำการทดลองแบบเดิม

199
00:09:07,000 --> 00:09:09,000
อย่างที่ผมได้อธิบายไว้ก่อนหน้านี้

200
00:09:09,000 --> 00:09:12,000
หนึ่งในสามของผู้ร่วมการทดลอง เราให้เขาส่งกระดาษคำตอบคืนเรา

201
00:09:12,000 --> 00:09:15,000
อีกหนึ่งในสามให้ฉีกกระดาษทิ้งไป

202
00:09:15,000 --> 00:09:16,000
ให้เขามาหาเราแล้วพูดว่า

203
00:09:16,000 --> 00:09:19,000
"คุณนักวิจัยครับ ผมแก้โจทย์ได้ X ข้อ จ่ายผมมา X ดอลลาร์"

204
00:09:19,000 --> 00:09:22,000
และอีกหนึ่งในสามของคนที่เราให้ฉีกกระดาษคำตอบทิ้ง

205
00:09:22,000 --> 00:09:24,000
ให้เขามาหาเราแล้วบอกว่า

206
00:09:24,000 --> 00:09:30,000
"คุณนักวิจัยครับ ผมแก้โจทย์ได้ X ข้อ จ่ายชิปผมมา X อัน"

207
00:09:30,000 --> 00:09:33,000
เราไม่ได้จ่ายเป็นเงิน เราจ่ายเป็นอย่างอื่น

208
00:09:33,000 --> 00:09:36,000
แล้วเมื่อพวกเขาได้รับอย่างอื่นที่ว่า เขาต้องเดินไปด้านข้างอีกสิบสองฟุต

209
00:09:36,000 --> 00:09:38,000
แล้วค่อยแลกเป็นเงิน

210
00:09:38,000 --> 00:09:40,000
ลองนึกดูสิครับ

211
00:09:40,000 --> 00:09:43,000
คุณจะรู้สึกแย่แค่ไหน ถ้าจิ๊กดินสอจากที่ทำงานกลับบ้าน

212
00:09:43,000 --> 00:09:45,000
เปรียบเทียบกับ

213
00:09:45,000 --> 00:09:47,000
การหยิบเงินสิบเซนต์จากกล่องใส่เงิน?

214
00:09:47,000 --> 00:09:50,000
ความรู้สึกพวกนี้ต่างกันมาก

215
00:09:50,000 --> 00:09:53,000
การเพิ่มขั้นตอนที่ทำให้คุณอยู่ห่างจากเงินสดไปอีกไม่กี่วินาที

216
00:09:53,000 --> 00:09:56,000
โดยการได้รับชิปแทนนั้นมันมีผลอะไรไหม?

217
00:09:56,000 --> 00:09:58,000
ปรากฏว่าผู้ร่วมการทดลองของเราโกหกเพิ่มเป็นสองเท่า

218
00:09:58,000 --> 00:10:00,000
ผมจะบอกคุณว่าผมคิดยังไง

219
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
เกี่ยวกับเรื่องนี้และตลาดหุ้นในไม่กี่นาทีข้างหน้า

220
00:10:03,000 --> 00:10:07,000
แต่นี่ก็ยังไม่ช่วยอธิบายเรื่องเอนรอนได้อยู่ดี

221
00:10:07,000 --> 00:10:10,000
เพราะในเอนรอน มันมีประเด็นทางสังคมด้วย

222
00:10:10,000 --> 00:10:11,000
คนเราสังเกตว่าคนอื่นทำอะไร

223
00:10:11,000 --> 00:10:13,000
ในความเป็นจริงแล้ว ทุกๆ วันเมื่อเราดูข่าว

224
00:10:13,000 --> 00:10:15,000
เราเห็นตัวอย่างของคนที่โกง

225
00:10:15,000 --> 00:10:18,000
แล้วมันมีผลอย่างไรกับเรา?

226
00:10:18,000 --> 00:10:19,000
เราก็เลยลองทำการทดลองอีกแบบหนึ่ง

227
00:10:19,000 --> 00:10:22,000
ให้นักเรียนกลุ่มใหญ่มาร่วมการทดลอง

228
00:10:22,000 --> 00:10:23,000
และพวกเราก็จ่ายพวกเขาล่วงหน้า

229
00:10:23,000 --> 00:10:26,000
ทุกๆ คนได้รับซองที่มีเงินทั้งหมดที่เขาจะได้จากการทดลอง

230
00:10:26,000 --> 00:10:28,000
แล้วเราก็บอกพวกเขาในตอนท้ายว่า

231
00:10:28,000 --> 00:10:32,000
ขอให้เขาจ่ายคืนเราเท่าจำนวนข้อที่เขาทำไม่ได้ ตกลงไหม?

232
00:10:32,000 --> 00:10:33,000
ผลที่ได้ก็เหมือนเดิม

233
00:10:33,000 --> 00:10:35,000
ถ้าเราให้โอกาสเขาโกง เขาก็โกง

234
00:10:35,000 --> 00:10:38,000
พวกเขาโกงเล็กๆ น้อยๆ แต่ก็โกงเหมือนกันหมด

235
00:10:38,000 --> 00:10:41,000
แต่ว่าในการทดลองนี้ เราจ้างนักศึกษามาเป็นหน้าม้า

236
00:10:41,000 --> 00:10:45,000
หน้าม้าของเรายืนขึ้นหลังจากสามสิบวินาที แล้วพูดว่า

237
00:10:45,000 --> 00:10:48,000
"ผมทำได้ครบทุกข้อแล้ว ผมต้องทำอะไรต่อ?"

238
00:10:48,000 --> 00:10:52,000
ผู้วิจัยก็จะพูดว่า "ถ้าคุณทำเสร็จแล้ว กลับบ้านได้เลย"

239
00:10:52,000 --> 00:10:53,000
ก็เท่านั้น จบภารกิจ

240
00:10:53,000 --> 00:10:57,000
ดังนั้น คราวนี้เรามีนักศึกษาหน้าม้า

241
00:10:57,000 --> 00:10:59,000
เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม

242
00:10:59,000 --> 00:11:01,000
ไม่มีใครรู้ว่าเขาคือหน้าม้า

243
00:11:01,000 --> 00:11:05,000
และเขาก็โกงกันเห็นๆ แบบที่ไม่น่ายอมรับได้

244
00:11:05,000 --> 00:11:08,000
จะเกิดอะไรขึ้นกับคนอื่นๆ ในกลุ่ม?

245
00:11:08,000 --> 00:11:11,000
เขาจะโกงเพิ่มขึ้นหรือลดลง?

246
00:11:11,000 --> 00:11:13,000
นี่คือสิ่งที่เกิดขึ้น

247
00:11:13,000 --> 00:11:17,000
น่าสนใจมากครับ เพราะมันขึ้นอยู่กับว่า เขาใส่เสื้ออะไร

248
00:11:17,000 --> 00:11:19,000
รายละเอียดเป็นอย่างนี้

249
00:11:19,000 --> 00:11:22,000
เราทำการทดลองนี้ที่คาร์เนกี้ เมลลอน และพิตต์สเบอร์ก

250
00:11:22,000 --> 00:11:24,000
ที่พิตต์สเบอร์กมีมหาวิทยาลัยขนาดใหญ่อยู่สองแห่ง

251
00:11:24,000 --> 00:11:27,000
คือคาร์เนกี้ เมลลอน และพิตต์สเบอร์ก

252
00:11:27,000 --> 00:11:29,000
เมื่อผู้เข้าร่วมการทดลองทุกคน

253
00:11:29,000 --> 00:11:31,000
เป็นนักศึกษาของคาร์เนกี้ เมลลอน

254
00:11:31,000 --> 00:11:35,000
ถ้าหน้าม้ายืนที่ขึ้นเป็นนักศึกษาของคาร์เนกี้ เมลลอน --

255
00:11:35,000 --> 00:11:37,000
ซึ่งเขาก็เป็นนักศึกษาของคาร์เนกี้ เมลลอนจริงๆ --

256
00:11:37,000 --> 00:11:41,000
เขาก็เลยเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม การโกงก็เลยเพิ่มขึ้น

257
00:11:41,000 --> 00:11:45,000
แต่ถ้าหน้าม้าใส่เสื้อพิตต์เบอร์ก

258
00:11:45,000 --> 00:11:47,000
การโกงจะลดลง

259
00:11:47,000 --> 00:11:50,000
(เสียงหัวเราะ)

260
00:11:50,000 --> 00:11:53,000
เรื่องนี้สำคัญนะครับ

261
00:11:53,000 --> 00:11:55,000
เพราะเมื่อนักศึกษาที่เป็นหน้าม้ายืนขึ้น

262
00:11:55,000 --> 00:11:58,000
มันบอกกับทุกคนอย่างชัดเจนเลยว่าคุณสามารถโกงได้

263
00:11:58,000 --> 00:12:00,000
เพราะผู้วิจัยบอกว่า

264
00:12:00,000 --> 00:12:02,000
"คุณทำทุกอย่างเสร็จแล้ว กลับบ้านได้" และพวกเขาก็กลับไปพร้อมกับเงินที่โกง

265
00:12:02,000 --> 00:12:05,000
มันไม่เกี่ยวกับโอกาสที่จะถูกจับได้แล้ว

266
00:12:05,000 --> 00:12:08,000
แต่มันเป็นเรื่องบรรทัดฐานของการโกง

267
00:12:08,000 --> 00:12:11,000
ถ้าบางคนในกลุ่มของพวกเราโกง และเราเห็นเขาโกง

268
00:12:11,000 --> 00:12:15,000
เราจะรู้สึกว่ามันเป็นพฤติกรรมที่กลุ่มเราทำได้

269
00:12:15,000 --> 00:12:17,000
แต่ถ้าคนๆ นั้นมาจากกลุ่มอื่น บุคคลที่เลวร้ายพวกนี้ --

270
00:12:17,000 --> 00:12:19,000
ผมไม่ได้หมายความว่าเขานิสัยเลวร้าย --

271
00:12:19,000 --> 00:12:21,000
แต่หมายถึงบางคนที่เราไม่อยากเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย

272
00:12:21,000 --> 00:12:23,000
เพราะเขามาจากมหาวิทยาลัยอื่น จากกลุ่มอื่น

273
00:12:23,000 --> 00:12:26,000
คนก็ตระหนักเรื่องความซื่อสัตย์เพิ่มขึ้นทันที

274
00:12:26,000 --> 00:12:28,000
คล้ายกับกรณีเรื่องบัญญัติสิบประการ

275
00:12:28,000 --> 00:12:32,000
แล้วคนก็โกงน้อยลง

276
00:12:32,000 --> 00:12:36,000
เอาล่ะ เราเรียนรู้อะไรเกี่ยวกับการโกงจากเรื่องนี้?

277
00:12:36,000 --> 00:12:39,000
เราเรียนรู้ว่าคนจำนวนมากโกง

278
00:12:39,000 --> 00:12:42,000
โดยโกงเล็กๆ น้อยๆ

279
00:12:42,000 --> 00:12:46,000
เมื่อพวกเราเตือนเขาเรื่องคุณธรรม เขาจะโกงน้อยลง

280
00:12:46,000 --> 00:12:49,000
เมื่อการโกงนั้นทำกับวัตถุอื่นที่ไม่ใช่เงินโดยตรง

281
00:12:49,000 --> 00:12:53,000
เช่น วัตถุที่ใช้แทนเงิน คนก็จะโกงมากขึ้นไปอีก

282
00:12:53,000 --> 00:12:55,000
และเมื่อพวกเราเห็นการโกงรอบๆ ตัวเรา

283
00:12:55,000 --> 00:12:59,000
โดยเฉพาะถ้าเป็นคนกลุ่มเดียวกับเรา การโกงก็จะมากขึ้น

284
00:12:59,000 --> 00:13:02,000
ทีนี้ลองมาดูกรณีของตลาดหลักทรัพย์บ้าง

285
00:13:02,000 --> 00:13:03,000
นึกถึงสิ่งที่เกิดขึ้น

286
00:13:03,000 --> 00:13:06,000
จะเกิดอะไรขึ้นถ้าเราสร้างสถานการณ์ที่

287
00:13:06,000 --> 00:13:08,000
คุณจ่ายเงินจำนวนมากให้ผู้คน

288
00:13:08,000 --> 00:13:11,000
เพื่อให้เขามองเห็นความจริงในมุมที่บิดเบือนไป?

289
00:13:11,000 --> 00:13:14,000
พวกเขาจะไม่รู้ไต๋คุณเหรอ?

290
00:13:14,000 --> 00:13:15,000
แน่นอน เขาต้องรู้แน่

291
00:13:15,000 --> 00:13:16,000
จะเกิดอะไรขึ้น ถ้าเราลองทำอีกแบบหนึ่ง

292
00:13:16,000 --> 00:13:18,000
โดยไม่เอาสิ่งนั้นไปผูกกับเงิน?

293
00:13:18,000 --> 00:13:21,000
คุณอาจเรียกมันว่าหุ้น ออพชั่น อนุพันธ์

294
00:13:21,000 --> 00:13:22,000
หลักทรัพย์ที่มีทรัพย์สินจำนองหนุนหลัง

295
00:13:22,000 --> 00:13:25,000
ถ้าเป็นอะไรที่ดูห่างไกลจากเงินออกไป

296
00:13:25,000 --> 00:13:27,000
มันไม่ใช่ชิปที่แลกเป็นเงินได้ในหนึ่งวินาที

297
00:13:27,000 --> 00:13:29,000
แต่เป็นสิ่งที่มีขั้นตอนจำนวนมากกว่าจะแปลงเป็นเงินได้

298
00:13:29,000 --> 00:13:33,000
และใช้เวลานานด้วย -- คนจะโกงมากขึ้นไหม?

299
00:13:33,000 --> 00:13:35,000
แล้วอะไรจะเกิดขึ้นกับสิ่งแวดล้อมทางสังคม

300
00:13:35,000 --> 00:13:38,000
เมื่อเราเห็นคนอื่นๆ ทำแบบนั้น?

301
00:13:38,000 --> 00:13:42,000
ผมคิดว่าสิ่งเหล่านี้เป็นแรงผลักดันที่เลวร้าย

302
00:13:42,000 --> 00:13:44,000
ในตลาดหลักทรัพย์

303
00:13:44,000 --> 00:13:47,000
ในภาพกว้างกว่านั้น ผมอยากจะบอกคุณบางอย่าง

304
00:13:47,000 --> 00:13:50,000
เกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม

305
00:13:50,000 --> 00:13:54,000
เรามีความเชื่อลึกๆ มากมายที่มาจากสัญชาตญาณ

306
00:13:54,000 --> 00:13:57,000
ประเด็นก็คือ ความเชื่อพวกนี้จำนวนมากมันผิด

307
00:13:57,000 --> 00:14:00,000
คำถามก็คือ แล้วเราจะทดสอบความเชื่อนี้กันหรือไม่?

308
00:14:00,000 --> 00:14:02,000
เราสามารถหาวิธีว่าจะทดสอบความเชื่อพวกนี้ได้อย่างไร

309
00:14:02,000 --> 00:14:04,000
ในชีวิตส่วนตัว ในหน้าที่การงาน

310
00:14:04,000 --> 00:14:07,000
และที่สำคัญที่สุด เมื่อมันกลายเป็นนโยบาย

311
00:14:07,000 --> 00:14:10,000
อย่างนโนบาย "No Child Left Behind" (นโยบายการศึกษาของสหรัฐ)

312
00:14:10,000 --> 00:14:13,000
เวลาคุณสร้างตลาดหลักทรัพย์ใหม่ สร้างนโยบายใหม่

313
00:14:13,000 --> 00:14:16,000
ไม่ว่าจะเป็นด้านภาษี สุขภาพ และอื่นๆ

314
00:14:16,000 --> 00:14:18,000
การทดสอบความเชื่อของตัวเองนั้นมันยากมาก

315
00:14:18,000 --> 00:14:20,000
นั่นเป็นบทเรียนสำคัญที่ผมได้เรียนรู้

316
00:14:20,000 --> 00:14:22,000
เมื่อผมกลับไปหาพยาบาลทั้งหลายที่เคยดูแลผม

317
00:14:22,000 --> 00:14:24,000
ผมกลับไปเพื่อบอกเขา

318
00:14:24,000 --> 00:14:27,000
ว่าผมมีข้อค้นพบบางอย่างเกี่ยวกับการดึงผ้าพันแผลออก

319
00:14:27,000 --> 00:14:29,000
แล้วผมก็ได้เรียนรู้สิ่งที่น่าสนใจอยู่สองอย่าง

320
00:14:29,000 --> 00:14:31,000
หนึ่งคือ พยาบาลที่น่ารักของผม เอตตี้

321
00:14:31,000 --> 00:14:35,000
บอกผมว่า ผมไม่ได้เอาความเจ็บปวดของเธอเข้าไปวิเคราะห์ด้วย

322
00:14:35,000 --> 00:14:37,000
เธอบอกว่า "แน่นอน อย่างที่คุณรู้ มันเจ็บสำหรับคุณ

323
00:14:37,000 --> 00:14:39,000
แต่ลองมาเป็นพยาบาลสิ

324
00:14:39,000 --> 00:14:41,000
ต้องพันแผลและดึงผ้าพันแผลออกให้คนมากมาย

325
00:14:41,000 --> 00:14:44,000
แล้วก็ทำแต่แบบนี้ซ้ำๆ เป็นเวลานาน

326
00:14:44,000 --> 00:14:47,000
การทำให้คนอื่นเจ็บปวดทรมานก็ไม่ใช่เรื่องที่ดีสำหรับฉันเหมือนกัน"

327
00:14:47,000 --> 00:14:52,000
เธอบอกว่า บางทีส่วนหนึ่งก็เพราะมันยากเกินไปสำหรับเธอ

328
00:14:52,000 --> 00:14:55,000
แต่มันน่าสนใจมากกว่า ตอนที่เธอบอกว่า

329
00:14:55,000 --> 00:15:00,000
"ฉันคิดว่าความเชื่อของคุณไม่ถูก

330
00:15:00,000 --> 00:15:01,000
ฉันรู้สึกว่าความเชื่อของฉันถูกแล้ว"

331
00:15:01,000 --> 00:15:03,000
ดังนั้น ถ้าคุณลองนึกถึงความเชื่อทั้งหลายของคุณเอง

332
00:15:03,000 --> 00:15:07,000
มันยากนะครับที่คุณจะเชื่อว่าความเชื่อของคุณผิด

333
00:15:07,000 --> 00:15:10,000
แล้วเธอก็พูดว่า "และเพราะฉันเชื่อว่าความเชื่อของฉันถูก ..." --

334
00:15:10,000 --> 00:15:12,000
คือ เธอคิดว่าเธอถูกนะครับ --

335
00:15:12,000 --> 00:15:17,000
มันก็เลยยากมากสำหรับเธอที่จะยอมรับการทดลองที่โหดร้าย

336
00:15:17,000 --> 00:15:19,000
เพื่อลองตรวจสอบว่าเธอผิดหรือเปล่า

337
00:15:19,000 --> 00:15:23,000
ที่จริง เราทุกคนล้วนอยู่ในสถานการณ์เช่นนี้ตลอดเวลา

338
00:15:23,000 --> 00:15:26,000
เรามีความเชื่อที่มั่นคงในทุกเรื่อง --

339
00:15:26,000 --> 00:15:29,000
ความสามารถของเรา กลไกการทำงานของเศรษฐกิจ

340
00:15:29,000 --> 00:15:31,000
เราควรจะจ่ายเงินเดือนครูอย่างไร

341
00:15:31,000 --> 00:15:34,000
แต่ถ้าเราไม่ได้เริ่มทดสอบความเชื่อเหล่านั้น

342
00:15:34,000 --> 00:15:36,000
เราก็จะไม่มีวันทำให้อะไรมันดีขึ้นได้

343
00:15:36,000 --> 00:15:38,000
ลองนึกดูสิครับว่าชีวิตผมจะดีขึ้นขนาดไหน

344
00:15:38,000 --> 00:15:40,000
ถ้าพยาบาลเหล่านี้ยอมตรวจสอบสิ่งที่เขาเชื่ออยู่

345
00:15:40,000 --> 00:15:41,000
และทุกสิ่งจะดีขึ้นขนาดไหน

346
00:15:41,000 --> 00:15:46,000
ถ้าเราเริ่มทำการทดลองอย่างเป็นระบบเพื่อตรวจสอบความเชื่อทั้งหลายของเรา

347
00:15:46,000 --> 00:15:48,000
ขอบคุณมากครับ