1
00:00:00,410 --> 00:00:02,730
Bu reaksiyada 1 mol metan 2 mol

2
00:00:02,730 --> 00:00:05,970
oksigenlə reaksiyaya girir və 1 mol

3
00:00:05,970 --> 00:00:08,045
karbon-dioksid və 2 mol su

4
00:00:08,045 --> 00:00:09,680
alınır. Biz bu videoda

5
00:00:09,680 --> 00:00:12,380
Bu reaksiyanın spontan olub-olmamasını

6
00:00:12,380 --> 00:00:14,760
araşdıracağıq

7
00:00:14,760 --> 00:00:17,290
Keçən videoda bu suala cavab verməyi

8
00:00:17,290 --> 00:00:19,810
öyrəndik, biz Gibbs sərbəst enerjisindən

9
00:00:19,810 --> 00:00:21,620
ya da Gibbs enerjisindəki dəyişikliyə

10
00:00:21,620 --> 00:00:25,320
qayıtmalıyıq. Gibbs enerjisindəki dəyişiklik

11
00:00:25,320 --> 00:00:29,300
bərabərdir bu reaksiyanın entalpi

12
00:00:29,300 --> 00:00:31,820
dəyişikliyi çıxılsın temperatur vurulsun

13
00:00:31,820 --> 00:00:32,820
entropiyadakı

14
00:00:32,820 --> 00:00:35,840
dəyişiklik. Əgər bu 0dan kiçikdirsə, onda

15
00:00:35,840 --> 00:00:39,240
Reaksiya spontandır

16
00:00:39,240 --> 00:00:41,860
Mən bu reaksiya üçün entalpi dəyişikliyini

17
00:00:41,860 --> 00:00:46,070
əvvəlcədən hesablamışam

18
00:00:46,070 --> 00:00:47,530
baxın burdadır. Bunu necə

19
00:00:47,530 --> 00:00:48,460
Edəcəyimizi bilirik

20
00:00:48,460 --> 00:00:50,230
Əvvəlki videolarda dəfələrcə eləmişik

21
00:00:50,230 --> 00:00:52,900
Sadəcə hər bir məhsulun yaranması üçün

22
00:00:52,900 --> 00:00:54,880
istiliklərə baxmalıyıq

23
00:00:54,880 --> 00:00:56,950
Su üçün bunu 2yə vurmalıyıq çünki 2 mol

24
00:00:56,950 --> 00:00:58,180
alınıb

25
00:00:58,180 --> 00:01:00,510
İndi hər bir məhsulun yaranması üçün lazım

26
00:01:00,510 --> 00:01:02,500
olan istilikləri bilirik, sonra bunu

27
00:01:02,500 --> 00:01:03,780
reaktantlarınkından çıxın

28
00:01:03,780 --> 00:01:07,270
Əlbəttə, O2 üçün yaranma istiliyi 0dır ona

29
00:01:07,270 --> 00:01:11,040
görə onu göstərmişik və cavab -890.3kJdur

30
00:01:11,590 --> 00:01:15,090
Bu bizə reaksiyanın eksotermik olduğunu

31
00:01:15,090 --> 00:01:18,490
deyir. Yəni reaksiyanın bu tərəfində daha

32
00:01:18,490 --> 00:01:20,450
az enerji var, bu cür düşünə bilərsiniz

33
00:01:20,450 --> 00:01:22,450
Burada müəyyən miqdarda enerji ayrılmalıdı

34
00:01:22,450 --> 00:01:25,400
Hətta burada bunu göstərə də bilərik

35
00:01:25,400 --> 00:01:27,980
Müsbət bir enerji ayrılmalıdır:+e

36
00:01:27,980 --> 00:01:29,750
Buna görə eksotermikdir

37
00:01:29,750 --> 00:01:32,010
Amma sualımız spontanlıq haqqında idi

38
00:01:32,010 --> 00:01:34,100
Bunu tapmaq üçün biz burada delta S'i də

39
00:01:34,100 --> 00:01:36,140
müəyyən etməliyik

40
00:01:39,450 --> 00:01:42,690
∆S'i tapmaq üçün hər bir molekulun

41
00:01:42,690 --> 00:01:46,090
standart molyar entalpiyasına baxmaq

42
00:01:46,090 --> 00:01:48,130
lazımdır

43
00:01:48,130 --> 00:01:50,460
Məsələn, bunu burada fərqli bir rənglə

44
00:01:50,460 --> 00:01:51,710
göstərəcəm

45
00:02:00,510 --> 00:02:04,980
Standart--burada da boşluq işarəsini

46
00:02:04,980 --> 00:02:08,389
qoyuruq--standard molyar entalpiya--

47
00:02:08,389 --> 00:02:11,039
Standard deyiriksə, deməli bu 298Kelvin

48
00:02:11,039 --> 00:02:12,730
dərəcədədir. Amma dərəcə demək

49
00:02:12,730 --> 00:02:15,680
olmaz. 298 Kelvində, dərəcə sözünü demirik

50
00:02:15,680 --> 00:02:17,440
Çünki Kelvin haqqında danışırıq

51
00:02:17,440 --> 00:02:21,020
298Kelvin yəni 25 dərəcə selsidə, yəni

52
00:02:21,020 --> 00:02:21,880
otaq temperaturu

53
00:02:21,880 --> 00:02:24,690
Buna görə buna standart deyirlər

54
00:02:24,690 --> 00:02:29,700
Otaq temperaturunda metanın standart

55
00:02:29,700 --> 00:02:30,980
Entolpiyası 186 Kelvin

56
00:02:30,980 --> 00:02:37,880
molda coula bərabərdir

57
00:02:37,880 --> 00:02:42,320
Əgər 1 mol metan varsa, onda 186 Kelvində

58
00:02:42,320 --> 00:02:43,930
Coula bərabərdir onun entalpiyası

59
00:02:43,930 --> 00:02:46,050
Əgər 2 mol olsa, 2yə vur

60
00:02:46,050 --> 00:02:48,780
3 mol olsa, 3ə vur

61
00:02:48,780 --> 00:02:54,870
Bu reaksiyadakı ümumi entalpiya dəyişiklik

62
00:02:54,870 --> 00:02:58,950
==Məhsulların standart entalpiyaları cəmi

63
00:02:58,950 --> 00:03:00,610
çıxılsın reaktantlarınkı

64
00:03:00,610 --> 00:03:02,450
Entalpiyada elədiyimiz kimi

65
00:03:02,450 --> 00:03:11,650
Bu müsbət 213.6ya bərabər olacaq-2 mol su

66
00:03:12,190 --> 00:03:17,810
var. Üstəgəl 2 vurulsun 70, yəni

67
00:03:17,810 --> 00:03:20,090
69.9≈70

68
00:03:20,090 --> 00:03:24,720
Sonra isə reaktantların entolpiyalarını

69
00:03:24,720 --> 00:03:28,920
çıxırıq, ya da bu tərəfdəkiləri deyək

70
00:03:28,920 --> 00:03:42,900
1 mol CH4 186 üstəgəl 2 vurulsun 205

71
00:03:42,900 --> 00:03:45,430
Gözəyarı baxsaq, bu rəqəm bu rəqəmə yaxın

72
00:03:45,430 --> 00:03:48,220
olacaq, amma bu rəqəm daha böyükdür

73
00:03:48,220 --> 00:03:50,620
Maye suyun entalpiyası daha kiçik

74
00:03:50,620 --> 00:03:51,650
olacaq

75
00:03:51,650 --> 00:03:54,970
Oksigen qazından daha kiçik olacaq

76
00:03:54,970 --> 00:03:55,730
Məntiqlidir

77
00:03:55,730 --> 00:04:00,150
Çünki maye formalaşıb, bir neçə step var

78
00:04:00,150 --> 00:04:02,630
Hamısı konteynerin aşağısına düşür

79
00:04:02,630 --> 00:04:04,680
Əksinə olaraq qaz formasını alır və

80
00:04:04,680 --> 00:04:06,600
genişlənir. Təbii olaraq qazın

81
00:04:06,600 --> 00:04:08,230
Entalpiyası mayekindən daha çoxdur

82
00:04:08,230 --> 00:04:11,830
Və görünür ki, məhsulların entalpiyası


83
00:04:11,830 --> 00:04:13,930
Reaktantlarınkından daha azdır

84
00:04:13,930 --> 00:04:15,400
Bu çox güman mənfi rəqəm olar

85
00:04:15,400 --> 00:04:19,430
Gəlin təstiqləyək

86
00:04:19,430 --> 00:04:30,610
213.6+140(2*70)

87
00:04:31,270 --> 00:04:35,540
Bu bərabərdir 353.6

88
00:04:39,930 --> 00:04:47,580
Sonra bunlardan çıxılsın--186+2*205

89
00:04:47,580 --> 00:04:54,790
Bu da bərabərdir 596

90
00:04:54,790 --> 00:04:58,900
Çıxılsın 596

91
00:04:58,900 --> 00:05:06,780
-596+353.6 bu da bərabərdir

92
00:05:06,780 --> 00:05:10,910
Mənfi 242.4

93
00:05:10,910 --> 00:05:18,220
Deməli ∆S=-242.4coul/Kelvin

94
00:05:21,820 --> 00:05:23,800
Deməli bu qədər entalpiya itirdik

95
00:05:23,800 --> 00:05:26,020
Bu vahidlər sizin üçün məna kəsb etmiyə

96
00:05:26,020 --> 00:05:28,780
Bilər indi, bilirik ki bunlar ixtiyaridir

97
00:05:28,780 --> 00:05:30,750
Amma diqqətlə baxsaq, görərik ki bu

98
00:05:30,750 --> 00:05:33,710
Çox böyükdür, amma bu məntiqlidir çünki

99
00:05:33,710 --> 00:05:36,080
1 ton qazımız var, 3ayrı molekul var, 1i

100
00:05:36,080 --> 00:05:38,230
burda və 2 molekul oksigen

101
00:05:38,230 --> 00:05:40,840
Sonra da 3 molekul olur, amma su maye

102
00:05:40,840 --> 00:05:42,310
Halında olacaq

103
00:05:42,310 --> 00:05:45,770
Buna görə entalpiya itiririk

104
00:05:45,770 --> 00:05:47,330
Bir neçə step var mayeni

105
00:05:47,330 --> 00:05:48,790
Götürmək üçün

106
00:05:48,790 --> 00:05:51,650
Gəlin bunun spontal olub-olmamasına baxaq

107
00:05:51,650 --> 00:05:57,440
∆G bərabərdir ∆Hə

108
00:05:57,440 --> 00:06:01,140
Çıxan enerji mənfi 890

109
00:06:01,140 --> 00:06:02,510
Gəlin tam ədədlərlə işləyək

110
00:06:02,510 --> 00:06:04,490
Çox dəqiq olması vacib deyil

111
00:06:04,490 --> 00:06:06,350
Çıxılsın temperatur

112
00:06:06,350 --> 00:06:09,220
Biz otaq temperaturunu əsas götürürük

113
00:06:09,220 --> 00:06:10,340
298Kelvin dərəcə

114
00:06:10,340 --> 00:06:13,400
Sadəcə 298 Kelvin

115
00:06:13,400 --> 00:06:14,590
Dərəcə sözünü deməməyi

116
00:06:14,590 --> 00:06:15,960
vərdiş halına gətirin

117
00:06:15,960 --> 00:06:22,750
Və ya 25selsi dərəcə vurulsun entalpiyada

118
00:06:22,750 --> 00:06:25,050
dəyişiklik, indi bu mənfi olacaq

119
00:06:25,050 --> 00:06:27,760
Siz bura sadəcə mənfi 242 yazmaq istəyə

120
00:06:27,760 --> 00:06:28,530
bilərsiniz

121
00:06:28,530 --> 00:06:30,280
Amma diqqətli olun

122
00:06:30,280 --> 00:06:33,160
Baxın burada kilocouldur

123
00:06:33,160 --> 00:06:35,190
Burda isə coul

124
00:06:35,190 --> 00:06:37,540
Əgər hamısını kilocoulla yazmaq

125
00:06:37,540 --> 00:06:39,660
istəyiriksə, çünki artıq burdakı kilocoul

126
00:06:39,660 --> 00:06:40,370
ilə yazılıb

127
00:06:40,370 --> 00:06:46,620
Onda 0.242 yazaq

128
00:06:52,370 --> 00:06:55,790
İndi Gibbs sərbəst enerjisi bərabər olacaq

129
00:06:55,790 --> 00:07:00,880
Mənfi 890 çıxılsın 290--iki mənfi burada

130
00:07:00,880 --> 00:07:02,760
Müsbəti verəcək

131
00:07:02,760 --> 00:07:05,770
Məntiqlidir, çünki entalpiya Gibbs

132
00:07:05,770 --> 00:07:08,480
Enerjisini daha müsbət eliyəcək

133
00:07:08,480 --> 00:07:11,480
Bildiyimiz kimi, bu aşağıda 0 almaq

134
00:07:11,480 --> 00:07:13,980
İstəyir, bu spontanlıqla vuruşur

135
00:07:13,980 --> 00:07:18,840
Gəlin baxaq həqiqi entalpiyanı aşa biləcək

136
00:07:18,840 --> 00:07:20,470
mi? Bunu eksotermik təbiəti

137
00:07:20,470 --> 00:07:22,480
Görünür ki, eliyəcək çünki bunu kəsr

138
00:07:22,480 --> 00:07:24,010
hissəyə vururuq, ona görə daha

139
00:07:24,010 --> 00:07:25,090
Kiçik bir rəqəm alınır

140
00:07:25,090 --> 00:07:27,560
Gəlin hesablayaq

141
00:07:27,560 --> 00:07:31,830
Bölünsün 1,2,3

142
00:07:31,830 --> 00:07:37,170
Bu entalpiyadakı dəyişiklik vurulsun 298

143
00:07:37,170 --> 00:07:40,410
Bu da temperatur, bərabərdir mənfi 72

144
00:07:40,410 --> 00:07:43,710
Bunu yerinə qoyanda da müsbət 72yə

145
00:07:43,710 --> 00:07:47,360
Bərabər olacaq

146
00:07:47,360 --> 00:07:50,300
Bu standart temperaturdakı entalpiyadı

147
00:07:50,300 --> 00:07:51,370
Və buna çevrildi

148
00:07:51,370 --> 00:07:52,970
Bu bizim entalpiyamız

149
00:07:52,970 --> 00:07:55,900
Görürük ki, entalpiyamız daha mənfi bir

150
00:07:55,900 --> 00:07:58,320
Ədəddir temperaturun entalpiya dəyişməsilə

151
00:07:58,320 --> 00:08:00,480
hasilindən alınan rəqəmlə müqayisədə

152
00:08:00,480 --> 00:08:04,530
Bu tərəf qalib gəlmiş olacaq

153
00:08:04,530 --> 00:08:08,330
Entalpiyada itirməyimizə baxmayaraq

154
00:08:08,330 --> 00:08:10,840
Daha çox enerji ayrılır və spontan olur

155
00:08:10,840 --> 00:08:14,340
Bu 0dan aşağı olur, deməli reaksiyanız da

156
00:08:14,340 --> 00:08:17,360
spontan olur

157
00:08:17,360 --> 00:08:19,520
Gördüyünüz kimi Gibbs sərbəst enerjisi

158
00:08:19,520 --> 00:08:20,630
Məsələləri çox çətin

159
00:08:20,630 --> 00:08:23,900
Deyil. Sadəcə bu rəqəmləri tapmalısınız

160
00:08:23,900 --> 00:08:27,230
Tapmaq ya da sizə hazır verilə də bilər ∆H

161
00:08:27,230 --> 00:08:29,670
Amma ∆Hı necə hesablamalı olduğunu

162
00:08:29,670 --> 00:08:31,720
Bilməlisiniz. Bütün məhsulların yaranma

163
00:08:31,720 --> 00:08:35,210
istiliyindən reaktantlarınkını çıxın və

164
00:08:35,210 --> 00:08:38,110
Əlbəttə əmsalları nəzərə alın

165
00:08:38,110 --> 00:08:40,490
Entalpiyadakı dəyişikliyi tapın və eyni

166
00:08:40,909 --> 00:08:44,020
Prosesdir. Məhsulların standart molyar

167
00:08:44,020 --> 00:08:46,840
Entalpiyalarına əmsallarla birgə baxın

168
00:08:46,840 --> 00:08:50,110
Sonra ondan reaktantlarınkını çıxın

169
00:08:50,110 --> 00:08:51,850
Sonra burda yerinə qoyub Gibbs

170
00:08:51,850 --> 00:08:54,640
Sərbəst enerjisini tapın

171
00:08:54,640 --> 00:08:56,570
Burada bu mənfi oldu

172
00:08:56,570 --> 00:08:57,720
Bunu yüksək temperatur

173
00:08:57,720 --> 00:09:00,890
üçün düşünün, məsələn Günəşin səthində

174
00:09:00,890 --> 00:09:06,380
Yəni 298 yerinə 2000 yaxud 4000 ola bilər

175
00:09:06,380 --> 00:09:08,140
Onda daha maraqlı bir şey

176
00:09:08,140 --> 00:09:10,700
Olacaq. Təsəvvür eləyin 40000Kelvin

177
00:09:10,700 --> 00:09:14,710
Temperaturda, onda entolpiya və itirilən

178
00:09:14,710 --> 00:09:17,530
Entolpiya, onda burada daha fərqli bir

179
00:09:17,530 --> 00:09:20,150
Şeylər olacaq.

180
00:09:20,150 --> 00:09:22,480
Onda belə çıxır ki, bu reaksiya çox yüksək

181
00:09:22,480 --> 00:09:25,870
Temperaturda spontan olaraq

182
00:09:25,870 --> 00:09:27,960
Baş verə bilməyəcək

183
00:09:27,960 --> 00:09:29,160
Başqa sözlə desək

184
00:09:29,160 --> 00:09:34,560
Reaksiyanın yaratdığı yaxud da ayrılan

185
00:09:34,560 --> 00:09:37,090
Enerjinin miqdarı o qədər də önəmli

186
00:09:37,090 --> 00:09:39,980
Olmayacaq çünki ətrafda onsuz da xeyli

187
00:09:39,980 --> 00:09:42,920
Miqdarda enerji var.əgər temperatur

188
00:09:42,920 --> 00:09:46,050
Kifayət qədər yüksəkdirsə, reaksiya

189
00:09:46,050 --> 00:09:46,980
Spontan olmayacaq.

190
00:09:46,980 --> 00:09:49,130
Biz sadəcə bunu sizin üçün hesablayıb

191
00:09:49,130 --> 00:09:51,360
Göstərmək istədik ki, yəni bu abstrakt

192
00:09:51,360 --> 00:09:53,950
Deyil. Bunu özünüz də yoxluyub spontan

193
00:09:53,950 --> 00:09:56,320
Olduğunu görə bilərsiniz.