0:00:06.595,0:00:08.120
بۆ تێگەیشتن لە گۆڕانی کەش و ھەوا

0:00:08.120,0:00:09.844
بیر لە یاری تێتریس بکەوە

0:00:09.844,0:00:14.262
لەم یارییە، یاری بە [br]زەوی کراوە بە خشتی کاربۆنی.

0:00:14.262,0:00:17.797
گوڵخانەی دەوری زەوی تەنیوە بە گازی[br]دوانە ئۆکسیدی دەردراو لە بورکانەکان،

0:00:17.797,0:00:19.343
لە ناو چوونی ڕووەکەکان،

0:00:19.343,0:00:20.510
هەناسەی بوونەوەرەکان

0:00:20.510,0:00:21.968
و ڕوخساری سەر دەریاکان.

0:00:21.968,0:00:25.888
ئەم گازە بەهۆی ڕۆشنەپێکهاتنەوە[br]بەرگە هەوای زەوی جێ دەهێڵن،

0:00:25.888,0:00:27.512
دەچنەوە ناو زەریاکان،

0:00:27.512,0:00:29.677
یان لە نێو خاک و نیشتووەکان دەنیشنەوە.

0:00:29.677,0:00:32.179
یاری تێرتیس بە خولانەوەی کاربۆن ناودەبرێت،

0:00:32.179,0:00:34.682
ئەمە دیلەمۆی ژیانە.

0:00:34.682,0:00:36.761
پەیوەندی بە کەش و هەوا چییە؟

0:00:36.761,0:00:39.177
بەلام، کاتێک دوانەئۆکسیدی کاربۆنی هەوا،

0:00:39.177,0:00:40.820
چاوەڕێ دەکات تاکو بمژرێت،

0:00:40.820,0:00:42.705
بەشێک لە گەرمی خۆر گڵ دەداتەوە،

0:00:42.705,0:00:44.844
گەر ئەم گازە نەبا، ئەم[br]گەرمایە دەچووە ئاسمان.

0:00:44.844,0:00:47.786
بۆیە گازی دوانە ئۆکسیدی [br]کاربۆن بە گازی گوڵخانە ناودەبرێت.

0:00:47.786,0:00:49.579
بەتانیەکی گەرم بە خۆی دادەدات،

0:00:49.579,0:00:51.561
بە کاریگەریەکانی [br]گوڵخانە ناو دەبرێت،

0:00:51.561,0:00:54.219
کە دەبێتە هۆی ئەوەی زەوی [br]لە بەستان وەک مەریخ بپارێزێت.

0:00:54.219,0:00:57.793
تا ڕێژەی دوانە ئۆکسیدی کاربۆن لە[br]بەرگە هەوای زەوی چاوەڕێ بکەن تا بمژرێن

0:00:57.793,0:00:59.796
ئەوەندە زەوی گەرمتر دەبێت.

0:00:59.796,0:01:01.881
سەڕەڕایی ئەوەی ڕێژەی کاربۆن لە بەرگی هەوا

0:01:01.881,0:01:05.123
بە درێژایی مێژوو و بە پێی چەرخەکان،[br]کاریگەری تەنەکانی دەرەوەی زەوی،

0:01:05.123,0:01:09.262
لە ٨ هەزار ساڵی ڕابردوو [br]کەشوهەوا جێگیر بووە،

0:01:09.262,0:01:12.141
کە ڕێگەی بۆ گەشەی شارستانیەکان خۆش کردووە.

0:01:12.141,0:01:14.145
بەڵام لە ٢٠٠ ساڵی ڕابردوودا،

0:01:14.145,0:01:17.511
دەستمان کرد بە هەڵکۆڵینی ئەو[br]کاربۆنەی کە لە ناو خاکدا پارێزرا بوو.

0:01:17.511,0:01:20.845
سوتەمەنی بەردی، خەڵوز، نەوت و گازی سروشتی

0:01:20.845,0:01:23.697
لە پاشماوەی ئاژەڵ و ڕووەکە[br]مردووەکان درووست بوون

0:01:23.697,0:01:26.782
پێش ئەوەی مرۆڤ دروست بووبێت مردوون.

0:01:26.782,0:01:29.179
ئەو وزەی کە لە ناویان هەیە دەتوانێت هێز

0:01:29.179,0:01:31.871
ببەخشێتە کارگەکانمان، ئۆتۆمبێل و ژیانمان.

0:01:31.871,0:01:37.042
بەڵام سوتاندنی ئەم سوتەمەنیە دەبێتە هۆی[br]دەردانی کاربۆن بۆ ناو یاری تێتریسی زەوی.

0:01:37.042,0:01:39.845
لە هەمان کاتدا، دارستانەکانمان بۆ کشتوکاڵ[br]پاک کردۆتەوە،

0:01:39.845,0:01:43.466
توانایی زەویمان بۆ لە ناوبردنی[br]به‌ربه‌سته‌كان کەم کردۆتەوە.

0:01:43.466,0:01:46.730
لە ساڵی 1750وە ڕێژەی کاربۆنی[br]دەردراو بۆ ناو بەرگی هەوا

0:01:46.730,0:01:48.761
بە ڕێژەی سەدا ٤٠ زیاد بووە"

0:01:48.761,0:01:50.928
و هیچ ئاماژەیەکی خاو بوونەوە نییە.

0:01:50.928,0:01:53.761
هەر وەک تێتریس، [br]تا کاربۆنی زیاتر کەڵەکە بێت،

0:01:53.761,0:01:56.736
جێگیر بوونی کاربۆن لە خاک ئەستەمتر دەبێت.

0:01:56.736,0:01:58.928
دوانە ئۆکسیدی کاربۆنی زیادە دەبێتە هۆی

0:01:58.928,0:02:00.925
خێرا کردنی کاریگەریەکانی گوڵخانە

0:02:00.925,0:02:03.109
بە گڵدانەوەی گەرمی زیاتر لە سەر ڕووی زەوی

0:02:03.109,0:02:05.823
کە دەبێتە هۆی توانەوەی سەهۆڵی جەمسەرەکان.

0:02:05.823,0:02:09.032
تا زیاتر سەهۆڵ بتوێتەوە، [br]کەمتر دەتوانن تیشکی خۆر بدەنەوە،

0:02:09.032,0:02:11.519
دواتر دەبێتە هۆی گەرمبوونی [br]زیاتری زەریاکان.

0:02:11.519,0:02:15.540
ئاستی ئاوی زەریاکان بەرز دەبێتەوە، تۆپەڵە [br]مەرجانیەکان مەترسی لافاویان لە سەر دەبێت.

0:02:15.540,0:02:17.841
سیستەمی زیندەگی تێکدەشکێت،

0:02:17.841,0:02:21.425
و کەش و هەوا بە تێپەڕبوونی [br]کات سەختتر دەبێت.

0:02:21.425,0:02:25.005
گۆڕانی کەش و هەوا بە ڕێگەی جیاواز[br]کاریگەری لە سەر دانیشتوانی جیهان هەیە.

0:02:25.005,0:02:28.552
بەڵام لە کۆتاییدا، ئەمە یاریەکە [br]هەموومان ناچارین ئەم یاریە بکەین.

0:02:28.552,0:02:30.053
بە پێچەوانەوەی یاری تێتریس،

0:02:30.053,0:02:32.975
هەرگیز ناتوانین یاریەکە[br]لە سەرەتاوە دەستپێ بکەینەوە.