WEBVTT

00:00:07.051 --> 00:00:08.894
Romantik hisler hakkında kendiliğinden

00:00:08.918 --> 00:00:13.033
ve ifade edilemeyen, kalpten gelen
şeylermiş gibi düşünmekten hoşlanırız.

00:00:13.057 --> 00:00:14.622
Ama aslında beyninizdir,

00:00:14.646 --> 00:00:18.745
saniyeler içinde karmaşık
hesaplar yürüterek,

00:00:18.769 --> 00:00:21.483
çekime karar vermede sorumlu olan.

00:00:21.507 --> 00:00:23.610
O kadar da şairane gelmiyor, değil mi?

00:00:23.634 --> 00:00:26.788
Ancak sırf hesaplar beyninizde oluyor diye

00:00:26.812 --> 00:00:30.134
o sıcacık, uçuşan hislerin tamamı
kafanızda oluyor demek değil.

00:00:30.158 --> 00:00:32.651
Aslında, beş duyunuz da bunda rol oynuyor,

00:00:32.674 --> 00:00:36.230
her biri lehine ya da aleyhine karar
vererek, bu tomurcuklanan ilgide.

00:00:36.949 --> 00:00:39.299
Gözler çekicilikte ilk bileşen.

00:00:39.323 --> 00:00:43.092
Kültürler ve dönemler arasında 
pek çok görsel güzellik ölçeği ve

00:00:43.116 --> 00:00:45.641
gençlik, doğurganlık, sağlıklılık
belirtileri çeşitleniyor,

00:00:45.665 --> 00:00:47.458
mesela uzun, parlak saçlar

00:00:47.482 --> 00:00:49.827
ya da pürüzsüz, yarasız cilt,

00:00:49.851 --> 00:00:51.288
neredeyse her zaman revaçtadır

00:00:51.312 --> 00:00:54.209
çünkü üreme elverişliliği ile
ilişkilendirilmişlerdir.

00:00:54.233 --> 00:00:56.432
Ve gözler hoşuna giden bir şey
fark ettiğinde,

00:00:56.456 --> 00:00:58.574
içgüdümüz ona yaklaşmaktır,

00:00:58.598 --> 00:01:00.618
böylece diğer duyular da inceleyebilir.

00:01:00.642 --> 00:01:02.795
Burnun romantizme katkısı ise

00:01:02.819 --> 00:01:05.588
parfümü ya da kolonyayı
farketmekten fazlasıdır.

00:01:05.612 --> 00:01:08.213
Doğal kimyevi belirtileri bulabiliyor,

00:01:08.237 --> 00:01:09.779
ki bunlar feromonlardır.

00:01:09.803 --> 00:01:11.080
Bunlar yalnızca kaynağının

00:01:11.104 --> 00:01:14.529
önemli fiziksel ve genetik
bilgilerini taşımıyor,

00:01:14.553 --> 00:01:19.548
aynı zamanda alıcıda fizyolojik ya da
davranışsal karşılık etkinleştiriyor.

00:01:19.572 --> 00:01:21.926
Bir çalışmada, bir grup kadın

00:01:21.950 --> 00:01:24.172
ovülasyon döngülerinin
farklı dönemlerindeyken,

00:01:24.196 --> 00:01:26.501
3 gece boyunca aynı tişörtü giymişler.

00:01:26.525 --> 00:01:28.981
Erkek katılımcılar rastgele
ya giyilmiş tişörtlerden

00:01:29.005 --> 00:01:32.973
ya da yeni, giyilmemiş birini koklamak
için ayrıldıktan sonra

00:01:32.997 --> 00:01:36.741
yumurtlama dönemindeki bir kadın
tarafından giyilmiş tişörtü koklayanlarda

00:01:36.765 --> 00:01:40.507
tükürük örneklerindeki testosteron
artış göstermiş.

00:01:40.531 --> 00:01:42.175
Böylesi bir testosteron artışı,

00:01:42.199 --> 00:01:44.744
bir erkeğe, aksi durumda
hiç farketmeyeceği

00:01:44.768 --> 00:01:46.507
bir kadını izleme dürtüsü verebilir.

00:01:47.028 --> 00:01:49.159
Bir kadın burnu özellikle,

00:01:49.183 --> 00:01:53.116
hastalıkla savaşmada kullanılan,
MHC moleküllerine uyumludur.

00:01:53.140 --> 00:01:55.593
Bu durumda, karşıtlar birbirini çeker.

00:01:55.617 --> 00:02:00.032
Kadınların farklı erkeklerce giyilmiş
tişörtleri kokladıkları bir çalışmada,

00:02:00.056 --> 00:02:05.152
MHC molekülleri kendilerinden farklı
olan kokuları tercih etmişlerdir.

00:02:05.176 --> 00:02:06.378
Bu gayet mantıklı.

00:02:06.402 --> 00:02:09.085
Daha çeşitli ayrıcalıklar 
meydana getirecek genler

00:02:09.109 --> 00:02:11.719
yavruya büyük bir
sağ kalma avantajı verebilir.

00:02:12.552 --> 00:02:14.636
Kulaklarımız da çekiciliğe karar verir.

00:02:15.302 --> 00:02:18.520
Erkekler, daha küçük beden ölçüleriyle
ilişkili olan tiz, soluklu

00:02:18.544 --> 00:02:22.840
ve geniş aralıkta sesli
kadınları tercih eder.

00:02:22.864 --> 00:02:27.106
Kadınlarsa, daha geniş beden
ölçüleriyle ilişkili, pesli

00:02:27.106 --> 00:02:27.356
ve dar aralıktaki erkekleri tercih eder.

00:02:29.694 --> 00:02:30.989
Ve beklendiği üzere,

00:02:31.013 --> 00:02:33.506
dokunuş romantizm için can alıcı noktadır.

00:02:33.530 --> 00:02:37.196
Bu deneyde, çalışmanın
başladığını farketmeden,

00:02:37.220 --> 00:02:40.974
katılımcılardan bir süreliğine
kahveyi tutmaları istendi,

00:02:40.998 --> 00:02:42.722
sıcak ya da buzlu.

00:02:42.746 --> 00:02:46.250
Sonra katılımcılar, varsayımsal biri
hakkında bir hikaye okudu

00:02:46.274 --> 00:02:48.382
ve kişiliğini değerlendirmeleri istendi.

00:02:48.406 --> 00:02:50.819
Sıcak kahveyi tutanlar

00:02:50.843 --> 00:02:53.714
hikayedeki kişiyi daha mutlu algıladı;

00:02:53.738 --> 00:02:57.532
daha sosyal, cömert ve iyi huylu.

00:02:57.556 --> 00:03:00.246
Buzlu kahveyi tutanlar ile 
karşılaştırıldığında,

00:03:00.270 --> 00:03:03.794
ki onlar bu kişiyi soğuk, acılı ve ilgisiz
olarak değerlendirdi.

00:03:04.761 --> 00:03:07.847
Eğer potansiyel bir erkek
tüm bu testleri geçmeyi başarmışsa,

00:03:07.871 --> 00:03:09.354
hâlâ bir tane daha var:

00:03:09.378 --> 00:03:11.955
o meşhur ilk öpücük,

00:03:11.979 --> 00:03:16.484
dokunsal ve kimyevi işaretlerin
zengin ve karmaşık alışverişi,

00:03:16.508 --> 00:03:18.186
mesela birinin ağız kokusu

00:03:18.210 --> 00:03:19.602
veya dudağının tadı gibi.

00:03:20.094 --> 00:03:24.028
Bu büyülü an öyle önemli ki,
erkek ve kadınların çoğunluğu

00:03:24.052 --> 00:03:26.567
kötü bir ilk öpücükten sonra
birine karşı ilgisini

00:03:26.567 --> 00:03:28.130
kaybettiklerini belirtiyor.

00:03:28.762 --> 00:03:31.672
Bir kez çekim onaylanınca,
kan akışın norepinefrin

00:03:31.696 --> 00:03:33.205
ile dolup taşıyor,

00:03:33.229 --> 00:03:35.517
dövüş ya da uçuş sistemini
etkinleştiriyor.

00:03:35.541 --> 00:03:37.139
Kalbin daha hızlı çarpıyor,

00:03:37.163 --> 00:03:38.509
göz bebeklerin açılıyor

00:03:38.533 --> 00:03:41.623
ve bedenin ilave enerji için
glikoz yayıyor,

00:03:41.647 --> 00:03:44.775
tehlikede olduğun için değil
ancak bedenin sana önemli

00:03:44.799 --> 00:03:46.609
bir şey olduğunu söylediği için.

00:03:46.633 --> 00:03:47.804
Odaklanmana yardım etmek için

00:03:47.828 --> 00:03:50.306
norepinefrin sınırlı
bir bakış açısı yaratıyor,

00:03:50.330 --> 00:03:52.601
çevredeki ilgi dağıtıcıları engelleyerek

00:03:52.625 --> 00:03:55.023
muhtemelen zaman algını bile çarpıtarak

00:03:55.047 --> 00:03:57.129
ve hafızanı güçlendirerek.

00:03:57.153 --> 00:04:00.481
Bu, insanların neden ilk öpücüklerini
asla unutmadığını açıklayabilir.

00:04:01.000 --> 00:04:03.034
Çekimimizin çoğunun

00:04:03.058 --> 00:04:06.299
kimyevi ve evrimsel biyolojiden
etkilendiği düşüncesi

00:04:06.323 --> 00:04:09.015
romantikten çok, soğuk
ve bilimsel gelebilir,

00:04:09.039 --> 00:04:11.335
ancak bir daha hoşlandığınız
birini gördüğünüzde,

00:04:11.359 --> 00:04:15.320
o güzel yabancının sizin için
doğru olup olmadığına karar verirken,

00:04:15.344 --> 00:04:18.592
tüm bedeninizin nasıl da çöpçatanı
oynadığını takdir etmeye çalışın.