0:00:00.964,0:00:02.404
11 yaşındayken

0:00:02.404,0:00:06.966
bir sabah evimdeki sevinç çığlıklarıyla uyandığımı hatırlıyorum.

0:00:06.966,0:00:09.437
Babam BBC Haber kanalını dinliyordu;

0:00:09.437,0:00:13.611
o ufak, gri radyosundan.

0:00:13.611,0:00:16.487
Yüzünde, hiç alışkın olmadığımız, kocaman bir gülümseme vardı

0:00:16.487,0:00:20.458
çünkü haberler çoğu zaman onu üzerdi.

0:00:20.458,0:00:25.343
"Taliban artık yok!" diye bağırdı babam.

0:00:25.343,0:00:27.931
Ne demek istediğini anlamamıştım o zaman

0:00:27.931,0:00:33.117
ama babamın çok ama çok mutlu olduğunu görebiliyordum.

0:00:33.117,0:00:41.628
"Bundan böyle gerçek bir okulda okuyabileceksin" dedi babam.

0:00:41.628,0:00:46.797
Asla unutmayacağım bir sabahtı o.

0:00:46.797,0:00:51.965
Gerçek bir okul.

0:00:51.965,0:00:55.073
Taliban Afganistanı ele geçirdiğinde ve kızların okula gitmelerini

0:00:55.073,0:00:58.596
yasakladıklarında ben altı yaşındaydım.

0:00:58.596,0:01:01.704
Bu yüzden, bir sonraki beş yıl boyunca erkek olarak giyindim

0:01:01.704,0:01:04.215
artık tek başına dışarıda bulunması yasak olan ablama

0:01:04.215,0:01:09.629
eşlik edebilmek için, gizli bir okula.

0:01:09.629,0:01:14.254
İkimizin de eğitim görmesi için tek yol buydu.

0:01:14.254,0:01:17.488
Her gün farklı bir yoldan yürüdük

0:01:17.488,0:01:21.511
kimse nereye gittiğimiz hakkında şühpelenmesin diye.

0:01:21.511,0:01:23.705
Kitaplarımızı alışveriş poşetleriyle örterdik

0:01:23.705,0:01:29.841
sadece alışverişe çıkmışız gibi görünsün diye.

0:01:29.841,0:01:32.217
Okul bir evin içindeydi,

0:01:32.217,0:01:37.880
100 kişiden fazla kişi küçük bir oturma odası içinde sıkıştırılmış.

0:01:37.880,0:01:43.730
Kışları hoştu ama yazları çok sıcaktı.

0:01:43.730,0:01:46.251
Hepimiz hayatlarımızı tehlikeye attığımızı biliyorduk-

0:01:46.251,0:01:50.605
öğretmenler, öğrenciler ve anne babalarımız.

0:01:50.605,0:01:52.978
Zaman zaman okul aniden

0:01:52.978,0:01:56.894
bir haftalığına iptal edilirdi çünkü Taliban şühpelenirdi.

0:01:56.894,0:01:59.674
Bizim hakkımızda ne bidiklerini hep merak ederdik.

0:01:59.674,0:02:02.706
Takip ediliyor muyduk?

0:02:02.706,0:02:06.238
Nerede yaşadığımızı biliyorlar mı?

0:02:06.238,0:02:08.896
Korkardık

0:02:08.896,0:02:15.822
ama hala olmak istediğimiz yer okuldu.

0:02:15.822,0:02:19.562
Eğitimin değer verildiği ve kız çocukların hazine sayıldıkları

0:02:19.562,0:02:25.809
bir ailede yetiştiğim için şanlıyım.

0:02:25.809,0:02:30.960
Dedem zamanına göre olağanüstü bir insandı.

0:02:30.960,0:02:34.439
Afganistanın uzak bir bölgesinden kuralları uymayan biri,

0:02:34.439,0:02:37.935
kızının, yani benim annemin

0:02:37.935,0:02:44.348
okula gitmesi için ısrar etti ve bu yüzden kendi babası onu evlatlıktan redetti.

0:02:44.348,0:02:47.858
Ama eğitimli annem öğretmen oldu.

0:02:47.858,0:02:50.884
O işte.

0:02:50.884,0:02:53.551
İki yıl önce emekli oldu ve tek evimizi

0:02:53.551,0:02:58.929
mahallemizdeki kızlar ve kadınlar için okula dönüştürdü.

0:02:58.929,0:03:03.317
Ve babam- işte -

0:03:03.317,0:03:10.218
ailesinde ilk eğitim gören kişi oldu.

0:03:10.218,0:03:12.327
Onun çocuklarının eğitim görmemesi

0:03:12.327,0:03:17.416
söz konusu olamazdı, kızları dahil,

0:03:17.416,0:03:21.836
Taliban'a rağmen, risklere rağmen.

0:03:21.836,0:03:30.182
Ona göre çocuklarını eğitmemek daha riskliydi.

0:03:30.182,0:03:33.310
Taliban yılları boyunca hatırlıyorum

0:03:33.310,0:03:38.403
bazen usanırdım hayatımızdan

0:03:38.403,0:03:42.355
ve hep korku içinde olmaktan ve geleceği görememekten.

0:03:42.355,0:03:45.409
Pes etmek isterdim

0:03:45.409,0:03:48.545
ama babam

0:03:48.545,0:03:51.054
derdi ki

0:03:51.054,0:03:53.159
"Dinle kızım,

0:03:53.159,0:03:56.475
hayatında sahip olduğun herşeyi kaybedebilirsin.

0:03:56.475,0:04:00.680
Paran çalınabilir. Savaş sırasında evinden ayrılmak zorunda kalabilirsin.

0:04:00.680,0:04:03.461
Ama seninle daima kalacak tek şey

0:04:03.461,0:04:06.769
buradaki

0:04:06.769,0:04:11.685
ve kanımızı satmamız gerekse senin okul harcını ödemek için

0:04:11.685,0:04:14.906
satarız.

0:04:14.906,0:04:19.988
Şimdi hala okula devam etmemek istiyor musun?"

0:04:19.988,0:04:23.116
Bugün 22 yaşındayım.

0:04:23.116,0:04:25.886
On yıllarca savaşın yok ettiği

0:04:25.886,0:04:29.056
bir ülkede yetiştirildim.

0:04:29.056,0:04:34.197
Benim yaşımdaki kadınların yüzde altısından daha azı liseden sonrasına devam edebildiler

0:04:34.197,0:04:36.662
ve benim ailem eğitimim için bu kadar bağlı olmasaydı

0:04:36.662,0:04:39.266
ben onlardan biri olurdum.

0:04:39.266,0:04:44.581
Bunun yerine karşınızda Middlebury Koleji 'nin gururlu bir mezunu olarak karşınızda duruyorum.

0:04:44.581,0:04:54.594
(Alkış)

0:04:54.594,0:04:57.542
Afganistan'a döndüğüm zaman, dedem,

0:04:57.542,0:05:02.121
kızlarını eğitmeye cesaret gösterdiği için evden uzaklaştırılan,

0:05:02.121,0:05:05.615
beni ilk tebrik edenlerin arasındaydı.

0:05:05.615,0:05:08.245
Sadece üniversite diplomamla böbürlenmiyor

0:05:08.245,0:05:10.454
bir de ilk kadındım

0:05:10.454,0:05:12.176
ve ilk kadınım

0:05:12.176,0:05:15.678
onu Kabil sokaklarında arbayla gezdiren.

0:05:15.678,0:05:21.040
(Alkış)

0:05:21.040,0:05:23.689
Ailem bana inanıyor.

0:05:23.689,0:05:28.639
Büyük hayallerim var ama ailemin benim için daha büyük hayalleri var.

0:05:28.639,0:05:33.106
Bu yüzden 10X10 için global elçiyim

0:05:33.106,0:05:35.870
kadınları eğitmek için küresel bir kampanya.

0:05:35.870,0:05:38.449
Bu yüzden SOLA'nın kurucularındanım

0:05:38.449,0:05:40.916
ilk ve belki tek yatılı okul

0:05:40.916,0:05:42.645
Afganistan'da kızlar için

0:05:42.645,0:05:48.282
kızlar için okula gitmenin hala riskli olduğu bir ülkede.

0:05:48.282,0:05:52.047
Heyecanlı olan şey okulda

0:05:52.047,0:05:57.675
fırsatları hırslı bir şekilde yakalamaya çalışan öğrenciler görmem.

0:05:57.675,0:06:00.602
Ve ebeveyinlerini görüyorum ve babalarını

0:06:00.602,0:06:05.180
benim kendi babam gibi onları destekleyen

0:06:05.180,0:06:14.112
yıldırıcı muhalefete rağmen.

0:06:14.112,0:06:16.818
Aynı Ahmed gibi. Gerçek adı bu değil

0:06:16.818,0:06:19.446
ve size yüzünü gösteremem

0:06:19.446,0:06:23.091
ama Ahmed öğrencilerimden bir tanesinin babası.

0:06:23.091,0:06:26.927
Bir aydan az önce, o ve kızı

0:06:26.927,0:06:30.261
SOLA'dan köylerine dönüyorlardı

0:06:30.261,0:06:36.754
ve kelimenin tam anlamıyla öldürülmekten kurtuldular

0:06:36.754,0:06:41.536
bir kaç dakika arayla yol kenarında bir bombayla.

0:06:41.536,0:06:44.939
Eve geldiğinde, telefon çaldı

0:06:44.939,0:06:47.634
bir ses onu uyarıyordu

0:06:47.634,0:06:51.029
eğer kızını tekrar okula geri gönderirse

0:06:51.029,0:06:53.806
tekrar deneyeceklerdi.

0:06:53.806,0:06:57.708
"Eğer istiyorsanız beni şimdi öldürün," dedi

0:06:57.708,0:07:01.602
"ama kızımın geleceğini mahvedemem

0:07:01.602,0:07:06.434
sizin eskimiş geri kafalı düşünceleriniz yüzünden."

0:07:06.434,0:07:08.803
Afganistan hakkında zamanla fark ettiğim şey

0:07:08.803,0:07:12.323
ve bu Batıda çoğu kez göz ardı edilebiliyor

0:07:12.323,0:07:15.546
başarılı olanlarımızın çoğunun arkasında

0:07:15.546,0:07:22.909
kızının değerini anlayan bir baba olduğu

0:07:22.909,0:07:27.536
ve kızının başarılarının kendi başarıları olduğunu görebilen.

0:07:27.536,0:07:31.474
Annelerimizin başarımızdaki anahtar olmadığını söylemiyorum.

0:07:31.474,0:07:36.010
Gerçekte onlar ilk ve ikna edici ara bulucular oluyorlar

0:07:36.010,0:07:39.350
kızları için parlak bir gelecek için

0:07:39.350,0:07:42.761
ama Afganistan gibi bir toplumda

0:07:42.761,0:07:46.181
erkeklerin desteğine sahip olmamız zorunlu.

0:07:46.181,0:07:49.731
Taliban yönetimi altında okula giden kızların

0:07:49.731,0:07:51.523
sayısı yüzleri buldu-

0:07:51.523,0:07:53.861
unutmayın, yasaktı.

0:07:53.861,0:07:59.353
Ama bugün, Afganistandaki okullarda üç milyondan fazla kızımız var.

0:07:59.353,0:08:06.600
(Alkış)

0:08:06.600,0:08:12.751
Afganistan Amerika'da buradan o kadar farklı görünüyor ki.

0:08:12.751,0:08:17.723
Amerikalıların değişikliklerdeki kırılganlığı gördüklerini anlıyorum.

0:08:17.723,0:08:20.773
Bu değişikliklerin uzun sürmeyeceğinden korkuyorum

0:08:20.773,0:08:25.265
Amerikan askerleri çekildikten sonra.

0:08:25.265,0:08:28.918
Ama Afganistan'a döndüğüm zaman

0:08:28.918,0:08:33.703
okulumda öğrencileri gördüğüm zaman

0:08:33.703,0:08:36.343
ve onlara destek olan ebeveyinleri

0:08:36.343,0:08:40.810
umut vadeden bir gelecek görüyorum

0:08:40.810,0:08:44.110
ve uzun vadeli bir değişim.

0:08:44.110,0:08:52.577
Benim için Afganistan sonsuz olasılık ve umut ülkesi

0:08:52.577,0:08:55.989
ve her gün

0:08:55.989,0:08:59.397
SOLA'nın kızları bana bunu hatırlatıyor.

0:08:59.397,0:09:02.604
Benim gibi büyük hayalleri var.

0:09:02.604,0:09:04.315
Teşekkürler.

0:09:04.315,0:09:15.192
(Alkış)