0:00:07.828,0:00:12.526 Για περίπου μια δεκαετία, οι επιστήμονες[br]έψαχναν την πηγή ενός θανάσιμου νέου ιού 0:00:12.526,0:00:16.157 στα πιο ψηλά βουνά της Κίνας[br]και στα πιο απομονωμένα σπήλαιά της. 0:00:16.526,0:00:20.525 Τελικά τον βρήκαν εδώ:[br]στις νυχτερίδες της σπηλιάς Σίταου. 0:00:21.256,0:00:23.486 Ο εν λόγω ιός ήταν ένας κορωνοϊός 0:00:23.486,0:00:27.489 που προκάλεσε μια επιδημία [br]από Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο, 0:00:27.489,0:00:30.289 ή αλλιώς SARS, το 2003. 0:00:30.739,0:00:32.889 Οι κορωνοϊοί είναι ομάδες ιών 0:00:32.889,0:00:36.433 καλυμμένοι με μικρά αγκάθια πρωτεϊνών[br]που μοιάζουν με στέμμα-- 0:00:36.433,0:00:38.233 ή «κορώνα» από τα Λατινικά. 0:00:38.233,0:00:40.942 Υπάρχουν εκατοντάδες γνωστοί κορωνοϊοί. 0:00:41.213,0:00:44.829 Εφτά από αυτούς μολύνουν τους ανθρώπους,[br]και μπορούν να προκαλέσουν αρρώστια. 0:00:45.320,0:00:51.277 Ο κορωνοϊός SARS-CoV προκαλεί SARS,[br]ο MERS-CoV προκαλεί MERS, 0:00:51.866,0:00:56.293 και ο SARS-CoV-2 προκαλεί[br]τη νόσο COVID-19. 0:00:56.859,0:01:01.191 Από τους εφτά ανθρώπινους κορωνοϊούς,[br]οι τέσσερις προκαλούν κρυολογήματα, 0:01:01.229,0:01:04.789 ήπιες, πολύ μεταδοτικές μολύνσεις[br]της μύτης και του λαιμού. 0:01:05.323,0:01:09.519 Οι δύο μολύνουν τους πνεύμονες,[br]και προκαλούν πολύ πιο σοβαρές αρρώστιες. 0:01:10.081,0:01:14.212 Ο έβδομος, ο οποίος προκαλεί την COVID-19,[br]έχει χαρακτηριστικά από όλους: 0:01:14.571,0:01:18.052 εξαπλώνεται εύκολα, αλλά έχει[br]σοβαρή επίδραση στα πνευμόνια. 0:01:18.929,0:01:23.661 Όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει,[br]πετάγονται σταγονίδια που περιέχουν τον ιό 0:01:23.661,0:01:28.496 Ο ιός μπορεί να μολύνει κάποιον άλλον[br]αν μπουν σταγονίδια στη μύτη ή το στόμα. 0:01:28.496,0:01:31.456 Οι κορωνοϊοί μεταφέρονται καλύτερα[br]σε κλειστούς χώρους, 0:01:31.456,0:01:33.456 όπου οι άνθρωποι είναι κοντά μεταξύ τους. 0:01:33.456,0:01:36.866 Ο κρύος καιρός εμποδίζει το στέγνωμα[br]του λεπτού περιβλήματος τους, 0:01:36.866,0:01:40.366 επιτρέποντας στον ιό να επιβιώσει [br]για περισσότερο καιρό μεταξύ ξενιστών, 0:01:40.366,0:01:43.204 ενώ η έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία[br]μπορεί να τον βλάψει. 0:01:43.444,0:01:44.894 Αυτές οι εποχιακές παραλλαγές 0:01:44.894,0:01:47.409 έχουν μεγαλύτερη σημασία [br]για τους ήδη γνωστούς ιούς. 0:01:47.409,0:01:50.394 Αλλά επειδή κανείς δεν έχει ανοσία ακόμα[br]σε έναν καινούργιο ιό, 0:01:50.394,0:01:54.976 υπάρχουν τόσοι εν δυνάμει ξενιστές[br]που δεν χρειάζεται ιδανικές συνθήκες. 0:01:55.393,0:01:59.566 Στο σώμα, τα πρωτεϊνικά αγκάθια χώνονται[br]στα κύτταρα του ξενιστή και γίνονται ένα-- 0:01:59.566,0:02:02.896 επιτρέποντας στον ιό να κλέψει[br]τον μηχανισμό των κυττάρων του ξενιστή 0:02:02.896,0:02:04.778 για να αναπαράγει τα δικά του γονίδια. 0:02:05.536,0:02:08.352 Οι κορωνοϊοί αποθηκεύουν [br]το γενετικό υλικό τους στο RNA. 0:02:08.616,0:02:12.208 Όλοι οι ιοί είναι[br]είτε ιοί RNA είτε ιοί DNA. 0:02:12.683,0:02:15.704 Οι ιοί RNA τείνουν να είναι[br]μικρότεροι, με λιγότερα γονίδια 0:02:15.704,0:02:20.259 σημαίνοντας ότι μολύνουν πολλούς ξενιστές[br]και αναπαράγονται γρήγορα σε αυτούς. 0:02:20.259,0:02:24.460 Γενικά, οι ιοί RNA δεν έχουν[br]κάποιον μηχανισμό διόρθωσης, 0:02:24.460,0:02:26.388 ενώ οι ιοί DNA έχουν. 0:02:27.060,0:02:29.360 Οπότε όταν ένας ιός RNA αναπαράγεται, 0:02:29.360,0:02:32.702 είναι πολύ πιο πιθανό να υπάρξουν λάθη,[br]που ονομάζονται μεταλλάξεις. 0:02:33.405,0:02:36.838 Πολλές από αυτές τις μεταλλάξεις[br]είναι άχρηστες ή ακόμα και βλαβερές. 0:02:37.067,0:02:40.467 Αλλά μερικές κάνουν τον ιό πιο κατάλληλο[br]για ορισμένα περιβάλλοντα-- 0:02:40.467,0:02:42.957 όπως ένα νέο είδος ξενιστή. 0:02:42.957,0:02:44.414 Οι επιδημίες συχνά συμβαίνουν 0:02:44.414,0:02:47.021 όταν ο ιός μεταφέρεται[br]από ζώα σε ανθρώπους. 0:02:47.179,0:02:49.973 Αυτό είναι αληθές για τους ιούς RNA[br]οι οποίοι προκάλεσαν 0:02:49.973,0:02:55.193 την Έμπολα, τον Ζίκα, τις επιδημίες SARS,[br]και την πανδημία του COVID-19. 0:02:55.446,0:02:58.736 Ο ιός συνεχίζει να μεταλλάσσεται[br]με την είσοδό του στους ανθρώπους-- 0:02:58.736,0:03:01.456 συνήθως όχι αρκετά για να δημιουργήσει[br]έναν καινούργιο ιό, 0:03:01.456,0:03:04.922 αλλά αρκετά για να φτιάξει παραλλαγές,[br]ή παραμορφώσεις, του πρωτότυπου. 0:03:05.321,0:03:09.353 Οι κορωνοϊοί έχουν λίγες βασικές διαφορές[br]από τους περισσότερους ιούς RNA. 0:03:09.735,0:03:13.333 Είναι από τους μεγαλύτερους ιούς,[br]που σημαίνει ότι έχουν περισσότερα γονίδια 0:03:13.333,0:03:16.489 Αυτό δημιουργεί περισσότερες ευκαιρίες[br]για επιβλαβείς μεταλλάξεις. 0:03:16.931,0:03:21.067 Για να αντιμετωπιστεί αυτό το ρίσκο,[br]οι κορωνοϊοί έχουν ένα μοναδικό γνώρισμα: 0:03:21.067,0:03:25.067 ένα ένζυμο που ελέγχει για λάθη[br]κατά την αναπαραγωγή και τα διορθώνει. 0:03:25.067,0:03:27.757 Αυτό κάνει τους κορωνοϊούς[br]πολύ πιο σταθερούς, 0:03:27.757,0:03:31.367 με πιο αργό ρυθμό μετάλλαξης,[br]από άλλους ιούς RNA. 0:03:31.367,0:03:33.637 Ενώ αυτό μπορεί να μοιάζει ανυπέρβλητο, 0:03:33.637,0:03:36.617 ο αργός ρυθμός μετάλλαξης[br]είναι ένα θετικό σημάδι 0:03:36.617,0:03:38.426 για τον αφοπλισμό τους. 0:03:38.767,0:03:42.217 Μετά από μια μόλυνση, το ανοσοποιητικό μας[br]μπορεί να αναγνωρίσει μικρόβια 0:03:42.217,0:03:45.073 και να τα καταστρέψει πιο γρήγορα[br]αν μας ξαναμολύνουν 0:03:45.307,0:03:47.397 για να μην αρρωστήσουμε. 0:03:47.397,0:03:50.991 Αλλά οι μεταλλάξεις κάνουν τον ιό[br]λιγότερο αντιληπτό στο ανοσοποιητικό μας-- 0:03:51.137,0:03:53.403 και επομένως δυσκολότερο[br]για να καταπολεμηθεί. 0:03:53.717,0:03:57.617 Μπορούν επίσης να μειώσουν την επίδραση[br]των αντιικών φαρμάκων και των εμβολίων, 0:03:57.617,0:04:01.058 επειδή είναι ειδικά[br]προσαρμοσμένα σε έναν ιό. 0:04:01.477,0:04:04.417 Γι' αυτό τον λόγο χρειαζόμαστε[br]νέα εμβόλια γρίπης κάθε χρόνο-- 0:04:04.417,0:04:09.248 ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται τόσο[br]που εμφανίζονται συνεχώς νέα στελέχη. 0:04:09.248,0:04:11.938 Ο αργότερος ρυθμός μετάλλαξης [br]των κορωνοϊών σημαίνει 0:04:11.938,0:04:14.398 ότι το ανοσοποιητικό μας,[br]τα φάρμακα και τα εμβόλια, 0:04:14.398,0:04:18.216 μπορεί να είναι ικανά να τους αναγνωρίσουν[br]για περισσότερο χρόνο μετά τη μόλυνση, 0:04:18.216,0:04:21.026 και έτσι να μας προστατέψουν καλύτερα. 0:04:21.026,0:04:25.494 Ακόμη, δεν ξέρουμε για πόσο[br]θα έχουμε ανοσία σε διαφορετικούς ιούς. 0:04:25.710,0:04:29.481 Δεν έχει υπάρξει κάποια θεραπεία[br]ή κάποιο εμβόλιο για έναν κορωνοϊό. 0:04:29.481,0:04:32.851 Δεν έχουμε επικεντρωθεί στη θεραπεία[br]αυτών που προκαλούν κρυολογήματα, 0:04:32.851,0:04:36.311 και αν και οι επιστήμονες ξεκίνησαν[br]τις θεραπείες για τους SARS και MERS, 0:04:36.311,0:04:40.237 οι επιδημίες έληξαν πριν ολοκληρωθούν[br]κλινικές δοκιμές σε αυτές τις θεραπείες. 0:04:40.367,0:04:43.487 Όσο συνεχίζουμε να καταπατούμε[br]τους βιότοπους άλλων ζώων, 0:04:43.487,0:04:46.410 μερικοί επιστήμονες λένε[br]ότι η μετάδοση ενός νέου κορωνοϊού 0:04:46.410,0:04:48.620 από τα ζώα στους ανθρώπους [br]είναι αναπόφευκτη-- 0:04:48.620,0:04:53.248 αλλά αν διερευνήσουμε το άγνωστο,[br]δεν χρειάζεται να είναι καταστροφική.