1
00:00:00,000 --> 00:00:01,865
Ta có cửa hàng Bảo Bình

2
00:00:01,865 --> 00:00:05,807
làm nước xốt bằng cách 
trộn hai thìa mật ong

3
00:00:05,807 --> 00:00:09,073
với một phần hai thìa mù tạt.

4
00:00:09,073 --> 00:00:11,271
Cửa hàng Song Từ làm nước xốt

5
00:00:11,271 --> 00:00:13,797
bằng cách trộn bốn thìa mật ong

6
00:00:13,797 --> 00:00:16,373
với một thìa mù tạt.

7
00:00:16,373 --> 00:00:20,983
Hỏi loại nước xốt nào có 
vị mù tạt mạnh hơn?

8
00:00:20,983 --> 00:00:22,738
Hãy tạm dừng và 
xem liệu bạn có thể

9
00:00:22,738 --> 00:00:24,467
tự làm bài toán này không.

10
00:00:24,467 --> 00:00:26,422
Được rồi, bây giờ chúng ta 
hãy tính tỉ lệ

11
00:00:26,422 --> 00:00:30,751
giữa mật ong và mù tạt ở
mỗi cửa hàng.

12
00:00:30,751 --> 00:00:33,979
Trước tiên, chúng ta hãy xét trường hợp 
của cửa hàng Bảo Bình.

13
00:00:33,979 --> 00:00:37,558
Mình sẽ viết tắt cửa hàng Bảo Bình 
là BB.

14
00:00:37,558 --> 00:00:39,974
Cửa hàng này trộn hai thìa mật ong

15
00:00:39,974 --> 00:00:42,596
với nửa thìa mù tạt,

16
00:00:42,596 --> 00:00:45,115
vậy tỉ lệ giữa mật ong và mù tạt

17
00:00:45,115 --> 00:00:50,218
tính theo thìa là
hai thìa mật ong

18
00:00:50,218 --> 00:00:54,666
cho mỗi nửa thìa mù tạt,

19
00:00:54,666 --> 00:00:57,966
vậy đây chính là tỉ lệ 
giữa mật ong và mù tạt.

20
00:00:57,966 --> 00:00:58,949
Mình sẽ viết ra nhé.

21
00:00:58,949 --> 00:01:04,422
Đây là mật ong, còn đây là mù tạt.

22
00:01:04,422 --> 00:01:10,237
Bây giờ chúng ta xét đến cửa hàng Song Tử,
mình sẽ viết tắt là ST.

23
00:01:10,237 --> 00:01:12,154
Cửa hàng Song Tử làm nước xốt

24
00:01:12,154 --> 00:01:14,465
bằng cách trộn bốn thìa mật ong

25
00:01:14,465 --> 00:01:16,876
với mỗi một thìa mù tạt.

26
00:01:16,876 --> 00:01:18,595
Vậy tỉ lệ giữa mật ong và mù tạt

27
00:01:18,595 --> 00:01:22,329
là bốn thìa trên một thìa,

28
00:01:22,329 --> 00:01:28,469
tương tự thì đây là 
mật ong và đây là mù tạt.

29
00:01:28,469 --> 00:01:31,541
Làm thế nào để chúng ta có thể 
cho hai tỉ lệ này bằng nhau

30
00:01:31,541 --> 00:01:33,660
hoặc so sánh chúng với nhau?

31
00:01:33,660 --> 00:01:35,081
Chà, để xem nào.

32
00:01:35,081 --> 00:01:37,552
Bên này chúng ta có một phần hai
thìa mù tạt.

33
00:01:37,552 --> 00:01:39,056
Còn bên này có một thìa mù tạt,

34
00:01:39,056 --> 00:01:41,784
vậy nếu chúng ta nhân số thìa mù tạt

35
00:01:41,784 --> 00:01:43,916
và số thìa mật ong với hai thì sao?

36
00:01:43,916 --> 00:01:45,608
Chúng ta sẽ được một tỉ lệ tương đương

37
00:01:45,608 --> 00:01:47,843
vì ta nhân với cùng một số.

38
00:01:47,843 --> 00:01:51,904
Vậy nếu chúng ta nhân cả hai bên với hai

39
00:01:51,904 --> 00:01:54,767
ta được bốn thìa mật ong

40
00:01:54,767 --> 00:01:58,514
cho mỗi một thìa mù tạt.

41
00:01:58,514 --> 00:02:00,460
Ta có tỉ lệ giống hệt

42
00:02:00,460 --> 00:02:02,157
với tỉ lệ của cửa hàng Song Tử.

43
00:02:02,157 --> 00:02:04,465
Nghĩa là cả hai cửa hàng có

44
00:02:04,465 --> 00:02:07,631
nồng độ mù tạt giống nhau.

45
00:02:07,631 --> 00:02:11,579
Tỉ lệ giữa mật ong và mù tạt của 
hai cửa hàng là bằng nhau.

46
00:02:11,579 --> 00:02:15,105
Bốn thìa mật ong với một thìa mù tạt

47
00:02:15,105 --> 00:02:17,373
ở cả hai trường hợp.

48
00:02:17,373 --> 00:02:19,245
Cùng làm một ví dụ nữa nhé.

49
00:02:20,175 --> 00:02:25,624
Ở ví dụ này, ta có

50
00:02:25,624 --> 00:02:28,674
màu tím yêu thích của Phong

51
00:02:28,674 --> 00:02:31,343
được tạo ra từ bốn ao-xơ màu xanh,

52
00:02:31,343 --> 00:02:36,569
gạch chân bằng mực xanh 
dưới phần bốn ao-xơ màu xanh,

53
00:02:36,569 --> 00:02:39,287
cùng với ba ao-xơ màu đỏ,

54
00:02:39,287 --> 00:02:41,670
cùng với ba ao-xơ màu đỏ.

55
00:02:41,670 --> 00:02:44,445
Vậy tỉ lệ giữa màu xanh và màu đỏ

56
00:02:44,445 --> 00:02:49,793
là bốn ao-xơ màu xanh,
bốn ao-xơ màu xanh,

57
00:02:49,793 --> 00:02:54,410
cho mỗi ba ao-xơ màu đỏ,
vậy là bốn và ba.

58
00:02:54,410 --> 00:02:56,879
Hỗn hợp màu nào dưới đây

59
00:02:56,879 --> 00:03:00,303
sẽ cho ra màu tím yêu thích của Phong?

60
00:03:00,303 --> 00:03:01,808
Được rồi, hãy tạm dừng

61
00:03:01,808 --> 00:03:04,156
và xem bạn có thể tự giải
bài toán này không nhé.

62
00:03:04,326 --> 00:03:06,401
Đáp án A là ba ao-xơ màu xanh

63
00:03:06,401 --> 00:03:08,412
trộn với bốn ao-xơ màu đỏ

64
00:03:08,412 --> 00:03:14,379
Tỉ lệ là ba và bốn

65
00:03:14,379 --> 00:03:16,619
mặc dù có các con số giống nhau

66
00:03:16,619 --> 00:03:17,750
nhưng nó khác với tỉ lệ ở đề bài.

67
00:03:17,750 --> 00:03:18,835
Thứ tự hai số rất quan trọng.

68
00:03:18,835 --> 00:03:22,187
Đề bài cho bốn ao-xơ màu xanh
và ba ao-xơ màu đỏ.

69
00:03:22,187 --> 00:03:24,659
Còn đáp án A là ba ao-xơ màu xanh

70
00:03:24,659 --> 00:03:28,780
cho mỗi bốn ao-xơ màu đỏ, vậy chúng ta
có thể loại trừ đáp án này.

71
00:03:28,780 --> 00:03:30,705
Tám ao-xơ màu xanh trộn với

72
00:03:30,705 --> 00:03:32,452
sáu ao-xơ màu đỏ.

73
00:03:32,452 --> 00:03:36,046
Ở đáp án này, tỉ lệ là tám ao-xơ màu xanh

74
00:03:36,046 --> 00:03:39,955
cho mỗi sáu ao-xơ màu đỏ.

75
00:03:39,955 --> 00:03:42,332
Hai tỉ lệ này có bằng nhau không?

76
00:03:42,332 --> 00:03:45,153
Bạn có thể thấy sự khác biệt,

77
00:03:45,153 --> 00:03:49,562
nhưng nếu bạn nhân cả hai bên với hai

78
00:03:49,562 --> 00:03:52,056
bạn sẽ được tám và sáu.

79
00:03:52,056 --> 00:03:55,437
Bốn nhân hai bằng tám,
ba nhân hai bằng sáu.

80
00:03:55,437 --> 00:03:57,681
Vậy đây là một tỉ lệ tương đương,

81
00:03:57,681 --> 00:03:59,651
nên chúng ta chọn đáp án B.

82
00:03:59,651 --> 00:04:02,268
Tiếp theo, đáp án C cho sáu ao-xơ màu xanh

83
00:04:02,268 --> 00:04:04,556
trộn với tám ao-xơ màu đỏ.

84
00:04:04,556 --> 00:04:07,993
Ở đây, họ đã đảo ngược màu xanh và màu đỏ

85
00:04:07,993 --> 00:04:11,293
so với đáp án B, vậy tỉ lệ là sáu và tám,

86
00:04:11,293 --> 00:04:12,811
mình sẽ viết ra đây.

87
00:04:12,811 --> 00:04:15,463
Tỉ lệ là sáu ao-xơ màu xanh

88
00:04:15,463 --> 00:04:18,159
cho mỗi tám ao-xơ màu đỏ.

89
00:04:18,159 --> 00:04:20,122
Tương tự như đáp án A,

90
00:04:20,122 --> 00:04:21,861
tỉ lệ này có các con số giống nhau

91
00:04:21,861 --> 00:04:23,606
nhưng thứ tự khác nhau,

92
00:04:23,606 --> 00:04:25,185
nên chúng ta loại trừ đáp án này.

93
00:04:25,185 --> 00:04:29,298
20 ao-xơ màu xanh,
20 ao-xơ màu xanh,

94
00:04:29,298 --> 00:04:33,176
cho mỗi 15 ao-xơ màu đỏ.

95
00:04:33,176 --> 00:04:35,151
Tỉ lệ này có bằng tỉ lệ của đề bài không?

96
00:04:35,151 --> 00:04:36,907
Cùng suy nghĩ nhé.

97
00:04:36,907 --> 00:04:40,965
Để từ bốn thành 20,
bạn có thể nhân với năm,

98
00:04:40,965 --> 00:04:44,077
và để từ ba thành 15,
bạn cũng nhân với năm,

99
00:04:44,077 --> 00:04:46,152
vậy là chúng ta nhân với cùng một thừa số

100
00:04:46,152 --> 00:04:48,337
để từ 4 và 3 thành 20 và 15,

101
00:04:48,337 --> 00:04:51,595
nên đây là một tỉ lệ tương đương.

102
00:04:51,900 --> 00:04:57,347
12 ao-xơ màu xanh trộn
với 16 ao-xơ màu đỏ.

103
00:04:57,347 --> 00:04:59,548
Được rồi, tỉ lệ ở đây là

104
00:04:59,548 --> 00:05:04,502
12 ao-xơ màu xanh cho 
mỗi 16 ao-xơ màu đỏ.

105
00:05:04,502 --> 00:05:06,383
Cùng suy nghĩ nào.

106
00:05:06,383 --> 00:05:13,345
Để từ bốn thành 12, bạn nhân với ba.

107
00:05:13,755 --> 00:05:15,865
Bây giờ, nếu bạn nhân ba với ba,

108
00:05:15,865 --> 00:05:18,097
bạn sẽ được chín, chứ không phải 16,

109
00:05:18,097 --> 00:05:20,159
vậy đây chắc chắn không phải 
một tỉ lệ tương đương.

110
00:05:20,159 --> 00:05:21,805
Còn một cách giải khác,

111
00:05:21,805 --> 00:05:23,557
tính theo ao-xơ

112
00:05:23,557 --> 00:05:26,125
bạn có nhiều ao-xơ màu xanh hơn màu đỏ

113
00:05:26,125 --> 00:05:27,759
ở các tỉ số bằng nhau,

114
00:05:27,759 --> 00:05:29,794
nhưng ở đây bạn có nhiều ao-xơ màu đỏ
hơn màu xanh,

115
00:05:29,794 --> 00:05:31,735
vậy một cách khác để nhận ra

116
00:05:31,735 --> 00:05:33,191
rằng tỉ lệ này không tương đương,

117
00:05:33,191 --> 00:05:37,861
vậy chỉ có hỗn hợp B và D là tương đương

118
00:05:37,861 --> 00:05:40,309
và sẽ cho ra màu tím giống đề bài.

119
00:05:40,309 --> 00:05:41,285
Để tạo ra cùng một màu,

120
00:05:41,285 --> 00:05:44,341
bạn cần có cùng tỉ lệ giữa màu xanh và đỏ.