0:00:01.153,0:00:02.849
Normal bir ekonomide

0:00:02.849,0:00:09.435
istihdam toplam talebi etkileyecektir

0:00:09.435,0:00:12.673
yüksek istihdam ya da düşük işsizlik olduğunda

0:00:12.673,0:00:14.216
daha çok çalışan kişi olacak

0:00:14.216,0:00:16.068
ve daha yüksek ücretleri olacak

0:00:16.068,0:00:17.339
ve bu da talebi arttıracaktır

0:00:17.339,0:00:18.409
tersi olduğunda da

0:00:18.409,0:00:19.162
eğer işlerini kaybettiklerinde

0:00:19.162,0:00:20.039
talep aşağıya düşecektir

0:00:20.039,0:00:21.610
ücretler de düşecektir

0:00:21.610,0:00:24.128
insanların cebinde para olmayacaktır

0:00:24.128,0:00:26.456
istihdamın talebi harekete geçirdiğini söyleyebiliriz

0:00:26.456,0:00:28.419
ve talep

0:00:28.419,0:00:30.952
burada önemli bir basitleştirme yapacağım

0:00:30.952,0:00:33.970
talep üretimi etkileyecektir

0:00:33.970,0:00:36.603
ya da bunu arz olarak görebiliriz

0:00:36.603,0:00:37.803
arzı etkileyecektir

0:00:37.803,0:00:42.608
ayrıca fiyatın da tetikleyicisi olabilir

0:00:42.608,0:00:43.678
ve elbette ki

0:00:43.678,0:00:46.573
bu iki şey içinde negatif etkisi olacaktır

0:00:46.573,0:00:48.038
.

0:00:48.038,0:00:50.972
eğer talep yüksekse fiyatlar artacak

0:00:50.972,0:00:52.838
bu da talep üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir

0:00:52.838,0:00:54.188
.

0:00:54.188,0:00:56.078
şurada gördüğünüz ok şu çizgi yani

0:00:56.078,0:00:57.296
olumsuz etki demektir

0:00:57.296,0:00:59.029
en iyisi şuraya bir eksi işareti koyayım

0:00:59.029,0:01:00.745
ve diyelim ki talep yüksek

0:01:00.745,0:01:02.430
arz da artacaktır

0:01:02.430,0:01:06.599
bu talebi

0:01:06.599,0:01:08.238
daha doğrusu arzın artması

0:01:08.238,0:01:10.256
fiyatı aşağı çekecek

0:01:10.256,0:01:13.421
bu yüzden şuraya da bir eksi etki işareti koymalıyım

0:01:13.421,0:01:16.340
yüksek arz düşük fiyat demektir

0:01:16.340,0:01:18.683
fakat bu videoda ele alacağım konu bu değil

0:01:18.683,0:01:20.714
daha fazla çizgi koymaya devam edebiliriz

0:01:20.714,0:01:22.997
fakat tablo kabaca böyle

0:01:22.997,0:01:26.618
fakat genel fikir arz ve fiyat

0:01:26.618,0:01:29.916
kurum kazancını

0:01:29.916,0:01:31.552
ya da sadece genel anlamda kazancı tetikleyecektir

0:01:31.552,0:01:33.668
bu tek bir işadamı da olabilir

0:01:33.668,0:01:39.050
ve sonra kazançlar istihdamı etkileyecektir

0:01:39.050,0:01:40.717
şimdi bir senaryo üzerinde duralım

0:01:40.717,0:01:42.335
kötü bir ekonominin olduğu bir ülke

0:01:42.335,0:01:45.002
belki depresyon olan bir ülke

0:01:45.002,0:01:47.501
bu durumda dairenin her hangi bir yerinden başlayabiliriz

0:01:47.501,0:01:49.189
istihdamdan başlayabiliriz

0:01:49.189,0:01:51.984
diyelim ki istihdam oldukça düşük

0:01:51.984,0:01:54.666
bu talebi de oldukça düşürecektir

0:01:54.666,0:01:56.440
eğer talep gerçekten düşükse

0:01:56.440,0:01:57.866
arz aşağı gidecektir

0:01:57.866,0:01:59.557
fiyatlar düştüğünde

0:01:59.557,0:02:01.706
kazançlar da düşecektir

0:02:01.706,0:02:04.564
bu istihdamı daha da düşürecektir

0:02:04.564,0:02:06.031
ve bu durumda kendimizi

0:02:06.031,0:02:09.663
durgunluk ya da bunalım içinde buluruz

0:02:09.663,0:02:17.469
buna deflasyonist sarmal diyoruz

0:02:17.469,0:02:18.447
bu bir sarmal

0:02:18.447,0:02:20.852
çünkü kötü ekonomi daha düşük fiyatları tetikliyor

0:02:20.852,0:02:23.447
ve bu da karşılık olarak kötü ekonomiyi tetikliyor

0:02:23.447,0:02:24.619
işleri daha da kötüleştirmekiçin

0:02:24.619,0:02:26.144
bu uzunca bir süre devam ederse

0:02:26.144,0:02:27.814
ya da bu fiyat düşüşleri sertse

0:02:27.814,0:02:29.505
insanların

0:02:29.505,0:02:31.853
cebimde şu kadar para var , o parayı harcamayacağım

0:02:31.853,0:02:33.553
dediklerini duyacaksınız

0:02:33.553,0:02:36.282
bunun bir nedeni her an işimi kaybedebilirim

0:02:36.282,0:02:39.806
ya da paranın değeri artıyor

0:02:39.806,0:02:43.025
bekledikçe daha iyi şeyler satın alabilirim

0:02:43.025,0:02:44.591
fiyatlar düştükçe

0:02:44.591,0:02:46.483
bu sözünü ettiğimiz ürkütücü durumların hepsi devam ettikçe

0:02:46.483,0:02:48.060
istihdam düşüyor

0:02:48.060,0:02:49.632
kazançlar düşüyor

0:02:49.632,0:02:51.259
fiyatlar düşüyor

0:02:51.259,0:02:53.976
bu insanların mal ve hizmetlere saldırmasına neden olmaz

0:02:53.976,0:02:55.435
en azından enflasyonist bir sarmalın olduğu dönem kadar

0:02:55.435,0:02:57.636
yapmazlar bunu

0:02:57.636,0:03:02.699
fakat paraya saldırırlar

0:03:02.699,0:03:04.168
daha da ürkütücü olan

0:03:04.168,0:03:05.881
merkez bankaları ve hükümetler için

0:03:05.881,0:03:08.768
ekonominin kontrolu ellerinden çıkar

0:03:08.768,0:03:10.700
para basarak

0:03:10.700,0:03:13.149
ekonomiye hız vermeye çalışsalar da bu başarıya ulaşmaz

0:03:13.149,0:03:14.358
çünkü

0:03:14.358,0:03:15.848
insanlar o kadar tutucudur ki bu durumlarda

0:03:15.848,0:03:16.877
.tahmin edebilirsiniz

0:03:16.877,0:03:19.630
depresyonun yıllarca süreceğini düşünürler

0:03:19.630,0:03:22.013
örneğin bir helkopterle

0:03:22.013,0:03:24.046
bu aslında parayı normal dağıtma, para arzına katma yolu değildir

0:03:24.046,0:03:25.279
.

0:03:25.279,0:03:27.681
fakat aşırı bir örnek olarak veriyorum

0:03:27.681,0:03:29.065
bir helikopter alırlar

0:03:29.065,0:03:30.830
ve insanların üzerine para saçarlar

0:03:30.830,0:03:33.214
para basarlar ve bu parayı insanların üzerlerine atarlar

0:03:33.214,0:03:35.763
bunun sonucu olarak ülkedeki her erkek, her kadın, her çocuk

0:03:35.763,0:03:37.614
10 liralık banknotlara sahip olurlar

0:03:37.614,0:03:40.481
eğer gerçekten korkmuşlarsa

0:03:40.481,0:03:42.125
yapacakları şey bu 10 ar liralık banknotları alıp

0:03:42.125,0:03:43.238
yastıklarının altına koymaktır

0:03:43.238,0:03:44.533
bu hiç bir şeyi değiştirmeyecektir

0:03:44.533,0:03:47.436
lira para arzına dahil olmayacaktır

0:03:47.436,0:03:50.698
dolaşım değeri sıfır olacaktır