0:00:00.410,0:00:02.730 Bu reaksiyada 1 mol metan 2 mol 0:00:02.730,0:00:05.970 oksigenlə reaksiyaya girir və 1 mol 0:00:05.970,0:00:08.045 karbon-dioksid və 2 mol su 0:00:08.045,0:00:09.680 alınır. Biz bu videoda 0:00:09.680,0:00:12.380 Bu reaksiyanın spontan olub-olmamasını 0:00:12.380,0:00:14.760 araşdıracağıq 0:00:14.760,0:00:17.290 Keçən videoda bu suala cavab verməyi 0:00:17.290,0:00:19.810 öyrəndik, biz Gibbs sərbəst enerjisindən 0:00:19.810,0:00:21.620 ya da Gibbs enerjisindəki dəyişikliyə 0:00:21.620,0:00:25.320 qayıtmalıyıq. Gibbs enerjisindəki dəyişiklik 0:00:25.320,0:00:29.300 bu reaksiyanın entalpi dəyişikliyi 0:00:29.300,0:00:31.820 çıxılsın temperatur vurulsun 0:00:31.820,0:00:32.820 entropiyadakı dəyişikliyə bərabərdir. 0:00:32.820,0:00:35.840 Əgər bu 0dan kiçikdirsə, onda 0:00:35.840,0:00:39.240 Reaksiya spontandır 0:00:39.240,0:00:41.860 Mən bu reaksiya üçün entalpi dəyişikliyini 0:00:41.860,0:00:46.070 əvvəlcədən hesablamışam 0:00:46.070,0:00:47.530 baxın burdadır. Bunu necə 0:00:47.530,0:00:48.460 Edəcəyimizi bilirik 0:00:48.460,0:00:50.230 Əvvəlki videolarda dəfələrcə eləmişik 0:00:50.230,0:00:52.900 Sadəcə hər bir məhsulun yaranması üçün 0:00:52.900,0:00:54.880 istiliklərə baxmalıyıq 0:00:54.880,0:00:56.950 Su üçün bunu 2yə vurmalıyıq 0:00:56.950,0:00:58.180 çünki 2 mol alınıb 0:00:58.180,0:01:00.510 İndi hər bir məhsulun yaranması üçün lazım 0:01:00.510,0:01:02.500 olan istilikləri bilirik, sonra bunu 0:01:02.500,0:01:03.780 reaktantlarınkından ayrılan istiliyi çıxırıq 0:01:03.780,0:01:07.270 Əlbəttə, O2 üçün yaranma istiliyi 0dır ona 0:01:07.270,0:01:11.040 görə onu göstərmişik və cavab -890.3kJdur 0:01:11.590,0:01:15.090 Bu bizə reaksiyanın eksotermik olduğunu 0:01:15.090,0:01:18.490 deyir. Yəni reaksiyanın bu tərəfində daha 0:01:18.490,0:01:20.450 az enerji var, bu cür düşünə bilərsiniz 0:01:20.450,0:01:22.450 Burada müəyyən miqdarda enerji ayrılmışdır 0:01:22.450,0:01:25.400 Hətta burada bunu göstərə də bilərik 0:01:25.400,0:01:27.980 Müsbət bir enerji ayrılmalıdır:+e 0:01:27.980,0:01:29.750 Buna görə eksotermikdir 0:01:29.750,0:01:32.010 Amma sualımız spontanlıq haqqında idi 0:01:32.010,0:01:34.100 əgər bu spontandırsa Bunu tapmaq üçün biz 0:01:34.100,0:01:36.140 burada delta S-i də müəyyən etməliyik 0:01:39.450,0:01:42.690 ∆S'i tapmaq üçün hər bir molekulun 0:01:42.690,0:01:46.090 standart molyar entropiyasına 0:01:46.090,0:01:48.130 baxmaq lazımdır 0:01:48.130,0:01:50.460 Məsələn,standart-- bunu burada fərqli 0:01:50.460,0:01:51.710 bir rənglə göstərəcəm 0:02:00.510,0:02:04.980 Standart--burada da boşluq işarəsini 0:02:04.980,0:02:08.389 qoyuruq--standard molyar entropiya-- 0:02:08.389,0:02:11.039 Standard deyiriksə, deməli bu 298Kelvin 0:02:11.039,0:02:12.730 dərəcədədir. Amma dərəcə demək 0:02:12.730,0:02:15.680 olmaz. 298 Kelvində, dərəcə sözünü demirik 0:02:15.680,0:02:17.440 xüsusilə Kelvin haqqında danışanda. 0:02:17.440,0:02:21.020 298Kelvin yəni 25 dərəcə selsidə, yəni 0:02:21.020,0:02:21.880 otaq temperaturunda 0:02:21.880,0:02:24.690 Buna görə bu standart temperatur hesab edilir. 0:02:24.690,0:02:29.700 Otaq temperaturunda metanın 0:02:29.700,0:02:30.980 standart Entropiyası 0:02:30.980,0:02:37.880 186 J/ K*mol-a bərabərdir 0:02:37.880,0:02:42.320 Əgər 1 mol metan varsa, onun entropiyası 0:02:42.320,0:02:43.930 186 Kelvində Coula bərabərdir 0:02:43.930,0:02:46.050 Əgər 2 mol olsa, 2yə vururuq 0:02:46.050,0:02:48.780 3 mol olsa, 3ə vururuq. 0:02:48.780,0:02:54.870 Bu reaksiyadakı ümumi entropiya dəyişiklik 0:02:54.870,0:02:58.950 Məhsulların standart entropiyaları cəmi 0:02:58.950,0:03:00.610 çıxılsın reaktantların standart entropiyası. 0:03:00.610,0:03:02.450 Entalpiyada elədiyimiz kimi 0:03:02.450,0:03:11.650 Bu müsbət 213.6ya bərabər olacaq-2 mol su 0:03:12.190,0:03:17.810 var. Üstəgəl 2 vurulsungəlin 70 yazaq, 0:03:17.810,0:03:20.090 yəni 69.9≈70 0:03:20.090,0:03:24.720 üstəgəl 2vur 70 .Sonra isə reaktantların entropiyalarını 0:03:24.720,0:03:28.920 çıxırıq, ya da bu tərəfdəkiləri deyək. 0:03:28.920,0:03:42.900 beləki 1 mol CH4ün entropiyası 186 üstəgəl 2 vurulsun 205 0:03:42.900,0:03:45.430 Gözəyarı baxsaq, bu rəqəm bu rəqəmə yaxın 0:03:45.430,0:03:48.220 olacaq, amma bu rəqəm bundan daha böyükdür 0:03:48.220,0:03:50.620 Maye suyun daha kiçik var-- 0:03:50.620,0:03:51.650 bu maye suyun entropiyası olacaq 0:03:51.650,0:03:54.970 Oksigen qazından daha kiçik entropiya olacaq 0:03:54.970,0:03:55.730 və bu Məntiqlidir 0:03:55.730,0:04:00.150 Çünki maye yaranıb, bir neçə halı var 0:04:00.150,0:04:02.630 Hamısı konteynerin aşağısına düşür 0:04:02.630,0:04:04.680 Əksinə olaraq qaz formasını alır və 0:04:04.680,0:04:06.600 genişlənir. Təbii olaraq qazın 0:04:06.600,0:04:08.230 Entropiyası mayekindən daha çoxdur 0:04:08.230,0:04:11.830 Və görünür ki, məhsulların entropiyası 0:04:11.830,0:04:13.930 Reaktantlarınkından daha azdır 0:04:13.930,0:04:15.400 Bu çox güman mənfi rəqəm olacaq 0:04:15.400,0:04:19.430 Gəlin bunu təstiqləyək 0:04:19.430,0:04:30.610 beləki mənin 200-üm var.213.6üstəgəl 140 düzdür? 0:04:31.270,0:04:33.405 iki vurulsun 70. üstəgəl 140 bu da 353.6ya bərabər olacaq 0:04:33.405,0:04:35.540 beləki 353.6 0:04:39.930,0:04:47.580 Sonra bunlardan çıxılsın--186 üstəgəl 0:04:47.580,0:04:54.790 2 vur 205.Bu da bərabərdir 596 0:04:54.790,0:04:58.900 beləki Çıxılsın 596 nəyə bərabər olacaq? 0:04:58.900,0:05:06.780 bel'ki m'nfi qoyuruq -596+353.6 bu da 0:05:06.780,0:05:10.910 Mənfi 242.4-ə bərabərdir. 0:05:10.910,0:05:18.220 Deməli bu -242.4coul/Kelvin-ə bərabər olacaq.[br][br]∆S mənfi olur 0:05:21.820,0:05:23.800 Deməli bu qədər entropiya itirdik 0:05:23.800,0:05:26.020 Bu vahidlər sizin üçün məna kəsb etmiyə 0:05:26.020,0:05:28.780 Bilər indi, bilirik ki bunlar ixtiyari vahidlərdir 0:05:28.780,0:05:30.750 Amma diqqətlə baxsaq, görərik ki bu 0:05:30.750,0:05:33.710 Çox böyükdür, amma bu məntiqlidir çünki 0:05:33.710,0:05:36.080 1 ton qazımız var, 3ayrı molekul var, 1i 0:05:36.080,0:05:38.230 burda və 2 molekul oksigen 0:05:38.230,0:05:40.840 Sonra da 3 molekul olur, amma su maye 0:05:40.840,0:05:42.310 Halında olacaq 0:05:42.310,0:05:45.770 Buna görə entropiya itiririk 0:05:45.770,0:05:47.330 Bir neçə step var mayeni 0:05:47.330,0:05:48.790 Götürmək üçün 0:05:48.790,0:05:51.650 Gəlin bunun spontal olub-olmamasına baxaq 0:05:51.650,0:05:57.440 ∆G bərabərdir ∆Hə 0:05:57.440,0:06:01.140 Çıxan enerji mənfi 890 0:06:01.140,0:06:02.510 Gəlin tam ədədlərlə işləyək 0:06:02.510,0:06:04.490 Çox dəqiq olması vacib deyil 0:06:04.490,0:06:06.350 Çıxılsın temperatur 0:06:06.350,0:06:09.220 Biz otaq temperaturunu əsas götürürük 0:06:09.220,0:06:10.340 298Kelvin dərəcə 0:06:10.340,0:06:13.400 Sadəcə 298 Kelvin 0:06:13.400,0:06:14.590 Dərəcə sözünü deməməyi 0:06:14.590,0:06:15.960 vərdiş halına gətirin 0:06:15.960,0:06:22.750 Və ya 25selsi dərəcə vurulsun entalpiyada 0:06:22.750,0:06:25.050 dəyişiklik, indi bu mənfi olacaq 0:06:25.050,0:06:27.760 Siz bura sadəcə mənfi 242 yazmaq istəyə 0:06:27.760,0:06:28.530 bilərsiniz 0:06:28.530,0:06:30.280 Amma diqqətli olun 0:06:30.280,0:06:33.160 Baxın burada kilocouldur 0:06:33.160,0:06:35.190 Burda isə coul 0:06:35.190,0:06:37.540 Əgər hamısını kilocoulla yazmaq 0:06:37.540,0:06:39.660 istəyiriksə, çünki artıq burdakı kilocoul 0:06:39.660,0:06:40.370 ilə yazılıb 0:06:40.370,0:06:46.620 Onda 0.242 yazaq 0:06:52.370,0:06:55.790 İndi Gibbs sərbəst enerjisi bərabər olacaq 0:06:55.790,0:07:00.880 Mənfi 890 çıxılsın 290--iki mənfi burada 0:07:00.880,0:07:02.760 Müsbəti verəcək 0:07:02.760,0:07:05.770 Məntiqlidir, çünki entalpiya Gibbs 0:07:05.770,0:07:08.480 Enerjisini daha müsbət eliyəcək 0:07:08.480,0:07:11.480 Bildiyimiz kimi, bu aşağıda 0 almaq 0:07:11.480,0:07:13.980 İstəyir, bu spontanlıqla vuruşur 0:07:13.980,0:07:18.840 Gəlin baxaq həqiqi entalpiyanı aşa biləcək 0:07:18.840,0:07:20.470 mi? Bunu eksotermik təbiəti 0:07:20.470,0:07:22.480 Görünür ki, eliyəcək çünki bunu kəsr 0:07:22.480,0:07:24.010 hissəyə vururuq, ona görə daha 0:07:24.010,0:07:25.090 Kiçik bir rəqəm alınır 0:07:25.090,0:07:27.560 Gəlin hesablayaq 0:07:27.560,0:07:31.830 Bölünsün 1,2,3 0:07:31.830,0:07:37.170 Bu entalpiyadakı dəyişiklik vurulsun 298 0:07:37.170,0:07:40.410 Bu da temperatur, bərabərdir mənfi 72 0:07:40.410,0:07:43.710 Bunu yerinə qoyanda da müsbət 72yə 0:07:43.710,0:07:47.360 Bərabər olacaq 0:07:47.360,0:07:50.300 Bu standart temperaturdakı entalpiyadı 0:07:50.300,0:07:51.370 Və buna çevrildi 0:07:51.370,0:07:52.970 Bu bizim entalpiyamız 0:07:52.970,0:07:55.900 Görürük ki, entalpiyamız daha mənfi bir 0:07:55.900,0:07:58.320 Ədəddir temperaturun entalpiya dəyişməsilə 0:07:58.320,0:08:00.480 hasilindən alınan rəqəmlə müqayisədə 0:08:00.480,0:08:04.530 Bu tərəf qalib gəlmiş olacaq 0:08:04.530,0:08:08.330 Entalpiyada itirməyimizə baxmayaraq 0:08:08.330,0:08:10.840 Daha çox enerji ayrılır və spontan olur 0:08:10.840,0:08:14.340 Bu 0dan aşağı olur, deməli reaksiyanız da 0:08:14.340,0:08:17.360 spontan olur 0:08:17.360,0:08:19.520 Gördüyünüz kimi Gibbs sərbəst enerjisi 0:08:19.520,0:08:20.630 Məsələləri çox çətin 0:08:20.630,0:08:23.900 Deyil. Sadəcə bu rəqəmləri tapmalısınız 0:08:23.900,0:08:27.230 Tapmaq ya da sizə hazır verilə də bilər ∆H 0:08:27.230,0:08:29.670 Amma ∆Hı necə hesablamalı olduğunu 0:08:29.670,0:08:31.720 Bilməlisiniz. Bütün məhsulların yaranma 0:08:31.720,0:08:35.210 istiliyindən reaktantlarınkını çıxın və 0:08:35.210,0:08:38.110 Əlbəttə əmsalları nəzərə alın 0:08:38.110,0:08:40.490 Entalpiyadakı dəyişikliyi tapın və eyni 0:08:40.909,0:08:44.020 Prosesdir. Məhsulların standart molyar 0:08:44.020,0:08:46.840 Entalpiyalarına əmsallarla birgə baxın 0:08:46.840,0:08:50.110 Sonra ondan reaktantlarınkını çıxın 0:08:50.110,0:08:51.850 Sonra burda yerinə qoyub Gibbs 0:08:51.850,0:08:54.640 Sərbəst enerjisini tapın 0:08:54.640,0:08:56.570 Burada bu mənfi oldu 0:08:56.570,0:08:57.720 Bunu yüksək temperatur 0:08:57.720,0:09:00.890 üçün düşünün, məsələn Günəşin səthində 0:09:00.890,0:09:06.380 Yəni 298 yerinə 2000 yaxud 4000 ola bilər 0:09:06.380,0:09:08.140 Onda daha maraqlı bir şey 0:09:08.140,0:09:10.700 Olacaq. Təsəvvür eləyin 40000Kelvin 0:09:10.700,0:09:14.710 Temperaturda, onda entolpiya və itirilən 0:09:14.710,0:09:17.530 Entolpiya, onda burada daha fərqli bir 0:09:17.530,0:09:20.150 Şeylər olacaq. 0:09:20.150,0:09:22.480 Onda belə çıxır ki, bu reaksiya çox yüksək 0:09:22.480,0:09:25.870 Temperaturda spontan olaraq 0:09:25.870,0:09:27.960 Baş verə bilməyəcək 0:09:27.960,0:09:29.160 Başqa sözlə desək 0:09:29.160,0:09:34.560 Reaksiyanın yaratdığı yaxud da ayrılan 0:09:34.560,0:09:37.090 Enerjinin miqdarı o qədər də önəmli 0:09:37.090,0:09:39.980 Olmayacaq çünki ətrafda onsuz da xeyli 0:09:39.980,0:09:42.920 Miqdarda enerji var.əgər temperatur 0:09:42.920,0:09:46.050 Kifayət qədər yüksəkdirsə, reaksiya 0:09:46.050,0:09:46.980 Spontan olmayacaq. 0:09:46.980,0:09:49.130 Biz sadəcə bunu sizin üçün hesablayıb 0:09:49.130,0:09:51.360 Göstərmək istədik ki, yəni bu abstrakt 0:09:51.360,0:09:53.950 Deyil. Bunu özünüz də yoxluyub spontan 0:09:53.950,0:09:56.320 Olduğunu görə bilərsiniz.