WEBVTT

00:00:00.410 --> 00:00:02.730
Bu reaksiyada 1 mol metan 2 mol

00:00:02.730 --> 00:00:05.970
oksigenlə reaksiyaya girir və 1 mol

00:00:05.970 --> 00:00:08.045
karbon-dioksid və 2 mol su

00:00:08.045 --> 00:00:09.680
alınır. Biz bu videoda

00:00:09.680 --> 00:00:12.380
Bu reaksiyanın spontan olub-olmamasını

00:00:12.380 --> 00:00:14.760
araşdıracağıq

00:00:14.760 --> 00:00:17.290
Keçən videoda bu suala cavab verməyi

00:00:17.290 --> 00:00:19.810
öyrəndik, biz Gibbs sərbəst enerjisindən

00:00:19.810 --> 00:00:21.620
ya da Gibbs enerjisindəki dəyişikliyə

00:00:21.620 --> 00:00:25.320
qayıtmalıyıq. Gibbs enerjisindəki dəyişiklik

00:00:25.320 --> 00:00:29.300
bu reaksiyanın entalpi dəyişikliyi

00:00:29.300 --> 00:00:31.820
çıxılsın temperatur vurulsun

00:00:31.820 --> 00:00:32.820
entropiyadakı dəyişikliyə bərabərdir.

00:00:32.820 --> 00:00:35.840
Əgər bu 0dan kiçikdirsə, onda

00:00:35.840 --> 00:00:39.240
Reaksiya spontandır

00:00:39.240 --> 00:00:41.860
Mən bu reaksiya üçün entalpi dəyişikliyini

00:00:41.860 --> 00:00:46.070
əvvəlcədən hesablamışam

00:00:46.070 --> 00:00:47.530
baxın burdadır. Bunu necə

00:00:47.530 --> 00:00:48.460
Edəcəyimizi bilirik

00:00:48.460 --> 00:00:50.230
Əvvəlki videolarda dəfələrcə eləmişik

00:00:50.230 --> 00:00:52.900
Sadəcə hər bir məhsulun yaranması üçün

00:00:52.900 --> 00:00:54.880
istiliklərə baxmalıyıq

00:00:54.880 --> 00:00:56.950
Su üçün bunu 2yə vurmalıyıq

00:00:56.950 --> 00:00:58.180
çünki 2 mol alınıb

00:00:58.180 --> 00:01:00.510
İndi hər bir məhsulun yaranması üçün lazım

00:01:00.510 --> 00:01:02.500
olan istilikləri bilirik, sonra bunu

00:01:02.500 --> 00:01:03.780
reaktantlarınkından ayrılan istiliyi çıxırıq

00:01:03.780 --> 00:01:07.270
Əlbəttə, O2 üçün yaranma istiliyi 0dır ona

00:01:07.270 --> 00:01:11.040
görə onu göstərmişik və cavab -890.3kJdur

00:01:11.590 --> 00:01:15.090
Bu bizə reaksiyanın eksotermik olduğunu

00:01:15.090 --> 00:01:18.490
deyir. Yəni reaksiyanın bu tərəfində daha

00:01:18.490 --> 00:01:20.450
az enerji var, bu cür düşünə bilərsiniz

00:01:20.450 --> 00:01:22.450
Burada müəyyən miqdarda enerji ayrılmışdır

00:01:22.450 --> 00:01:25.400
Hətta burada bunu göstərə də bilərik

00:01:25.400 --> 00:01:27.980
Müsbət bir enerji ayrılmalıdır:+e

00:01:27.980 --> 00:01:29.750
Buna görə eksotermikdir

00:01:29.750 --> 00:01:32.010
Amma sualımız spontanlıq haqqında idi

00:01:32.010 --> 00:01:34.100
əgər bu spontandırsa Bunu tapmaq üçün biz

00:01:34.100 --> 00:01:36.140
burada delta S-i də müəyyən etməliyik

00:01:39.450 --> 00:01:42.690
∆S'i tapmaq üçün hər bir molekulun

00:01:42.690 --> 00:01:46.090
standart molyar entropiyasına

00:01:46.090 --> 00:01:48.130
baxmaq lazımdır

00:01:48.130 --> 00:01:50.460
Məsələn,standart-- bunu burada fərqli

00:01:50.460 --> 00:01:51.710
bir rənglə göstərəcəm

00:02:00.510 --> 00:02:04.980
Standart--burada da boşluq işarəsini

00:02:04.980 --> 00:02:08.389
qoyuruq--standard molyar entropiya--

00:02:08.389 --> 00:02:11.039
Standard deyiriksə, deməli bu 298Kelvin

00:02:11.039 --> 00:02:12.730
dərəcədədir. Amma dərəcə demək

00:02:12.730 --> 00:02:15.680
olmaz. 298 Kelvində, dərəcə sözünü demirik

00:02:15.680 --> 00:02:17.440
xüsusilə Kelvin haqqında danışanda.

00:02:17.440 --> 00:02:21.020
298Kelvin yəni 25 dərəcə selsidə, yəni

00:02:21.020 --> 00:02:21.880
otaq temperaturunda

00:02:21.880 --> 00:02:24.690
Buna görə bu standart temperatur hesab edilir.

00:02:24.690 --> 00:02:29.700
Otaq temperaturunda metanın

00:02:29.700 --> 00:02:30.980
standart Entropiyası

00:02:30.980 --> 00:02:37.880
186 J/ K*mol-a bərabərdir

00:02:37.880 --> 00:02:42.320
Əgər 1 mol metan varsa, onun entropiyası

00:02:42.320 --> 00:02:43.930
186 Kelvində Coula bərabərdir

00:02:43.930 --> 00:02:46.050
Əgər 2 mol olsa, 2yə vururuq

00:02:46.050 --> 00:02:48.780
3 mol olsa, 3ə vururuq.

00:02:48.780 --> 00:02:54.870
Bu reaksiyadakı ümumi entropiya dəyişiklik

00:02:54.870 --> 00:02:58.950
Məhsulların standart entropiyaları cəmi

00:02:58.950 --> 00:03:00.610
çıxılsın reaktantların standart entropiyası.

00:03:00.610 --> 00:03:02.450
Entalpiyada elədiyimiz kimi

00:03:02.450 --> 00:03:11.650
Bu müsbət 213.6ya bərabər olacaq-2 mol su

00:03:12.190 --> 00:03:17.810
var. Üstəgəl 2 vurulsungəlin 70 yazaq,

00:03:17.810 --> 00:03:20.090
yəni 69.9≈70

00:03:20.090 --> 00:03:24.720
üstəgəl 2vur 70 .Sonra isə reaktantların entropiyalarını

00:03:24.720 --> 00:03:28.920
çıxırıq, ya da bu tərəfdəkiləri deyək.

00:03:28.920 --> 00:03:42.900
beləki 1 mol CH4ün entropiyası 186 üstəgəl 2 vurulsun 205

00:03:42.900 --> 00:03:45.430
Gözəyarı baxsaq, bu rəqəm bu rəqəmə yaxın

00:03:45.430 --> 00:03:48.220
olacaq, amma bu rəqəm bundan daha böyükdür

00:03:48.220 --> 00:03:50.620
Maye suyun daha kiçik var--

00:03:50.620 --> 00:03:51.650
bu maye suyun entropiyası olacaq

00:03:51.650 --> 00:03:54.970
Oksigen qazından daha kiçik entropiya olacaq

00:03:54.970 --> 00:03:55.730
və bu Məntiqlidir

00:03:55.730 --> 00:04:00.150
Çünki maye yaranıb, bir neçə halı var

00:04:00.150 --> 00:04:02.630
Hamısı konteynerin aşağısına düşür

00:04:02.630 --> 00:04:04.680
Əksinə olaraq qaz formasını alır və

00:04:04.680 --> 00:04:06.600
genişlənir. Təbii olaraq qazın

00:04:06.600 --> 00:04:08.230
Entropiyası mayekindən daha çoxdur

00:04:08.230 --> 00:04:11.830
Və görünür ki, məhsulların entropiyası

00:04:11.830 --> 00:04:13.930
Reaktantlarınkından daha azdır

00:04:13.930 --> 00:04:15.400
Bu çox güman mənfi rəqəm olacaq

00:04:15.400 --> 00:04:19.430
Gəlin bunu təstiqləyək

00:04:19.430 --> 00:04:30.610
213.6+140(2*70)

00:04:31.270 --> 00:04:35.540
Bu bərabərdir 353.6

00:04:39.930 --> 00:04:47.580
Sonra bunlardan çıxılsın--186+2*205

00:04:47.580 --> 00:04:54.790
Bu da bərabərdir 596

00:04:54.790 --> 00:04:58.900
Çıxılsın 596

00:04:58.900 --> 00:05:06.780
-596+353.6 bu da bərabərdir

00:05:06.780 --> 00:05:10.910
Mənfi 242.4

00:05:10.910 --> 00:05:18.220
Deməli ∆S=-242.4coul/Kelvin

00:05:21.820 --> 00:05:23.800
Deməli bu qədər entalpiya itirdik

00:05:23.800 --> 00:05:26.020
Bu vahidlər sizin üçün məna kəsb etmiyə

00:05:26.020 --> 00:05:28.780
Bilər indi, bilirik ki bunlar ixtiyaridir

00:05:28.780 --> 00:05:30.750
Amma diqqətlə baxsaq, görərik ki bu

00:05:30.750 --> 00:05:33.710
Çox böyükdür, amma bu məntiqlidir çünki

00:05:33.710 --> 00:05:36.080
1 ton qazımız var, 3ayrı molekul var, 1i

00:05:36.080 --> 00:05:38.230
burda və 2 molekul oksigen

00:05:38.230 --> 00:05:40.840
Sonra da 3 molekul olur, amma su maye

00:05:40.840 --> 00:05:42.310
Halında olacaq

00:05:42.310 --> 00:05:45.770
Buna görə entalpiya itiririk

00:05:45.770 --> 00:05:47.330
Bir neçə step var mayeni

00:05:47.330 --> 00:05:48.790
Götürmək üçün

00:05:48.790 --> 00:05:51.650
Gəlin bunun spontal olub-olmamasına baxaq

00:05:51.650 --> 00:05:57.440
∆G bərabərdir ∆Hə

00:05:57.440 --> 00:06:01.140
Çıxan enerji mənfi 890

00:06:01.140 --> 00:06:02.510
Gəlin tam ədədlərlə işləyək

00:06:02.510 --> 00:06:04.490
Çox dəqiq olması vacib deyil

00:06:04.490 --> 00:06:06.350
Çıxılsın temperatur

00:06:06.350 --> 00:06:09.220
Biz otaq temperaturunu əsas götürürük

00:06:09.220 --> 00:06:10.340
298Kelvin dərəcə

00:06:10.340 --> 00:06:13.400
Sadəcə 298 Kelvin

00:06:13.400 --> 00:06:14.590
Dərəcə sözünü deməməyi

00:06:14.590 --> 00:06:15.960
vərdiş halına gətirin

00:06:15.960 --> 00:06:22.750
Və ya 25selsi dərəcə vurulsun entalpiyada

00:06:22.750 --> 00:06:25.050
dəyişiklik, indi bu mənfi olacaq

00:06:25.050 --> 00:06:27.760
Siz bura sadəcə mənfi 242 yazmaq istəyə

00:06:27.760 --> 00:06:28.530
bilərsiniz

00:06:28.530 --> 00:06:30.280
Amma diqqətli olun

00:06:30.280 --> 00:06:33.160
Baxın burada kilocouldur

00:06:33.160 --> 00:06:35.190
Burda isə coul

00:06:35.190 --> 00:06:37.540
Əgər hamısını kilocoulla yazmaq

00:06:37.540 --> 00:06:39.660
istəyiriksə, çünki artıq burdakı kilocoul

00:06:39.660 --> 00:06:40.370
ilə yazılıb

00:06:40.370 --> 00:06:46.620
Onda 0.242 yazaq

00:06:52.370 --> 00:06:55.790
İndi Gibbs sərbəst enerjisi bərabər olacaq

00:06:55.790 --> 00:07:00.880
Mənfi 890 çıxılsın 290--iki mənfi burada

00:07:00.880 --> 00:07:02.760
Müsbəti verəcək

00:07:02.760 --> 00:07:05.770
Məntiqlidir, çünki entalpiya Gibbs

00:07:05.770 --> 00:07:08.480
Enerjisini daha müsbət eliyəcək

00:07:08.480 --> 00:07:11.480
Bildiyimiz kimi, bu aşağıda 0 almaq

00:07:11.480 --> 00:07:13.980
İstəyir, bu spontanlıqla vuruşur

00:07:13.980 --> 00:07:18.840
Gəlin baxaq həqiqi entalpiyanı aşa biləcək

00:07:18.840 --> 00:07:20.470
mi? Bunu eksotermik təbiəti

00:07:20.470 --> 00:07:22.480
Görünür ki, eliyəcək çünki bunu kəsr

00:07:22.480 --> 00:07:24.010
hissəyə vururuq, ona görə daha

00:07:24.010 --> 00:07:25.090
Kiçik bir rəqəm alınır

00:07:25.090 --> 00:07:27.560
Gəlin hesablayaq

00:07:27.560 --> 00:07:31.830
Bölünsün 1,2,3

00:07:31.830 --> 00:07:37.170
Bu entalpiyadakı dəyişiklik vurulsun 298

00:07:37.170 --> 00:07:40.410
Bu da temperatur, bərabərdir mənfi 72

00:07:40.410 --> 00:07:43.710
Bunu yerinə qoyanda da müsbət 72yə

00:07:43.710 --> 00:07:47.360
Bərabər olacaq

00:07:47.360 --> 00:07:50.300
Bu standart temperaturdakı entalpiyadı

00:07:50.300 --> 00:07:51.370
Və buna çevrildi

00:07:51.370 --> 00:07:52.970
Bu bizim entalpiyamız

00:07:52.970 --> 00:07:55.900
Görürük ki, entalpiyamız daha mənfi bir

00:07:55.900 --> 00:07:58.320
Ədəddir temperaturun entalpiya dəyişməsilə

00:07:58.320 --> 00:08:00.480
hasilindən alınan rəqəmlə müqayisədə

00:08:00.480 --> 00:08:04.530
Bu tərəf qalib gəlmiş olacaq

00:08:04.530 --> 00:08:08.330
Entalpiyada itirməyimizə baxmayaraq

00:08:08.330 --> 00:08:10.840
Daha çox enerji ayrılır və spontan olur

00:08:10.840 --> 00:08:14.340
Bu 0dan aşağı olur, deməli reaksiyanız da

00:08:14.340 --> 00:08:17.360
spontan olur

00:08:17.360 --> 00:08:19.520
Gördüyünüz kimi Gibbs sərbəst enerjisi

00:08:19.520 --> 00:08:20.630
Məsələləri çox çətin

00:08:20.630 --> 00:08:23.900
Deyil. Sadəcə bu rəqəmləri tapmalısınız

00:08:23.900 --> 00:08:27.230
Tapmaq ya da sizə hazır verilə də bilər ∆H

00:08:27.230 --> 00:08:29.670
Amma ∆Hı necə hesablamalı olduğunu

00:08:29.670 --> 00:08:31.720
Bilməlisiniz. Bütün məhsulların yaranma

00:08:31.720 --> 00:08:35.210
istiliyindən reaktantlarınkını çıxın və

00:08:35.210 --> 00:08:38.110
Əlbəttə əmsalları nəzərə alın

00:08:38.110 --> 00:08:40.490
Entalpiyadakı dəyişikliyi tapın və eyni

00:08:40.909 --> 00:08:44.020
Prosesdir. Məhsulların standart molyar

00:08:44.020 --> 00:08:46.840
Entalpiyalarına əmsallarla birgə baxın

00:08:46.840 --> 00:08:50.110
Sonra ondan reaktantlarınkını çıxın

00:08:50.110 --> 00:08:51.850
Sonra burda yerinə qoyub Gibbs

00:08:51.850 --> 00:08:54.640
Sərbəst enerjisini tapın

00:08:54.640 --> 00:08:56.570
Burada bu mənfi oldu

00:08:56.570 --> 00:08:57.720
Bunu yüksək temperatur

00:08:57.720 --> 00:09:00.890
üçün düşünün, məsələn Günəşin səthində

00:09:00.890 --> 00:09:06.380
Yəni 298 yerinə 2000 yaxud 4000 ola bilər

00:09:06.380 --> 00:09:08.140
Onda daha maraqlı bir şey

00:09:08.140 --> 00:09:10.700
Olacaq. Təsəvvür eləyin 40000Kelvin

00:09:10.700 --> 00:09:14.710
Temperaturda, onda entolpiya və itirilən

00:09:14.710 --> 00:09:17.530
Entolpiya, onda burada daha fərqli bir

00:09:17.530 --> 00:09:20.150
Şeylər olacaq.

00:09:20.150 --> 00:09:22.480
Onda belə çıxır ki, bu reaksiya çox yüksək

00:09:22.480 --> 00:09:25.870
Temperaturda spontan olaraq

00:09:25.870 --> 00:09:27.960
Baş verə bilməyəcək

00:09:27.960 --> 00:09:29.160
Başqa sözlə desək

00:09:29.160 --> 00:09:34.560
Reaksiyanın yaratdığı yaxud da ayrılan

00:09:34.560 --> 00:09:37.090
Enerjinin miqdarı o qədər də önəmli

00:09:37.090 --> 00:09:39.980
Olmayacaq çünki ətrafda onsuz da xeyli

00:09:39.980 --> 00:09:42.920
Miqdarda enerji var.əgər temperatur

00:09:42.920 --> 00:09:46.050
Kifayət qədər yüksəkdirsə, reaksiya

00:09:46.050 --> 00:09:46.980
Spontan olmayacaq.

00:09:46.980 --> 00:09:49.130
Biz sadəcə bunu sizin üçün hesablayıb

00:09:49.130 --> 00:09:51.360
Göstərmək istədik ki, yəni bu abstrakt

00:09:51.360 --> 00:09:53.950
Deyil. Bunu özünüz də yoxluyub spontan

00:09:53.950 --> 00:09:56.320
Olduğunu görə bilərsiniz.