1
00:00:06,225 --> 00:00:08,120
بۆ تێگه‌یشتن له‌ گۆڕانی كه‌ش و هه‌وا،

2
00:00:08,120 --> 00:00:09,844
بیر له‌ یاری "تێتریس" بكه‌وه‌.

3
00:00:09,844 --> 00:00:14,112
له‌م یارییه‌، یاری به‌
زه‌وی دەکرێ‌ به‌ خشتی كاربۆنی.

4
00:00:14,112 --> 00:00:17,797
بەرگەھەوای ده‌وری زه‌وی ته‌نیوه‌ به‌گازی 
دوانۆكسیدی ده‌ردراو له‌ بوركانه‌كان،

5
00:00:17,797 --> 00:00:19,243
له‌ناوچوونی ڕووه‌كه‌كان،

6
00:00:19,243 --> 00:00:20,510
هه‌ناسه‌ی بوونه‌وه‌ره‌كان

7
00:00:20,510 --> 00:00:21,968
و ڕوخساری سه‌ر ده‌ریاكان.

8
00:00:21,968 --> 00:00:25,888
ئه‌م گازانه‌ به‌هۆی ڕۆشنه‌پێكهاتنه‌وه‌
به‌رگه‌ هه‌وای زه‌وی جێدێڵن،

9
00:00:25,888 --> 00:00:27,512
ده‌چنه‌وه‌ ناو زه‌ریاكان،

10
00:00:27,512 --> 00:00:29,677
یان له‌نێو خاك و نیشتووه‌كان ده‌نیشنه‌وه‌.

11
00:00:29,677 --> 00:00:32,179
یاری تێتریس به‌ خولانه‌وه‌ی
كاربۆن ناوده‌برێت،

12
00:00:32,179 --> 00:00:34,682
ئه‌مه‌ دیله‌مۆی ژیانه‌.

13
00:00:34,682 --> 00:00:36,761
په‌یوه‌ندی به‌ كه‌ش و هه‌واوه‌ چییه‌؟

14
00:00:36,761 --> 00:00:39,177
به‌ڵام كاتێك دوانۆكسیدی كاربۆن لە هه‌وا،

15
00:00:39,177 --> 00:00:40,770
چاوه‌ڕێده‌كات تاكو بمژرێت،

16
00:00:40,770 --> 00:00:42,485
به‌شێك له‌ گه‌رمی خۆڵ گڵده‌داته‌وه‌،

17
00:00:42,485 --> 00:00:45,004
گه‌ر ئه‌م گازه‌ نه‌با، ئه‌م
گه‌رمایه‌ ده‌چووه‌ ئاسمان.

18
00:00:45,004 --> 00:00:47,906
بۆیه‌ گازی دوانه‌ ئۆكسیدی كاربۆن
به‌گازی بەرگەھەوا ناوده‌برێت.

19
00:00:47,906 --> 00:00:49,429
پێخه‌فێكی گه‌رم به‌خۆیداده‌دات،

20
00:00:49,429 --> 00:00:51,421
به‌كاریگه‌رییه‌كانی
بەرگەھەوا‌ ناوده‌برێت،

21
00:00:51,421 --> 00:00:54,519
كه‌ ده‌بێته‌ هۆی ئه‌وه‌ی زه‌وی له‌ 
به‌ستان وه‌ك مه‌ریخ بپارێزێت.

22
00:00:54,519 --> 00:00:58,373
تا ڕێژه‌ی دوانه‌ ئۆكسیدی كاربۆن له‌ به‌ر-
گه‌هه‌وای زه‌وی چاوه‌رێ بكات تا بمژرێت،

23
00:00:58,373 --> 00:01:00,016
ئه‌وه‌نده‌ زه‌وی گه‌رمتر ده‌بێت.

24
00:01:00,016 --> 00:01:02,511
سه‌ڕه‌ڕای ئه‌وه‌ی ڕێژه‌ی كاربۆن 
له‌ به‌رگە هه‌وا

25
00:01:02,511 --> 00:01:06,033
به‌درێژایی مێژوو به‌پێی چه‌رخه‌كان،
كاریگه‌ری ته‌نه‌كانی ده‌ره‌وه‌ی زه‌وی،

26
00:01:06,033 --> 00:01:09,262
له‌ ٨ هه‌زار ساڵی ڕابردوو جێگیر بووه‌،

27
00:01:09,262 --> 00:01:12,141
كه‌ ڕێگه‌ی بۆ گه‌شه‌ی شارستانییه‌كان 
خۆش كردووه‌.

28
00:01:12,141 --> 00:01:14,145
به‌ڵام له‌ ٢٠٠ ساڵی ڕابردوودا،

29
00:01:14,145 --> 00:01:17,511
ده‌ستمانكرد به‌ هه‌ڵكۆڵینی ئه‌و
كاربۆنه‌ی كه‌ له‌ناو خاكدا پارێزرا بوو،

30
00:01:17,511 --> 00:01:20,845
سوته‌مه‌نی به‌ردی، خه‌ڵوز، نه‌وت و 
گازی سروشتی

31
00:01:20,845 --> 00:01:23,697
له‌ پاشماوه‌ی ئاژه‌ڵ و ڕووه‌كه‌ 
مردووه‌كان دروست بوون

32
00:01:23,697 --> 00:01:26,782
پێش ئه‌وه‌ی مرۆڤ دروست بوبێت مردوون.

33
00:01:26,782 --> 00:01:29,179
ئه‌و وزه‌ی كه‌ له‌ناویاندا هه‌یه‌
ده‌توانێت هێز

34
00:01:29,179 --> 00:01:31,871
ببه‌خشێته‌ كارگه‌كانمان، 
ئۆتۆمبێل و ژیانمان.

35
00:01:31,871 --> 00:01:37,042
به‌ڵام سوتاندنی ئه‌م سوته‌مه‌نییە ده‌بێته‌
هۆی ده‌ردانی كاربۆن بۆ ناو یاری تێتریسی

36
00:01:37,042 --> 00:01:40,663
زه‌وی. له‌هه‌مانكاتدا، دارستانه‌كانمان 
بۆ كشتوكاڵ پاك كردۆته‌وه‌،

37
00:01:40,796 --> 00:01:43,860
توانای زه‌ویمان بۆ له‌ناوبردنی
به‌ربه‌سته‌كان.

38
00:01:43,860 --> 00:01:46,761
له‌ ساڵی ١٧٥٠ وه‌، ڕێژه‌ی كاربۆنی
ده‌ردراو بۆ ناو به‌رگی هه‌وا

39
00:01:46,761 --> 00:01:48,258
به‌ڕێژه‌ی سه‌دا ٤٠ زیاد بووه‌،

40
00:01:48,258 --> 00:01:51,091
و هیچ ئاماژه‌یه‌كی خاوبوونه‌وه‌ نییه‌.

41
00:01:51,091 --> 00:01:54,066
هه‌روه‌ك تێتریس، 
تا كاربۆنی زیاتر كه‌ڵه‌كه‌ بێت،

42
00:01:54,066 --> 00:01:56,258
جێگیربوونی كاربۆن له‌ خاك 
ئه‌سته‌متر ده‌بێت.

43
00:01:56,258 --> 00:01:58,255
دوانه‌ ئۆكسیدی كاربۆنی زیاده‌ ده‌بێته‌ هۆی

44
00:01:58,265 --> 00:02:00,449
خێراكردنی كاریگه‌رییه‌كانی گوڵخانه‌

45
00:02:00,449 --> 00:02:03,163
به‌ گڵدانه‌وه‌ی گه‌رمی زیاتر له‌سه‌ر
ڕووی زه‌وی

46
00:02:03,163 --> 00:02:06,372
كه‌ ده‌بێته‌ هۆی توانه‌وه‌ی 
سه‌هۆڵی جه‌مسه‌ره‌كان.

47
00:02:06,372 --> 00:02:09,669
تا زیاتر سه‌هۆڵ بتوێته‌وه‌،
كه‌متر ده‌توانن تیشكی خۆر بده‌نه‌وه‌،

48
00:02:09,779 --> 00:02:11,990
دواتر ده‌بێته‌ هۆی گه‌رمبوونی
زیاتری زه‌ریاكان.

49
00:02:11,990 --> 00:02:15,701
ئاستی ئاوی زه‌ریاكان به‌رزده‌بێته‌وه‌، 
تۆپه‌ڵە مه‌رجانییە‌كان مه‌ترسی لافاویان

50
00:02:15,701 --> 00:02:18,875
له‌سه‌ر ده‌بێت، 
سیسته‌می زینده‌گی تیكده‌شكێت،

51
00:02:18,875 --> 00:02:22,095
و كه‌ش و هه‌وا به‌ تێپه‌ڕبوونی كات
سه‌ختتر ده‌بێت.

52
00:02:22,095 --> 00:02:26,002
گۆڕانی كه‌ش و هه‌وا به‌ڕێگه‌ی جیاواز
كاریگه‌ری له‌سه‌ر دانیشتوانی جیهان هه‌یه‌.

53
00:02:26,002 --> 00:02:29,033
به‌ڵام له‌كۆتاییدا، ئه‌مه‌ یارییه‌كه‌
هه‌موومان ناچارین بیكه‌ین.

54
00:02:29,033 --> 00:02:31,225
به‌ پێچه‌وانه‌ی یاری تێتریس،

55
00:02:31,225 --> 00:02:35,225
هه‌رگیز ناتوانین یاریه‌كه‌
له‌سه‌ره‌تاوه‌ ده‌ست پێبكه‌ینه‌وه‌.