WEBVTT 00:00:00.283 --> 00:00:01.862 Gəlin biraz tənlikləri həll 00:00:01.862 --> 00:00:03.650 etməyə çalışaq. 00:00:03.650 --> 00:00:08.421 Gəlin deyək ki, bizim 1/3 üstəgəl a 00:00:08.421 --> 00:00:10.905 bərabərdir 5/3 ifadəmiz var. 00:00:10.905 --> 00:00:13.924 Bu tənliyin cavabı olan a nəyə bərabərdir? 00:00:13.924 --> 00:00:17.604 Əgər mənim 1/3 üstəgəl a ifadəm varsa, 1/3-lə 00:00:17.604 --> 00:00:22.604 topladıqda 5/3 alınması üçün a neçə olmalıdır? 00:00:23.873 --> 00:00:27.135 Bunu həll etməyin bir neçə yolu var 00:00:27.135 --> 00:00:29.735 və tənliklər haqqında maraqlı olan da elə onların həlli 00:00:29.735 --> 00:00:32.835 yollarının çox olmasıdır. 00:00:32.835 --> 00:00:34.831 Amma gəlin mənə görə ən sadə olan yolla 00:00:34.831 --> 00:00:36.004 həll edək. 00:00:36.004 --> 00:00:38.105 Həmişəki kimi mən bunu etməzdən qabaq siz 00:00:38.105 --> 00:00:40.891 videonu saxlayıb özünüz cəhd etməlisiniz. 00:00:40.891 --> 00:00:45.891 Düşünmək istədiyim odur ki, ifadənin 00:00:46.313 --> 00:00:47.892 sadəcə bir tərəfində a ola bilər? 00:00:47.892 --> 00:00:49.536 Sol tərəfdə olduğundan, gəlin 00:00:49.536 --> 00:00:51.440 onu solda saxlamağa çalışaq, 00:00:51.440 --> 00:00:53.831 amma 1/3-i çıxaraq. 00:00:53.831 --> 00:00:55.930 Ən sadə yol tənliyin 00:00:55.930 --> 00:00:59.314 sol tərəfindən 00:00:59.314 --> 00:01:00.757 1/3 çıxmaqdır. 00:01:00.757 --> 00:01:02.661 Mən indi bunu tənliyin hər iki tərəfinə 00:01:02.661 --> 00:01:04.298 tətbiq etməliyəm. 00:01:04.298 --> 00:01:06.759 Əgər 1/3 üstəgəl a bərabərdir 5/3 olarsa 00:01:06.759 --> 00:01:09.719 və mən tənliyin sadəcə sol tərəfindən 1/3 çıxsam, 00:01:09.719 --> 00:01:11.715 onda onlar artıq bərabər olmayacaq. 00:01:11.715 --> 00:01:13.699 Onda bu 1/3 daha az olacaq, 00:01:13.699 --> 00:01:15.059 bu isə dəyişməyəcək. 00:01:15.059 --> 00:01:16.800 Solda gördüyünüz hissə 00:01:16.800 --> 00:01:18.321 5/3-dən kiçik olacaq. 00:01:18.321 --> 00:01:20.862 Tənliyi bərabər saxlamaq üçün solda 00:01:20.862 --> 00:01:23.986 etdiklərimi sağda da etməliyəm. 00:01:23.986 --> 00:01:26.819 Mən hər iki tərəfdən 1/3 çıxmalıyam. 00:01:26.819 --> 00:01:30.313 Əgər belə etsəm, onda sol tərəfdə 00:01:30.313 --> 00:01:32.391 1/3 çıxılsın 1/3 olar, burada 00:01:32.391 --> 00:01:35.190 1/3-dən 1/3 çıxdım 00:01:35.190 --> 00:01:40.190 və burada a bərabərdir 5/3 çıxılsın 1/3 qalır. 00:01:41.829 --> 00:01:46.055 5/3 çıxılsın 00:01:46.055 --> 00:01:49.762 1/3 və bu neçəyə bərabər olacaq? 00:01:49.762 --> 00:01:53.268 Burada məndə 5/3 var və 00:01:53.268 --> 00:01:55.893 ondan 1/3-i çıxıram. 00:01:55.893 --> 00:01:58.902 Onda 4/3 qalacaq. 00:01:58.902 --> 00:02:03.902 Mən a bərabərdir 4/3 yaza bilərdim. 00:02:05.856 --> 00:02:07.482 Bunun doğruluğunu yoxlaya bilərsiniz. 00:02:07.482 --> 00:02:12.482 1/3 üstəgəl 4/3 bərabərdir 5/3. 00:02:12.972 --> 00:02:14.853 Gəlin başqa bir nümunəyə baxaq. 00:02:14.853 --> 00:02:19.853 Gəlin düşünək ki, bizim k 00:02:21.240 --> 00:02:24.920 çıx 8 bərabərdir 11.8 tənliyimiz var. 00:02:24.920 --> 00:02:27.522 Bir daha k-nı tapmaq istəyirəm. 00:02:27.522 --> 00:02:29.437 Mən sadəcə sol tərəfdə k qalmasını istəyirəm. 00:02:29.437 --> 00:02:33.477 Mən buradakı çıxmanı, yəni səkkizi istəmirəm. 00:02:33.477 --> 00:02:36.011 Bu səkkizdən qurtulmaq üçün gəlin sol 00:02:36.011 --> 00:02:36.795 tərəfə səkkiz əlavə edək. 00:02:36.795 --> 00:02:38.095 Təbii ki, mən bunu sol tərəfdə etsəm, 00:02:38.095 --> 00:02:40.278 onda sağ tərəfdə də etməliyəm. 00:02:40.278 --> 00:02:42.775 Biz hər iki tərəfə səkkiz əlavə edirik. 00:02:42.775 --> 00:02:45.524 Sol tərəfdə isə səkkiz çıxırsınız və 00:02:45.524 --> 00:02:46.441 səkkizi əlavə edirsiniz. 00:02:46.441 --> 00:02:47.615 Bunlar ixtisar olunacaq və 00:02:47.615 --> 00:02:49.761 sadəcə k qalacaq. 00:02:49.761 --> 00:02:53.175 Sağ tərəfdə isə 11.8 üstəgəl 8. 00:02:53.175 --> 00:02:58.175 Deməli, 11 üstəgəl 8 bərabərdir 19. Deməli, bu 19.8 olacaq. 00:02:58.758 --> 00:03:01.115 Bir daha bunu etdik və siz sualın 00:03:01.115 --> 00:03:03.413 cavabını yoxlaya bilərsiniz. 00:03:03.413 --> 00:03:07.803 19.8 çıx 8 bərabərdir 11.8. 00:03:07.803 --> 00:03:10.542 Gəlin birini də edək. 00:03:10.542 --> 00:03:15.542 Deməli, düşünək ki, 5/13 bərabərdir 00:03:16.462 --> 00:03:20.259 t çıx 6/13 formasında tənliyim var. 00:03:20.259 --> 00:03:22.362 Bu maraqlıdır, çünki indi məchul 00:03:22.362 --> 00:03:23.878 sağ tərəfdədir. 00:03:23.878 --> 00:03:24.841 Gəlin onu burada saxlayaq. 00:03:24.841 --> 00:03:27.545 Gəlin indi sağ tərəfdəkiləri çıxarıb t-ni 00:03:27.545 --> 00:03:29.263 tapmağa çalışaq. 00:03:29.263 --> 00:03:33.663 Əvvəl etdiyim kimi 6/13-nı çıxıramsa, 00:03:33.663 --> 00:03:35.602 niyə yenə əlavə etməyim? 00:03:35.602 --> 00:03:37.424 6/13 əlavə edə bilərəm. 00:03:37.424 --> 00:03:38.776 Mən bunu sadəcə sağda edə bilmərəm. 00:03:38.776 --> 00:03:41.110 Çünki bu halda hər iki tərəf bərabər olmaz, 00:03:41.110 --> 00:03:43.106 deməli, bərabərliyi saxlamaq üçün sol 00:03:43.106 --> 00:03:45.289 tərəfdə də etməliyəm. 00:03:45.289 --> 00:03:47.007 Nə baş verir? 00:03:47.007 --> 00:03:47.832 Necə olur? 00:03:47.832 --> 00:03:50.466 Sol tərəfdə, 00:03:50.466 --> 00:03:52.126 biraz boşluqda yazım bunu, 00:03:52.126 --> 00:03:56.615 orada 5/13 üstəgəl 00:03:57.548 --> 00:04:01.880 6/13 00:04:01.880 --> 00:04:03.702 bərabərdir... 00:04:03.702 --> 00:04:06.745 Deməli, mən 6/13-nı çıxırdım, indi isə əlavə edirəm. 00:04:06.745 --> 00:04:09.135 Deməli, onlar sadəcə sıfıra bərabər olacaq. 00:04:09.135 --> 00:04:12.943 6/13 çıxılsın 6/13 bərabərdir 0. Deməli, t qalır. 00:04:12.943 --> 00:04:14.278 Deməli, t budur. 00:04:14.278 --> 00:04:17.401 Əgər 5/13 varsa və ona 6/13 əlavə edirəmsə, 00:04:17.401 --> 00:04:19.304 onda 11/13 alınacaq. 00:04:19.304 --> 00:04:24.018 Deməli, bu 11/13 bərabər t olacaq 00:04:24.018 --> 00:04:25.319 və ya bunu fərqli formada yaza bilərəm. 00:04:25.319 --> 00:04:30.319 t = 11/13.