0:00:00.000,0:00:03.412
ဒီနေ့ ကျွန်ုပ်တို့ဆီမှာ နည်းနည်း[br]ခြားနားတာလေးတစ်ခု ရှိတယ်။

0:00:03.412,0:00:07.412
Dr. Jane Goodall က သင့်ကို[br]ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ် ပြောပြတော့မှာပါ။

0:00:07.418,0:00:09.308
ဒီလှုပ်ရှားပုံရိပ်ပြီးတဲ့အခါ အခမဲ့

0:00:09.308,0:00:12.378
ကလေးစာအုပ် ရယူပုံကို သိရှိဖို့ [br]ဆက်လက်ရှိနေပေးပါ။

0:00:13.308,0:00:15.038
အဆင်သင့်ဖြစ်ပြီနော်။

0:00:15.038,0:00:16.257
စလိုက်ရအောင်။

0:00:20.425,0:00:23.205
တီးတိုးသံတစ်သံအဖြစ် စတင်တယ်၊

0:00:23.205,0:00:25.352
လေထုထဲက စကားတစ်လုံးတစ်လုံးပါ။

0:00:25.352,0:00:29.182
အသေအချာ မကြားနိုင်ပေမဲ့[br]အဲဒီမှာ ရှိနေတာ မင်း သိတယ်။

0:00:30.452,0:00:32.562
နေရောင်ခြည်လို[br]သိမ်မွေ့တယ်၊

0:00:32.562,0:00:34.362
ဇွဲနပဲကြီးသလို[br]ကျန်မာသန်စွမ်းတယ်။

0:00:34.362,0:00:38.102
နှလုံးသားဆီ ၎င်းရဲ့ လမ်းကြောင်းထဲမှာ[br]မပျံ့နှံ့ဘဲ မနေနိုင်ပါ။

0:00:39.292,0:00:42.872
သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ်ဆောင်တာတွေ၊[br]သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ်အလုပ်တွေ၊

0:00:42.872,0:00:44.922
သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ် မျက်နှာဖုံးတွေကနေ

0:00:44.922,0:00:47.064
လူတွေ မော့ကြည့်ကြတယ်။

0:00:47.972,0:00:50.332
ဒီတီးတိုးသံက ဘယ်ဆီကို[br]ခေါ်သွားနိုင်လဲဆိုတာ

0:00:50.332,0:00:51.972
သူတို့ ကြားတယ် (သို့) ခံစားရပြီး

0:00:51.972,0:00:54.352
ဒါက ဘာကိုဆိုလိုနိုင်လဲဆိုတာကို[br]မျက်လုံး အပြူးသားနဲ့

0:00:54.352,0:00:57.352
သူတို့ ကြည့်ကြတယ်။

0:00:57.352,0:01:01.623
ဒါကို သူတို့ မြင်နိုင်ပြီဆိုတာနဲ့[br]ဒီချိုမြိန်တဲ့တေးက

0:01:01.623,0:01:04.253
ပြုစားလိုက်တဲ့[br]မန္တန်ကို ခုခံဖို့

0:01:04.253,0:01:06.413
အခွင့်အလမ်းတစ်ခု[br]သူတို့မှာ မရှိခဲ့ဘူး။

0:01:08.383,0:01:11.533
ဒါပေမဲ့ သူတို့ အခိုင်အမာဆိုထားတဲ့ [br]မြေပြင်ပေါ်မှာ သူတို့မျက်လုံးတွေ

0:01:11.533,0:01:13.073
ပင့်လိုက်တဲ့အခိုက်မှာ

0:01:13.073,0:01:17.453
မြင်မြင်ချင်း သူတို့ဆီ ယူဆောင်လာခဲ့တဲ့ [br]ခံစားမှုက နာကျင်မှုပါ။

0:01:17.453,0:01:19.393
နောက်ဆုံးမှာ [br]သူတို့ မြင်လိုက်တာကြောင့်

0:01:19.393,0:01:21.613
အိပ်မက်တစ်ခုကနေ [br]နိုးထလိုက်သည့်အလား

0:01:22.983,0:01:26.513
သူတို့ဟာ မြေပြင်နဲ့ ပင်လယ်မှာ[br]အထီးကျန်လုနီးပါး ဖြစ်ခဲ့တယ်။

0:01:29.598,0:01:31.858
အကြောင်းက သစ်ပင်တွေက[br]မရှိသလောက် ဖြစ်ကုန်ပြီ၊

0:01:31.858,0:01:34.208
ပျားတွေလည်း [br]မရှိသလောက် ဖြစ်ကုန်ပြီ၊

0:01:34.208,0:01:36.858
ပင်လယ်တွေနားက အခွံတွေထဲက[br]သတ္တဝါတွေလည်း

0:01:36.858,0:01:38.428
မရှိသလောက် ဖြစ်ကုန်လို့ပါ။

0:01:38.428,0:01:41.948
သူတို့ရဲ့ကမ္ဘာမြေသစ်ကို တွေ့စဉ်မှာ[br]လူတွေ စိတ်မကောင်းဖြစ်ကြပေမဲ့

0:01:41.948,0:01:44.268
ပြန်လည်မွေးဖွားမှုအတွက်[br]အားပြင်းတဲ့ အခွင့်အလမ်း

0:01:44.268,0:01:47.338
တစ်ခု ဆိုတာ သူတို့ သိခဲ့တယ်။

0:01:49.491,0:01:53.001
မြေပြင်အသစ်ကို ခွဲရင်း[br]သစ်စေ့တွေ ဖြန့်ခင်းရင်း

0:01:53.001,0:01:56.921
မင်းရဲ့ လက်တွေနဲ့ မင်းရဲ​့နဖူးမှာ[br]မြေသားနံ့ ရှိလာတယ်

0:01:56.921,0:02:01.221
ပူဆွေးမှုအတွက် အချိန်မရှိ[br]မနက်ဖြန်ကို တို့တွေ တည်ဆောက်နေတယ်။

0:02:01.221,0:02:05.271
တိုးလာနေတဲ့ အရာတွေရဲ့ အသံက[br]အခု ငါတို့ကို ဝန်းရံထားတယ်။

0:02:07.469,0:02:11.469
တောရိုင်း ဖြစ်ထွန်းပြီး[br]နက်ရှိုင်းတဲ့သစ်တွေ ပေါက်လာတာနဲ့

0:02:11.469,0:02:14.120
အနာဂတ်က သင့်ကို လာတွေ့ပြီ[br]ဆိုတဲ့ သဘောဟာ

0:02:14.120,0:02:15.800
ကြီးထွားလာတယ်။

0:02:15.800,0:02:18.110
ငါတို့တွေမှာ နားနေနိုင်ခွင့်[br]မရှိပါ။

0:02:18.110,0:02:20.620
ငါတို့တွေ အကောင်းဆုံး[br]လုပ်ကြရမှာပါ။

0:02:20.620,0:02:23.220
ငါတို့ကို အိမ်ပြန်ဖို့ [br]လမ်းပြနိုင်တဲ့ ဒီကာလဟာ

0:02:23.220,0:02:25.000
ငါတို့ရဲ့ စမ်းသပ်မှုပါ။

0:02:26.960,0:02:28.860
တီးတိုးသံတစ်သံအဖြစ် [br]စတင်တယ်၊

0:02:30.260,0:02:32.420
လေထုထဲက [br]စကားတစ်လုံးတစ်လုံးပါ။

0:02:32.420,0:02:36.285
အသေအချာ မကြားနိုင်ပေမဲ့[br]အဲဒီမှာ ရှိနေတာ မင်း သိတယ်။

0:02:38.210,0:02:40.790
ဒီနောက်မှာ မိုးကြိုးလို[br]စကားပြောခဲ့တယ်။

0:02:40.790,0:02:42.620
ငါတို့ အားလုံး ရွေ့တဲ့အထိပါ။

0:02:42.620,0:02:43.920
ငါတို့ လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။

0:02:43.920,0:02:45.230
ငါတို့ လုပ်ခဲ့တယ်။

0:02:45.230,0:02:46.505
ပြီးတော့ လုပ်ပြီးပြီ။

0:02:47.520,0:02:49.259
သူ ပြန်သစ်သွားတယ်။

0:02:54.872,0:03:00.622
ဒီကဗျာကို ယနေ့ မျှဝေခြင်းးနဲ့ တီးတိုးသံကို[br]ဟိန်းသံတစ်သံအဖြစ်ကူညီ ပြောင်းလဲလိုက်ပါ။

0:03:00.622,0:03:07.171
သရုပ်ဖော်စာအုပ်ကို ed.ted.com/whisper [br]မှာ အခမဲ့ ရယူနိုင်ပါတယ်။

0:03:07.171,0:03:11.871
(သို့) ဒီပုံရိပ်ရှင် ကဗျာတွေထဲက[br]တစ်ပုဒ်နဲ့ သင့်စိတ်ကို ဆက်လှုပ်ရှားပါစေ။