0:00:00.964,0:00:02.404
Khi tôi 11 tuổi,

0:00:02.404,0:00:06.966
Tôi nhớ một buổi sáng tôi thức dậy khi nghe tiếng hân hoan trong căn nhà của tôi.

0:00:06.966,0:00:09.437
Bố tôi lúc ấy đang nghe tin tức BBC

0:00:09.437,0:00:13.611
trên chiếc radio màu xám nhỏ của ông ấy

0:00:13.611,0:00:16.487
Ông ấy nở một nụ cười rất lớn, điều này rất bất thường

0:00:16.487,0:00:20.458
vì tin tức thường làm ông ấy buồn rầu hơn.

0:00:20.458,0:00:25.343
Ông ấy la lên: "Bọn Taliban đã đi rồi!"

0:00:25.343,0:00:27.931
Lúc đó tôi không hiểu rõ

0:00:27.931,0:00:33.117
nhưng tôi có thể thấy rằng bố tôi rất, rất vui mừng

0:00:33.117,0:00:41.628
"Bây giờ con có thể thật sự đến trường rồi" Ông nói .

0:00:41.628,0:00:46.797
Một buổi sáng mà tôi không thể nào quên được.

0:00:46.797,0:00:51.965
Một ngôi trường thật sự.

0:00:51.965,0:00:55.073
Bạn biết không, bọn Taliban đến xâm lấn Afghanistan từ khi tôi 6 tuổi

0:00:55.073,0:00:58.596
và ngăn cấm các cô gái đi học.

0:00:58.596,0:01:01.704
Trong 5 năm sau đó , tôi đã ăn mặc như 1 thằng con trai

0:01:01.704,0:01:04.215
để đi cùng với chị tôi tới một trường bí mật

0:01:04.215,0:01:09.629
vì chị tôi bị cấm ra khỏi nhà môt mình.

0:01:09.629,0:01:14.254
Đó là cách duy nhất để chúng tôi có thể đi học.

0:01:14.254,0:01:17.488
Mỗi ngày, chúng tôi đi con đường khác nhau

0:01:17.488,0:01:21.511
để không bị ai nghi ngờ về điểm đến của chúng tôi.

0:01:21.511,0:01:23.705
Chúng tôi giấu sách vở trong giỏ đi chợ

0:01:23.705,0:01:29.841
như thế mọi người sẽ nghĩ chúng tôi chỉ đi mua sắm.

0:01:29.841,0:01:32.217
Cái trường ấy trong một căn nhà,

0:01:32.217,0:01:37.880
hơn 100 đứa chúng tôi chen lấn trong một phòng khách nhỏ hẹp.

0:01:37.880,0:01:43.730
Khá là ấm áp trong mùa đông nhưng mùa hè thì cực kì nóng.

0:01:43.730,0:01:46.251
Tất cả chúng tôi đều biết đang mạo hiểm tính mạng của chính mình

0:01:46.251,0:01:50.605
thầy cô, học sinh và cha mẹ chúng tôi.

0:01:50.605,0:01:52.978
Có một vài lần, ngôi trường đột nhiên đóng cửa

0:01:52.978,0:01:56.894
khoảng một tuần vì lũ Taliban nghi ngờ.

0:01:56.894,0:01:59.674
Chúng tôi luôn tự hỏi họ biết gì về chúng tôi.

0:01:59.674,0:02:02.706
Chúng tôi có bị theo dõi không?

0:02:02.706,0:02:06.238
Họ có biết chỗ chúng tôi ở không?

0:02:06.238,0:02:08.896
Chúng tôi đã rất sợ,

0:02:08.896,0:02:15.822
nhưng dù vậy, chúng tôi vẫn muốn tới trường.

0:02:15.822,0:02:19.562
Tôi rất may mắn được nuôi dạy trong một gia đình

0:02:19.562,0:02:25.809
rất trân trọng việc học và con gái được quý trọng.

0:02:25.809,0:02:30.960
Ông ngoại của tôi là một người thật đáng khâm phục vào thời ấy

0:02:30.960,0:02:34.439
Một người hoàn toàn bị ruồng bỏ từ một tỉnh xa ở Afghanistan,

0:02:34.439,0:02:37.935
ông nài nỉ để con gái ông, mẹ của tôi

0:02:37.935,0:02:44.348
được đến trường, và vì vậy nên ông bị cha của ông ấy từ bỏ.

0:02:44.348,0:02:47.858
Nhưng người mẹ có giáo dục của tôi trở thành giáo viên.

0:02:47.858,0:02:50.884
Bà ấy đây.

0:02:50.884,0:02:53.551
Bà nghỉ hưu 2 năm về trước để dùng nhà của chúng tôi

0:02:53.551,0:02:58.929
để mở trường cho bé gái và phụ nữ trong hàng xóm.

0:02:58.929,0:03:03.317
Và đây là bố của tôi

0:03:03.317,0:03:10.218
ông là người đầu tiên trong gia đình của ông ấy được giáo dục.

0:03:10.218,0:03:12.327
Không nghi ngờ rằng con cái của ông ấy

0:03:12.327,0:03:17.416
sẽ được giáo dục, bao gồm con gái của ông,

0:03:17.416,0:03:21.836
bất chấp Taliban, và bất chấp những hiểm nguy.

0:03:21.836,0:03:30.182
Đối với ông, con cái không được học là mối nguy hiểm lớn hơn cả.

0:03:30.182,0:03:33.310
Trong những năm Taliban, tôi nhớ rằng

0:03:33.310,0:03:38.403
có những lúc tôi rất tức giận về cuộc sống của chúng tôi

0:03:38.403,0:03:42.355
và luôn sợ hãi và không thấy được tương lai.

0:03:42.355,0:03:45.409
Tôi rất muốn từ bỏ chuyện học,

0:03:45.409,0:03:48.545
nhưng bố tôi,

0:03:48.545,0:03:51.054
ông sẽ nói rằng,

0:03:51.054,0:03:53.159
"Nghe này con gái,

0:03:53.159,0:03:56.475
con có thể mất hết mọi thứ con có trên cuộc đời này

0:03:56.475,0:04:00.680
Tiền của con có thể bị cướp mất. Con có thể bị buộc phải rời khỏi nhà trong thời gian chiến tranh.

0:04:00.680,0:04:03.461
Nhưng một thứ sẽ mãi mãi tồn tại với con

0:04:03.461,0:04:06.769
là thứ trong đây,

0:04:06.769,0:04:11.685
và nếu chúng ta bị bắt buộc phải bán máu để trả tiền học phì,

0:04:11.685,0:04:14.906
chúng ta sẽ làm thế.

0:04:14.906,0:04:19.988
Vậy thì con còn muốn tiếp tục nữa không?

0:04:19.988,0:04:23.116
Hôm nay tôi 22 tuổi.

0:04:23.116,0:04:25.886
Tôi đã được lớn lên ở một quốc gia đã bị tiêu hủy

0:04:25.886,0:04:29.056
bởi bao thập niên chiến tranh.

0:04:29.056,0:04:34.197
Ít hơn 6% phụ nữ tuổi tôi được học sau trung học phổ thông,

0:04:34.197,0:04:36.662
và nếu gia đình tôi không cam kết về việc học của tôi,

0:04:36.662,0:04:39.266
tôi cũng trở thành một trong số họ.

0:04:39.266,0:04:44.581
Nhưng mà, tôi hãnh diện đứng đây là một sinh viên tốt nghiệp trường Cao Đẳng Middlebury.

0:04:44.581,0:04:54.594
(vỗ tay)

0:04:54.594,0:04:57.542
Khi tôi trở về Afghanistan, ông ngoại tôi,

0:04:57.542,0:05:02.121
người bị ruồng bỏ bởi gia đình vì ông dám cho con gái của ông đi học,

0:05:02.121,0:05:05.615
là một trong những người đầu tiên chúc mừng tôi.

0:05:05.615,0:05:08.245
Ông ấy không những khoe về bằng cao đẳng của tôi,

0:05:08.245,0:05:10.454
mà còn về tôi là người phụ nữ đầu tiên,

0:05:10.454,0:05:12.176
và tôi là người phụ nữ đầu tiên

0:05:12.176,0:05:15.678
có thể chở ông ấy trên những con đường ở Kabul.

0:05:15.678,0:05:21.040
(vỗ tay)

0:05:21.040,0:05:23.689
Gia đình tôi tin tưởng tôi.

0:05:23.689,0:05:28.639
Tôi mơ ước lớn, nhưng gia đình tôi mong ước cho tôi còn lớn hơn.

0:05:28.639,0:05:33.106
Vì thế tôi là đại sứ toàn cầu cho 10x10,

0:05:33.106,0:05:35.870
đây là cuộc vận động toàn cầu để giáo dục phụ nữ.

0:05:35.870,0:05:38.449
Vì vậy tôi giúp thành lập SOLA,

0:05:38.449,0:05:40.916
ngôi trường đầu tiên và hẳn là duy nhất

0:05:40.916,0:05:42.645
cho con gái ở Afghanistan,

0:05:42.645,0:05:48.282
một đất nước mà vẫn còn nguy hiểm cho các cô gái đến trường học

0:05:48.282,0:05:52.047
Tôi rất phấn khởi khi thấy học sinh đến trường của tôi

0:05:52.047,0:05:57.675
với kì vọng để nắm lấy cơ hội này.

0:05:57.675,0:06:00.602
Và tôi thấy cha mẹ họ và bố họ

0:06:00.602,0:06:05.180
như cha của tôi, ủng hộ họ,

0:06:05.180,0:06:14.112
bất chấp và ngay cả khi đang gặp nhiều đối lập khó khăn.

0:06:14.112,0:06:16.818
Như Ahmed. Đó không phải là tên thật của ông ấy,

0:06:16.818,0:06:19.446
và tôi không thể lộ mặt của ông ấy được,

0:06:19.446,0:06:23.091
nhưng Ahmed là cha của một học sinh của tôi.

0:06:23.091,0:06:26.927
Ít hơn một tháng rồi, ông và con gái ông

0:06:26.927,0:06:30.261
đang trên đường tới SOLA từ làng của họ,

0:06:30.261,0:06:36.754
và họ thật sự chỉ xém bị giết chết

0:06:36.754,0:06:41.536
vì một quả bom bên đường chỉ trong vài phút.

0:06:41.536,0:06:44.939
Khi ông vừa về tới nhà, điện thoại reng,

0:06:44.939,0:06:47.634
một giọng nói đe dọa ông

0:06:47.634,0:06:51.029
nếu ông tiếp tục đưa con gái ông tới trường,

0:06:51.029,0:06:53.806
họ sẽ thử lần nữa.

0:06:53.806,0:06:57.708
Ông ấy trả lời: "Nếu ngươi muốn thì giết tôi đi,

0:06:57.708,0:07:01.602
nhưng tôi sẽ không hủy hoại tương lai của con gái tôi

0:07:01.602,0:07:06.434
vì những tư tưởng lạc hậu và ngược đời của các người"

0:07:06.434,0:07:08.803
Tôi bây giờ đã nhận thấy về Afghanistan,

0:07:08.803,0:07:12.323
và đây là thứ thường bị bỏ qua ở Tây phương,

0:07:12.323,0:07:15.546
là đằng sau hầu hết mỗi người thành công chúng ta

0:07:15.546,0:07:22.909
là một người cha trân trọng giá trị của con gái họ

0:07:22.909,0:07:27.536
và người thấy thành công của con gái mình như là thành công của chính họ.

0:07:27.536,0:07:31.474
Đây không phải nói người mẹ không quan trọng trong thành công của chúng ta.

0:07:31.474,0:07:36.010
Thật ra, họ là người đầu tiên và là người thương thuyết thuyết phục

0:07:36.010,0:07:39.350
cho một tương lai sáng của con gái họ,

0:07:39.350,0:07:42.761
nhưng trong hoàn cảnh xã hội như Afghanistan,

0:07:42.761,0:07:46.181
chúng ta cần đến sự ủng hộ của những người đàn ông.

0:07:46.181,0:07:49.731
Dưới Taliban, những cô gái đến trường

0:07:49.731,0:07:51.523
cả hàng trăm người

0:07:51.523,0:07:53.861
nhớ rằng, đó là bất hợp pháp.

0:07:53.861,0:07:59.353
Nhưng ngày hôm nay, hơn 3 triệu nữ sinh đang theo học ở Afghanistan

0:07:59.353,0:08:06.600
(vỗ tay)

0:08:06.600,0:08:12.751
Afghanistan nhìn rất khác khi nhìn từ Mỹ.

0:08:12.751,0:08:17.723
Tôi thấy rằng người Mỹ thấy sự yếu ớt, dễ vỡ trong những thay đổi.

0:08:17.723,0:08:20.773
Tôi sợ rằng tất cả những thay đổi đó sẽ không kéo dài hơn

0:08:20.773,0:08:25.265
sau khi quân đội Mỹ rút đi.

0:08:25.265,0:08:28.918
Nhưng khi tôi trở về Afghanistan,

0:08:28.918,0:08:33.703
khi tôi thấy học sinh trong trường của tôi

0:08:33.703,0:08:36.343
và cha mẹ họ ủng hộ họ,

0:08:36.343,0:08:40.810
khuyến khích họ, tôi thấy một tương lai hứa hẹn

0:08:40.810,0:08:44.110
và sự thay đổi sẽ tồn tại lâu dài.

0:08:44.110,0:08:52.577
Đối với tôi, Afghanistan là một đất nước của hy vọng, khả năng không giới hạn,

0:08:52.577,0:08:55.989
và mỗi ngày

0:08:55.989,0:08:59.397
nữ sinh trường SOLA nhắc nhở tôi về điều đó.

0:08:59.397,0:09:02.604
Như tôi, họ có mơ ước lớn.

0:09:02.604,0:09:04.315
Cám ơn.

0:09:04.315,0:09:15.192
(vỗ tay)