gəlin dövri cədvəlin qruplarından danışaq qruplar barədə düşünməyin ən sadə yolu onların dövri cədvəldə bir sütunda yerləşməsidir və ümumi qanun onların nömrələnməsidir bu 1ci sütundur yəni 1ci qrup 2ci sütun 3cü sütun 4 5 6 7 8, 9cu qrup, 10 11 12ci qrup 13 14 15 16 17 18ci qrup və bir çoxlarnız düşünə bilərsiz ki burdakı f orbital elementləri nədir? Dövri cədvəli düzgün şəkildə yerinə yetirsəydik, bunların hamısını, d-orbital və p-orbitaldan başlayaraq sağa doğru dəyişərdik və bu f-orbital elementlərinə yer ayırardıq, amma qanun bunları nömrələməməyimizdir Amma maraqlı olan şey budur ki, niyə bu sütunlardan birinə, bu sütunlara qrup adını veririk? dövri cəvdəl haqqında maraqlı olan şey budur ki sütundakı bütün elementlərin əlbəttə ki, istisnalar var amma elementlərin çoxunun çox oxşar xüsusiyyətləri var və bu da onların xarici təbəqələrində eynisayda elektron olduğna görədir onlar eyni sayda valent elektrona sahibdirlər və xarici təbəqədəki valent elektronları və elektronları üst-üstə düşməyə meyllidir, baxmayaraq ki, bir az fərqli bir dəyişiklik var. valent elektronları reaksiyaya girirlər onlar da əsasən xarici təbəqədə olurlar amma istisnalar da var əslində çox maraqlı istisnalar var hansı ki d orbitalında baş verir amma hələlik bundan danışmayacayıq gəlin indi biraz sizin eşitdiyiniz qruplardan danışaq və görək ki bunlar niyə eyni cür reaksiyaya girir əgər biz 1ci qrupa baxsaq burada hidrogen biraz qəribə elementdir çünki hidrogen 8 valent elektronu almaq üçün cəhd eləmir hidrogen sadəcə helium kimi 2 valent elektronu istəyir, hidrogen 1ci qrupdakı digər hər şeylə, məsələn ikinci qrupdakı bütün şeylər üçün gözlədiyniz qədər. ortaq bir şeyi paylaşmır. əgər hidrogeni bir qırağa qoysaz 1ci qrup qələvi metallar adlanır və hidrogen qələvi metal hesab olunmur burdakı hamsı qələvi metallardır yaxşı bəs niyə bunların oxşar reaksiyaları var? niyə onların oxşar xüsusiyyətləri var? bunu düşünmək üçün siz onların elektron konfiqurasiyasına baxmalısız məsələn, litium üçün elektron konfiqurasiyası heliumınki ilə eyni olacaq və sonra siz 2ci təbəqəyə baxcagsız, bu da 2s1-dir bir valent elektronu var onun xarici təbəqəsində 1 elektronu var bəs natriumda necədir? natrium da neon ilə eyni elektron konfiqurasiyasına malik olacaq və bu da 3s1-dir bunun da valent elektronu 1dir xarici təbəqəsində 1 elektron var və burdakı bütün narıncı rəngli elementlərin hamsının 1 valent elektronu var və onlar da oktet qaydasına riayət etməyə çalışırlar və siz təsəvvür edə bilərsiz ki, onlar çox reaktivdirlər onlar reaksiyaya girəndə xarici təbəqədəki elektronu itirmək istəyirlər bu qələvi metallar çox reaktivdir və onlarında oxşar xüsusiyyətləri var onlar parlaq və yumşaqdırlar onlar reaktiv olduqları üçün onları başqa şeylərlə reaksiyaya girməmiş tapmaq çox çətindir gəlin indi başqa qruplara baxaq əgər biz sağa baxsaq burda 2ci qrup metalların görərik bunlar da qələvi-torpaq metalları adlanır qələvi, qələvi-torpaq metallar və onların da oxşar xüsusiyyətləri var çünki onların 2 valent elektronu var xarici təbəqələrində 2 elektron var və həmçinin onlar qələvi metallar kimi reaktiv deyillər qələvi torpaq metallar üçün 2 elektronu itirmək 8-ə tamamlamaq üçün 6 elektron qazanmaqdan asandır və ona görə də onlar da nisbətən reaktivdirlər reaksiyaya girərkən xarici 2 elektronun itirirlər d orbitalına baxanda maraqlı bir şey baş verir və biz bunu elektron konfiqurasiyasına baxdığmız zaman öyrənmişdik amma əgər siz skandiumun elektron konfiqurasiyasına baxsaz gəlin bunu bənövşəyi rəngdə göstərim skandium üçün elektron konfiqurasiyası arqonla eyni olacaqdır arqonla eyni olacaqdır aufbau prinsipi bizə deyir ki, bizim kalsiumdakı kimi 4s2 elektron konfiqurasiyası olacaqdı amma aufbau prinsipinə görə bizim 3d orbitalında 1 elektronmuz da var və bu 3d14s2 arqon olacaqdı və xarici təbəqələr üçün doğru sıranı almaq üçün gəlin bunu 3d14s2 kimi yazım və insanlar aufbau prinsipi barədə düşünərkən bütün bu d-orbital elementlərinın bir şekildə d-yarımqrupunu doldurduğunu düşünürlər. əvvəlki videolardan bilirik ki bu doğru deyil amma elektron konfiqurasiyasını ümumi halda düşünərkən bu faydalı ola bilər və siz sonra bura gəlirsiz p qrupunu doldurursuz məsələn, əgər siz karbonun elektron konfiqurasiyasına baxsaz karbonun helium ilə eyni elektron konfiqurasiyası olduğnu görərsiz və sonra s qrupunu doldurursuz 2s2 sonra da 2p2 2p2 indi bizim neçə valent elektronmuz var? ikinci təbəqədə, ən axırıncı təbəqədə 2+2=4 valent elektronu var və bu da bu qrupdakı bütün elementlər üçün belə olacaq buna görə də karbonun silisium ilə və qrupdakı başqa elementlər ilə oxşar xüsusiyyətləri var. və davam edərsək, məsələn, oksigen, kükürd hər ikisi də başqa elementdən 2 elektron götürmək istəyirlər, çünki onların 6 valent elektronu var onlar eletron sayını 8-ə tamamlamaq istəyirlər onların oxşar xüsusiyyətləri var indi bu sarı qrupa baxsaz bunlar halogenlərdir bunların xüsusi adı var bunlar halogen adlanır onların hamısı çox reaktivdirlər çünki onların 7 valent elektronu var onlar 1 elektron almağı çox sevirlər və onlar reaksiyaya girməyi sevirlər əsasən də qələvi metallarla reaksiyaya girməyi sevirlər və nəhayət nəcib qazlara baxaq belə ki 18-ci qrup elementlərnin adı nəcib qazlardır onların da reaksiyaya girməmək kimi oxşar xüsusiyyətləri var onlar niyə reaksiyaya girmirlər? çünki onların xarici təbəqəsi tam doludur elekton tapmaq istəmirlər, onlar nəcib qazlardır başqaları ilə reaksiyaya girmək məcburiyyətində deyillər.