Son iki videoda gördük ki, yaxşı kredit dayağı olan və ya borcu olan şirkətlərdə sırf bazar kapitallaşmasına baxmaq bir az yanıltıcı ola bilər. Məsələn, bu, şirkətin aktivləridir və bir qədər də borcu var. Bu, onların kapitalıdır. Deyək ki, biraz da artıq pulları var. İdarə etmək üçün lazım olmayan nağd puldur. Burada çəkəcəyəm. Bu, artıq nağd puldur. Bəzi nağd pullar vacibdir, əksər hallarda insanlar fərq qoymurlar. Onlar buna bütün nağd pulları kimi baxırlar. Amma biz müəssisənin dəyərini kapitalın bazar dəyərindən və ya borcun dəyərindən ayırmaq istəyirik. Bütün bunları yazaq. Bu, biznesin dəyəridir. Müəssisənin dəyəri. Bu, borcdur. Bu, borcdur. Bu, kapitaldır. Bu, biraz texniki detaldır. Bu, sizi çaşdırırsa, narahat olmayın. Müəssisəni buraya yazdım və bu, müəssisənin öz dəyəridir. Bu, əməliyyat aktivlərindən əməliyyat öhdəliklərinin çıxılmasının bir növüdür. Ötən nümunədəki pizza məsələsini diqqətə alsaq, o pizza üçün xalis nə qədər ödəməli idiniz? Müəssisə dəyəri barədə danışarkən anlamağa çalışdığımız budur. Son videolarda bunun necə hesablandığını gördük, ancaq onu yenidən nəzərdən keçirmək olar. Bu, ilk dəfə gördüyünüz daha az intuitivli hesablamalardan biridir, yəni bunu təkrar etmək olar. İlk olaraq anlamalı olduğumuz kapitalın bazar dəyərinin necə müəyyənləşdirilməsidir. Kapitalın kitab dəyəri çox asandır. Siz şirkətin balansına daxil ola bilər və oradakı rəqəmlərə baxa bilərsiniz. Mühasiblər deyir ki, bu rəqəmlər onların kapitalının kitab dəyəridir. Bazarın bir səhm üçün nə qədər ödəməyə hazır olduğunu müəyyənləşdirək. Kapitalın bazar dəyəri hər səhmin qiyməti vur səhmlərin sayına bərabərdir. Kapitalın bazar dəyəri budur. Bu diaqramdan da görürsünüz ki, müəssisənin dəyəri üstəgəl qeyri-əməliyyat pulları -- bunu investisiya, likvid investisiya da adlandıra bilərsiniz -- borc üstəgəl bazar dəyərinə bərabərdir. Biz qiymətlərə baxanda şirkətin bazarda müəssisə dəyərinin nə olduğunu bilmək istəyirik. Müəssisənin bazar dəyəri nə qədərdir? Borc üstəgəl kapital əvəzinə bazar kapitallaşması yazacam, çünki eynidir. Bazar kapitallaşması kapitalın bazar dəyəri üstəgəl bazar kapitalıdır. Beləliklə, bazar kapitalını bilirik. Balans hesabatında borclara baxa bilərik. Nağd pulu axtara bilərik. Hər iki tərəfdən nağd pul çıxırıq və müəssisə dəyərinin bazar kapitalı üstəgəl borc çıx pul olduğunu tapırıq. Nağd pulu bərabərliyin sağ tərəfinə keçiririk. Məsələn, deyək ki, qiyməti 10 dollar olan səhm var. Səhmlərin sayı 1 milyondur. 50 milyon dollar borcu və 5 milyon dollar artıq pulu var, müəssisə dəyəri nə olacaq? Əvvəlcə bazar kapitalını müəyyənləşdirək. Bazar kapitalı 10 dollar vur 1 milyon səhm olacaq. Bu, 10 milyon səhmdir. Bu, bazar kapitalıdır. Borcu əlavə edək. Yəni üstəgəl 50 milyon dollar. Son videoda da qeyd etdiyim kimi müəssisənin dəyərini müəyyən etmək üçün borcu əlavə etmək çox zaman qeyri-intuitivdir. İntuisiya budur ki, kimsə şirkəti maraqlı tərəflərdən almaq, borcsuz olmaq istəsə idi, bütün borcu və bazar dəyərinin ümumi məbləğini ödəməlidir. Yəni borc üstəgəl kapitalı ödəməlidirlər. Beləliklə, nağd pulu geri aldılar. Pullarını geri ala bildikləri üçün başqa satın alacaqları ola bilər. Siz səhmdarlara, borc sahiblərinə pul ödəməlisiniz, sonra nağd pulu geri alacaqsınız. Müəssisə dəyəri 60 milyon dollar çıx 5 milyon olacaq. 55 milyon dollar. Kifayət qədər əlverişlidir. Bunlar müəssisə dəyəri videosunun təkrarı idi. Sual budur ki, müəssisə dəyərini tapdıqdan sonra bunun ədalətli olub-olmadığını necə başa düşürsünüz? Bazar kapitallaşmasına baxanda qazancla müqayisə edirsiniz. Qiymətlə qazanc nisbəti. Bunu hər səhmə görə edirsiniz. Bu, hər səhmin qiyməti böl hər səhmin qazancıdır. Bu nisbət bazar dəyəri böl şirkətin xalis mənfəətinə bərabərdir. Surət və məxrəci səhm sayına vursanız, bazar kapitalı və xalis gəliri əldə edirsiniz. Bu, EPSdir. P/E hər səhmin qiymətinin hər səhmin qazancına bölünməsidir. Buna baxmağın bir yolu bu idi. İki şirkəti müqayisə edə bilərsiniz. Fərqli kapital quruluşlarına sahib olduqda bunun pozulduğunu gördük. Müəssisənin dəyərini nə ilə müqayisə edirsiniz? Burada bazar kapitalını xalis gəlirə böldük. Müəssisə dəyəri nə ilə müqayisə olunmalıdır? Son videoda dediyim kimi əgər müəssisəyə baxırıqsa, mahiyyətcə müəssisədən çıxan gəlirlərə baxmalıyıq. Bu aktivdən gələn qazanclara burada baxmalıyıq. Mənfəət və zərər hesabatı haqqında ilk videoda dediyim kimi -- balans hesabatı edək -- gəliriniz var. Gəliriniz 100 ola bilər. Satılan malların maya dəyəri var. Deyək ki, satılan malların maya dəyəri mənfi 50-dir. Sizə başqa bir konvensiya göstərəcəm. Şərh yazanlardan biri bu konvensiyanı etməyimi təklif etdi. Bu, bir çox mühasib və maliyyə analitiki üçün ən tipik konvensiyadır. Mənfi yazmaq əvəzinə mötərizədə yazaq. Bu, mənfi deməkdir. Mənfi 50. Ümumi gəlir 50 olar. Bir az maraqlı nəsə etmək istəyirəm. Satılan malların maya dəyərinə heç bir köhnəlmə və ya amortizasiya daxil deyil. Bu sözlər sizi çaşdırırsa, həmin videolara baxa bilərsiniz. Aktivin dəyərinin artması və amortizasiya korporativ səviyyədə baş verir. Burada satış, ümumi və inzibati xərclər var. Bu, köhnəlmə və amortizasiya olmadandır. Bu xərcin 10 olduğunu deyək. Deyək ki, burada köhnəlmə və amortizasiya da var. K və A. Son bir neçə videoda bunları qruplaşdırdım. Bu, belə olmağa meyllidir. Bir çox mənfəət və zərər hesabatında köhnəlmə və amortizasiya ayrılmır. Bunu başa düşmək üçün pulun vəsaitləri balansına baxmalısınız. Bunu növbəti videoda edəcəyəm. Deyək ki, bunu anladıq. Bəzən belə olur. Bu, başqa 5-dir. Bəlkə, bunlar minliklərdir. Əməliyyat gəlirləri qalır. Beləliklə, 50 çıx 15, yəni 35-dir. Aşağıda da bəziləri var. Faiz var. Bunu sizin qeyri-əməliyyat gəlirləriniz və faizləriniz üçün edəcəyəm. Belə edək. Faiz. Əgər bizi maraqlandıran budursa, bu, 5 000-dir. Vergi öncəsi də var. Qeyri-əməliyyat gəlirlərini daxil etmədim. Nağd pul heç nə vermir. Əgər məşğul olduğumuz budursa, vergidən öncəki gəlir 30 000-dir. Bir az qarışıqlaşır. Vergiləriniz var. Tutaq ki, bu, 1/3-dir. Vergi 10 000-dir. Sonra qazancınız var. 30 çıx 10, yəni 20 000-dir. Mənfəət və zərər hesabatının hansı hissəsi sırf buradan asılıdır? Bütün bu faiz ilə bağlı olanlar borcdan asılıdır. Vergilər də borcdan asılıdır. Çünki faiz nə qədər çox olsa, o qədər çox çıxa bilərsiniz. Bütün bunlar kapital quruluşunuzdan asılıdır. Müəssisə dəyərinin nə olduğuna baxsanız, bu, əməliyyat gəlirini yaradır. Ənənəvi olmamasına baxmayaraq bunun çox yaxşı nisbət olduğunu düşünürəm. Çox ənənəvi deyil, amma dediyinin çoxunu eşitmirsiniz. EV böl əməliyyat gəlirlərinin yaxşı metrik olduğunu düşünürəm. Bu, ilk videoda müəyyənləşdirdiyim kimi aktivlərin gəlirliliyinin tərsidir. Aktiv gəlirliliyinin fərqli təriflər var. Əməliyyat gəlirinin hər dollarına müəssisə üçün nə qədər pul ödədiyinizi söyləyir. Məncə, çox yaxşı bir metrikdir. İnsanlar müəssisə dəyərləri, müəssisə dəyəri böl EBITDA dəyəri haqqında danışdıqda daha çox şərti metrik görəcəksiniz. Hansısa bir şirkətdə təqdiqat analtiki kimi işə başlasanız, bunu hesablamalı olacaqsınız. Bunun haqqında məntiqli şəkildə danışaq. Bunun haqqında məntiqli danışmaq üçün ilk sual EBITDA-nın nə olmasıdır. EBITDA faiz, vergi, köhnəlmə və amortizasiyadan əvvəlki qazancdır. Burada nə olacağına baxaq. Bu, faiz, vergi, köhnəlmə və amortizasiyadan əvvəlki qazancdır. Bunların hamısından əvvəldir. Bunu əvvəl bəhs etdiklərimizlə müqayisə edək. Sizdə EBITDA və EBIT var. EBIT faiz və vergilərdən əvvəlki qazancdır. Beləliklə, EBIT qazancdır. Vergiləri və faizi geri qaytarırsınız. Əməliyyat gəlirindəsiniz. Əməliyyat gəlirləri ilə EBIT arasındakı fərq odur ki, EBIT buraya daxil etmədiyimiz bəzi qeyri-əməliyyat gəlirləri daxil edilə bilər. Nağd pul biznesin əməliyyatları ilə əlaqəli olmayan bir mənfəət əldə edirsə, EBIT-ə daxil ediləcək. Bu, əməliyyat gəliri olmazdı. Əgər qeyri-maliyyə biznes növündən danışırıqsa, onlar olduqca yaxındırlar. Yəni bu, EBIT-dir. EBITDA almaq istəyirsinizsə, köhnəlmə və amortizasiyanı geri əlavə etməlisiniz. Yəni EBITDA burada olacaqdı. EBIT 35 000-dir. Bunu geri əlavə etsəniz, 40 000 olardı. Yəni bu vəziyyətdə EBITDA 40-dır. Əgər vahidlərim minliklərlədirsə, bu, 40 000-dir. Sual budur ki, insanlar niyə EBITDA ilə maraqlanır? Niyə əməliyyat gəliri yerinə EBITDA istifadə olunur? Köhnəlmə və amortizasiyanın məntiqi odur ki, xərc dövrlərə uyğun olaraq bölünür, çünki bu dövrdə faktiki nəğd pul çıxmır. Bunu köhnə amortizasiya videolarında etmişdik. Köhnəlmə və amortizasiyanı gördük. 10 il əvvəl 100 və ya 100 000 dollarlıq bir obyekt aldım. Hər il bunun 1/20-i qədər amortizasiya edirəm. Nağd pul 20 il əvvəl çıxdı. Bu, köhnəlmə və amortizasiyadır. Nağd pul çıxmır. Əslində, bu, pul çıxılması deyil. Növbəti videolarda bunu necə tapacağınız barədə danışacağıq. Bu, nağdsız xərc hesab olunur. EBITDA-nı hesabladığınızda vergiləri, faizləri, köhnəlməni və amortizasiyanı geri əlavə edirsiniz. Mahiyyət olaraq müəssisə nə qədər xam pul tökür? Bir çox insan buna əhəmiyyət verir, çünki bu, şirkətin iş görmə qabiliyyətinin göstəricisidir. Bu, faizləri, vergiləri ödəməsi və ya özünə investisiya qoymasıdır. EV böl EBITDA-ya baxsanız, biznesin bu işə sərf etdiyi hər xam dollar pulu tapa bilərsiniz. Tutaq ki, biznesə yenidən investisiya etməyi və ya yeni avadanlıq almağı düşünmürəm. Əgər bu, xam dollardırsa, müəssisə üçün nə qədər ödəyəcəm? Bu qaydalara gələcəkdə baxacağıq. Məncə, mən vaxt limitimi aşmışam. Sabit, sadə, azalmayan, inkişaf etməyən biznes üçün EBITDA-nın 5 qatı yaxşı dəyərləndirmədir. Amma daha vacibi odur ki, o sənayedəki digər şirkətlər nə ilə ticarət edir. Beləliklə, bütün bu nisbətlərin hamısı nisbi qiymətləndirmə göstəriciləri kimi daha yaxşıdır. Növbəti videolarda sizə diskontlaşdırılmış pul vəsaitlərinin hərəkətinin təhlilini və ya dividend diskont modeli göstərəcəm. Beləliklə, mütləq dəyəri anlaya bilərsiniz. İctimai bazara baxarkən, nəyəsə qərar verərkən başqalarını seçməməyə də qərar verirsiniz. Nəyisə satmağı seçərkən başqalarını satmamağı da seçirsiniz. Beləliklə, nisbi dəyər daha da vacib olur. Ümid edirəm ki, sizin üçün faydalı olar.