[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.84,0:00:02.35,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:00:02.37,0:00:06.37,Default,,0000,0000,0000,,Konuya testislerle başlamak istiyorum. Dialogue: 0,0:00:06.68,0:00:08.29,Default,,0000,0000,0000,,(Gülme sesleri) Dialogue: 0,0:00:09.20,0:00:11.95,Default,,0000,0000,0000,,Beş saat uyuyan erkeklerin Dialogue: 0,0:00:11.98,0:00:17.23,Default,,0000,0000,0000,,en az yedi saat uyuyan erkeklere göre\Nbariz oranda daha küçük testisleri var. Dialogue: 0,0:00:17.25,0:00:20.05,Default,,0000,0000,0000,,(Gülme sesleri) Dialogue: 0,0:00:20.08,0:00:25.16,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca rutin olarak sadece\Ndört ile beş saat uyuyan erkeklerin Dialogue: 0,0:00:25.18,0:00:27.70,Default,,0000,0000,0000,,testosteron düzeyleri Dialogue: 0,0:00:27.72,0:00:31.05,Default,,0000,0000,0000,,kendilerinden 10 yaş\Ndaha olgun biriyle aynı. Dialogue: 0,0:00:33.08,0:00:36.84,Default,,0000,0000,0000,,Yani az uyku, bir erkeği\Nbu önemli sağlık açısından Dialogue: 0,0:00:36.87,0:00:39.65,Default,,0000,0000,0000,,tam 10 yıl yaşlandırıyor. Dialogue: 0,0:00:41.94,0:00:45.92,Default,,0000,0000,0000,,Az uyku nedeniyle meydana gelen\Nbenzer bozuklukları Dialogue: 0,0:00:45.92,0:00:47.98,Default,,0000,0000,0000,,kadın üreme sağlığında da görüyoruz. Dialogue: 0,0:00:51.09,0:00:53.74,Default,,0000,0000,0000,,Bugün size vereceğim\Nen iyi haberler bunlar. Dialogue: 0,0:00:53.76,0:00:56.44,Default,,0000,0000,0000,,(Gülme sesleri) Dialogue: 0,0:00:56.46,0:00:58.84,Default,,0000,0000,0000,,Bu noktadan sonra, sadece kötüye gidiyor. Dialogue: 0,0:00:58.86,0:01:03.50,Default,,0000,0000,0000,,Sadece uyuduğunuz zaman meydana gelen\Nharika şeyleri değil Dialogue: 0,0:01:03.52,0:01:08.01,Default,,0000,0000,0000,,uyumadığınızda meydana gelen\Nendişe verici şeyleri de anlatacağım, Dialogue: 0,0:01:08.03,0:01:10.56,Default,,0000,0000,0000,,hem beyin hem de vücudunuz üzerinde. Dialogue: 0,0:01:11.39,0:01:13.81,Default,,0000,0000,0000,,Beyinle başlayacağım Dialogue: 0,0:01:13.83,0:01:16.84,Default,,0000,0000,0000,,ve öğrenme ve hafıza fonksiyonlarıyla Dialogue: 0,0:01:16.86,0:01:20.13,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yaklaşık son 10 yıldır\Nşunu keşfettik: Dialogue: 0,0:01:20.15,0:01:23.05,Default,,0000,0000,0000,,Öğrenmenin ardından Dialogue: 0,0:01:23.08,0:01:26.36,Default,,0000,0000,0000,,o yeni anıları kaydetmek için\Nuykuya ihtiyacımız var, Dialogue: 0,0:01:26.39,0:01:27.69,Default,,0000,0000,0000,,sonra unutmamak için. Dialogue: 0,0:01:28.95,0:01:34.46,Default,,0000,0000,0000,,Ancak son zamanlarda öğrenme\Nöncesinde de uyku gerektiğini keşfettik, Dialogue: 0,0:01:34.49,0:01:37.56,Default,,0000,0000,0000,,beyninizi hazırlamak için, Dialogue: 0,0:01:37.58,0:01:42.20,Default,,0000,0000,0000,,tıpkı kuru bir sünger gibi\Nyeni bilgiyi emmeye hazır. Dialogue: 0,0:01:43.17,0:01:48.97,Default,,0000,0000,0000,,Uyku olmadan beynin hafıza devreleri\Nadeta suyla tıkanıyor Dialogue: 0,0:01:48.100,0:01:51.26,Default,,0000,0000,0000,,ve yeni anılar emilemiyor. Dialogue: 0,0:01:52.18,0:01:54.07,Default,,0000,0000,0000,,Size verileri göstereyim. Dialogue: 0,0:01:54.09,0:01:58.34,Default,,0000,0000,0000,,Bu çalışmada\Ntest etmek istediğimiz hipotez Dialogue: 0,0:01:58.37,0:02:00.92,Default,,0000,0000,0000,,tüm gece uyumanın iyi fikir olduğuydu. Dialogue: 0,0:02:02.24,0:02:04.60,Default,,0000,0000,0000,,Bir grup birey seçtik Dialogue: 0,0:02:04.63,0:02:08.17,Default,,0000,0000,0000,,ve onları iki deney grubuna ayırdık: Dialogue: 0,0:02:08.20,0:02:11.66,Default,,0000,0000,0000,,Uyku grubu ve uyku yoksunu grubu. Dialogue: 0,0:02:11.68,0:02:16.30,Default,,0000,0000,0000,,Buna göre, uyku grubu\Nsekiz saatlik gece uykusunu alacak Dialogue: 0,0:02:16.32,0:02:18.99,Default,,0000,0000,0000,,ama uyku yoksunu grubu\Nlaboratuvarda uyanık tutacağız, Dialogue: 0,0:02:19.02,0:02:21.16,Default,,0000,0000,0000,,tamamen gözlem altında. Dialogue: 0,0:02:21.66,0:02:26.04,Default,,0000,0000,0000,,Şekerleme veya kafein yok bu arada,\Nyani katılımcıların hâli perişan. Dialogue: 0,0:02:26.59,0:02:28.12,Default,,0000,0000,0000,,Sonraki gün ise Dialogue: 0,0:02:28.14,0:02:32.44,Default,,0000,0000,0000,,katılımcıları MRI tarama\Nmakinesine yerleştirip Dialogue: 0,0:02:32.46,0:02:36.25,Default,,0000,0000,0000,,onlara bir dizi yeni şey\Nöğretmeye çalışacağız Dialogue: 0,0:02:36.27,0:02:39.57,Default,,0000,0000,0000,,ve bu esnada beyin aktivitesini\Ngörüntüleyeceğiz. Dialogue: 0,0:02:39.60,0:02:41.58,Default,,0000,0000,0000,,Sonra da onları test ederek Dialogue: 0,0:02:41.60,0:02:44.08,Default,,0000,0000,0000,,öğrenmenin ne kadar\Netkili olduğunu göreceğiz. Dialogue: 0,0:02:44.95,0:02:47.88,Default,,0000,0000,0000,,Burada dikey eksende gördüğünüz şey bu. Dialogue: 0,0:02:48.52,0:02:54.06,Default,,0000,0000,0000,,İki grubu birlikte değerlendirdiğinizde\Ninanılmaz önemli bulgular ediniyorsunuz; Dialogue: 0,0:02:54.06,0:02:59.98,Default,,0000,0000,0000,,uykusuz yeni hafıza oluşturmada\Nbeynin yeteneğinde yüzde 40 düşüş. Dialogue: 0,0:03:01.04,0:03:02.89,Default,,0000,0000,0000,,Bence bu konuda endişelenmemiz lazım, Dialogue: 0,0:03:02.92,0:03:07.57,Default,,0000,0000,0000,,özellikle de şu anki eğitim nüfusumuzda\Nuykunun yerini düşünürsek. Dialogue: 0,0:03:08.54,0:03:10.36,Default,,0000,0000,0000,,Hatta bunu biraz daha açalım, Dialogue: 0,0:03:10.38,0:03:13.88,Default,,0000,0000,0000,,bir çocuğun sınavını başarıyla geçmesi Dialogue: 0,0:03:13.90,0:03:16.80,Default,,0000,0000,0000,,ve yüzde 40 oranla başarısız olması\Narasındaki fark bu. Dialogue: 0,0:03:18.29,0:03:22.49,Default,,0000,0000,0000,,Beyinde daha nelerin yanlış giderek Dialogue: 0,0:03:22.51,0:03:25.64,Default,,0000,0000,0000,,bu tür öğrenme bozukluklarına\Nyol açtığını keşfetmeye devam ettik. Dialogue: 0,0:03:26.76,0:03:30.72,Default,,0000,0000,0000,,Beyninizin sol ve sağ tarafında\Nbir yapı var, Dialogue: 0,0:03:30.72,0:03:32.99,Default,,0000,0000,0000,,buna hipokampüs deniyor. Dialogue: 0,0:03:33.01,0:03:34.80,Default,,0000,0000,0000,,Hipokampüsün işlevini Dialogue: 0,0:03:34.82,0:03:38.06,Default,,0000,0000,0000,,beyninizin gelen kutusu\Ngibi düşünebilirsiniz. Dialogue: 0,0:03:38.63,0:03:43.27,Default,,0000,0000,0000,,Yeni hafıza dosyaları almada\Nve onları saklamada çok iyi. Dialogue: 0,0:03:44.93,0:03:49.66,Default,,0000,0000,0000,,Tam gece uykusunu alan insanlarda\Nbu yapıyı incelediğimiz zaman Dialogue: 0,0:03:49.75,0:03:53.28,Default,,0000,0000,0000,,çok sayıda sağlıklı,\Nöğrenme ile ilişkili faaliyet gördük. Dialogue: 0,0:03:54.64,0:03:57.60,Default,,0000,0000,0000,,Uyku yoksunu insanlarda ise Dialogue: 0,0:03:57.63,0:04:01.25,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir önemli sinyal bulamadık. Dialogue: 0,0:04:02.73,0:04:07.71,Default,,0000,0000,0000,,Yani adeta uyku yoksunluğu\Nhafıza gelen kutunuzu kapatmış Dialogue: 0,0:04:07.74,0:04:10.71,Default,,0000,0000,0000,,ve gelen dosyalar -- geri çevriliyorlar. Dialogue: 0,0:04:11.90,0:04:15.51,Default,,0000,0000,0000,,Hafızanıza yeni deneyimler\Nekleyemiyorsunuz. Dialogue: 0,0:04:18.06,0:04:22.56,Default,,0000,0000,0000,,Uykuyu alıp hayatınızdan çıkarsam\Nolacak olan kötü şey bu, Dialogue: 0,0:04:22.58,0:04:25.66,Default,,0000,0000,0000,,ama şu kontrol grubuna\Nbir saniye geri döneyim. Dialogue: 0,0:04:26.44,0:04:29.78,Default,,0000,0000,0000,,Sekiz saatlik tam uyku uyuyan\No insanlar var ya? Dialogue: 0,0:04:30.42,0:04:32.89,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi çok farklı bir soru sorabiliriz: Dialogue: 0,0:04:32.92,0:04:36.52,Default,,0000,0000,0000,,Uykunun fizyolojik\Nkalitesiyle ilgili bu şey ne ki Dialogue: 0,0:04:36.55,0:04:38.09,Default,,0000,0000,0000,,tam olarak aldığınız zaman Dialogue: 0,0:04:38.12,0:04:43.03,Default,,0000,0000,0000,,hafızanızı ve öğrenme yeteneğinizi\Nher gün yeniden hazır hâle getiriyor? Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:46.99,Default,,0000,0000,0000,,Başın her bir yanına\Nelektrotlar yerleştirerek Dialogue: 0,0:04:47.01,0:04:51.06,Default,,0000,0000,0000,,uykunun en derin evreleri\Nesnasında meydana gelen Dialogue: 0,0:04:51.08,0:04:54.70,Default,,0000,0000,0000,,büyük, güçlü beyin dalgaları\Nolduğunu keşfettik, Dialogue: 0,0:04:54.72,0:04:57.01,Default,,0000,0000,0000,,onların da üzerinde Dialogue: 0,0:04:57.03,0:05:00.31,Default,,0000,0000,0000,,inanılmaz elektrik aktivite atışları var, Dialogue: 0,0:05:00.33,0:05:02.06,Default,,0000,0000,0000,,bunlara uyku makarası diyoruz. Dialogue: 0,0:05:03.07,0:05:07.49,Default,,0000,0000,0000,,Bu derin uyku beyin dalgalarının\Nkombine kalitesi Dialogue: 0,0:05:07.51,0:05:11.97,Default,,0000,0000,0000,,geceleri dosya transfer\Nmekanizması gibi çalışıyor, Dialogue: 0,0:05:11.100,0:05:16.07,Default,,0000,0000,0000,,hafızaları, kısa süreli hassas bir depodan Dialogue: 0,0:05:16.09,0:05:20.43,Default,,0000,0000,0000,,beynin içindeki uzun süreli\Ndaha kalıcı bir depoya taşıyor Dialogue: 0,0:05:20.46,0:05:23.85,Default,,0000,0000,0000,,ve böylelikle onları korumuş,\Ngüvene almış oluyor. Dialogue: 0,0:05:25.47,0:05:27.51,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca bu hafıza faydalarını Dialogue: 0,0:05:27.53,0:05:32.59,Default,,0000,0000,0000,,uyku esnasında neyin sağladığını\Nanlamamız da önemli Dialogue: 0,0:05:32.61,0:05:36.75,Default,,0000,0000,0000,,çünkü gerçekten\Ntıbbi ve sosyal sonuçlar doğuruyor. Dialogue: 0,0:05:36.77,0:05:38.79,Default,,0000,0000,0000,,Bir de tıbbı açıdan bu konuyu bağladığımız Dialogue: 0,0:05:38.81,0:05:42.25,Default,,0000,0000,0000,,bir alandan bahsetmek istiyorum; Dialogue: 0,0:05:42.27,0:05:45.48,Default,,0000,0000,0000,,yaşlanma ve demans. Dialogue: 0,0:05:46.87,0:05:50.30,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü herkes biliyor ki\Nyaşımız ilerledikçe Dialogue: 0,0:05:50.32,0:05:53.60,Default,,0000,0000,0000,,öğrenme ve hafıza yetilerimiz\Nkörelmeye ve düşmeye başlar. Dialogue: 0,0:05:55.05,0:05:56.67,Default,,0000,0000,0000,,Ancak şunu da keşfettik ki Dialogue: 0,0:05:56.69,0:06:03.48,Default,,0000,0000,0000,,yaşlanmanın fizyolojik göstergesi\Nuykunun kötüye gitmesi, Dialogue: 0,0:06:03.50,0:06:07.31,Default,,0000,0000,0000,,özellikle de az önce bahsettiğim\Nuykunun derin evresi. Dialogue: 0,0:06:08.62,0:06:11.73,Default,,0000,0000,0000,,Geçen yıl sonunda kanıtlar yayınladık, Dialogue: 0,0:06:11.76,0:06:14.72,Default,,0000,0000,0000,,bu iki şey aslında\Nbirlikte meydana gelmiyor, Dialogue: 0,0:06:14.74,0:06:17.56,Default,,0000,0000,0000,,belirgin şekilde birbiriyle ilgili. Dialogue: 0,0:06:18.84,0:06:22.12,Default,,0000,0000,0000,,Ve buna göre derin uykunun bozulması Dialogue: 0,0:06:22.15,0:06:26.20,Default,,0000,0000,0000,,yaşlanmada bilişsel körelme\Nve hafıza körelmesinde Dialogue: 0,0:06:26.20,0:06:28.38,Default,,0000,0000,0000,,henüz tanınmayan bir etken, Dialogue: 0,0:06:28.40,0:06:31.98,Default,,0000,0000,0000,,en son olarak ortaya çıkardığımız şey, Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:34.23,Default,,0000,0000,0000,,Alzheimer hastalığında da öyle. Dialogue: 0,0:06:36.33,0:06:40.07,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar çok üzücü haberler, biliyorum. Dialogue: 0,0:06:40.09,0:06:42.40,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu sorunlar yolda, bize doğru geliyor. Dialogue: 0,0:06:42.42,0:06:44.70,Default,,0000,0000,0000,,Ancak burada bir umut ışığı var. Dialogue: 0,0:06:45.76,0:06:50.62,Default,,0000,0000,0000,,Yaşlanmayla ilişkili bildiğimiz\Ndiğer etkenlerin aksine, Dialogue: 0,0:06:50.64,0:06:54.30,Default,,0000,0000,0000,,beynin fiziksel yapısındaki\Ndeğişiklikler gibi Dialogue: 0,0:06:54.32,0:06:57.39,Default,,0000,0000,0000,,tedavisi aşırı zor şeyler. Dialogue: 0,0:06:57.41,0:07:01.97,Default,,0000,0000,0000,,Yaşlanma ve Alzheimer's konusunda\Nuyku, yapbozun kayıp bir parçası Dialogue: 0,0:07:01.99,0:07:04.59,Default,,0000,0000,0000,,ve bu heyecan verici Dialogue: 0,0:07:04.61,0:07:07.35,Default,,0000,0000,0000,,çünkü belki bu konuda\Nbir şeyler yapabiliriz. Dialogue: 0,0:07:08.53,0:07:12.46,Default,,0000,0000,0000,,Uyku merkezimde bunu inceliyoruz, Dialogue: 0,0:07:12.48,0:07:15.49,Default,,0000,0000,0000,,bu arada uyku hapı kullanmıyoruz. Dialogue: 0,0:07:15.52,0:07:20.45,Default,,0000,0000,0000,,Ne yazık ki doğal uyku sağlamayan\Nriskli araçlar mevcut. Dialogue: 0,0:07:21.53,0:07:24.78,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yerine, bu temelde\Nbir yöntem geliştiriyoruz. Dialogue: 0,0:07:24.80,0:07:28.02,Default,,0000,0000,0000,,Adı doğrudan akımlı beyin stimulasyonu. Dialogue: 0,0:07:28.04,0:07:31.32,Default,,0000,0000,0000,,Beyne az bir miktar voltaj veriyorsunuz, Dialogue: 0,0:07:31.35,0:07:33.58,Default,,0000,0000,0000,,o kadar az ki hissetmiyorsunuz bile Dialogue: 0,0:07:33.61,0:07:35.50,Default,,0000,0000,0000,,ama gözlemlenebilen bir etkisi var. Dialogue: 0,0:07:36.83,0:07:43.17,Default,,0000,0000,0000,,Bu stimülasyonu uyku esnasında\Ngenç, sağlıklı yetişkinlerde uygularsanız, Dialogue: 0,0:07:43.19,0:07:47.91,Default,,0000,0000,0000,,bir nevi o derin uyku beyin dalgalarıyla\Nşarkı söylemek gibi, Dialogue: 0,0:07:47.93,0:07:52.47,Default,,0000,0000,0000,,sadece o derin uyku beyin dalgalarının\Nboyutunu büyütmekle kalmıyor, Dialogue: 0,0:07:52.50,0:07:57.04,Default,,0000,0000,0000,,ayrıca uykudan edineceğiniz\Nhafıza faydalarını Dialogue: 0,0:07:57.06,0:07:59.10,Default,,0000,0000,0000,,neredeyse ikiye katlayabiliyorsunuz. Dialogue: 0,0:07:59.12,0:08:01.94,Default,,0000,0000,0000,,Geriye kalan soru da Dialogue: 0,0:08:01.96,0:08:06.26,Default,,0000,0000,0000,,bu hesaplı, muhtemelen\Ntaşınabilir teknolojiyi Dialogue: 0,0:08:06.29,0:08:09.17,Default,,0000,0000,0000,,yaşlılara ve demans mağdurlarına\Nuygulayabilmek. Dialogue: 0,0:08:10.73,0:08:15.31,Default,,0000,0000,0000,,Sağlıklı derin uyku kalitesini\Ngeri getirebilir miyiz Dialogue: 0,0:08:15.34,0:08:21.38,Default,,0000,0000,0000,,ve bu şekilde öğrenme\Nve hafıza fonskiyonunu kurtarabilir miyiz? Dialogue: 0,0:08:21.49,0:08:23.65,Default,,0000,0000,0000,,Umudum bu yönde. Dialogue: 0,0:08:24.38,0:08:27.38,Default,,0000,0000,0000,,Zor hedeflerimizden biri bu. Dialogue: 0,0:08:29.34,0:08:32.69,Default,,0000,0000,0000,,Bu beyin için uykunun bir örneği Dialogue: 0,0:08:32.72,0:08:35.93,Default,,0000,0000,0000,,ama uyku da bedeniniz için\Naynı öneme sahip. Dialogue: 0,0:08:37.28,0:08:40.95,Default,,0000,0000,0000,,Uyku yoksunluğu ve üreme sistemi\Nhakkında zaten konuştuk. Dialogue: 0,0:08:41.86,0:08:46.72,Default,,0000,0000,0000,,Ama uyku yoksunluğu ve kardiyovasküler\Nsistem hakkında da konuşabiliriz Dialogue: 0,0:08:46.75,0:08:49.92,Default,,0000,0000,0000,,ve tüm gereken bir saat. Dialogue: 0,0:08:49.95,0:08:55.46,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü 1,6 milyar insan üzerinde\Nuygulanan küresel bir deney var, Dialogue: 0,0:08:55.48,0:08:59.76,Default,,0000,0000,0000,,yılda iki kez 70 ülkede uygulanıyor Dialogue: 0,0:08:59.78,0:09:01.67,Default,,0000,0000,0000,,ve buna yaz saati uygulaması deniyor. Dialogue: 0,0:09:02.91,0:09:06.36,Default,,0000,0000,0000,,İlkbaharda bir saat uyku kaybettiğimizde Dialogue: 0,0:09:06.39,0:09:12.01,Default,,0000,0000,0000,,hemen ertesi gün kalp krizi vakalarında\Nyüzde 24'lük önemli bir artış oluyor. Dialogue: 0,0:09:14.95,0:09:18.13,Default,,0000,0000,0000,,Sonbaharda bir saat uyku kazandığımızda Dialogue: 0,0:09:18.15,0:09:22.02,Default,,0000,0000,0000,,kalp krizi vakalarında\Nyüzde 21 düşüş görüyoruz. Dialogue: 0,0:09:23.75,0:09:25.43,Default,,0000,0000,0000,,Bu inanılmaz değil mi? Dialogue: 0,0:09:26.93,0:09:32.60,Default,,0000,0000,0000,,Aynı oranları araba kazaları\Nve trafik kazalarında da görüyoruz, Dialogue: 0,0:09:32.63,0:09:34.53,Default,,0000,0000,0000,,hatta intihar vakalarında. Dialogue: 0,0:09:36.93,0:09:39.83,Default,,0000,0000,0000,,Ama daha derinden\Nodaklanmak istediğim şey Dialogue: 0,0:09:39.86,0:09:42.35,Default,,0000,0000,0000,,uyku kaybı ve bağışıklık sisteminiz. Dialogue: 0,0:09:43.15,0:09:47.99,Default,,0000,0000,0000,,Burada bu güzel\Nmavi elementleri görüyorsunuz. Dialogue: 0,0:09:48.02,0:09:51.19,Default,,0000,0000,0000,,Onlara doğal öldürücü hücreler deniyor. Dialogue: 0,0:09:51.22,0:09:53.66,Default,,0000,0000,0000,,Doğal öldürücü hücrelerini Dialogue: 0,0:09:53.66,0:09:57.70,Default,,0000,0000,0000,,bağışıklık sisteminizin gizli\Nistihbarat ajanları gibi düşünebilirsiniz. Dialogue: 0,0:09:57.73,0:10:00.96,Default,,0000,0000,0000,,Tehlikeli, istenmeyen\Nelementleri belirlemede Dialogue: 0,0:10:00.96,0:10:04.13,Default,,0000,0000,0000,,ve onları yok etmede çok iyiler. Dialogue: 0,0:10:05.25,0:10:09.20,Default,,0000,0000,0000,,Burada yaptıkları şey\Nkanserli bir tümörü yok etmek. Dialogue: 0,0:10:10.59,0:10:14.75,Default,,0000,0000,0000,,Bu bağışıklık katillerinden iyi bir gruba Dialogue: 0,0:10:14.75,0:10:18.60,Default,,0000,0000,0000,,her zaman sahip olmak istersiniz Dialogue: 0,0:10:18.63,0:10:22.44,Default,,0000,0000,0000,,ama ne yazık ki yeterince uyumadığınızda\Nbunlara sahip olamıyorsunuz. Dialogue: 0,0:10:23.82,0:10:25.47,Default,,0000,0000,0000,,Bu deneyde, Dialogue: 0,0:10:25.49,0:10:29.32,Default,,0000,0000,0000,,tüm bir gece boyunca uykunuzdan\Nyoksun kalmayacaksınız, Dialogue: 0,0:10:29.35,0:10:34.61,Default,,0000,0000,0000,,sadece bir gece için\Nuykunuz dört saatle kısıtlanacak, Dialogue: 0,0:10:34.68,0:10:39.87,Default,,0000,0000,0000,,sonra bağışıklık hücresi aktivitesindeki\Nyüzdelik düşüşü gözlemleyeceğiz. Dialogue: 0,0:10:40.77,0:10:43.60,Default,,0000,0000,0000,,Küçük bir oran değil -- yüzde 10 değil. Dialogue: 0,0:10:43.63,0:10:45.63,Default,,0000,0000,0000,,Yüzde 20 de değil. Dialogue: 0,0:10:45.65,0:10:50.23,Default,,0000,0000,0000,,Doğal öldürücü hücre aktivitesinde\Nyüzde 70 oranında düşüş var. Dialogue: 0,0:10:51.79,0:10:55.84,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu endişe verici\Nbir bağışıklık yetersizliği Dialogue: 0,0:10:57.36,0:11:04.04,Default,,0000,0000,0000,,ve muhtemelen kısa süreli uyku\Nve sayısız kanser çeşidi arasında Dialogue: 0,0:11:04.08,0:11:07.99,Default,,0000,0000,0000,,artık neden önemli bağlantılar\Nbulmaya başladığımızı anlıyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:11:09.89,0:11:12.68,Default,,0000,0000,0000,,Şu an için bu listede bağırsak kanseri, Dialogue: 0,0:11:12.70,0:11:15.96,Default,,0000,0000,0000,,prostat kanseri ve göğüs kanseri var. Dialogue: 0,0:11:17.85,0:11:23.21,Default,,0000,0000,0000,,Aslında az uyku ve kanser arasındaki\Nbağlantı o kadar güçlü ki Dialogue: 0,0:11:23.23,0:11:25.62,Default,,0000,0000,0000,,Dünya Sağlık Örgütü Dialogue: 0,0:11:25.64,0:11:29.83,Default,,0000,0000,0000,,gece vardiyalı tüm meslek türlerini\N Dialogue: 0,0:11:29.85,0:11:33.04,Default,,0000,0000,0000,,uyku ve uyanma ritimlerindeki\Nkesintiler sebebiyle Dialogue: 0,0:11:33.06,0:11:35.85,Default,,0000,0000,0000,,muhtemel kanserojen olarak sınıfladı. Dialogue: 0,0:11:37.83,0:11:40.56,Default,,0000,0000,0000,,O eski lafı duymuşsunuzdur, Dialogue: 0,0:11:40.58,0:11:42.70,Default,,0000,0000,0000,,öldüğünüz zaman uyuyabilirsiniz. Dialogue: 0,0:11:42.72,0:11:44.79,Default,,0000,0000,0000,,Şu an çok ciddiyim, Dialogue: 0,0:11:44.81,0:11:47.42,Default,,0000,0000,0000,,bu ölümcül bir tavsiye. Dialogue: 0,0:11:48.38,0:11:53.41,Default,,0000,0000,0000,,Milyonlarca bireyle yaptığımız\Nepidemiyolojik çalışmalardan biliyoruz. Dialogue: 0,0:11:53.44,0:11:55.42,Default,,0000,0000,0000,,Basit bir gerçek var: Dialogue: 0,0:11:55.44,0:11:58.84,Default,,0000,0000,0000,,uykunuz ne kadar kısaysa\Nhayatınız da o kadar kısa olur. Dialogue: 0,0:11:58.87,0:12:02.42,Default,,0000,0000,0000,,Az uyku tüm ölüm sebepleriyle\Nilişkilendirilebilir. Dialogue: 0,0:12:04.94,0:12:09.11,Default,,0000,0000,0000,,Ve eğer kanser hastası\Nolma riskinizin artması Dialogue: 0,0:12:09.13,0:12:11.38,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta Alzheimer riskinizin artması Dialogue: 0,0:12:11.40,0:12:15.58,Default,,0000,0000,0000,,yeterince boğazınızı düğümlemediyse Dialogue: 0,0:12:15.60,0:12:19.30,Default,,0000,0000,0000,,keşfettiğimiz bir diğer şey de Dialogue: 0,0:12:19.32,0:12:23.40,Default,,0000,0000,0000,,yetersiz uykunun biyolojik hayatı sildiği, Dialogue: 0,0:12:24.68,0:12:26.67,Default,,0000,0000,0000,,yani DNA genetik kodunuzu. Dialogue: 0,0:12:28.04,0:12:31.97,Default,,0000,0000,0000,,Bu çalışmada bir grup sağlıklı yetişkin Dialogue: 0,0:12:31.100,0:12:37.39,Default,,0000,0000,0000,,bir hafta boyunca altı saat\Nuykuyla kısıtlandı. Dialogue: 0,0:12:37.44,0:12:41.23,Default,,0000,0000,0000,,Sonra da gen aktivitesi\Nprofillerindeki değişiklikler Dialogue: 0,0:12:41.26,0:12:43.70,Default,,0000,0000,0000,,aynı deney grubunun Dialogue: 0,0:12:43.72,0:12:46.67,Default,,0000,0000,0000,,sekiz saat gece uykusu aldıkları\Nzamanla karşılaştırıldı. Dialogue: 0,0:12:47.45,0:12:49.27,Default,,0000,0000,0000,,İki önemli şey tespit edildi. Dialogue: 0,0:12:50.20,0:12:55.28,Default,,0000,0000,0000,,Birincisi, büyük ve önemli 711 gen Dialogue: 0,0:12:55.30,0:12:59.12,Default,,0000,0000,0000,,yetersiz uyku yüzünden\Naktiviteleri esnasında sapmalar yaşadı, Dialogue: 0,0:12:59.92,0:13:05.44,Default,,0000,0000,0000,,İkincisi ise bu genlerin yaklaşık yarısı\Naktivitelerinde artış göstermişti. Dialogue: 0,0:13:05.84,0:13:07.77,Default,,0000,0000,0000,,Diğer yarısı ise azalmıştı. Dialogue: 0,0:13:08.45,0:13:11.73,Default,,0000,0000,0000,,Yetersiz uyku nedeniyle çalışmayan genler Dialogue: 0,0:13:11.75,0:13:15.24,Default,,0000,0000,0000,,bağışıklık sisteminizle alakalı genler, Dialogue: 0,0:13:15.27,0:13:18.11,Default,,0000,0000,0000,,yani yine bağışıklık yetersizliğini\Ngözlemleyebilirsiniz. Dialogue: 0,0:13:19.35,0:13:22.42,Default,,0000,0000,0000,,Buna karşın, yetersiz uyku sebebiyle Dialogue: 0,0:13:22.44,0:13:24.82,Default,,0000,0000,0000,,sayısı veya aktivitesi artan genler Dialogue: 0,0:13:24.84,0:13:28.74,Default,,0000,0000,0000,,tümörlerin tutunmasıyla\Nilişkilendirilen genler, Dialogue: 0,0:13:28.76,0:13:33.91,Default,,0000,0000,0000,,vücutta uzun vadeli kronik inflamasyon\Nile ilişkilendirilen genler Dialogue: 0,0:13:33.94,0:13:36.74,Default,,0000,0000,0000,,ve de strestle ilgili genler. Dialogue: 0,0:13:36.76,0:13:39.79,Default,,0000,0000,0000,,Bunun bir sonucu da\Nkarsiyovasküler hastalık. Dialogue: 0,0:13:41.17,0:13:44.83,Default,,0000,0000,0000,,Uyku yoksunluğu sonucu gerileyecek Dialogue: 0,0:13:44.86,0:13:50.22,Default,,0000,0000,0000,,ve size acı çektirmeden kaybolacak\Nhiçbir sağlık sorunu yok. Dialogue: 0,0:13:50.91,0:13:53.92,Default,,0000,0000,0000,,Tıpkı evinizdeki kırık bir su borusu gibi. Dialogue: 0,0:13:53.94,0:13:59.30,Default,,0000,0000,0000,,Yetersiz uyku fizyolojinizin\Ntüm delik ve çatlaklarından dışarı akacak, Dialogue: 0,0:14:00.02,0:14:03.93,Default,,0000,0000,0000,,hatta DNA nükleik alfabenizi değiştirecek, Dialogue: 0,0:14:03.95,0:14:06.79,Default,,0000,0000,0000,,günlük sağlık rutininizi belirleyecek. Dialogue: 0,0:14:09.87,0:14:12.55,Default,,0000,0000,0000,,Bu aşamada şöyle düşünebilirsiniz, Dialogue: 0,0:14:12.57,0:14:15.10,Default,,0000,0000,0000,,"Aman Tanrım, daha iyi uyumaya\Nnasıl başlayabilirim? Dialogue: 0,0:14:15.13,0:14:17.37,Default,,0000,0000,0000,,İyi uyku için tavsiyeleriniz neler?" Dialogue: 0,0:14:18.08,0:14:25.44,Default,,0000,0000,0000,,Alkol ve kafeinin uyku üzerindeki\Nzararlı etkisinden kaçınmak dışında Dialogue: 0,0:14:25.52,0:14:27.96,Default,,0000,0000,0000,,gece uyumakta zorluk çekiyorsanız, Dialogue: 0,0:14:27.99,0:14:30.17,Default,,0000,0000,0000,,gün içinde şekerleme yapmıyorsanız Dialogue: 0,0:14:30.19,0:14:32.54,Default,,0000,0000,0000,,sizin için iki tavsiyem var. Dialogue: 0,0:14:33.10,0:14:35.92,Default,,0000,0000,0000,,Birincisi düzenli olmak. Dialogue: 0,0:14:35.94,0:14:39.34,Default,,0000,0000,0000,,Aynı saatte uyumaya\Nve aynı saatte uyanmaya özen gösterin, Dialogue: 0,0:14:39.37,0:14:42.43,Default,,0000,0000,0000,,ister hafta içi ister hafta sonu olsun. Dialogue: 0,0:14:42.45,0:14:45.20,Default,,0000,0000,0000,,Düzenlilik bu işin sırrı Dialogue: 0,0:14:45.22,0:14:47.18,Default,,0000,0000,0000,,ve uykunuzu düzene sokarak Dialogue: 0,0:14:47.21,0:14:50.52,Default,,0000,0000,0000,,uykunuzun hem miktarını\Nhem de kalitesini artıracak. Dialogue: 0,0:14:52.37,0:14:55.05,Default,,0000,0000,0000,,İkincisi odayı serin tutun. Dialogue: 0,0:14:56.09,0:14:58.52,Default,,0000,0000,0000,,Uykuya geçiş ve uykuda kalabilmek için Dialogue: 0,0:14:58.54,0:15:04.37,Default,,0000,0000,0000,,vücut ısısının iki ile üç derece\Ndüşmesi lazım. Dialogue: 0,0:15:04.88,0:15:07.37,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden sıcak bir odaya kıyasla Dialogue: 0,0:15:07.40,0:15:11.03,Default,,0000,0000,0000,,soğuk bir odada\Ndaha rahat uykuya dalarsınız. Dialogue: 0,0:15:12.01,0:15:17.49,Default,,0000,0000,0000,,O yüzden oda ısısını\N18 derece tutmaya çalışın. Dialogue: 0,0:15:17.53,0:15:20.30,Default,,0000,0000,0000,,Pek çok insanın uykusu için\Nbu optimal olacaktır. Dialogue: 0,0:15:22.45,0:15:25.94,Default,,0000,0000,0000,,Ve nihayet bir adım geri adım atıyoruz, Dialogue: 0,0:15:25.97,0:15:29.16,Default,,0000,0000,0000,,burada en önemli şey neydi? Dialogue: 0,0:15:30.77,0:15:32.99,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım şu olabilir: Dialogue: 0,0:15:33.01,0:15:38.28,Default,,0000,0000,0000,,Ne yazık ki uyku seçmeli\Nbir hayat tarzı lüksü değil. Dialogue: 0,0:15:39.10,0:15:43.65,Default,,0000,0000,0000,,Uyku, tartışması yapılamayacak\Nbiyolojik bir gereklilik. Dialogue: 0,0:15:44.89,0:15:48.48,Default,,0000,0000,0000,,Sizin yaşam destek sisteminiz Dialogue: 0,0:15:48.51,0:15:53.14,Default,,0000,0000,0000,,ve doğanın ölümsüzlük adına\Nyapabildiği en iyi şey. Dialogue: 0,0:15:54.71,0:15:59.22,Default,,0000,0000,0000,,Sanayileşen ülkelerde uykunun mahvedilmesi Dialogue: 0,0:15:59.25,0:16:04.47,Default,,0000,0000,0000,,sağlık ve refahımızın hatta çocuklarımızın\Ngüvenliği ve eğitimi üzerinde Dialogue: 0,0:16:04.49,0:16:07.16,Default,,0000,0000,0000,,felakete yol açabilecek etkiler doğuruyor. Dialogue: 0,0:16:08.32,0:16:11.34,Default,,0000,0000,0000,,Bu sessiz bir uyku kaybı salgını Dialogue: 0,0:16:11.36,0:16:14.73,Default,,0000,0000,0000,,ve hızla 21. yüzyılda karşılaştığımız Dialogue: 0,0:16:14.75,0:16:17.47,Default,,0000,0000,0000,,en büyük kamu sağlığı\Nsorunlarından birine dönüşüyor. Dialogue: 0,0:16:20.29,0:16:26.81,Default,,0000,0000,0000,,Bence artık tam bir gece uykusu\Nhakkımızı geri almamızın zamanı geldi, Dialogue: 0,0:16:28.01,0:16:30.17,Default,,0000,0000,0000,,utanmadan Dialogue: 0,0:16:30.19,0:16:33.59,Default,,0000,0000,0000,,veya tembellik yargılamasından korkmadan. Dialogue: 0,0:16:34.64,0:16:40.62,Default,,0000,0000,0000,,Bu şekilde en güçlü hayat iksiriyle\Nyeniden buluşabiliriz, Dialogue: 0,0:16:42.04,0:16:44.74,Default,,0000,0000,0000,,sağlığın çok amaçlı İsviçre çakısı gibi. Dialogue: 0,0:16:46.67,0:16:49.31,Default,,0000,0000,0000,,Bu konuşmamı da sonlandırırken Dialogue: 0,0:16:49.34,0:16:51.43,Default,,0000,0000,0000,,sadece iyi geceler, iyi şanslar diyeceğim Dialogue: 0,0:16:51.45,0:16:52.60,Default,,0000,0000,0000,,ve hepsinden ötesi... Dialogue: 0,0:16:54.89,0:16:56.65,Default,,0000,0000,0000,,Umarım iyi uyursunuz. Dialogue: 0,0:16:56.68,0:16:58.03,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:16:58.06,0:17:02.59,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:17:02.61,0:17:03.77,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler. Dialogue: 0,0:17:03.79,0:17:06.64,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:17:06.66,0:17:08.20,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkürler. Dialogue: 0,0:17:08.23,0:17:10.97,Default,,0000,0000,0000,,David Biello: Hayır, hayır.\NOrada bir dakika bekle. Dialogue: 0,0:17:10.99,0:17:13.55,Default,,0000,0000,0000,,Kaçmamakla iyi ettin, teşekkürler. Dialogue: 0,0:17:13.57,0:17:14.81,Default,,0000,0000,0000,,Bu dehşet vericiydi. Dialogue: 0,0:17:14.84,0:17:17.93,Default,,0000,0000,0000,,Matt Walker: Ben teşekkür ederim.\NDB: Evet, teşekkürler. Dialogue: 0,0:17:18.31,0:17:23.49,Default,,0000,0000,0000,,Uykumuzu alamadığımıza göre\Nne yapmamız gerekiyor? Dialogue: 0,0:17:23.51,0:17:27.05,Default,,0000,0000,0000,,Mesela gecenin bir vakti\Nyatakta dönüp duruyorsak Dialogue: 0,0:17:27.07,0:17:30.13,Default,,0000,0000,0000,,veya vardiyalı bir iş falan yapıyorsak? Dialogue: 0,0:17:30.16,0:17:32.50,Default,,0000,0000,0000,,MW: Doğru söylüyorsun,\Nuykumuzu alamıyoruz. Dialogue: 0,0:17:32.52,0:17:33.85,Default,,0000,0000,0000,,Uyku bir banka gibi değil. Dialogue: 0,0:17:33.87,0:17:38.63,Default,,0000,0000,0000,,Kredi alıp daha sonra ödeyemiyorsunuz. Dialogue: 0,0:17:38.65,0:17:44.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu kadar dehşet verici olan şey\Nsağlığımızı hızla bozuyor olması, Dialogue: 0,0:17:44.90,0:17:47.63,Default,,0000,0000,0000,,bunun birinci sebebi, biz insanlar\Nbilinçli bir şekilde Dialogue: 0,0:17:47.66,0:17:52.54,Default,,0000,0000,0000,,bir sebep yokken kendini uykudan\Nyoksun bırakan tek türüz. Dialogue: 0,0:17:52.57,0:17:53.72,Default,,0000,0000,0000,,DB: Çünkü zekiyiz. Dialogue: 0,0:17:53.75,0:17:58.57,Default,,0000,0000,0000,,MW: Bunu özellikle belirtiyorum,\Nçünkü doğa Dialogue: 0,0:17:58.60,0:18:00.29,Default,,0000,0000,0000,,evrim tarihi boyunca Dialogue: 0,0:18:00.31,0:18:04.61,Default,,0000,0000,0000,,uyku yoksunluğu denen bu şeyle\Nuğraşmak zorunda kalmadı. Dialogue: 0,0:18:05.30,0:18:08.71,Default,,0000,0000,0000,,O yüzden doğa uykuya karşı bir\Ngüvenlik önlemi oluşturmadı Dialogue: 0,0:18:08.73,0:18:10.86,Default,,0000,0000,0000,,ve bu yüzden de yetersiz uyuduğunuzda Dialogue: 0,0:18:10.88,0:18:15.22,Default,,0000,0000,0000,,her şey çok çabuk ortaya çıkıyor,\Nhem beyinde hem de vücutta. Dialogue: 0,0:18:15.24,0:18:18.01,Default,,0000,0000,0000,,O yüzden bunu öncelik yapmanız lazım. Dialogue: 0,0:18:18.04,0:18:22.77,Default,,0000,0000,0000,,DB: Pekâlâ, ama yatakta dönüp durmak\Nkonusunda ne yapmalı? Dialogue: 0,0:18:22.80,0:18:27.42,Default,,0000,0000,0000,,MW: Yatakta çok uzun süre\Nuyanık kalıyorsanız Dialogue: 0,0:18:27.44,0:18:30.53,Default,,0000,0000,0000,,yataktan çıkıp başka bir odaya gitmeli Dialogue: 0,0:18:30.53,0:18:32.03,Default,,0000,0000,0000,,ve başka bir şey yapmalısınız. Dialogue: 0,0:18:32.06,0:18:38.72,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü beyniniz yatak odanızı hemen\Nuyanıklık merkezi olarak algılayacak Dialogue: 0,0:18:38.74,0:18:41.43,Default,,0000,0000,0000,,ve sizin de bu algıyı kırmanız lazım. Dialogue: 0,0:18:41.46,0:18:44.35,Default,,0000,0000,0000,,Sadece uykunuz geldiğinde yatağa dönün, Dialogue: 0,0:18:44.38,0:18:47.92,Default,,0000,0000,0000,,bu şekilde yatakla olan algınızı\Nyeniden öğrenebilirsiniz; Dialogue: 0,0:18:47.94,0:18:50.45,Default,,0000,0000,0000,,uyuma yeri olarak. Dialogue: 0,0:18:50.47,0:18:52.13,Default,,0000,0000,0000,,Buna bir benzetme şöyle olurdu; Dialogue: 0,0:18:52.16,0:18:55.73,Default,,0000,0000,0000,,yemek masasında oturup\Nacıkmayı beklemezsiniz, Dialogue: 0,0:18:55.76,0:18:58.72,Default,,0000,0000,0000,,o zaman yatağın içinde yatıp\Nuykunuzun gelmesini de beklemeyin. Dialogue: 0,0:18:59.55,0:19:01.55,Default,,0000,0000,0000,,DB: Bizi uyandırdığın için teşekkürler. Dialogue: 0,0:19:01.57,0:19:02.74,Default,,0000,0000,0000,,Harika işti, Matt. Dialogue: 0,0:19:02.76,0:19:04.96,Default,,0000,0000,0000,,MW: Ben teşekkür ederim.