0:00:05.839,0:00:07.989
Vào năm 1992,

0:00:07.989,0:00:10.261
một con tàu chở [br]đồ chơi khi tắm cho trẻ em

0:00:10.261,0:00:12.211
gặp phải một cơn bão.

0:00:12.211,0:00:14.647
Những thùng hàng bị cuốn xuống biển,

0:00:14.647,0:00:17.567
và sóng đánh 28.000 con vịt cao su

0:00:17.567,0:00:20.837
và những món đồ chơi khác[br]tới Bắc Thái Bình Dương.

0:00:20.837,0:00:22.697
Nhưng chúng không tụ lại một chỗ.

0:00:22.697,0:00:23.977
Ngược lại,

0:00:23.977,0:00:27.307
những con vịt bị trôi dạt[br]khắp nơi trên thế giới,

0:00:27.307,0:00:29.557
các nhà nghiên cứu [br]sử dụng đường đi của chúng

0:00:29.557,0:00:33.727
để tạo biểu đồ hải lưu mới tốt hơn.

0:00:33.727,0:00:36.493
Có nhiều nhân tố chi phối dòng hải lưu:

0:00:36.493,0:00:40.043
gió, thủy triều,[br]thay đổi dung trọng nước,

0:00:40.043,0:00:43.073
và chuyển động của Trái đất.

0:00:43.073,0:00:45.753
Địa hình dưới đáy đại dương[br]và đường bờ biển

0:00:45.753,0:00:47.733
cũng làm thay đổi[br]những chuyển động đó,

0:00:47.733,0:00:49.360
làm cho hải lưu chảy nhanh hơn,

0:00:49.360,0:00:52.200
chậm hơn, hoặc đổi hướng.

0:00:52.200,0:00:55.030
Có hai loại hải lưu chính:

0:00:55.030,0:00:58.290
hải lưu bề mặt và hải lưu tầng sâu.

0:00:58.290,0:01:02.670
Hải lưu bề mặt chi phối chuyển động[br]của 10 phần trăm lượng nước bề mặt,

0:01:02.670,0:01:05.570
còn hải lưu tầng sâu [br]chi phối 90 phần trăm còn lại.

0:01:05.570,0:01:08.070
Dù được tạo thành[br]từ những nguyên nhân khác nhau,

0:01:08.070,0:01:10.960
hải lưu bề mặt và hải lưu tầng sâu[br]ảnh hưởng lẫn nhau

0:01:10.960,0:01:15.160
trong một vũ điệu phức tạp[br]khiến toàn bộ đại dương chuyển động.

0:01:15.160,0:01:19.505
Gần bờ, hải lưu bề mặt [br]chịu ảnh hưởng của gió và thủy triều,

0:01:19.505,0:01:24.505
khi mực nước dâng lên và hạ xuống,[br]nước bị kéo tới lui.

0:01:24.505,0:01:26.073
Trong khi đó, ở cửa biển,

0:01:26.073,0:01:29.773
gió là nguyên nhân chính[br]tạo ra hải lưu bề mặt.

0:01:29.773,0:01:31.517
Khi thổi qua đại dương,

0:01:31.517,0:01:34.507
gió kéo theo các lớp nước trên cùng.

0:01:34.507,0:01:37.017
Lớp nước đó kéo các lớp bên dưới,

0:01:37.017,0:01:40.307
các lớp nước bên dưới [br]lại tiếp tục kéo các lớp bên dưới nữa.

0:01:40.307,0:01:43.197
Trên thực tế, nước ở độ sâu 400 mét

0:01:43.197,0:01:47.027
vẫn bị ảnh hưởng [br]bởi gió ở bề mặt đại dương.

0:01:47.027,0:01:51.337
Nếu phóng to để nhìn rõ hơn đường đi[br]của hải lưu bề mặt trên khắp Trái đất,

0:01:51.337,0:01:54.820
bạn sẽ thấy chúng tạo ra[br]các vòng tròn lớn gọi là vòng xoáy,

0:01:54.820,0:01:57.580
quay theo chiều kim đồng hồ[br]ở bán cầu Bắc

0:01:57.580,0:02:00.430
và ngược chiều kim đồng hồ[br]ở bán cầu Nam.

0:02:00.430,0:02:02.620
Đó là vì sự xoay vòng của Trái đất

0:02:02.620,0:02:06.630
ảnh hưởng đến gió,[br]làm phát sinh những dòng chảy này.

0:02:06.630,0:02:08.280
Nếu trái đất đứng yên,

0:02:08.280,0:02:10.740
không khí và nước [br]sẽ chỉ di chuyển qua lại

0:02:10.740,0:02:14.380
giữa những vùng áp suất thấp ở xích đạo[br]và cao như ở hai cực.

0:02:14.380,0:02:16.350
Nhưng vì trái đất quay,

0:02:16.350,0:02:20.860
khí di chuyển từ xích đạo[br]đến Bắc Cực bị lệch về phía Đông,

0:02:20.860,0:02:24.509
và khí di chuyển từ Bắc Cực xuống[br]bị lệch về phía Tây.

0:02:24.509,0:02:27.299
Ở Nam bán cầu,[br]mọi thứ xảy ra theo hướng ngược lại,

0:02:27.299,0:02:29.229
những luồng gió lớn

0:02:29.229,0:02:32.789
tạo thành các vòng xoáy[br]quanh các bồn trũng đại duơng.

0:02:32.789,0:02:35.679
Nó được gọi là Hiệu ứng Coriolis.

0:02:35.679,0:02:40.129
Gió đẩy nước biển bên dưới[br]vào cùng một vòng xoáy.

0:02:40.129,0:02:43.793
Và vì nước giữ nhiệt[br]hiệu quả hơn khí,

0:02:43.793,0:02:47.663
những dòng hải lưu này[br]giúp điều chỉnh nhiệt độ Trái Đất.

0:02:47.663,0:02:49.864
Không giống như hải lưu bề mặt,

0:02:49.864,0:02:55.014
hải lưu tầng sâu bị ảnh hưởng chủ yếu[br]bởi sự thay đổi dung trọng nước biển.

0:02:55.014,0:02:58.436
Khi di chuyển về Bắc Cực,[br]nước càng lúc càng lạnh,

0:02:58.436,0:03:01.036
nồng độ muối cũng cao hơn,

0:03:01.036,0:03:03.996
vì nước bị giữ lại[br]trong các tinh thể băng,

0:03:03.996,0:03:05.956
để lại muối trong lòng biển.

0:03:05.966,0:03:09.636
Nước lạnh, mặn, đặc hơn,[br]do đó, lắng xuống,

0:03:09.636,0:03:12.616
phần nước ở gần bề mặt ấm hơn[br]nổi lên trên thay vị trí của nó,

0:03:12.616,0:03:17.076
tạo thành một dòng hải lưu đứng[br]gọi là vòng tuần hoàn nhiệt.

0:03:17.076,0:03:21.563
Vòng tuần hoàn nhiệt và gió

0:03:21.563,0:03:26.319
kết hợp tạo thành một vòng lặp[br]được gọi là vành đai băng tải toàn cầu.

0:03:26.319,0:03:29.486
Khi di chuyển[br]từ tầng sâu đại dương lên bề mặt,

0:03:29.486,0:03:32.606
nó mang theo chất dinh dưỡng[br]nuôi dưỡng các vi sinh vật,

0:03:32.606,0:03:35.726
tạo thành cơ sở[br]của nhiều chuỗi thức ăn đại dương.

0:03:35.726,0:03:39.306
Vành đai băng tải toàn cầu[br]hiện là dòng hải lưu dài nhất thế giới,

0:03:39.306,0:03:41.306
uốn lượn khắp nơi trên Trái Đất.

0:03:41.306,0:03:44.906
Nhưng nó chỉ di chuyển[br]vài centimet trên giây.

0:03:44.906,0:03:49.456
Một giọt nước phải tốn một ngàn năm[br]để hoàn tất một vòng lặp.

0:03:49.456,0:03:51.316
Tuy nhiên, nhiệt độ nước biển tăng lên

0:03:51.316,0:03:54.816
làm chậm băng tải.

0:03:54.816,0:03:56.036
Các mô phỏng cho thấy

0:03:56.036,0:03:59.476
điều này gây xáo trộn hệ thống thời tiết [br]cả hai bờ Đại Tây Dương,

0:03:59.476,0:04:01.166
và không ai biết

0:04:01.166,0:04:04.936
liệu nó sẽ tiếp diễn hay dừng lại.

0:04:04.936,0:04:08.936
Cách duy nhất để có thể dự báo đúng[br]và có những kế hoạch phù hợp

0:04:08.936,0:04:14.196
là tiếp tục nghiên cứu hải lưu[br]và các mãnh lực tạo nên chúng.