0:00:00.240,0:00:03.760 Pat Mitchell: Tôi rất hay ngẫm nghĩ[br]về tình bạn nữ giới, 0:00:03.760,0:00:06.086 và nhân thể, hai người phụ nữ 0:00:06.086,0:00:07.476 tôi có vinh dự phỏng vấn đây 0:00:07.480,0:00:10.390 cũng là bạn bè lâu năm của tôi. 0:00:10.390,0:00:11.696 Jane Fonda : Vâng đúng vậy. 0:00:11.696,0:00:15.170 PM: Một trong những điều[br]tôi đã đọc về tình bạn nữ giới 0:00:15.170,0:00:16.836 là câu trích dẫn của Cervantes. 0:00:16.840,0:00:20.210 "Bạn có thể nhận ra [br]rất nhiều về một người" 0:00:20.210,0:00:21.486 với "một người" ở đây là phụ nữ, 0:00:21.486,0:00:23.916 "qua những mối quan hệ của cô ấy." 0:00:23.920,0:00:25.526 Vậy chúng ta hãy bắt đầu với... 0:00:25.526,0:00:27.360 (Tiếng cười) 0:00:28.320,0:00:29.966 JF: Chúng ta sắp bị hỏi khó rồi. 0:00:29.966,0:00:31.966 Lily Tomlin: Cho tôi một cốc nước. 0:00:31.966,0:00:33.176 Tôi khát khô cả họng. 0:00:33.180,0:00:35.040 (Tiếng cười) 0:00:41.000,0:00:43.220 JF: Cậu đang phí [br]thời gian của chúng ta đó. 0:00:43.640,0:00:45.536 Chúng ta có rất ít thời gian. 0:00:45.536,0:00:47.296 LT: Ngồi cạnh cô ta [br]cũng thấy kiệt quệ rồi. 0:00:47.320,0:00:50.090 (tiếng cười) 0:00:50.090,0:00:51.886 JF: Tớ có thể làm cậu kiệt quệ hơn cơ. 0:00:51.886,0:00:53.096 Mà thôi... xin lỗi nhé. 0:00:53.120,0:00:57.516 PM: Xin hỏi, cô tìm kiếm [br]điều gì ở một người bạn? 0:00:57.520,0:01:00.096 LT: Tôi tìm kiếm người tính tình vui vẻ, 0:01:00.120,0:01:03.096 mà táo bạo, 0:01:03.120,0:01:06.616 thẳng thắn, có khả năng phản biện, 0:01:06.616,0:01:11.486 sở hữu một đam mê dù bé nhỏ, 0:01:11.486,0:01:14.100 người lịch sự, yêu sự công bằng 0:01:14.100,0:01:16.250 và là người nghĩ tôi có giá trị. 0:01:16.250,0:01:18.316 (tiếng cười) 0:01:18.316,0:01:21.000 (tiếng vỗ tay) 0:01:22.760,0:01:24.796 JF: Thế này nhé, sáng nay tôi có nghĩ, 0:01:24.800,0:01:27.630 Không có mấy cô bạn thân[br]tôi thật không biết xoay sở thế nào 0:01:27.630,0:01:30.696 Ý tôi là, [br]"Vì có những người bạn mà tôi tồn tại." 0:01:30.696,0:01:31.926 LT: (Cười) 0:01:31.926,0:01:33.186 JF: Thật đấy mà. 0:01:33.186,0:01:35.399 Tôi tồn tại được chính vì [br]tôi có những cô bạn. Họ thật... 0:01:36.320,0:01:37.546 Cậu là một trong số họ. 0:01:37.550,0:01:39.342 Còn cậu tôi không ý kiến... Mà thôi, 0:01:39.346,0:01:40.496 (tiếng cười) 0:01:40.520,0:01:43.116 Cậu biết đó, họ giúp tôi [br]mạnh mẽ, thông minh hơn, 0:01:43.120,0:01:44.726 khiến tôi dũng cảm hơn. 0:01:44.726,0:01:49.536 Họ vỗ nhẹ vào vai tôi khi [br]tôi cần nhắc nhở hướng đi trong đời. 0:01:49.536,0:01:52.210 Và hầu hết họ trẻ hơn tôi nhiều, 0:01:52.210,0:01:54.916 Cậu biết không, ý tôi là thật là tốt...[br]LT: Cám ơn. 0:01:54.920,0:01:57.376 (Tiếng cười) 0:01:57.380,0:02:00.496 JF: Thật mà, tôi tính cả cậu vào rồi, [br]bởi vì thế này này. 0:02:00.496,0:02:03.650 Thật tốt khi có ai đó [br]đồng trang lứa để giao du học hỏi 0:02:03.650,0:02:05.606 khi chúng ta bắt đầu già đi. 0:02:05.606,0:02:07.896 LT: Tớ đang già đi đây thôi...[br]JF: Tớ sẽ về chầu ông bà trước. 0:02:07.920,0:02:10.616 LT: Không, tôi vui vì [br]có cậu cùng hưởng tuổi già. 0:02:10.639,0:02:12.696 (Tiếng cười) 0:02:12.720,0:02:14.216 JF: Tớ phải đi trước dẫn đường. 0:02:14.240,0:02:15.496 (Tiếng cười) 0:02:15.496,0:02:17.396 LT: Ồ, cậu đã làm được rồi. 0:02:17.400,0:02:18.736 PM: Vâng, khi ta dần già đời hơn, 0:02:18.740,0:02:21.636 đi qua những con đường đời khác nhau, 0:02:21.640,0:02:25.160 hai bạn đã làm gì để [br]giữ tình bạn thân thiết và sống mãi? 0:02:26.120,0:02:27.976 LT: Vâng, chúng tôi phải hy sinh... 0:02:27.976,0:02:30.040 JF: Cô ấy chẳng mấy khi mời tôi đến nhà. 0:02:30.040,0:02:32.606 LT: Tôi đang phải dùng mạng xã hội nhiều... 0:02:32.606,0:02:34.126 Cậu có im đi cho tôi nhờ... 0:02:34.126,0:02:36.410 (Tiếng cười) 0:02:36.410,0:02:39.486 LT: Và tôi lướt tìm trong emails, tin nhắn 0:02:39.486,0:02:40.706 những người bạn quen, 0:02:40.706,0:02:42.836 để tôi có thể [br]trả lời họ nhanh nhất có thể, 0:02:42.840,0:02:45.296 bởi vì tôi biết họ cần lời khuyên của tôi. 0:02:45.296,0:02:48.056 (Tiếng cười) 0:02:48.080,0:02:49.336 Họ cần sự hỗ trợ của tôi, 0:02:49.360,0:02:52.450 bởi vì hầu hết bạn tôi là nhà văn, [br]hoạt động nhân quyền, hay diễn viên, 0:02:52.450,0:02:53.806 và cậu là cả ba... 0:02:53.806,0:02:57.416 kèm một chuỗi dài cụm từ mô tả chức danh, 0:02:57.440,0:03:01.756 và tôi muốn giúp cậu nhanh nhất có thể, 0:03:01.760,0:03:03.846 Tôi muốn cậu biết rằng tôi luôn ở bên cậu. 0:03:03.846,0:03:05.156 JF: Cậu giúp bằng cách nhắn emoji hả? 0:03:05.160,0:03:07.076 LT: Ồ...[br]JF: Không ư? 0:03:07.080,0:03:09.556 LT: Ngượng quá.[br]JF: Tôi suýt nữa thì cảm động. 0:03:09.560,0:03:10.996 LT: Không, tôi nhắn bằng chữ... 0:03:11.000,0:03:15.806 những lời vui vẻ và chúc mừng, 0:03:15.806,0:03:17.486 và nỗi buồn. 0:03:17.486,0:03:18.946 JF: Bây giờ cậu nói luôn đi, [br]khỏi nhắn... 0:03:18.946,0:03:20.361 LT: Tôi đã nhắn cho cậu cả rồi. 0:03:20.361,0:03:21.926 (Tiếng cười) 0:03:21.926,0:03:23.126 JF: Đúng là người ngây thơ. 0:03:23.126,0:03:25.076 Câu biết không, khi đã có tuổi, 0:03:25.080,0:03:28.296 Tôi đã hiểu thêm [br]về sự quan trọng của tình bạn, 0:03:28.320,0:03:30.170 và vì thế, tôi thật sự nỗ lực 0:03:30.170,0:03:34.856 để liên lạc bạn bè, hẹn gặp nhau,[br]không để quên lãng nhau quá lâu. 0:03:34.856,0:03:36.076 Tôi đã đọc nhiều sách vở 0:03:36.080,0:03:38.046 vì thế, như Lily biết rất rõ, 0:03:38.046,0:03:40.096 sách nào tôi thích[br]tôi hay gửi cho bạn bè đọc. 0:03:40.100,0:03:41.960 LT: Khi chúng tôi biết[br]sẽ được đến đây, 0:03:41.960,0:03:44.916 cậu đã gửi tôi khá nhiều sách về[br]tình bạn nữ giới và nam giới, 0:03:44.920,0:03:48.476 và tôi cũng rất ngạc nhiên[br]khi thấy nhiều sách đến thế, 0:03:48.480,0:03:50.836 nhiều nghiên cứu gần đây đến thế... 0:03:50.840,0:03:53.366 JF: Và cậu biết ơn tớ chứ?[br]LT: Tôi đã rất biết ơn 0:03:53.366,0:03:57.640 (Tiếng cười) 0:03:58.400,0:03:59.550 PM: Và... 0:03:59.550,0:04:02.836 LT: Khoan đã, đó là[br]ví dụ quan trọng về việc 0:04:02.840,0:04:06.210 phụ nữ bị coi thường, [br]thiệt thòi như thế nào. 0:04:06.210,0:04:09.036 Có rất ít nghiên cứu[br]thực hiện trên chúng tôi 0:04:09.040,0:04:11.066 mặc dù chúng tôi nhiều lần tình nguyện. 0:04:11.066,0:04:12.316 JF: Đúng thế thật. 0:04:12.320,0:04:13.980 (Tiếng cười) 0:04:13.980,0:04:18.206 LT: Chuyện này thật sự thú vị và[br]các bạn cũng sẽ thấy hay cho xem. 0:04:18.206,0:04:20.916 Nguyên cứu của [br]trường Y Dược Harvard cho thấy 0:04:20.920,0:04:24.520 rằng những người phụ nữ người mà có[br]tình bạn nữ giới thân thiết 0:04:24.520,0:04:28.786 ít hình thành khiếm khuyết..., 0:04:28.786,0:04:30.946 khuyến khuyết cơ thể khi về già, 0:04:30.960,0:04:36.456 và họ thường sống [br]cuộc sống thú vị, nhiệt huyết hơn 0:04:36.460,0:04:37.696 JF: Và sống lâu hơn... 0:04:37.700,0:04:38.986 LT: Cuộc sống vui tươi hơn. 0:04:38.986,0:04:40.856 JF: Phụ nữ sống thọ [br]hơn nam giới 5 năm. 0:04:40.870,0:04:43.616 LT: Tôi nghĩ tôi sẵn sàng[br]đổi 5 năm đó lấy niềm vui. 0:04:43.616,0:04:45.640 (Tiếng cười) 0:04:46.720,0:04:48.976 LT: Nhưng phần quan trọng nhất là... 0:04:49.000,0:04:52.876 kết quả rất thú vị và chắc chắn, 0:04:52.880,0:04:55.376 những nhà nghiên cứu phát hiện rằng 0:04:55.376,0:05:00.546 việc không có bạn thân nữ là [br]bất lợi cho sức khỏe của bạn, 0:05:00.560,0:05:03.566 ngang với việc hút thuốc và thừa cân. 0:05:03.566,0:05:05.436 JF: Và còn vài thứ nữa... 0:05:05.440,0:05:06.876 LT: Tôi đã nói xong, cậu chen vào đi... 0:05:06.880,0:05:07.916 (Tiếng cười) 0:05:07.920,0:05:11.606 JF: Được rồi, hãy nghe phần của tôi,[br]bởi có một điều bổ sung. 0:05:11.606,0:05:13.806 Do là...[br]trong nhiều năm, nhiều thập kỷ... 0:05:13.806,0:05:18.076 họ chỉ nghiên cứu đàn ông [br]trong vấn đề stress, 0:05:18.076,0:05:22.570 chỉ mới gần đây mới có nghiên cứu về[br]vấn đề căng thẳng ở phụ nữ, 0:05:22.570,0:05:26.956 và nghiên cứu chỉ ra[br]rằng khi căng thẳng..., phụ nữ ấy, 0:05:26.960,0:05:30.196 cơ thể của chúng ta tràn ngập oxytocin, 0:05:30.200,0:05:33.716 chất cho ta một cảm giác tốt, [br]êm dịu, hóc-môn tiết giảm căng thẳng. 0:05:33.720,0:05:38.796 tăng lên khi chúng ta[br]ở bên những người bạn nữ của chúng ta. 0:05:38.800,0:05:42.206 Và tôi nghĩ rằng đó là một lý do[br]tại sao chúng ta sống lâu hơn. 0:05:42.206,0:05:44.816 Và tôi thấy tiếc cho nam giới[br]bởi vì họ không được thế. 0:05:44.840,0:05:49.076 Testosterone ở nam giới [br]làm giảm tác dụng của oxytocin. 0:05:49.086,0:05:52.306 LT: Ồ, khi cậu và tôi và Dolly [br]đóng phim "Chuyện công sở" ấy nhỉ... 0:05:52.320,0:05:53.556 JF: Ừ... 0:05:53.560,0:05:55.636 LT: Chúng ta đã cười rất nhiều, đúng thế, 0:05:55.640,0:05:58.330 chúng ta tìm thấy nhiều điểm chung[br]dù rất khác biệt. 0:05:58.330,0:06:00.105 Cô ấy thì như công chúa Hollywood. 0:06:00.105,0:06:02.206 Tôi như một đứa trẻ du côn từ Detroit, 0:06:02.206,0:06:06.916 Còn Dolly là con gái miền Nam,[br]một thị trấn nghèo ở Tennessee, 0:06:06.920,0:06:10.356 và chúng tôi nhận ra nhau như [br]những người phụ nữ đồng điệu, 0:06:10.360,0:06:11.606 gắn bó với nhau... 0:06:11.606,0:06:17.756 chúng tôi đã vui cười, hẳn nhờ vậy mà [br]được thêm ngót một thập kỷ vòng đời. 0:06:17.760,0:06:20.576 JF: Tôi nghĩ... chúng ta [br]chắc chắn đã chéo chân rất nhiều. 0:06:20.576,0:06:22.546 (Tiếng cười) 0:06:22.560,0:06:25.196 Cậu hiểu ý tôi mà. 0:06:25.196,0:06:27.376 LT: Tôi nghĩ tất cả [br]chúng tôi đều hiểu ý cậu. 0:06:27.400,0:06:29.416 (Tiếng cười) 0:06:29.440,0:06:32.136 PM: Các bạn thêm vài thập kỷ [br]vào cuộc sống của chúng tôi rồi đấy. 0:06:32.140,0:06:37.096 Trong số sách Jane đã[br]gửi cho chúng tôi để về tình bạn nữ giới 0:06:37.120,0:06:40.976 có sách của một người chúng ta ngưỡng mộ,[br]nữ tu Joan Chittister, 0:06:40.980,0:06:43.116 người mà đã nói về tình bạn nữ giới 0:06:43.120,0:06:47.376 rằng tình bạn nữ giới [br]không chỉ là một hành động xã hội, 0:06:47.400,0:06:49.296 chúng còn là một hoạt động tâm linh. 0:06:49.320,0:06:51.536 Bạn có thấy [br]tình bạn của các bạn là tâm linh? 0:06:51.560,0:06:53.970 Tình bạn có [br]làm cuộc sống bạn tâm linh hơn? 0:06:53.970,0:06:58.046 LT: Đúng là tâm linh đấy, [br]tôi hoàn toàn đồng ý. 0:06:58.046,0:07:01.126 Bởi vì... đặc biệt là [br]những người bạn thân đã lâu, 0:07:01.126,0:07:02.716 những người đó khi ở bên nhau... 0:07:02.720,0:07:05.806 tôi có thể thấy [br]tinh thần tâm linh trong họ, 0:07:05.806,0:07:08.720 sự dịu dàng, sự dễ bị tổn thương đó 0:07:10.440,0:07:14.636 Đấy thực sự là một loại tình yêu,[br]một yếu tố của tình yêu trong mối quan hệ. 0:07:14.640,0:07:18.296 Người này nhìn thấy sâu [br]bên trong tâm hồn người kia. 0:07:18.300,0:07:19.890 PM: Bạn có nghĩ vậy không, Jane? 0:07:19.890,0:07:21.360 LT: Tôi có một sức mạnh đặc biệt. 0:07:22.120,0:07:24.036 JF: Ồ, có rất nhiều loại bạn bè. 0:07:24.040,0:07:26.616 Bạn bè làm ăn,[br]và bạn bè tiệc tùng, 0:07:26.616,0:07:28.186 Tôi đã có rất nhiều bạn như vậy. 0:07:28.186,0:07:30.016 (Tiếng cười) 0:07:30.040,0:07:33.920 Nhưng tình bạn [br]sản xuất được oxytocin thì... 0:07:35.320,0:07:39.846 có cảm giác cao quý lắm,[br]bởi vì chúng rất gần gũi trái tim, đúng không? 0:07:39.846,0:07:42.240 Cậu biết đấy, mối quan hệ sâu sắc mà. [br]Với lại... 0:07:42.840,0:07:47.840 Tôi thấy tôi đã nhiều lần rơi nước mắt[br]bên bạn bè thân thiết của mình. 0:07:49.040,0:07:54.336 Không phải vì tôi buồn nhưng bởi vì[br]tôi cảm thấy xúc động vì họ. 0:07:54.340,0:07:57.110 LT: Và bởi vì cậu biết [br]một trong số họ sẽ sớm ra đi. 0:07:57.120,0:08:00.280 (Tiếng cười) 0:08:02.520,0:08:06.996 PM: À, một trong hai chúng tôi đây,[br]Lily, bạn đang nói về ai thế? 0:08:07.000,0:08:08.396 (Tiếng cười) 0:08:08.400,0:08:11.246 Và tôi luôn nghĩ, khi phụ nữ[br]nói về tình bạn, 0:08:11.246,0:08:14.506 cánh đàn ông có vẻ hơi hoang mang. 0:08:14.520,0:08:17.040 Vậy theo ý của bạn, điểm khác nhau giữa 0:08:17.040,0:08:20.050 tình bạn nam giới [br]và tình ban nữ giới là gì? 0:08:20.050,0:08:22.096 JF: Có nhiều điểm khác biệt, 0:08:22.096,0:08:25.036 và tôi nghĩ ta phải[br]thông cảm cho nam giới nhiều hơn... 0:08:25.040,0:08:26.766 (Tiếng cười) 0:08:26.766,0:08:30.480 rằng họ không có những gì chúng ta có. 0:08:31.040,0:08:33.606 Nên có thể đó là lý do họ chết sớm hơn. 0:08:33.606,0:08:35.155 (Tiếng cười) 0:08:35.159,0:08:37.876 Tôi thông cảm cho nam giới lắm chứ, 0:08:37.880,0:08:41.516 bởi vì phụ nữ, nói thật, chúng tôi... 0:08:41.520,0:08:47.136 tình bạn thân thiết giữa phụ nữ[br]thì hoàn toàn cởi mở và thấu hiểu sâu sắc. 0:08:47.160,0:08:49.110 Rất là sáng rõ minh bạch. 0:08:49.760,0:08:54.096 Chúng tôi sẳng sàng chịu tổn thương,[br]điều mà nam giới thường không làm. 0:08:54.096,0:08:57.640 Biết bao nhiều lần bạn hỏi bạn mình:[br]"Tôi đang làm tốt phải không ?" 0:08:57.640,0:08:59.930 "Tôi đã thực sự làm hỏng chuyện ư?" 0:08:59.930,0:09:01.366 PM: Cậu đang làm rất tốt. 0:09:01.366,0:09:02.456 (Tiếng cười) 0:09:02.480,0:09:05.666 JF: Chúng tôi cũng [br]hỏi những câu hỏi kiểu như vậy 0:09:05.666,0:09:06.856 với những người bạn nữ, 0:09:06.870,0:09:08.926 còn nam giới thì không. 0:09:08.926,0:09:12.810 Cậu biết đó, mọi người mô tả [br]mối quan hệ của phụ nữ là mặt đối mặt 0:09:12.810,0:09:15.886 trong khi tình bạn của nam giới [br]thường là sát cánh bên nhau hơn. 0:09:15.886,0:09:19.616 LT: Ý tôi là thường thường nam giới[br]không muốn để lộ cảm xúc của họ, 0:09:19.620,0:09:21.356 họ muốn chôn cảm xúc xuống sâu hơn. 0:09:21.360,0:09:24.376 Ý tôi là, đó là cách cư xử [br]thông thường của nam giới. 0:09:24.380,0:09:28.976 Họ thường đi với nhau đến[br]những chốn riêng, xem đá bóng, chơi gôn, 0:09:28.976,0:09:33.576 nói chuyện thể thao,[br]săn bắn, xe cô hoặc quan hệ tình dục. 0:09:33.580,0:09:36.876 Ý tôi là, đó là loại hành vi nam tính. 0:09:36.880,0:09:39.170 JF: Ý cậu là...?[br]LT: Họ nói chuyện về tình dục. 0:09:39.170,0:09:40.926 Ý tôi họ có thể quan hệ tình dục 0:09:40.926,0:09:43.316 nếu họ có thể dắt [br]được ai đó đến chốn riêng nọ... 0:09:43.320,0:09:45.080 (Tiếng cười) 0:09:46.360,0:09:49.596 JF: Bạn biết không, mặc dù,[br]điều mà tôi thấy rất thú vị... 0:09:49.600,0:09:54.196 mãi đến gần đây[br]các nhà nguyên cứu mới để ý rằng... 0:09:54.200,0:09:57.966 nam giới khi mới sinh ra cũng[br]có mối quan tâm như nữ giới. 0:09:57.966,0:10:01.606 Nếu bạn nhìn vào phim quay[br]những bé trai và bé gái sơ sinh 0:10:01.606,0:10:03.716 bạn sẽ thấy bé trai cũng giống bé gái, 0:10:03.720,0:10:06.056 nhìn sâu vào mắt mẹ chúng, 0:10:06.080,0:10:10.286 bạn biết đó, mong muốn [br]có mối trao đổi tình thân với mẹ. 0:10:10.286,0:10:15.576 Khi người mẹ nhìn đi nơi khác,[br]đứa trẻ sẽ tỏ ra khổ sở, 0:10:15.600,0:10:16.876 thậm chí đứa bé trai sẽ khóc. 0:10:16.880,0:10:18.736 Chúng cần mối quan hệ. 0:10:18.760,0:10:22.736 Vì câu hỏi là tại sao,[br]khi chúng lớn lên, điều đó lại thay đổi? 0:10:22.760,0:10:25.096 Và câu trả lời là văn hóa gia trưởng 0:10:25.120,0:10:28.136 chỉ dạy các cậu bé và bạn nam trẻ 0:10:28.136,0:10:33.396 rằng cần một mối quan hệ [br]cảm xúc với một người khác là nữ tính, 0:10:33.400,0:10:39.056 rằng một người đàn ông đích thực không [br]hỏi đường hoặc tỏ ra đòi hỏi, 0:10:39.060,0:10:41.406 họ không đến bác sĩ nếu thấy không khoẻ. 0:10:41.406,0:10:42.976 Họ không yêu cầu sự giúp đỡ. 0:10:42.990,0:10:44.716 Có một trích đoạn tôi thật sự thích, 0:10:44.716,0:10:49.456 "Đàn ông sợ trở thành 'chúng tôi' sẽ [br]xóa 'cái tôi' của anh ta." 0:10:49.460,0:10:51.236 Bạn biết đấy, [br]cảm giác về bản thân. 0:10:51.236,0:10:55.716 Trong khi đó cảm giác của phụ nữ [br]về bản thân luôn ở dạng mềm xốp. 0:10:55.716,0:10:59.556 Nhưng cái tính "chúng ta" đó [br]lại là ân huệ của chúng ta, 0:10:59.560,0:11:02.036 nó làm cho chúng ta mạnh mẽ hơn, 0:11:02.040,0:11:03.796 cho chúng ta [br]tâm trạng tốt hơn nam giới, 0:11:03.800,0:11:05.848 chúng ta không phải chứng tỏ sự nam tính. 0:11:06.440,0:11:07.686 LT: Và, à... 0:11:07.686,0:11:09.356 JF: Đó là câu nói của Gloria Steinem. 0:11:09.360,0:11:11.110 Chúng ta có thể thể hiện [br]tính nhân văn... 0:11:11.110,0:11:12.760 LT: Tôi biết Gloria Steinem là ai mà. 0:11:12.760,0:11:15.237 JF: Tôi biết bạn biết, nhưng tôi nghĩ...[br](Tiếng cười) 0:11:17.320,0:11:19.206 Tôi nghĩ đó là [br]một trích dẫn hay. 0:11:19.206,0:11:23.486 Chúng ta không tốt hơn nam giới, [br]chúng ta chỉ không phải chứng tỏ nam tính. 0:11:23.486,0:11:24.856 Đó là điểm quan trọng. 0:11:24.860,0:11:28.170 LT: Chỉ có điều nam giới [br]bị giáo dục văn hoá đó nhiều quá 0:11:28.170,0:11:30.640 nên thuận theo xã hội gia trưởng dễ dàng. 0:11:30.640,0:11:33.570 Và chúng ta cần thay đổi tình trạng này. 0:11:33.570,0:11:37.776 JF: Tình bạn nữ giới thì giống một[br]nguồn năng lượng có thể tái tạo. 0:11:37.780,0:11:40.276 LT: Chà, đó chính là [br]điều thú vị về chủ đề này. 0:11:40.280,0:11:41.836 Đó là bởi tình bạn của chúng tôi... 0:11:41.840,0:11:46.476 tình bạn nữ giới[br]chỉ cách tình chị em một bước nhảy, 0:11:46.480,0:11:49.870 và tình chị em có thể [br]là sức mạnh rất lớn, 0:11:49.870,0:11:51.376 để tặng cho thế giới... 0:11:51.376,0:11:53.196 biến thế giới thành [br]điều nó xứng đáng, 0:11:53.206,0:11:56.120 những điều mà con người rất cần. 0:11:56.840,0:11:58.676 PM: Đó là lý do chúng ta [br]bàn về điều này, 0:11:58.680,0:12:00.406 bởi vì tình bạn nữ giới, 0:12:00.406,0:12:01.646 như cậu đã nói đấy Jane, 0:12:01.646,0:12:03.006 là nguồn năng lượng tự tái tạo 0:12:03.006,0:12:05.240 Vậy chúng ta nên [br]sử dụng năng lượng đó như thế nào? 0:12:05.540,0:12:09.166 JF: Phụ nữ là thành phần nhân khẩu học [br]phát triển nhanh nhất trên thế giới, 0:12:09.166,0:12:10.406 nhất là phụ nữ lớn tuổi. 0:12:10.406,0:12:14.476 Và nếu chúng ta khai thác năng lượng này,[br]chúng ta có thể thay đổi thế giới. 0:12:14.480,0:12:16.556 Và đoán xem? [br]Chúng ta phải thay đổi thế giới. 0:12:16.556,0:12:18.160 (Tiếng vỗ tay) 0:12:18.160,0:12:19.596 Và chúng ta cần thực hiện sớm. 0:12:19.596,0:12:22.056 Một trong những điều [br]mà chúng ta cần làm... 0:12:22.056,0:12:23.626 với tư cách phụ nữ... 0:12:23.626,0:12:26.696 đó là chúng ta đặt ra[br]tiêu chuẩn tiêu dùng. 0:12:26.700,0:12:29.156 Chúng ta cần tiêu thụ ít hơn. 0:12:29.160,0:12:32.156 Những người trong thế giới phương Tây[br]cần tiêu thụ ít hơn. 0:12:32.160,0:12:35.376 Khi mua sắm, chúng ta cần [br]mua đồ dùng sản xuất trong nước, 0:12:35.400,0:12:38.526 khi mua thực phẩm, cần mua thực [br]phẩm đượcnuôi trồng ở địa phương. 0:12:38.526,0:12:41.766 Chúng ta là những người[br]cần thoát ra khỏi cái bẫy tiêu dùng. 0:12:41.766,0:12:47.516 Chúng ta cần phải [br]ngưng phụ thuộc vào nhiên liệu hóa dầu. 0:12:47.520,0:12:49.516 Còn những công ty nhiên liệu hóa dầu... 0:12:49.520,0:12:52.656 Exxons và dầu Sell và [br]những tập đoàn ô nhiễm đó... 0:12:52.660,0:12:53.916 họ hẳn sẽ... 0:12:53.920,0:12:57.806 sẽ nói cho chúng ta rằng chỉ có quay lại [br]thời đồ đá mới không dùng đến dầu khí. 0:12:57.806,0:13:00.676 Rồi nào là, các sản phẩm thay thế[br]chưa được hoàn thiện đâu, 0:13:00.680,0:13:02.010 điều đó không đúng. 0:13:02.010,0:13:04.116 Bây giờ đã có nhiều quốc gia trên thế giới 0:13:04.120,0:13:07.450 sống dựa vào nguồn năng lượng tái tạo[br]mà vẫn phát triển tốt. 0:13:07.450,0:13:11.610 Rồi họ nói với chúng ta rằng nếu [br]từ bỏ nhiên liệu hóa thạch, 0:13:11.610,0:13:13.796 chúng ta sẽ quay[br]về thời đồ đá, 0:13:13.806,0:13:17.986 thực ra là, nếu chúng ta bắt đầu[br]sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, 0:13:18.000,0:13:20.166 và ngưng khoan dầu ở Bắc cực[br]và ngưng khoan... 0:13:20.190,0:13:21.386 LT: Ôi trời. 0:13:21.386,0:13:23.506 JF: Và ngưng khoan[br]vào nền cát ở Alberta 0:13:23.520,0:13:24.736 Đúng vậy. 0:13:24.740,0:13:26.030 Thế thì sẽ... 0:13:26.040,0:13:29.436 nền dân chủ được cải thiện,[br]có thêm việc làm và đời sống nâng cao 0:13:29.440,0:13:31.696 và chính phụ nữ sẽ là nhà tiên phong. 0:13:31.696,0:13:36.056 LT: Có lẽ chúng ta sẽ tạo đà khởi xướng[br]một làn sóng phong trào nữ giới thứ ba 0:13:36.080,0:13:38.656 bắt tay với các hội phụ nữ khắp thế giới, 0:13:38.680,0:13:41.856 với những người chúng ta chưa gặp mặt,[br]và có thể sẽ không bao giờ gặp, 0:13:41.880,0:13:44.376 nhưng chúng ta cùng chung chí hướng, 0:13:44.400,0:13:45.616 bởi vì... 0:13:45.640,0:13:46.840 Aristotle đã nói... 0:13:47.920,0:13:49.136 hầu hết mọi người... 0:13:49.160,0:13:52.056 sẽ chết mà không có được [br]tình bạn nam giới. 0:13:52.080,0:13:55.336 Và từ chức năng ở đây là "nam giới". 0:13:55.360,0:13:58.290 Bởi vì họ nghĩ rằng tình bạn là[br]từ những người ngang vai vế 0:13:58.290,0:14:00.536 và phụ nữ thì không được [br]coi là ngang hàng với nam giới... 0:14:00.560,0:14:03.016 JF: Người Hy Lạp cho rằng [br]chúng ta không có tâm hồn à. 0:14:03.040,0:14:06.926 LT: Chính xác. [br]Chứng tỏ Aristotle cũng có lúc thiển cận. 0:14:06.926,0:14:08.600 (Tiếng cười) 0:14:09.520,0:14:11.416 Đợi đã, không, đây là phần hay nhất. 0:14:11.440,0:14:15.056 Bạn biết đó,[br]nam giới thời nay cần phụ nữ. 0:14:15.080,0:14:17.216 Hành tinh này cần phụ nữ. 0:14:17.240,0:14:19.680 Hiến pháp Hoa kỳ cần phụ nữ. 0:14:19.680,0:14:22.526 Chúng ta thậm chí [br]không có trong Hiến pháp. 0:14:22.526,0:14:24.976 JF: Bạn đang nói về [br]Bản Tuyên ngôn Nhân quyền đấy. 0:14:25.000,0:14:26.158 LT: Đúng vậy. 0:14:26.182,0:14:30.080 Quan toà Ginsberg có nói... 0:14:31.920,0:14:35.706 mỗi hiến pháp được viết từ sau[br]cuối chiến tranh thế giới thứ 2 0:14:35.706,0:14:40.516 luôn bao gồm một điều khoản khẳng định[br]công dân nữ có tầm vóc tương đương với nam 0:14:40.520,0:14:42.216 nhưng chúng ta thì không. 0:14:42.240,0:14:44.136 Vậy nó sẽ là một nơi tốt để bắt đầu. 0:14:44.160,0:14:46.210 đầu nhẹ nhàng thế thôi... 0:14:46.210,0:14:47.456 JF: Đúng thế. 0:14:47.460,0:14:48.680 (Tiếng vỗ tay) 0:14:50.200,0:14:52.856 Bình đẳng giới[br]như một cơn thủy triều, 0:14:52.880,0:14:54.810 nó sẽ nâng tất cả con tàu, [br]không chỉ phụ nữ 0:14:54.810,0:14:57.370 PM: Chúng ta cần những hình mẫu mới,[br]những cách thức 0:14:57.370,0:14:58.866 để trở thành bạn bè tốt, 0:14:58.866,0:15:01.766 nghĩ về khả năng của chúng ta[br]theo nhiều cách sáng tạo, 0:15:01.766,0:15:03.006 với tư cách người tiêu dùng, 0:15:03.006,0:15:04.696 và công dân trên thế giới. 0:15:04.696,0:15:07.060 Đó là những điều làm cho Jane và Lily 0:15:07.060,0:15:09.876 trở thành [br]kiểu mẫu của tình bạn giữa các phụ nữ 0:15:09.880,0:15:11.536 trong một thời gian khá dài, 0:15:11.536,0:15:13.936 dù họ đôi khi cũng có bất đồng. 0:15:13.960,0:15:15.160 Cám ơn. 0:15:16.360,0:15:17.576 Cám ơn tất cả các bạn. 0:15:17.600,0:15:18.816 (Vỗ tay) 0:15:18.840,0:15:20.040 JF: Cám ơn. 0:15:23.560,0:15:24.776 LT: Cám ơn 0:15:24.800,0:15:26.000 JF: Cám ơn. 0:15:26.053,0:15:31.120 (Vỗ tay)