1
00:00:00,000 --> 00:00:00,250
मला आठवतंय, मी अकरा वर्षांची असताना

2
00:00:02,404 --> 00:00:06,966
एके दिवशी सकाळी मला 
एका खुशखबरीने जाग आली होती.

3
00:00:06,966 --> 00:00:09,437
माझे वडील त्यांच्या छोट्या करड्या रेडिओवर


4
00:00:09,437 --> 00:00:13,611
बीबीसीच्या बातम्या ऐकत होते.

5
00:00:13,611 --> 00:00:16,487
त्यांच्या चेहऱ्यावर मोठ्ठं हास्य होतं. 
हे एक नवलच होतं.

6
00:00:16,487 --> 00:00:20,458
कारण बातम्या ऐकून ते नेहमी उदास होत असत.

7
00:00:20,458 --> 00:00:25,343
"तालिबान निघून गेले" ते ओरडले.

8
00:00:25,343 --> 00:00:27,931
मला याचा अर्थ समजला नाही.

9
00:00:27,931 --> 00:00:33,117
पण माझे वडील खूप खूष दिसत होते.

10
00:00:33,117 --> 00:00:41,628
"आता तुला खऱ्या शाळेत जाता येईल." 
ते म्हणाले.

11
00:00:41,628 --> 00:00:46,797
ती सकाळ मी कधीच विसरणार नाही.

12
00:00:46,797 --> 00:00:51,965
खरी शाळा.

13
00:00:51,965 --> 00:00:55,073
मी सहा वर्षांची होते तेव्हा
तालिबानने अफगाणिस्तानचा ताबा घेतला

14
00:00:55,073 --> 00:00:58,596
आणि मुलींचं शिक्षण बेकायदेशीर ठरवलं.


15
00:00:58,596 --> 00:01:01,704
पुढची पाच वर्षं मी 
मुलांसारखे कपडे घालीत असे.

16
00:01:01,704 --> 00:01:04,215
माझ्या मोठ्या बहिणीला
एकटीने हिंडायला बंदी होती.

17
00:01:04,215 --> 00:01:09,629
म्हणून, तिच्यासोबत 
एका छुप्या शाळेत जाण्यासाठी.

18
00:01:09,629 --> 00:01:14,254
आम्हा दोघींना शिकण्याचा तो एकच मार्ग होता.

19
00:01:14,254 --> 00:01:17,488
दर दिवशी आम्ही वेगळ्या रस्त्याने जायचो.

20
00:01:17,488 --> 00:01:21,511
कुणाला संशय येऊ नये म्हणून.

21
00:01:21,511 --> 00:01:23,705
आम्ही आमची पुस्तकं पिशवीत लपवून

22
00:01:23,705 --> 00:01:29,841
सहज बाजारात गेल्यासारख्या जायचो.

23
00:01:29,841 --> 00:01:32,217
ही शाळा एका घरात होती.

24
00:01:32,217 --> 00:01:37,880
आम्ही शंभरावर मुलं 
एका छोट्या खोलीत जमायचो.

25
00:01:37,880 --> 00:01:43,730
हिवाळ्यात ते उबदार वाटे. 
पण उन्हाळ्यात अतिशय उकडायचं.

26
00:01:43,730 --> 00:01:46,251
आम्ही जाणूनबुजून जीव धोक्यात घालीत होतो.

27
00:01:46,251 --> 00:01:50,605
शिक्षक, विद्यार्थी आणि आमचे पालक, सर्वच.

28
00:01:50,605 --> 00:01:52,978
अनेकदा शाळा अचानक आठवडाभर बंद ठेवली जाई.

29
00:01:52,978 --> 00:01:56,894
तालिबानला संशय आला म्हणून.

30
00:01:56,894 --> 00:01:59,674
आम्हाला नेहमी वाटे, 
त्यांना आपल्याबद्दल काय माहित असेल?

31
00:01:59,674 --> 00:02:02,706
आपला पाठलाग होत असेल का?

32
00:02:02,706 --> 00:02:06,238
आपण कुठे राहतो ते त्यांना ठाऊक असेल का?

33
00:02:06,238 --> 00:02:08,896
आम्हाला भीती वाटे.

34
00:02:08,896 --> 00:02:15,822
पण तरीही आम्हाला शाळेत जायचं होतं.

35
00:02:15,822 --> 00:02:19,562
माझं भाग्य मोठं, म्हणून 
मी अशा एका कुटुंबात लहानाची मोठी झाले

36
00:02:19,562 --> 00:02:25,809
की जिथे शिक्षणाला मान होता 
आणि मुली ही मौल्यवान ठेव होती.

37
00:02:25,809 --> 00:02:30,960
माझे आजोबा त्यांच्या काळातले 
एक असामान्य पुरुष होते.

38
00:02:30,960 --> 00:02:34,439
अफगाणिस्तानाच्या एका दुर्गम भागातल्या 
या सर्वस्वी बेलगाम माणसाने,

39
00:02:34,439 --> 00:02:37,935
आग्रह धरला, त्यांच्या मुलीला,
म्हणजे माझ्या आईला, शाळेत घालण्याचा.

40
00:02:37,935 --> 00:02:44,348
आणि त्यासाठी त्यांच्या वडिलांनी 
त्यांच्याशी संबंध तोडले होते.

41
00:02:44,348 --> 00:02:47,858
पण माझी आई शिकली, ती शिक्षिका झाली.

42
00:02:47,858 --> 00:02:50,884
ही पहा.

43
00:02:50,884 --> 00:02:53,551
दोन वर्षांपूर्वी ती निवृत्त झाली, ती केवळ

44
00:02:53,551 --> 00:02:58,929
आमच्या घराचं रूपांतर, आजूबाजूच्या 
मुली आणि स्त्रियांच्या शाळेत करण्यासाठीच.

45
00:02:58,929 --> 00:03:03,317
आणि माझे वडील - हे पहा -

46
00:03:03,317 --> 00:03:10,218
त्यांच्या घराण्यातले शिकणारे ते पहिलेच.

47
00:03:10,218 --> 00:03:12,327
तेव्हा त्यांची मुलं 
आणि मुलीसुद्धा शिकणार

48
00:03:12,327 --> 00:03:17,416
यात शंकाच नव्हती.

49
00:03:17,416 --> 00:03:21,836
तालिबानसारखे धोके असूनही.

50
00:03:21,836 --> 00:03:30,182
त्यांच्या मते, आपल्या मुलांना 
शिक्षण न देणं हा जास्त मोठा धोका होता.

51
00:03:30,182 --> 00:03:33,310
मला आठवतंय, तालिबानच्या काळात काही वेळा

52
00:03:33,310 --> 00:03:38,403
आपल्या आयुष्याकडे पाहून मी खूप हताश होई.

53
00:03:38,403 --> 00:03:42,355
तसंच सततची भीती, 
आणि समोर भविष्य दिसत नसल्यामुळेही.

54
00:03:42,355 --> 00:03:45,409
मला (शिक्षण) सोडून द्यावंसं वाटे.

55
00:03:45,409 --> 00:03:48,545
पण माझे वडील,

56
00:03:48,545 --> 00:03:51,054
ते म्हणत,

57
00:03:51,054 --> 00:03:53,159
"ऐक, माझ्या मुली,

58
00:03:53,159 --> 00:03:56,475
आयुष्यात आपल्या मालकीचं जे काही असतं, 
ते सगळं गमावलं जाऊ शकतं.

59
00:03:56,475 --> 00:04:00,680
आपले पैसे चोरले जाऊ शकतात. 
लढाईत आपल्याला आपल्या घरातून 
हाकललं जाऊ शकतं.

60
00:04:00,680 --> 00:04:03,461
पण कायम आपल्यासोबत राहणारी 
एकमेव गोष्ट म्हणजे

61
00:04:03,461 --> 00:04:06,769
ही इथे आहे ती.

62
00:04:06,769 --> 00:04:11,685
आणि आम्हाला जर 
तुझ्या शाळेची फी भरण्याकरता 
आमचं रक्त विकावं लागणार असेल,

63
00:04:11,685 --> 00:04:14,906
तर आम्ही ते विकू.

64
00:04:14,906 --> 00:04:19,988
तर, अजूनही तुला (शिक्षण) 
सुरू ठेवावसं वाटत नाही काय?”

65
00:04:19,988 --> 00:04:23,116
आज मी बावीस वर्षांची आहे.

66
00:04:23,116 --> 00:04:25,886
मी लहानाची मोठी झाले, ती

67
00:04:25,886 --> 00:04:29,056
दशकभर चाललेल्या युद्धात 
नाश पावलेल्या एका देशात.

68
00:04:29,056 --> 00:04:34,197
माझ्या वयाच्या 
सहा टक्क्याहून कमी स्त्रियांनी
माध्यमिक शाळा पार केली आहे.

69
00:04:34,197 --> 00:04:36,662
माझ्या कुटुंबाने जर 
माझ्या शिक्षणाचा निर्धार केला नसता,

70
00:04:36,662 --> 00:04:39,266
तर मीही 
त्या (स्त्रियां)तलीच एक ठरले असते.

71
00:04:39,266 --> 00:04:44,581
त्याऐवजी, आज मी इथे 
मिडलबरी कॉलेजची पदवीधर म्हणून 
अभिमानाने उभी आहे.

72
00:04:44,581 --> 00:04:54,594
(टाळ्या)

73
00:04:54,594 --> 00:04:57,542
मी जेव्हा अफगाणिस्तानात परतले, तेव्हा

74
00:04:57,542 --> 00:05:02,121
मुलींना शिकवल्याबद्दल 
घरातून हद्दपार झालेल्या 
माझ्या आजोबांनी

75
00:05:02,121 --> 00:05:05,615
माझं सर्वप्रथम अभिनंदन केलं.

76
00:05:05,615 --> 00:05:08,245
ते बढाई मारतात, ती केवळ 
माझ्या पदवीची नव्हे,

77
00:05:08,245 --> 00:05:10,454
तर (पदवी घेणारी) मी 
पहिलीच स्त्री म्हणूनही.

78
00:05:10,454 --> 00:05:12,176
आणि मी पहिलीच स्त्री आहे,

79
00:05:12,176 --> 00:05:15,678
त्यांना काबूलच्या रस्त्यांतून 
स्वतः गाडी चालवून घेऊन जाणारी, म्हणून.

80
00:05:15,678 --> 00:05:21,040
(टाळ्या)

81
00:05:21,040 --> 00:05:23,689
माझ्या घरच्यांचा माझ्यावर विश्वास आहे.

82
00:05:23,689 --> 00:05:28,639
मी मोठी स्वप्नं पाहते, 
पण माझ्या घरच्यांची स्वप्नं त्याहूनही मोठी आहेत.

83
00:05:28,639 --> 00:05:33,106
म्हणून मी १० x १० ची वैश्विक राजदूत झाले.

84
00:05:33,106 --> 00:05:35,870
१० x १० ही स्त्रीशिक्षणाची 
एक जागतिक मोहीम आहे.

85
00:05:35,870 --> 00:05:38,449
तशीच मी SOLA ची सहसंस्थापिका झाले.

86
00:05:38,449 --> 00:05:40,916
SOLA ही अफ़गाणिस्तानातली
पहिलीच आणि कदाचित एकमेव


87
00:05:40,916 --> 00:05:42,645
मुलींची निवासी शाळा आहे.

88
00:05:42,645 --> 00:05:48,282
अशा एका देशातली, जिथे अजूनही 
मुलींनी शाळेत जाणं धोक्याचं आहे.

89
00:05:48,282 --> 00:05:52,047
कौतुकाची गोष्ट अशी, की माझ्या शाळेतल्या 
महत्त्वाकांक्षी विद्यार्थिनी

90
00:05:52,047 --> 00:05:57,675
मला सुसंधी पटकावताना दिसताहेत.

91
00:05:57,675 --> 00:06:00,602
आणि त्यांचे पालक आणि जन्मदाते,

92
00:06:00,602 --> 00:06:05,180
माझ्या घरच्यांप्रमाणेच, 
त्यांची पाठराखण करताना दिसताहेत,

93
00:06:05,180 --> 00:06:14,112
भयानक विरोध पत्करून आणि त्याला तोंड देऊन.

94
00:06:14,112 --> 00:06:16,818
अहमद प्रमाणे. 
हे काही त्याचं खरं नाव नव्हे.

95
00:06:16,818 --> 00:06:19,446
आणि मी तुम्हाला त्याचा चेहरा 
दाखवू शकत नाही.

96
00:06:19,446 --> 00:06:23,091
पण अहमद माझ्या एका विद्यार्थिनीचा पिता.

97
00:06:23,091 --> 00:06:26,927
महिन्याभरापूर्वी, तो आणि त्याची मुलगी

98
00:06:26,927 --> 00:06:30,261
SOLA हून आपल्या गावी जायला निघाले होते.

99
00:06:30,261 --> 00:06:36,754
आणि ते रस्त्यावरच्या बॉम्बस्फोटात 
अक्षरशः मरता मरता वाचले.

100
00:06:36,754 --> 00:06:41,536
केवळ काही मिनिटांच्या फरकाने.

101
00:06:41,536 --> 00:06:44,939
तो घरी पोहोचताच फोन वाजला.

102
00:06:44,939 --> 00:06:47,634
त्याला धमकावण्यात आलं.

103
00:06:47,634 --> 00:06:51,029
पुन्हा जर मुलीला शाळेत पाठवलंस,

104
00:06:51,029 --> 00:06:53,806
तर आम्ही पुन्हा प्रयत्न करू म्हणून.

105
00:06:53,806 --> 00:06:57,708
"हवं तर आत्ताच मारा मला," तो म्हणाला,

106
00:06:57,708 --> 00:07:01,602
"पण तुमच्या जुन्या आणि 
मागासलेल्या कल्पनांपायी

107
00:07:01,602 --> 00:07:06,434
मी माझ्या मुलीचं भविष्य नष्ट करणार नाही."

108
00:07:06,434 --> 00:07:08,803
मला जी गोष्ट अफगाणिस्तानबद्दल जाणवली आहे,

109
00:07:08,803 --> 00:07:11,050
आणि जी पाश्चात्यांकडून नेहमी डावलली जाते 
ती अशी, की

110
00:07:13,297 --> 00:07:15,546
आमच्यापैकी बहुतेक यशस्वी मुलींच्या पाठीशी
एक पिता असतो,

111
00:07:15,546 --> 00:07:22,909
जो त्याच्या मुलीची योग्यता जाणतो

112
00:07:22,909 --> 00:07:27,536
आणि तिचं यश हेच आपलं यश मानतो.

113
00:07:27,536 --> 00:07:31,474
(मला) असं म्हणायचं नाही, की 
आमच्या माता आमच्या यशाच्या 
शिल्पकार नसतात.

114
00:07:31,474 --> 00:07:36,010
खरं तर, बरेचदा त्याच पुढाकार घेऊन

115
00:07:36,010 --> 00:07:39,350
मुलींना शिकवण्याचा आग्रह धरतात.

116
00:07:39,350 --> 00:07:42,761
पण अफगाणिस्तानासारख्या 
समाजाच्या संदर्भात,

117
00:07:42,761 --> 00:07:46,181
आम्हाला पुरुषांचा पाठिंबा आवश्यक असतो.

118
00:07:46,181 --> 00:07:49,731
तालिबानच्या राजवटीत,
शाळेत जाणाऱ्या मुलींची संख्या

119
00:07:49,731 --> 00:07:51,523
शेकड्यात होती.

120
00:07:51,523 --> 00:07:53,861
आठवतं का, ते बेकायदेशीर होतं.

121
00:07:53,861 --> 00:07:59,353
पण आज, अफगाणिस्तानातल्या 
तीस लाखावर मुली शाळेत शिकताहेत.

122
00:07:59,353 --> 00:08:06,600
(टाळ्या)

123
00:08:06,600 --> 00:08:12,751
अमेरिकेतून अफगाणिस्तान खूप वेगळा दिसतो.

124
00:08:12,751 --> 00:08:17,723
मला वाटतं, अमेरिकेतून पाहताना 
हे बदल क्षीण दिसतात.

125
00:08:17,723 --> 00:08:20,773
अमेरिकन फौजा परतल्यानंतर 
हे बदल फार टिकणार नाहीत,

126
00:08:20,773 --> 00:08:25,265
अशी भीती वाटते.

127
00:08:25,265 --> 00:08:28,918
पण मी जेव्हा अफगाणिस्तानात परतते,

128
00:08:28,918 --> 00:08:33,703
माझ्या शाळेतल्या विद्यार्थिनी पाहते,

129
00:08:33,703 --> 00:08:36,072
त्यांच्या पाठीशी उभे असणारे 
त्यांचे पालक पाहते,

130
00:08:38,441 --> 00:08:40,810
तेव्हा मला उज्ज्वल भविष्य दिसतं,

131
00:08:40,810 --> 00:08:44,110
आणि कायम टिकणारे बदल दिसतात.

132
00:08:44,110 --> 00:08:52,577
माझ्यासाठी, अफगाणिस्तान देश आहे 
आशेचा आणि अमर्याद शक्यतांचा,

133
00:08:52,577 --> 00:08:55,989
आणि दरदिवशी

134
00:08:55,989 --> 00:08:59,397
SOLAच्या मुली मला याची आठवण करून देतात.

135
00:08:59,397 --> 00:09:02,604
माझ्यासारख्याच, त्याही मोठी स्वप्नं पाहताहेत.

136
00:09:02,604 --> 00:09:04,315
धन्यवाद.

137
00:09:04,315 --> 00:09:15,192
(टाळ्या)