1
00:00:00,240 --> 00:00:03,760
Pat Mitchell: Tôi rất hay ngẫm nghĩ
về tình bạn nữ giới,

2
00:00:03,760 --> 00:00:06,086
và nhân thể, hai người phụ nữ

3
00:00:06,086 --> 00:00:07,476
tôi có vinh dự phỏng vấn đây

4
00:00:07,480 --> 00:00:10,390
cũng là bạn bè lâu năm của tôi.

5
00:00:10,390 --> 00:00:11,696
Jane Fonda : Vâng đúng vậy.

6
00:00:11,696 --> 00:00:15,170
PM: Một trong những điều
tôi đã đọc về tình bạn nữ giới

7
00:00:15,170 --> 00:00:16,836
là câu trích dẫn của Cervantes.

8
00:00:16,840 --> 00:00:20,210
"Bạn có thể nhận ra 
rất nhiều về một người"

9
00:00:20,210 --> 00:00:21,486
với "một người" ở đây là phụ nữ,

10
00:00:21,486 --> 00:00:23,916
"qua những mối quan hệ của cô ấy."

11
00:00:23,920 --> 00:00:25,526
Vậy chúng ta hãy bắt đầu với...

12
00:00:25,526 --> 00:00:27,360
(Tiếng cười)

13
00:00:28,320 --> 00:00:29,966
JF: Chúng ta sắp bị hỏi khó rồi.

14
00:00:29,966 --> 00:00:31,966
Lily Tomlin: Cho tôi một cốc nước.

15
00:00:31,966 --> 00:00:33,176
Tôi khát khô cả họng.

16
00:00:33,180 --> 00:00:35,040
(Tiếng cười)

17
00:00:41,000 --> 00:00:43,220
JF: Cậu đang phí 
thời gian của chúng ta đó.

18
00:00:43,640 --> 00:00:45,536
Chúng ta có rất ít thời gian.

19
00:00:45,536 --> 00:00:47,296
LT: Ngồi cạnh cô ta 
cũng thấy kiệt quệ rồi.

20
00:00:47,320 --> 00:00:50,090
(tiếng cười)

21
00:00:50,090 --> 00:00:51,886
JF: Tớ có thể làm cậu kiệt quệ hơn cơ.

22
00:00:51,886 --> 00:00:53,096
Mà thôi... xin lỗi nhé.

23
00:00:53,120 --> 00:00:57,516
PM: Xin hỏi, cô tìm kiếm 
điều gì ở một người bạn?

24
00:00:57,520 --> 00:01:00,096
LT: Tôi tìm kiếm người tính tình vui vẻ,

25
00:01:00,120 --> 00:01:03,096
mà táo bạo,

26
00:01:03,120 --> 00:01:06,616
thẳng thắn, có khả năng phản biện,

27
00:01:06,616 --> 00:01:11,486
sở hữu một đam mê dù bé nhỏ,

28
00:01:11,486 --> 00:01:14,100
người lịch sự, yêu sự công bằng

29
00:01:14,100 --> 00:01:16,250
và là người nghĩ tôi có giá trị.

30
00:01:16,250 --> 00:01:18,316
(tiếng cười)

31
00:01:18,316 --> 00:01:21,000
(tiếng vỗ tay)

32
00:01:22,760 --> 00:01:24,796
JF: Thế này nhé, sáng nay tôi có nghĩ,

33
00:01:24,800 --> 00:01:27,630
Không có mấy cô bạn thân
tôi thật không biết xoay sở thế nào

34
00:01:27,630 --> 00:01:30,696
Ý tôi là, 
"Vì có những người bạn mà tôi tồn tại."

35
00:01:30,696 --> 00:01:31,926
LT: (Cười)

36
00:01:31,926 --> 00:01:33,186
JF: Thật đấy mà.

37
00:01:33,186 --> 00:01:35,399
Tôi tồn tại được chính vì 
tôi có những cô bạn. Họ thật...

38
00:01:36,320 --> 00:01:37,546
Cậu là một trong số họ.

39
00:01:37,550 --> 00:01:39,342
Còn cậu tôi không ý kiến... Mà thôi,

40
00:01:39,346 --> 00:01:40,496
(tiếng cười)

41
00:01:40,520 --> 00:01:43,116
Cậu biết đó, họ giúp tôi 
mạnh mẽ, thông minh hơn,

42
00:01:43,120 --> 00:01:44,726
khiến tôi dũng cảm hơn.

43
00:01:44,726 --> 00:01:49,536
Họ vỗ nhẹ vào vai tôi khi 
tôi cần nhắc nhở hướng đi trong đời.

44
00:01:49,536 --> 00:01:52,210
Và hầu hết họ trẻ hơn tôi nhiều,

45
00:01:52,210 --> 00:01:54,916
Cậu biết không, ý tôi là thật là tốt...
LT: Cám ơn.

46
00:01:54,920 --> 00:01:57,376
(Tiếng cười)

47
00:01:57,380 --> 00:02:00,496
JF: Thật mà, tôi tính cả cậu vào rồi, 
bởi vì thế này này.

48
00:02:00,496 --> 00:02:03,650
Thật tốt khi có ai đó 
đồng trang lứa để giao du học hỏi

49
00:02:03,650 --> 00:02:05,606
khi chúng ta bắt đầu già đi.

50
00:02:05,606 --> 00:02:07,896
LT: Tớ đang già đi đây thôi...
JF: Tớ sẽ về chầu ông bà trước.

51
00:02:07,920 --> 00:02:10,616
LT: Không, tôi vui vì 
có cậu cùng hưởng tuổi già.

52
00:02:10,639 --> 00:02:12,696
(Tiếng cười)

53
00:02:12,720 --> 00:02:14,216
JF: Tớ phải đi trước dẫn đường.

54
00:02:14,240 --> 00:02:15,496
(Tiếng cười)

55
00:02:15,496 --> 00:02:17,396
LT: Ồ, cậu đã làm được rồi.

56
00:02:17,400 --> 00:02:18,736
PM: Vâng, khi ta dần già đời hơn,

57
00:02:18,740 --> 00:02:21,636
đi qua những con đường đời khác nhau,

58
00:02:21,640 --> 00:02:25,160
hai bạn đã làm gì để 
giữ tình bạn thân thiết và sống mãi?

59
00:02:26,120 --> 00:02:27,976
LT: Vâng, chúng tôi phải hy sinh...

60
00:02:27,976 --> 00:02:30,040
JF: Cô ấy chẳng mấy khi mời tôi đến nhà.

61
00:02:30,040 --> 00:02:32,606
LT: Tôi đang phải dùng mạng xã hội nhiều...

62
00:02:32,606 --> 00:02:34,126
Cậu có im đi cho tôi nhờ...

63
00:02:34,126 --> 00:02:36,410
(Tiếng cười)

64
00:02:36,410 --> 00:02:39,486
LT: Và tôi lướt tìm trong emails, tin nhắn

65
00:02:39,486 --> 00:02:40,706
những người bạn quen,

66
00:02:40,706 --> 00:02:42,836
để tôi có thể 
trả lời họ nhanh nhất có thể,

67
00:02:42,840 --> 00:02:45,296
bởi vì tôi biết họ cần lời khuyên của tôi.

68
00:02:45,296 --> 00:02:48,056
(Tiếng cười)

69
00:02:48,080 --> 00:02:49,336
Họ cần sự hỗ trợ của tôi,

70
00:02:49,360 --> 00:02:52,450
bởi vì hầu hết bạn tôi là nhà văn, 
hoạt động nhân quyền, hay diễn viên,

71
00:02:52,450 --> 00:02:53,806
và cậu là cả ba...

72
00:02:53,806 --> 00:02:57,416
kèm một chuỗi dài cụm từ mô tả chức danh,

73
00:02:57,440 --> 00:03:01,756
và tôi muốn giúp cậu nhanh nhất có thể,

74
00:03:01,760 --> 00:03:03,846
Tôi muốn cậu biết rằng tôi luôn ở bên cậu.

75
00:03:03,846 --> 00:03:05,156
JF: Cậu giúp bằng cách nhắn emoji hả?

76
00:03:05,160 --> 00:03:07,076
LT: Ồ...
JF: Không ư?

77
00:03:07,080 --> 00:03:09,556
LT: Ngượng quá.
JF: Tôi suýt nữa thì cảm động.

78
00:03:09,560 --> 00:03:10,996
LT: Không, tôi nhắn bằng chữ...

79
00:03:11,000 --> 00:03:15,806
những lời vui vẻ và chúc mừng,

80
00:03:15,806 --> 00:03:17,486
và nỗi buồn.

81
00:03:17,486 --> 00:03:18,946
JF: Bây giờ cậu nói luôn đi, 
khỏi nhắn...

82
00:03:18,946 --> 00:03:20,361
LT: Tôi đã nhắn cho cậu cả rồi.

83
00:03:20,361 --> 00:03:21,926
(Tiếng cười)

84
00:03:21,926 --> 00:03:23,126
JF: Đúng là người ngây thơ.

85
00:03:23,126 --> 00:03:25,076
Câu biết không, khi đã có tuổi,

86
00:03:25,080 --> 00:03:28,296
Tôi đã hiểu thêm 
về sự quan trọng của tình bạn,

87
00:03:28,320 --> 00:03:30,170
và vì thế, tôi thật sự nỗ lực

88
00:03:30,170 --> 00:03:34,856
để liên lạc bạn bè, hẹn gặp nhau,
không để quên lãng nhau quá lâu.

89
00:03:34,856 --> 00:03:36,076
Tôi đã đọc nhiều sách vở

90
00:03:36,080 --> 00:03:38,046
vì thế, như Lily biết rất rõ,

91
00:03:38,046 --> 00:03:40,096
sách nào tôi thích
tôi hay gửi cho bạn bè đọc.

92
00:03:40,100 --> 00:03:41,960
LT: Khi chúng tôi biết
sẽ được đến đây,

93
00:03:41,960 --> 00:03:44,916
cậu đã gửi tôi khá nhiều sách về
tình bạn nữ giới và nam giới,

94
00:03:44,920 --> 00:03:48,476
và tôi cũng rất ngạc nhiên
khi thấy nhiều sách đến thế,

95
00:03:48,480 --> 00:03:50,836
nhiều nghiên cứu gần đây đến thế...

96
00:03:50,840 --> 00:03:53,366
JF: Và cậu biết ơn tớ chứ?
LT: Tôi đã rất biết ơn

97
00:03:53,366 --> 00:03:57,640
(Tiếng cười)

98
00:03:58,400 --> 00:03:59,550
PM: Và...

99
00:03:59,550 --> 00:04:02,836
LT: Khoan đã, đó là
ví dụ quan trọng về việc

100
00:04:02,840 --> 00:04:06,210
phụ nữ bị coi thường, 
thiệt thòi như thế nào.

101
00:04:06,210 --> 00:04:09,036
Có rất ít nghiên cứu
thực hiện trên chúng tôi

102
00:04:09,040 --> 00:04:11,066
mặc dù chúng tôi nhiều lần tình nguyện.

103
00:04:11,066 --> 00:04:12,316
JF: Đúng thế thật.

104
00:04:12,320 --> 00:04:13,980
(Tiếng cười)

105
00:04:13,980 --> 00:04:18,206
LT: Chuyện này thật sự thú vị và
các bạn cũng sẽ thấy hay cho xem.

106
00:04:18,206 --> 00:04:20,916
Nguyên cứu của 
trường Y Dược Harvard cho thấy

107
00:04:20,920 --> 00:04:24,520
rằng những người phụ nữ người mà có
tình bạn nữ giới thân thiết

108
00:04:24,520 --> 00:04:28,786
ít hình thành khiếm khuyết...,

109
00:04:28,786 --> 00:04:30,946
khuyến khuyết cơ thể khi về già,

110
00:04:30,960 --> 00:04:36,456
và họ thường sống 
cuộc sống thú vị, nhiệt huyết hơn

111
00:04:36,460 --> 00:04:37,696
JF: Và sống lâu hơn...

112
00:04:37,700 --> 00:04:38,986
LT: Cuộc sống vui tươi hơn.

113
00:04:38,986 --> 00:04:40,856
JF: Phụ nữ sống thọ 
hơn nam giới 5 năm.

114
00:04:40,870 --> 00:04:43,616
LT: Tôi nghĩ tôi sẵn sàng
đổi 5 năm đó lấy niềm vui.

115
00:04:43,616 --> 00:04:45,640
(Tiếng cười)

116
00:04:46,720 --> 00:04:48,976
LT: Nhưng phần quan trọng nhất là...

117
00:04:49,000 --> 00:04:52,876
kết quả rất thú vị và chắc chắn,

118
00:04:52,880 --> 00:04:55,376
những nhà nghiên cứu phát hiện rằng

119
00:04:55,376 --> 00:05:00,546
việc không có bạn thân nữ là 
bất lợi cho sức khỏe của bạn,

120
00:05:00,560 --> 00:05:03,566
ngang với việc hút thuốc và thừa cân.

121
00:05:03,566 --> 00:05:05,436
JF: Và còn vài thứ nữa...

122
00:05:05,440 --> 00:05:06,876
LT: Tôi đã nói xong, cậu chen vào đi...

123
00:05:06,880 --> 00:05:07,916
(Tiếng cười)

124
00:05:07,920 --> 00:05:11,606
JF: Được rồi, hãy nghe phần của tôi,
bởi có một điều bổ sung.

125
00:05:11,606 --> 00:05:13,806
Do là...
trong nhiều năm, nhiều thập kỷ...

126
00:05:13,806 --> 00:05:18,076
họ chỉ nghiên cứu đàn ông 
trong vấn đề stress,

127
00:05:18,076 --> 00:05:22,570
chỉ mới gần đây mới có nghiên cứu về
vấn đề căng thẳng ở phụ nữ,

128
00:05:22,570 --> 00:05:26,956
và nghiên cứu chỉ ra
rằng khi căng thẳng..., phụ nữ ấy,

129
00:05:26,960 --> 00:05:30,196
cơ thể của chúng ta tràn ngập oxytocin,

130
00:05:30,200 --> 00:05:33,716
chất cho ta một cảm giác tốt, 
êm dịu, hóc-môn tiết giảm căng thẳng.

131
00:05:33,720 --> 00:05:38,796
tăng lên khi chúng ta
ở bên những người bạn nữ của chúng ta.

132
00:05:38,800 --> 00:05:42,206
Và tôi nghĩ rằng đó là một lý do
tại sao chúng ta sống lâu hơn.

133
00:05:42,206 --> 00:05:44,816
Và tôi thấy tiếc cho nam giới
bởi vì họ không được thế.

134
00:05:44,840 --> 00:05:49,076
Testosterone ở nam giới 
làm giảm tác dụng của oxytocin.

135
00:05:49,086 --> 00:05:52,306
LT: Ồ, khi cậu và tôi và Dolly 
đóng phim "Chuyện công sở" ấy nhỉ...

136
00:05:52,320 --> 00:05:53,556
JF: Ừ...

137
00:05:53,560 --> 00:05:55,636
LT: Chúng ta đã cười rất nhiều, đúng thế,

138
00:05:55,640 --> 00:05:58,330
chúng ta tìm thấy nhiều điểm chung
dù rất khác biệt.

139
00:05:58,330 --> 00:06:00,105
Cô ấy thì như công chúa Hollywood.

140
00:06:00,105 --> 00:06:02,206
Tôi như một đứa trẻ du côn từ Detroit,

141
00:06:02,206 --> 00:06:06,916
Còn Dolly là con gái miền Nam,
một thị trấn nghèo ở Tennessee,

142
00:06:06,920 --> 00:06:10,356
và chúng tôi nhận ra nhau như 
những người phụ nữ đồng điệu,

143
00:06:10,360 --> 00:06:11,606
gắn bó với nhau...

144
00:06:11,606 --> 00:06:17,756
chúng tôi đã vui cười, hẳn nhờ vậy mà 
được thêm ngót một thập kỷ vòng đời.

145
00:06:17,760 --> 00:06:20,576
JF: Tôi nghĩ... chúng ta 
chắc chắn đã chéo chân rất nhiều.

146
00:06:20,576 --> 00:06:22,546
(Tiếng cười)

147
00:06:22,560 --> 00:06:25,196
Cậu hiểu ý tôi mà.

148
00:06:25,196 --> 00:06:27,376
LT: Tôi nghĩ tất cả 
chúng tôi đều hiểu ý cậu.

149
00:06:27,400 --> 00:06:29,416
(Tiếng cười)

150
00:06:29,440 --> 00:06:32,136
PM: Các bạn thêm vài thập kỷ 
vào cuộc sống của chúng tôi rồi đấy.

151
00:06:32,140 --> 00:06:37,096
Trong số sách Jane đã
gửi cho chúng tôi để về tình bạn nữ giới

152
00:06:37,120 --> 00:06:40,976
có sách của một người chúng ta ngưỡng mộ,
nữ tu Joan Chittister,

153
00:06:40,980 --> 00:06:43,116
người mà đã nói về tình bạn nữ giới

154
00:06:43,120 --> 00:06:47,376
rằng tình bạn nữ giới 
không chỉ là một hành động xã hội,

155
00:06:47,400 --> 00:06:49,296
chúng còn là một hoạt động tâm linh.

156
00:06:49,320 --> 00:06:51,536
Bạn có thấy 
tình bạn của các bạn là tâm linh?

157
00:06:51,560 --> 00:06:53,970
Tình bạn có 
làm cuộc sống bạn tâm linh hơn?

158
00:06:53,970 --> 00:06:58,046
LT: Đúng là tâm linh đấy, 
tôi hoàn toàn đồng ý.

159
00:06:58,046 --> 00:07:01,126
Bởi vì... đặc biệt là 
những người bạn thân đã lâu,

160
00:07:01,126 --> 00:07:02,716
những người đó khi ở bên nhau...

161
00:07:02,720 --> 00:07:05,806
tôi có thể thấy 
tinh thần tâm linh trong họ,

162
00:07:05,806 --> 00:07:08,720
sự dịu dàng, sự dễ bị tổn thương đó

163
00:07:10,440 --> 00:07:14,636
Đấy thực sự là một loại tình yêu,
một yếu tố của tình yêu trong mối quan hệ.

164
00:07:14,640 --> 00:07:18,296
Người này nhìn thấy sâu 
bên trong tâm hồn người kia.

165
00:07:18,300 --> 00:07:19,890
PM: Bạn có nghĩ vậy không, Jane?

166
00:07:19,890 --> 00:07:21,360
LT: Tôi có một sức mạnh đặc biệt.

167
00:07:22,120 --> 00:07:24,036
JF: Ồ, có rất nhiều loại bạn bè.

168
00:07:24,040 --> 00:07:26,616
Bạn bè làm ăn,
và bạn bè tiệc tùng,

169
00:07:26,616 --> 00:07:28,186
Tôi đã có rất nhiều bạn như vậy.

170
00:07:28,186 --> 00:07:30,016
(Tiếng cười)

171
00:07:30,040 --> 00:07:33,920
Nhưng tình bạn 
sản xuất được oxytocin thì...

172
00:07:35,320 --> 00:07:39,846
có cảm giác cao quý lắm,
bởi vì chúng rất gần gũi trái tim, đúng không?

173
00:07:39,846 --> 00:07:42,240
Cậu biết đấy, mối quan hệ sâu sắc mà. 
Với lại...

174
00:07:42,840 --> 00:07:47,840
Tôi thấy tôi đã nhiều lần rơi nước mắt
bên bạn bè thân thiết của mình.

175
00:07:49,040 --> 00:07:54,336
Không phải vì tôi buồn nhưng bởi vì
tôi cảm thấy xúc động vì họ.

176
00:07:54,340 --> 00:07:57,110
LT: Và bởi vì cậu biết 
một trong số họ sẽ sớm ra đi.

177
00:07:57,120 --> 00:08:00,280
(Tiếng cười)

178
00:08:02,520 --> 00:08:06,996
PM: À, một trong hai chúng tôi đây,
Lily, bạn đang nói về ai thế?

179
00:08:07,000 --> 00:08:08,396
(Tiếng cười)

180
00:08:08,400 --> 00:08:11,246
Và tôi luôn nghĩ, khi phụ nữ
nói về tình bạn,

181
00:08:11,246 --> 00:08:14,506
cánh đàn ông có vẻ hơi hoang mang.

182
00:08:14,520 --> 00:08:17,040
Vậy theo ý của bạn, điểm khác nhau giữa

183
00:08:17,040 --> 00:08:20,050
tình bạn nam giới 
và tình ban nữ giới là gì?

184
00:08:20,050 --> 00:08:22,096
JF: Có nhiều điểm khác biệt,

185
00:08:22,096 --> 00:08:25,036
và tôi nghĩ ta phải
thông cảm cho nam giới nhiều hơn...

186
00:08:25,040 --> 00:08:26,766
(Tiếng cười)

187
00:08:26,766 --> 00:08:30,480
rằng họ không có những gì chúng ta có.

188
00:08:31,040 --> 00:08:33,606
Nên có thể đó là lý do họ chết sớm hơn.

189
00:08:33,606 --> 00:08:35,155
(Tiếng cười)

190
00:08:35,159 --> 00:08:37,876
Tôi thông cảm cho nam giới lắm chứ,

191
00:08:37,880 --> 00:08:41,516
bởi vì phụ nữ, nói thật, chúng tôi...

192
00:08:41,520 --> 00:08:47,136
tình bạn thân thiết giữa phụ nữ
thì hoàn toàn cởi mở và thấu hiểu sâu sắc.

193
00:08:47,160 --> 00:08:49,110
Rất là sáng rõ minh bạch.

194
00:08:49,760 --> 00:08:54,096
Chúng tôi sẳng sàng chịu tổn thương,
điều mà nam giới thường không làm.

195
00:08:54,096 --> 00:08:57,640
Biết bao nhiều lần bạn hỏi bạn mình:
"Tôi đang làm tốt phải không ?"

196
00:08:57,640 --> 00:08:59,930
"Tôi đã thực sự làm hỏng chuyện ư?"

197
00:08:59,930 --> 00:09:01,366
PM: Cậu đang làm rất tốt.

198
00:09:01,366 --> 00:09:02,456
(Tiếng cười)

199
00:09:02,480 --> 00:09:05,666
JF: Chúng tôi cũng 
hỏi những câu hỏi kiểu như vậy

200
00:09:05,666 --> 00:09:06,856
với những người bạn nữ,

201
00:09:06,870 --> 00:09:08,926
còn nam giới thì không.

202
00:09:08,926 --> 00:09:12,810
Cậu biết đó, mọi người mô tả 
mối quan hệ của phụ nữ là mặt đối mặt

203
00:09:12,810 --> 00:09:15,886
trong khi tình bạn của nam giới 
thường là sát cánh bên nhau hơn.

204
00:09:15,886 --> 00:09:19,616
LT: Ý tôi là thường thường nam giới
không muốn để lộ cảm xúc của họ,

205
00:09:19,620 --> 00:09:21,356
họ muốn chôn cảm xúc xuống sâu hơn.

206
00:09:21,360 --> 00:09:24,376
Ý tôi là, đó là cách cư xử 
thông thường của nam giới.

207
00:09:24,380 --> 00:09:28,976
Họ thường đi với nhau đến
những chốn riêng, xem đá bóng, chơi gôn,

208
00:09:28,976 --> 00:09:33,576
nói chuyện thể thao,
săn bắn, xe cô hoặc quan hệ tình dục.

209
00:09:33,580 --> 00:09:36,876
Ý tôi là, đó là loại hành vi nam tính.

210
00:09:36,880 --> 00:09:39,170
JF: Ý cậu là...?
LT: Họ nói chuyện về tình dục.

211
00:09:39,170 --> 00:09:40,926
Ý tôi họ có thể quan hệ tình dục

212
00:09:40,926 --> 00:09:43,316
nếu họ có thể dắt 
được ai đó đến chốn riêng nọ...

213
00:09:43,320 --> 00:09:45,080
(Tiếng cười)

214
00:09:46,360 --> 00:09:49,596
JF: Bạn biết không, mặc dù,
điều mà tôi thấy rất thú vị...

215
00:09:49,600 --> 00:09:54,196
mãi đến gần đây
các nhà nguyên cứu mới để ý rằng...

216
00:09:54,200 --> 00:09:57,966
nam giới khi mới sinh ra cũng
có mối quan tâm như nữ giới.

217
00:09:57,966 --> 00:10:01,606
Nếu bạn nhìn vào phim quay
những bé trai và bé gái sơ sinh

218
00:10:01,606 --> 00:10:03,716
bạn sẽ thấy bé trai cũng giống bé gái,

219
00:10:03,720 --> 00:10:06,056
nhìn sâu vào mắt mẹ chúng,

220
00:10:06,080 --> 00:10:10,286
bạn biết đó, mong muốn 
có mối trao đổi tình thân với mẹ.

221
00:10:10,286 --> 00:10:15,576
Khi người mẹ nhìn đi nơi khác,
đứa trẻ sẽ tỏ ra khổ sở,

222
00:10:15,600 --> 00:10:16,876
thậm chí đứa bé trai sẽ khóc.

223
00:10:16,880 --> 00:10:18,736
Chúng cần mối quan hệ.

224
00:10:18,760 --> 00:10:22,736
Vì câu hỏi là tại sao,
khi chúng lớn lên, điều đó lại thay đổi?

225
00:10:22,760 --> 00:10:25,096
Và câu trả lời là văn hóa gia trưởng

226
00:10:25,120 --> 00:10:28,136
chỉ dạy các cậu bé và bạn nam trẻ

227
00:10:28,136 --> 00:10:33,396
rằng cần một mối quan hệ 
cảm xúc với một người khác là nữ tính,

228
00:10:33,400 --> 00:10:39,056
rằng một người đàn ông đích thực không 
hỏi đường hoặc tỏ ra đòi hỏi,

229
00:10:39,060 --> 00:10:41,406
họ không đến bác sĩ nếu thấy không khoẻ.

230
00:10:41,406 --> 00:10:42,976
Họ không yêu cầu sự giúp đỡ.

231
00:10:42,990 --> 00:10:44,716
Có một trích đoạn tôi thật sự thích,

232
00:10:44,716 --> 00:10:49,456
"Đàn ông sợ trở thành 'chúng tôi' sẽ 
xóa 'cái tôi' của anh ta."

233
00:10:49,460 --> 00:10:51,236
Bạn biết đấy, 
cảm giác về bản thân.

234
00:10:51,236 --> 00:10:55,716
Trong khi đó cảm giác của phụ nữ 
về bản thân luôn ở dạng mềm xốp.

235
00:10:55,716 --> 00:10:59,556
Nhưng cái tính "chúng ta" đó 
lại là ân huệ của chúng ta,

236
00:10:59,560 --> 00:11:02,036
nó làm cho chúng ta mạnh mẽ hơn,

237
00:11:02,040 --> 00:11:03,796
cho chúng ta 
tâm trạng tốt hơn nam giới,

238
00:11:03,800 --> 00:11:05,848
chúng ta không phải chứng tỏ sự nam tính.

239
00:11:06,440 --> 00:11:07,686
LT: Và, à...

240
00:11:07,686 --> 00:11:09,356
JF: Đó là câu nói của Gloria Steinem.

241
00:11:09,360 --> 00:11:11,110
Chúng ta có thể thể hiện 
tính nhân văn...

242
00:11:11,110 --> 00:11:12,760
LT: Tôi biết Gloria Steinem là ai mà.

243
00:11:12,760 --> 00:11:15,237
JF: Tôi biết bạn biết, nhưng tôi nghĩ...
(Tiếng cười)

244
00:11:17,320 --> 00:11:19,206
Tôi nghĩ đó là 
một trích dẫn hay.

245
00:11:19,206 --> 00:11:23,486
Chúng ta không tốt hơn nam giới, 
chúng ta chỉ không phải chứng tỏ nam tính.

246
00:11:23,486 --> 00:11:24,856
Đó là điểm quan trọng.

247
00:11:24,860 --> 00:11:28,170
LT: Chỉ có điều nam giới 
bị giáo dục văn hoá đó nhiều quá

248
00:11:28,170 --> 00:11:30,640
nên thuận theo xã hội gia trưởng dễ dàng.

249
00:11:30,640 --> 00:11:33,570
Và chúng ta cần thay đổi tình trạng này.

250
00:11:33,570 --> 00:11:37,776
JF: Tình bạn nữ giới thì giống một
nguồn năng lượng có thể tái tạo.

251
00:11:37,780 --> 00:11:40,276
LT: Chà, đó chính là 
điều thú vị về chủ đề này.

252
00:11:40,280 --> 00:11:41,836
Đó là bởi tình bạn của chúng tôi...

253
00:11:41,840 --> 00:11:46,476
tình bạn nữ giới
chỉ cách tình chị em một bước nhảy,

254
00:11:46,480 --> 00:11:49,870
và tình chị em có thể 
là sức mạnh rất lớn,

255
00:11:49,870 --> 00:11:51,376
để tặng cho thế giới...

256
00:11:51,376 --> 00:11:53,196
biến thế giới thành 
điều nó xứng đáng,

257
00:11:53,206 --> 00:11:56,120
những điều mà con người rất cần.

258
00:11:56,840 --> 00:11:58,676
PM: Đó là lý do chúng ta 
bàn về điều này,

259
00:11:58,680 --> 00:12:00,406
bởi vì tình bạn nữ giới,

260
00:12:00,406 --> 00:12:01,646
như cậu đã nói đấy Jane,

261
00:12:01,646 --> 00:12:03,006
là nguồn năng lượng tự tái tạo

262
00:12:03,006 --> 00:12:05,240
Vậy chúng ta nên 
sử dụng năng lượng đó như thế nào?

263
00:12:05,540 --> 00:12:09,166
JF: Phụ nữ là thành phần nhân khẩu học 
phát triển nhanh nhất trên thế giới,

264
00:12:09,166 --> 00:12:10,406
nhất là phụ nữ lớn tuổi.

265
00:12:10,406 --> 00:12:14,476
Và nếu chúng ta khai thác năng lượng này,
chúng ta có thể thay đổi thế giới.

266
00:12:14,480 --> 00:12:16,556
Và đoán xem? 
Chúng ta phải thay đổi thế giới.

267
00:12:16,556 --> 00:12:18,160
(Tiếng vỗ tay)

268
00:12:18,160 --> 00:12:19,596
Và chúng ta cần thực hiện sớm.

269
00:12:19,596 --> 00:12:22,056
Một trong những điều 
mà chúng ta cần làm...

270
00:12:22,056 --> 00:12:23,626
với tư cách phụ nữ...

271
00:12:23,626 --> 00:12:26,696
đó là chúng ta đặt ra
tiêu chuẩn tiêu dùng.

272
00:12:26,700 --> 00:12:29,156
Chúng ta cần tiêu thụ ít hơn.

273
00:12:29,160 --> 00:12:32,156
Những người trong thế giới phương Tây
cần tiêu thụ ít hơn.

274
00:12:32,160 --> 00:12:35,376
Khi mua sắm, chúng ta cần 
mua đồ dùng sản xuất trong nước,

275
00:12:35,400 --> 00:12:38,526
khi mua thực phẩm, cần mua thực 
phẩm đượcnuôi trồng ở địa phương.

276
00:12:38,526 --> 00:12:41,766
Chúng ta là những người
cần thoát ra khỏi cái bẫy tiêu dùng.

277
00:12:41,766 --> 00:12:47,516
Chúng ta cần phải 
ngưng phụ thuộc vào nhiên liệu hóa dầu.

278
00:12:47,520 --> 00:12:49,516
Còn những công ty nhiên liệu hóa dầu...

279
00:12:49,520 --> 00:12:52,656
Exxons và dầu Sell và 
những tập đoàn ô nhiễm đó...

280
00:12:52,660 --> 00:12:53,916
họ hẳn sẽ...

281
00:12:53,920 --> 00:12:57,806
sẽ nói cho chúng ta rằng chỉ có quay lại 
thời đồ đá mới không dùng đến dầu khí.

282
00:12:57,806 --> 00:13:00,676
Rồi nào là, các sản phẩm thay thế
chưa được hoàn thiện đâu,

283
00:13:00,680 --> 00:13:02,010
điều đó không đúng.

284
00:13:02,010 --> 00:13:04,116
Bây giờ đã có nhiều quốc gia trên thế giới

285
00:13:04,120 --> 00:13:07,450
sống dựa vào nguồn năng lượng tái tạo
mà vẫn phát triển tốt.

286
00:13:07,450 --> 00:13:11,610
Rồi họ nói với chúng ta rằng nếu 
từ bỏ nhiên liệu hóa thạch,

287
00:13:11,610 --> 00:13:13,796
chúng ta sẽ quay
về thời đồ đá,

288
00:13:13,806 --> 00:13:17,986
thực ra là, nếu chúng ta bắt đầu
sử dụng nguồn năng lượng tái tạo,

289
00:13:18,000 --> 00:13:20,166
và ngưng khoan dầu ở Bắc cực
và ngưng khoan...

290
00:13:20,190 --> 00:13:21,386
LT: Ôi trời.

291
00:13:21,386 --> 00:13:23,506
JF: Và ngưng khoan
vào nền cát ở Alberta

292
00:13:23,520 --> 00:13:24,736
Đúng vậy.

293
00:13:24,740 --> 00:13:26,030
Thế thì sẽ...

294
00:13:26,040 --> 00:13:29,436
nền dân chủ được cải thiện,
có thêm việc làm và đời sống nâng cao

295
00:13:29,440 --> 00:13:31,696
và chính phụ nữ sẽ là nhà tiên phong.

296
00:13:31,696 --> 00:13:36,056
LT: Có lẽ chúng ta sẽ tạo đà khởi xướng
một làn sóng phong trào nữ giới thứ ba

297
00:13:36,080 --> 00:13:38,656
bắt tay với các hội phụ nữ khắp thế giới,

298
00:13:38,680 --> 00:13:41,856
với những người chúng ta chưa gặp mặt,
và có thể sẽ không bao giờ gặp,

299
00:13:41,880 --> 00:13:44,376
nhưng chúng ta cùng chung chí hướng,

300
00:13:44,400 --> 00:13:45,616
bởi vì...

301
00:13:45,640 --> 00:13:46,840
Aristotle đã nói...

302
00:13:47,920 --> 00:13:49,136
hầu hết mọi người...

303
00:13:49,160 --> 00:13:52,056
sẽ chết mà không có được 
tình bạn nam giới.

304
00:13:52,080 --> 00:13:55,336
Và từ chức năng ở đây là "nam giới".

305
00:13:55,360 --> 00:13:58,290
Bởi vì họ nghĩ rằng tình bạn là
từ những người ngang vai vế

306
00:13:58,290 --> 00:14:00,536
và phụ nữ thì không được 
coi là ngang hàng với nam giới...

307
00:14:00,560 --> 00:14:03,016
JF: Người Hy Lạp cho rằng 
chúng ta không có tâm hồn à.

308
00:14:03,040 --> 00:14:06,926
LT: Chính xác. 
Chứng tỏ Aristotle cũng có lúc thiển cận.

309
00:14:06,926 --> 00:14:08,600
(Tiếng cười)

310
00:14:09,520 --> 00:14:11,416
Đợi đã, không, đây là phần hay nhất.

311
00:14:11,440 --> 00:14:15,056
Bạn biết đó,
nam giới thời nay cần phụ nữ.

312
00:14:15,080 --> 00:14:17,216
Hành tinh này cần phụ nữ.

313
00:14:17,240 --> 00:14:19,680
Hiến pháp Hoa kỳ cần phụ nữ.

314
00:14:19,680 --> 00:14:22,526
Chúng ta thậm chí 
không có trong Hiến pháp.

315
00:14:22,526 --> 00:14:24,976
JF: Bạn đang nói về 
Bản Tuyên ngôn Nhân quyền đấy.

316
00:14:25,000 --> 00:14:26,158
LT: Đúng vậy.

317
00:14:26,182 --> 00:14:30,080
Quan toà Ginsberg có nói...

318
00:14:31,920 --> 00:14:35,706
mỗi hiến pháp được viết từ sau
cuối chiến tranh thế giới thứ 2

319
00:14:35,706 --> 00:14:40,516
luôn bao gồm một điều khoản khẳng định
công dân nữ có tầm vóc tương đương với nam

320
00:14:40,520 --> 00:14:42,216
nhưng chúng ta thì không.

321
00:14:42,240 --> 00:14:44,136
Vậy nó sẽ là một nơi tốt để bắt đầu.

322
00:14:44,160 --> 00:14:46,210
đầu nhẹ nhàng thế thôi...

323
00:14:46,210 --> 00:14:47,456
JF: Đúng thế.

324
00:14:47,460 --> 00:14:48,680
(Tiếng vỗ tay)

325
00:14:50,200 --> 00:14:52,856
Bình đẳng giới
như một cơn thủy triều,

326
00:14:52,880 --> 00:14:54,810
nó sẽ nâng tất cả con tàu, 
không chỉ phụ nữ

327
00:14:54,810 --> 00:14:57,370
PM: Chúng ta cần những hình mẫu mới,
những cách thức

328
00:14:57,370 --> 00:14:58,866
để trở thành bạn bè tốt,

329
00:14:58,866 --> 00:15:01,766
nghĩ về khả năng của chúng ta
theo nhiều cách sáng tạo,

330
00:15:01,766 --> 00:15:03,006
với tư cách người tiêu dùng,

331
00:15:03,006 --> 00:15:04,696
và công dân trên thế giới.

332
00:15:04,696 --> 00:15:07,060
Đó là những điều làm cho Jane và Lily

333
00:15:07,060 --> 00:15:09,876
trở thành 
kiểu mẫu của tình bạn giữa các phụ nữ

334
00:15:09,880 --> 00:15:11,536
trong một thời gian khá dài,

335
00:15:11,536 --> 00:15:13,936
dù họ đôi khi cũng có bất đồng.

336
00:15:13,960 --> 00:15:15,160
Cám ơn.

337
00:15:16,360 --> 00:15:17,576
Cám ơn tất cả các bạn.

338
00:15:17,600 --> 00:15:18,816
(Vỗ tay)

339
00:15:18,840 --> 00:15:20,040
JF: Cám ơn.

340
00:15:23,560 --> 00:15:24,776
LT: Cám ơn

341
00:15:24,800 --> 00:15:26,000
JF: Cám ơn.

342
00:15:26,053 --> 00:15:31,120
(Vỗ tay)