Son iki videoda gördük ki,
yaxşı kredit dayağı olan
və ya borcu olan
şirkətlərdə sırf bazar kapitallaşmasına
baxmaq bir az yanıltıcı ola bilər.
Məsələn, bu, şirkətin aktivləridir və
bir qədər də borcu var.
Bu, onların kapitalıdır.
Deyək ki, biraz da
artıq pulları var.
İdarə etmək üçün
lazım olmayan nağd puldur.
Burada çəkəcəyəm.
Bu, artıq nağd puldur.
Bəzi nağd pullar vacibdir,
əksər hallarda insanlar
fərq qoymurlar.
Onlar buna bütün nağd
pulları kimi baxırlar.
Amma biz müəssisənin dəyərini
kapitalın bazar dəyərindən
və ya borcun dəyərindən
ayırmaq istəyirik.
Bütün bunları yazaq.
Bu, biznesin dəyəridir.
Müəssisənin dəyəri.
Bu, borcdur.
Bu, borcdur.
Bu, kapitaldır.
Bu, biraz texniki
detaldır.
Bu, sizi çaşdırırsa,
narahat olmayın.
Müəssisəni buraya yazdım və
bu, müəssisənin
öz dəyəridir.
Bu, əməliyyat aktivlərindən
əməliyyat öhdəliklərinin
çıxılmasının
bir növüdür.
Ötən nümunədəki pizza məsələsini
diqqətə alsaq, o pizza üçün
xalis nə qədər ödəməli idiniz?
Müəssisə dəyəri barədə danışarkən
anlamağa çalışdığımız budur.
Son videolarda bunun
necə hesablandığını
gördük, ancaq onu yenidən
nəzərdən keçirmək olar.
Bu, ilk dəfə gördüyünüz daha az
intuitivli hesablamalardan biridir,
yəni bunu təkrar etmək olar.
İlk olaraq anlamalı
olduğumuz kapitalın
bazar dəyərinin necə
müəyyənləşdirilməsidir.
Kapitalın kitab dəyəri çox asandır.
Siz şirkətin balansına
daxil ola bilər və
oradakı rəqəmlərə
baxa bilərsiniz.
Mühasiblər deyir ki,
bu rəqəmlər onların
kapitalının kitab dəyəridir.
Bazarın bir səhm üçün
nə qədər ödəməyə hazır
olduğunu müəyyənləşdirək.
Kapitalın bazar dəyəri
hər səhmin qiyməti vur səhmlərin
sayına bərabərdir.
Kapitalın bazar dəyəri budur.
Bu diaqramdan da görürsünüz ki,
müəssisənin dəyəri üstəgəl
qeyri-əməliyyat pulları -- bunu
investisiya, likvid investisiya da
adlandıra
bilərsiniz --
borc üstəgəl bazar dəyərinə
bərabərdir.
Biz qiymətlərə baxanda
şirkətin bazarda müəssisə
dəyərinin nə olduğunu
bilmək istəyirik.
Müəssisənin bazar dəyəri nə qədərdir?
Borc üstəgəl kapital
əvəzinə bazar
kapitallaşması yazacam,
çünki eynidir.
Bazar kapitallaşması kapitalın bazar dəyəri
üstəgəl bazar kapitalıdır.
Beləliklə, bazar kapitalını bilirik.
Balans hesabatında
borclara baxa bilərik.
Nağd pulu axtara bilərik.
Hər iki tərəfdən nağd pul çıxırıq və
müəssisə dəyərinin bazar kapitalı
üstəgəl borc çıx pul
olduğunu tapırıq.
Nağd pulu
bərabərliyin sağ tərəfinə keçiririk.
Məsələn, deyək ki, qiyməti 10 dollar
olan səhm var.
Səhmlərin sayı 1 milyondur.
50 milyon dollar borcu və
5 milyon dollar artıq pulu var,
müəssisə dəyəri nə olacaq?
Əvvəlcə bazar kapitalını
müəyyənləşdirək.
Bazar kapitalı 10 dollar vur
1 milyon səhm olacaq.
Bu, 10 milyon səhmdir.
Bu, bazar kapitalıdır.
Borcu əlavə edək.
Yəni üstəgəl 50 milyon dollar.
Son videoda da qeyd
etdiyim kimi müəssisənin
dəyərini müəyyən etmək üçün borcu
əlavə etmək çox zaman
qeyri-intuitivdir.
İntuisiya budur ki,
kimsə şirkəti maraqlı tərəflərdən almaq,
borcsuz olmaq istəsə idi, bütün borcu
və bazar dəyərinin
ümumi məbləğini
ödəməlidir.
Yəni borc üstəgəl kapitalı
ödəməlidirlər.
Beləliklə, nağd pulu geri aldılar.
Pullarını geri ala bildikləri üçün
başqa satın alacaqları
ola bilər.
Siz səhmdarlara, borc sahiblərinə pul
ödəməlisiniz, sonra nağd
pulu geri alacaqsınız.
Müəssisə dəyəri 60 milyon dollar
çıx 5 milyon olacaq.
55 milyon dollar.
Kifayət qədər
əlverişlidir.
Bunlar müəssisə dəyəri
videosunun təkrarı idi.
Sual budur ki,
müəssisə dəyərini tapdıqdan
sonra bunun
ədalətli olub-olmadığını
necə başa düşürsünüz?
Bazar kapitallaşmasına baxanda
qazancla müqayisə edirsiniz.
Qiymətlə qazanc nisbəti.
Bunu hər səhmə
görə edirsiniz.
Bu, hər səhmin qiyməti
böl hər səhmin qazancıdır.
Bu nisbət bazar dəyəri
böl şirkətin
xalis mənfəətinə bərabərdir.
Surət və məxrəci səhm sayına vursanız,
bazar kapitalı və xalis
gəliri əldə edirsiniz.
Bu, EPSdir.
P/E hər səhmin qiymətinin
hər səhmin
qazancına bölünməsidir.
Buna baxmağın bir yolu bu idi.
İki şirkəti müqayisə edə bilərsiniz.
Fərqli kapital quruluşlarına sahib olduqda
bunun pozulduğunu gördük.
Müəssisənin dəyərini nə ilə müqayisə edirsiniz?
Burada bazar kapitalını
xalis gəlirə böldük.
Müəssisə dəyəri nə ilə müqayisə olunmalıdır?
Son videoda dediyim kimi
əgər müəssisəyə baxırıqsa, mahiyyətcə
müəssisədən çıxan gəlirlərə baxmalıyıq.
Bu aktivdən gələn qazanclara
burada baxmalıyıq.
Mənfəət və zərər hesabatı haqqında
ilk videoda dediyim kimi --
balans hesabatı edək --
gəliriniz var.
Gəliriniz 100 ola bilər.
Satılan malların maya dəyəri var.
Deyək ki, satılan malların
maya dəyəri mənfi 50-dir.
Sizə başqa bir konvensiya
göstərəcəm.
Şərh yazanlardan biri bu
konvensiyanı etməyimi
təklif etdi.
Bu, bir çox mühasib və
maliyyə analitiki üçün
ən tipik konvensiyadır.
Mənfi yazmaq əvəzinə
mötərizədə yazaq.
Bu, mənfi deməkdir.
Mənfi 50.
Ümumi gəlir 50 olar.
Bir az maraqlı nəsə
etmək istəyirəm.
Satılan malların maya dəyərinə
heç bir köhnəlmə və ya
amortizasiya daxil deyil.
Bu sözlər sizi çaşdırırsa,
həmin videolara baxa bilərsiniz.
Aktivin dəyərinin artması və amortizasiya
korporativ səviyyədə baş verir.
Burada satış, ümumi və inzibati
xərclər var.
Bu, köhnəlmə
və amortizasiya olmadandır.
Bu xərcin 10 olduğunu deyək.
Deyək ki, burada köhnəlmə və
amortizasiya da var.
K və A.
Son bir neçə videoda
bunları qruplaşdırdım.
Bu, belə olmağa meyllidir.
Bir çox mənfəət və zərər
hesabatında köhnəlmə
və amortizasiya ayrılmır.
Bunu başa düşmək
üçün
pulun vəsaitləri balansına
baxmalısınız.
Bunu növbəti videoda edəcəyəm.
Deyək ki, bunu anladıq.
Bəzən belə olur.
Bu, başqa 5-dir.
Bəlkə, bunlar minliklərdir.
Əməliyyat gəlirləri qalır.
Beləliklə, 50 çıx 15, yəni 35-dir.
Aşağıda da bəziləri var.
Faiz var. Bunu sizin qeyri-əməliyyat
gəlirləriniz və faizləriniz üçün edəcəyəm.
Belə edək.
Faiz. Əgər bizi maraqlandıran budursa,
bu, 5 000-dir.
Vergi öncəsi də var.
Qeyri-əməliyyat gəlirlərini
daxil etmədim.
Nağd pul heç nə vermir.
Əgər məşğul olduğumuz budursa,
vergidən öncəki
gəlir 30 000-dir.
Bir az qarışıqlaşır.
Vergiləriniz var.
Tutaq ki, bu, 1/3-dir.
Vergi 10 000-dir.
Sonra qazancınız var.
30 çıx 10, yəni 20 000-dir.
Mənfəət və zərər hesabatının hansı
hissəsi sırf buradan asılıdır?
Bütün bu faiz ilə bağlı olanlar
borcdan asılıdır.
Vergilər də borcdan asılıdır.
Çünki faiz nə qədər
çox olsa, o qədər çox
çıxa bilərsiniz.
Bütün bunlar kapital
quruluşunuzdan asılıdır.
Müəssisə dəyərinin nə olduğuna
baxsanız,
bu, əməliyyat gəlirini yaradır.
Ənənəvi olmamasına baxmayaraq
bunun çox yaxşı nisbət
olduğunu düşünürəm.
Çox ənənəvi deyil, amma
dediyinin çoxunu eşitmirsiniz.
EV böl əməliyyat gəlirlərinin
yaxşı metrik olduğunu
düşünürəm.
Bu, ilk videoda müəyyənləşdirdiyim kimi
aktivlərin gəlirliliyinin tərsidir.
Aktiv gəlirliliyinin fərqli
təriflər var.
Əməliyyat gəlirinin hər dollarına
müəssisə üçün nə qədər
pul ödədiyinizi söyləyir.
Məncə, çox yaxşı bir metrikdir.
İnsanlar müəssisə dəyərləri,
müəssisə dəyəri böl EBITDA
dəyəri haqqında danışdıqda
daha çox şərti
metrik görəcəksiniz.
Hansısa bir şirkətdə
təqdiqat analtiki
kimi işə başlasanız,
bunu hesablamalı olacaqsınız.
Bunun haqqında məntiqli
şəkildə danışaq.
Bunun haqqında məntiqli danışmaq üçün
ilk sual EBITDA-nın nə olmasıdır.
EBITDA faiz, vergi, köhnəlmə və
amortizasiyadan
əvvəlki qazancdır.
Burada nə olacağına baxaq.
Bu, faiz, vergi, köhnəlmə
və amortizasiyadan
əvvəlki qazancdır.
Bunların hamısından əvvəldir.
Bunu əvvəl bəhs etdiklərimizlə
müqayisə edək.
Sizdə EBITDA və
EBIT var.
EBIT faiz və vergilərdən
əvvəlki qazancdır.
Beləliklə, EBIT qazancdır.
Vergiləri və faizi
geri qaytarırsınız.
Əməliyyat gəlirindəsiniz.
Əməliyyat gəlirləri ilə EBIT
arasındakı fərq
odur ki, EBIT buraya daxil etmədiyimiz
bəzi qeyri-əməliyyat gəlirləri
daxil edilə bilər.
Nağd pul biznesin əməliyyatları ilə
əlaqəli olmayan bir mənfəət əldə edirsə,
EBIT-ə daxil ediləcək.
Bu, əməliyyat gəliri olmazdı.
Əgər qeyri-maliyyə biznes
növündən danışırıqsa,
onlar olduqca yaxındırlar.
Yəni bu, EBIT-dir.
EBITDA almaq istəyirsinizsə,
köhnəlmə və
amortizasiyanı
geri əlavə etməlisiniz.
Yəni EBITDA burada olacaqdı.
EBIT 35 000-dir.
Bunu geri əlavə etsəniz, 40 000 olardı.
Yəni bu vəziyyətdə EBITDA 40-dır.
Əgər vahidlərim minliklərlədirsə,
bu, 40 000-dir.
Sual budur ki, insanlar
niyə EBITDA ilə maraqlanır?
Niyə əməliyyat gəliri yerinə
EBITDA istifadə olunur?
Köhnəlmə və amortizasiyanın
məntiqi odur ki, xərc dövrlərə
uyğun olaraq bölünür,
çünki bu dövrdə faktiki nəğd pul çıxmır.
Bunu köhnə amortizasiya
videolarında etmişdik.
Köhnəlmə və amortizasiyanı gördük.
10 il əvvəl 100 və ya 100 000 dollarlıq
bir obyekt aldım.
Hər il bunun 1/20-i qədər
amortizasiya edirəm.
Nağd pul 20 il əvvəl çıxdı.
Bu, köhnəlmə və amortizasiyadır.
Nağd pul çıxmır.
Əslində, bu, pul
çıxılması deyil.
Növbəti videolarda bunu
necə tapacağınız barədə danışacağıq.
Bu, nağdsız xərc hesab olunur.
EBITDA-nı hesabladığınızda
vergiləri, faizləri, köhnəlməni
və amortizasiyanı
geri əlavə edirsiniz.
Mahiyyət olaraq
müəssisə nə qədər xam pul tökür?
Bir çox insan buna əhəmiyyət verir,
çünki bu, şirkətin iş görmə
qabiliyyətinin göstəricisidir.
Bu, faizləri, vergiləri ödəməsi
və ya özünə investisiya qoymasıdır.
EV böl EBITDA-ya baxsanız, biznesin
bu işə sərf etdiyi hər xam dollar
pulu tapa bilərsiniz.
Tutaq ki, biznesə yenidən investisiya
etməyi və ya yeni avadanlıq
almağı düşünmürəm.
Əgər bu, xam dollardırsa, müəssisə üçün
nə qədər ödəyəcəm?
Bu qaydalara gələcəkdə
baxacağıq.
Məncə, mən vaxt limitimi aşmışam.
Sabit, sadə, azalmayan, inkişaf etməyən
biznes üçün EBITDA-nın 5 qatı
yaxşı dəyərləndirmədir.
Amma daha vacibi odur ki,
o sənayedəki digər şirkətlər
nə ilə ticarət edir.
Beləliklə, bütün bu nisbətlərin
hamısı nisbi qiymətləndirmə
göstəriciləri kimi daha yaxşıdır.
Növbəti videolarda sizə
diskontlaşdırılmış pul
vəsaitlərinin hərəkətinin
təhlilini və ya
dividend diskont modeli göstərəcəm.
Beləliklə, mütləq dəyəri
anlaya bilərsiniz.
İctimai bazara baxarkən, nəyəsə
qərar verərkən başqalarını
seçməməyə də
qərar verirsiniz.
Nəyisə satmağı seçərkən başqalarını
satmamağı da seçirsiniz.
Beləliklə, nisbi dəyər daha da vacib olur.
Ümid edirəm ki, sizin üçün
faydalı olar.