Để hiểu về biến đổi khí hậu,
hãy nghĩ tới trò "xếp hình".
Từ lâu, Trái đất đã chơi trò này
với phiên bản những khối cacbon.
Khí CO2 thải ra môi trường
từ núi lửa
xác thực vật,
hô hấp của động vật
và mặt biển.
Chúng bị loại bỏ khỏi khí quyển
trong quang hợp của cây cối,
sự hấp thụ lại của biển
hay lưu trữ trong đất và trầm tích.
Trò xếp hình này
được gọi là chu trình cacbon,
và là sự vận động
của sự sống trên Trái đất.
Nó liên quan như thế nào
tới khí hậu ?
Khi CO2 ở trong không khí,
chờ được tái hấp thụ,
nó phản xạ một phần
nhiệt mặt trời.
Vì vậy mà CO2
còn được gọi là khí nhà kính.
Nó tạo ra một tấm lưới sức nóng
được biết đến là Hiệu ứng nhà kính,
giữ cho Trái đất
không nguội lạnh như sao Hỏa.
Càng nhiều tảng CO2 trong không khí
chờ được làm sạch,
Trái đất càng trở nên ấm hơn.
Mặc dù lượng khí cacbon trong khí quyển
thay đổi nhờ vào kỉ băng hà
và tác động của sao chổi,
khí hậu ổn định
trong suốt 8000 năm qua
cho phép nền văn mình con người
phát triển mạnh.
Nhưng khoảng 200 năm trước,
ta bắt đầu nhận ra
khí cacbon đã được lưu trữ trong đất.
Nhiên liệu hóa thạch, than,
dầu và khí tự nhiên
được tạo ra từ xác thực - động vật
chết rất lâu trước khi có loài người.
Năng lượng được tích trữ
bên trong chúng
cho phép vận hành
nhà máy, xe cộ và nguồn điện.
Nhưng việc đốt nhiên liệu cũng tạo thêm
khối cacbon vào trò chơi xếp hình này.
Cùng lúc đó, chúng ta lại
chặt rừng làm nông nghiệp,
làm giảm khả năng xóa đi
những khối khí đó.
Từ năm 1750,
lượng khí cacbon trong khí quyển
đã tăng lên tới 40%,
và không có dấu hiệu suy giảm.
Cũng như trò xếp hình,
càng nhiều khối chồng chất,
càng khó để giữ được sự ổn định.
Lượng khí CO2 trong khí quyển
tăng lên
làm tăng hiệu ứng nhà kính
khi phản chiếu càng nhiều
nhiệt gần mặt đất
và làm tan chảy càng nhiều
băng ở hai cực.
Khi đó, chúng càng khó có thể
phản chiếu ánh sáng mặt trời,
khiến đại dương ấm lên nhanh hơn.
Mực nước biển dâng lên,
người dân ven biển bị đe dọa bởi lũ lụt,
Hệ sinh thái tự nhiên bị gián đoạn,
khí hậu trở nên khắc nghiệt hơn
theo thời gian.
Biến đổi khí hậu ảnh hưởng khác nhau
đến nhiều người, nhiều nơi
Nhưng cuối cùng thì, đó là trò chơi
mà chúng ta đều bị mắc kẹt.
Và không giống như trò xếp hình,
ta sẽ không có cơ hội thứ hai.