Trong gần mười năm, các nhà khoa học đã truy nguồn gốc một loài virus nguy hiểm trên khắp những nơi thâm sơn cùng cốc ở Trung Quốc. Cuối cùng, họ đã tìm ra nó trên các con dơi sống trong hang Shitou. Đó là một chủng virus corona gây ra Hội chứng Hô hấp Cấp tính Nặng gọi tắt là SARS, vào năm 2003. Virus corona là một nhóm các virus có vỏ ngoài gồm nhiều gai protein trông giống vương miện— tiếng Latin là "corona". Hàng trăm chủng virus corona đã được phát hiện, trong đó có bảy chủng có thể gây bệnh ở người. Chủng SARS-CoV gây dịch SARS, chủng MERS-CoV gây dịch MERS, và chủng SARS-CoV-2 gây dịch COVID-19. bốn trong bảy chủng virus corona ở người chỉ là virus cảm lạnh, bệnh lí nhiễm trùng mũi họng nhẹ nhưng dễ lây; hai chủng tác động lên phổi với triệu chứng nghiêm trọng hơn; chủng còn lại gây ra COVID-19 và có cả hai đặc điểm trên: vừa dễ lây, vừa có thể gây tổn thương phổi nặng. Các giọt nước bọt chứa virus sẽ văng ra khi người nhiễm ho, virus sẽ lây khi những giọt này lọt vào mũi hoặc miệng của một người khác. Virus corona lây nhanh nhất ở những không gian kín, nơi nhiều người ở gần nhau. Thời tiết lạnh giúp lớp vỏ nhạy cảm của virus không bị khô, nhờ vậy virus tồn tại lâu hơn khi lây lan giữa các vật chủ, trong khi tia cực tím từ ánh nắng mặt trời có thể phá hủy chúng. Thay đổi thời tiết theo mùa sẽ giúp hạn chế các loài virus đã xuất hiện; còn với loài virus mới này, vì chưa ai miễn dịch với nó nên nó vẫn có thể làm nhiều người mắc bất chấp điều kiện lây không thuận lợi. Trong cơ thể, các gai protein bám vào các tế bào của vật chủ để hợp nhất qua đó virus kiểm soát bộ máy tế bào của vật chủ để tạo bản sao bộ gene của chính nó. Các virus corona lưu bộ gene trên RNA. Tất cả các loại virus được chia thành hai nhóm lớn là virus RNA hoặc virus DNA Virus RNA thường nhỏ hơn và ít gene hơn, vì thế chúng lây lan nhiều và nhân bản rất nhanh. Nhìn chung, nhóm virus RNA không có cơ chế đọc sửa, trong khi nhóm virus DNA thì có, nên quá trình nhân bản virus RNA nhiều khả năng sẽ tạo ra các bản lỗi, hay còn gọi là đột biến. Hầu hết số đột biến này là vô dụng, thậm chí gây hại, một số đột biến giúp virus thích nghi hơn ở môi trường nhất định— như trên một loài vật chủ mới. Dịch bệnh thường xảy ra khi virus truyền từ động vật sang người; điều này đúng với các virus RNA đã gây nên các bệnh Ebola, Zika và SARS, cũng như đại dịch toàn cầu COVID-19. Khi ở trong cơ thể người, virus vẫn tiếp tục đột biến— thường không đủ để làm xuất hiện virus mới, nhưng đủ để tạo nên các biến thể, hoặc chủng mới, từ bản gốc. So với hầu hết các virus RNA, nhóm virus corona có vài khác biệt nổi bật: Chúng là một trong những loài lớn nhất, vì vậy có nhiều gene nhất; cũng vì vậy, đột biến có hại càng dễ xuất hiện. Nhóm virus corona có một đặc tính độc đáo để khắc phục nhược điểm này: một loại enzym có khả năng kiểm tra và sửa lỗi trong quá trình nhân bản; nhờ vậy nhóm virus corona ổn định hơn nhiều khi tốc độ đột biến chậm hơn so với các virus RNA khác. Thoạt nghe có vẻ khó khăn cho chúng ta, nhưng chính tốc độ đột biến chậm là nhân tố hứa hẹn giúp ta vô hiệu hóa nhóm virus này. Sau một lần nhiễm, hệ miễn dịch có thể nhận diện mầm bệnh và tiêu diệt chúng nhanh hơn trong trường hợp tái nhiễm, vậy nên ta sẽ không đổ bệnh. Virus đột biến sẽ khó bị hệ miễn dịch bắt bài— dẫn đến khó tiêu diệt hơn; còn nữa, chúng còn khiến thuốc chống virus và vắc-xin kém hiệu quả đi, vì các loại chế phẩm y tế chỉ tương ứng với một loài virus cụ thể. Đó là lí do chúng ta cần vắc-xin cúm mới mỗi năm— virus cúm đột biến quá nhanh đến mức chủng mới liên tục xuất hiện. Tốc độ đột biến của nhóm virus corona càng chậm nghĩa là hệ miễn dịch, thuốc, và vắc-xin có thể tiếp tục nhận ra virus trong thời gian lâu hơn sau một lần nhiễm, từ đó bảo vệ chúng ta tốt hơn. Dù vậy, ta chưa biết cơ thể ta miễn dịch với các dòng virus corona trong bao lâu. Hiện chưa có liệu pháp hay vắc-xin được chứng nhận. Chúng ta chưa để tâm nghiên cứu các loài corona gây cảm lạnh, và tuy rằng các nhà khoa học đã bắt đầu phát triển liệu pháp chữa SARS và MERS, các dịch này biến mất khi liệu pháp chưa kịp hoàn thành thử nghiệm lâm sàng. Với việc ta tiếp tục xâm lấn môi trường sống của các loài khác, giới khoa học bảo đảm rằng sẽ có dòng virus corona mới lây sang người— dù vậy, ta vẫn có thể hạn chế thảm kịch nếu bắt tay nghiên cứu để hiểu rõ hơn.