0:00:09.975,0:00:12.220
JOANNE FARYON: Merhaba, ben Joanna Faryon.

0:00:12.220,0:00:15.610
Bu akşamki özel programımıza hoş geldiniz.

0:00:15.610,0:00:17.790
*Bağışıklığın İşe Yaramadığı Durum: Boğmaca Salgını*

0:00:17.790,0:00:21.560
Bugün, Kaliforniya'da görülen, son 60 senenin en kötü

0:00:21.560,0:00:23.510
boğmaca salgınını inceleyeceğiz.

0:00:23.510,0:00:26.890
Otuz sene önce neredeyse kökü kazınan bu hastalığın, neden

0:00:26.890,0:00:30.920
bu eyalette ve ülkenin diğer yerlerinde patlak verdiğini

0:00:30.920,0:00:32.460
sorgulayacağız.

0:00:32.460,0:00:34.780
Edindiğimiz bilgiler sizi şaşırtabilir.

0:00:34.780,0:00:37.640
Bu hastalığa karşı uygulanan aşının ne kadar işe yaradığına

0:00:37.640,0:00:39.900
dair ciddi sorularla karşılaştık.

0:00:39.900,0:00:42.310
Bunlar öyle sorular, devlet sağlık görevlilerinin sormakta

0:00:42.310,0:00:44.130
geç kaldıkları sorular.

0:00:44.130,0:00:47.220
KPBS, San Diego Eyalet Üniversitesi'nin

0:00:47.220,0:00:48.960
araştırmacı gazetecilik bölümü olan

0:00:48.960,0:00:51.230
Watchdog Enstitüsü ile ve Radyo Netherlands Worldwide

0:00:51.230,0:00:54.450
ile işbirliği yaparak, bu hikayenin yayımlanmasını sağladı.

0:00:54.450,0:00:57.000
Bizi, Kaliforniya'dan, ülke dışına,

0:00:57.000,0:00:59.630
Amsterdam'a taşıyan bu hikayenin.

0:00:59.630,0:01:02.370
Şimdi San Diego hastanesininde bir

0:01:02.370,0:01:06.610
doğumhaneye geçerek, üçüncü oğluna doğum yapmış

0:01:06.610,0:01:08.309
olan bir anneyi ziyaret edeceğiz.

0:01:08.309,0:01:15.141
[ bebek ağlar ]

0:01:15.141,0:01:19.190
Matthew Jacob Bryce, 11 Ekim 2010 tarihinde,

0:01:19.190,0:01:23.710
Cindy ve Marlon Bryce'in üçüncü olarak, sağlıklı bir şekilde doğmuştu.

0:01:23.710,0:01:25.770
Matthew daha iki haftalıkken,

0:01:25.770,0:01:27.450
soğuk algınlığı belirtileri göstermeye başladı.

0:01:27.450,0:01:29.730
Bryce ailesi, bir şeylerin normal olmadığını hissetmişlerdi.

0:01:29.730,0:01:31.340
MARLIN BRYCE: Bu soğuk algınlığı,

0:01:31.340,0:01:35.640
onun nefes alışını engelliyor gibiydi.

0:01:35.640,0:01:38.710
FARYON: Aile, haberlerden, Kaliforniya'da bir boğmaca

0:01:38.710,0:01:40.540
salgını olduğunu duymuştu.

0:01:40.540,0:01:43.130
SPİKER: Eyalet sağlık memurları, bu sene 6.400'ten fazla

0:01:43.130,0:01:44.920
boğmaca vakasının meydana geldiğini söylemektedirler.

0:01:44.920,0:01:46.710
FARYON: Ailenin çocuk doktoru da, aileye salgından bahsetmişti.

0:01:46.710,0:01:48.300
BRYCE: Gürültülü bir öksürük yoktu,

0:01:48.300,0:01:52.520
daha doğrusu hep bir öksürükten ya da nöbet halindeki bir öksürükten bahsederler,

0:01:52.520,0:01:54.480
bizim oğlumuzda öksürük falan yoktu, sadece

0:01:54.480,0:01:55.430
nezle olmuştu.

0:01:55.430,0:01:58.620
FARYON: Matthew'ın doktoru, onun hastalığının boğmaca,

0:01:58.620,0:02:00.810
yani Pertusis olabileceğinden şüphelenmişti.

0:02:00.810,0:02:03.670
Doktor, onun burnundan bir örnek alarak, laboratuvara gönderdi.

0:02:03.670,0:02:06.500
Ayrıca Matthew'u antibiyotik tedaviye başlattı.

0:02:06.500,0:02:09.970
Bundan altı gün sonra, Matthew henüz 23 günlükken,

0:02:09.970,0:02:11.370
Kaliforniya Sağlık Departmanı

0:02:11.370,0:02:13.480
Cindy Bryce'ı arayarak, oğullarına konan

0:02:13.480,0:02:15.930
teşhisin, boğmaca olduğunu söyledi.

0:02:15.930,0:02:20.860
M. BRYCE: Ben bu haberi duyduğumda, aklıma

0:02:20.860,0:02:26.050
en kötü ihtimali getirmiştim, çünkü haberlerde

0:02:26.050,0:02:28.690
hep boğmaca sonunda hayatını kaybeden bebeklerden bahsediyorlardı.

0:02:28.690,0:02:31.770
FARYON: Bu sene, Ocak ayından Ekim ayına kadar,

0:02:31.770,0:02:35.060
Kaliforniya eyaletinde 10 tane yeni doğmuş bebek hayatını kaybetmişti,

0:02:35.060,0:02:37.160
bunlardan ikisi San Diego bölgesindeydi.

0:02:37.160,0:02:40.450
7.000'i aşkın çocuk ve yetişkin bu hastalıktan ötürü hastalanmıştı.

0:02:40.450,0:02:43.370
Bu rakam, eyalette son 60 yılı aşkın olarak görülen

0:02:43.370,0:02:45.200
en yüksek rakamdı.

0:02:45.200,0:02:48.880
Matthew ve diğer bir çok kişi, aşılanmayla engellendiği

0:02:48.880,0:02:51.960
düşünülen bu hastalığı nasıl kapmışlardı?

0:02:51.960,0:02:53.970
Bu akşam, bahsedilen bu aşının

0:02:53.970,0:02:56.910
ne kadar etkili olduğuna dair soruları yanıtlamaya çalışacağız.

0:02:56.910,0:03:01.410
KPBS ve Watchdog Enstitüsü'nün yürüttüğü dört aylık bir çalışma sonunda,

0:03:01.410,0:03:03.860
boğmaca teşhisi konan bir çok insanın,

0:03:03.860,0:03:07.140
bu hastalığa karşı önceden aşılanmış olduğu bulundu.

0:03:07.140,0:03:09.910
Ayrıca boğmaca hastalığı teşhisi konmuş kişilere ait

0:03:09.910,0:03:13.350
tutulan devlet kayıtlarının düzenli olmadığını

0:03:13.350,0:03:16.680
ve tutarsız olduğunu göstereceğiz ve

0:03:16.680,0:03:19.590
" Bu salgını kim takip ediyor?" sorusuna yanıt arayacağız.

0:03:19.590,0:03:21.650
Sonra, aşılanma politikalarını yönlendiren uzmanların

0:03:21.650,0:03:25.210
aşı şirketlerine karşı mali olarak nasıl da bağlı

0:03:25.210,0:03:27.040
olduklarını göstereceğiz.

0:03:27.040,0:03:29.390
Son olarak, Bryce ailesini, oğullarının teşhisinden nasıl

0:03:29.390,0:03:33.828
etkilendiklerini ve iyileşme süresince karşılaştıkları zorlukları yansıtacağız.

0:03:36.921,0:03:40.640
Boğmaca, vahşi öksürük, yüz gün süren öksürük,

0:03:40.640,0:03:42.370
bunlar, Pertusis'in diğer isimleridir.

0:03:42.370,0:03:44.920
DR. JAMES CHERRY: Bu öksürüğe neyin sebep olduğunu

0:03:44.920,0:03:45.690
tam olarak bilemiyoruz.

0:03:45.690,0:03:47.450
Ancak bunun gibi başka öksürük yok.

0:03:47.450,0:03:50.840
FARYON: Pertusis, Bordatella Pertussis isimli

0:03:50.840,0:03:53.430
bir bakterinin sebep olduğu bir solunum yolu hastalığıdır.

0:03:53.430,0:03:55.530
Hastalık başta nezleye benzer belirtiler gösterir.

0:03:55.530,0:03:59.070
Sonrasındaysa, vahşi ve nöbet şeklinde bir öksürük yaratarak,

0:03:59.070,0:04:02.090
çocuklarda nefes almayı zorlaştırı

0:04:02.090,0:04:05.200
ve hırıltılı bir ses çıkarmalarına sebep olur.

0:04:05.200,0:04:08.380
Yetişkinlerde görülen boğmaca öksürüğü yalnızca çok rahatsız edici bir hastalık olarak seyreder.

0:04:08.380,0:04:11.260
Bilim insanları, boğmacaya yakalanan yetişkinlerin

0:04:11.260,0:04:14.130
yüzde 80'inin, teşhis konmadan hastalığı atlattıklarını,

0:04:14.130,0:04:17.260
bu kişilerin yalnızca kötü bir nezle geçirdiklerini düşündüklerini, söylemektedirler.

0:04:17.260,0:04:20.500
Ancak, özellikle erken teşhis edilmezse,

0:04:20.500,0:04:22.950
bebeklerdeki boğmaca öksürüğü, ölümcül olabilir.

0:04:22.950,0:04:25.390
DR. JAMES CHERRY: Bu enfeksiyonda,

0:04:25.390,0:04:29.850
sonunda bakteriyi temizleyebildiğinizde, kendinizi iyi hissetmeye başlarsınız.

0:04:29.850,0:04:34.474
Ancak bu uzun sürebilir ve hastalanan

0:04:34.474,0:04:37.363
çocukların büyük bir çoğunluğunda hastalığın seyri

0:04:37.363,0:04:39.622
bir ila iki ay olabilir.

0:04:39.622,0:04:41.686
DR. FRITS MOOI: Pertusis enfeksiyonun takiben

0:04:41.686,0:04:45.039
genellikle diğer enfeksiyonlar oluşabilir ve bunların arasında

0:04:45.039,0:04:47.090
en sık rastlananlarından komplikasyon da, zatürreedir.

0:04:47.090,0:04:50.240
FARYON: Küçük bebekler salgılamaları öksürüp dışarıya

0:04:50.240,0:04:52.610
atamadıklarından, akciğerlerinde biriktirirler, bu da zatürreeye

0:04:52.610,0:04:54.930
sebep olur ve nefes alımı zorlaştırır.

0:04:54.930,0:04:59.490
Bu yaş grubu için,erken antibiyotik tedavisi çok kritiktir.

0:04:59.490,0:05:02.630
Boğmaca, 1970'lerin sonunda toplu aşılanma ile

0:05:02.630,0:05:04.910
neredeyse yok edilmişti, ancak

0:05:04.910,0:05:07.400
bir şekilde tekrar Kaliforniya'ya ve dünyanın birçok

0:05:07.400,0:05:11.290
aşılanmış kısmına, geri dönüş yaptı.

0:05:11.290,0:05:14.070
Bu salgının, neden böylesine güçlü şekilde geri döndüğü hakkında,

0:05:14.070,0:05:17.580
dünyanın boğmaca konusunda lider olan iki uzmanı farklı fikirlere sahip.

0:05:17.580,0:05:20.270
Bunlardan biri UCLA'den Dr. James Cherry.

0:05:20.270,0:05:22.530
CHERRY: Bunun ilk sebebi, daha çok insanın hastalığın farkında olması.

0:05:22.530,0:05:25.120
FARYON: Bir diğeri de, Hollanda, Bulaşıcı Hastalıkları Kontrol

0:05:25.120,0:05:26.950
Merkezi'nden, Dr. Frtis Mooi.

0:05:26.950,0:05:33.350
MOOI: Biz, bu bakteride yeni bir mutasyona rastladık.

0:05:33.350,0:05:37.120
FARYON: Dr. Mooi ve Dr. Cherry'nin her ikisi de, boğmaca

0:05:37.120,0:05:39.750
öksürüğü üzerine yürüttükleri araştırmalarında, 30 sene önce başlamışlar.

0:05:39.750,0:05:42.940
Cherry, araştırmasını ABD'de yürütürken, Mooi de Hollanda da yürütmüş.

0:05:42.940,0:05:45.620
Bu iki bilim adamı, birbirlerinin çalışmalarından haberdarlar.

0:05:45.620,0:05:49.790
CHERRY: Mooi, moleküler mikrobiyolojik bilim alanında

0:05:49.790,0:05:54.990
en iyi araştırmacılardan biridir.

0:05:54.990,0:05:57.370
Bu konuda hiç bir kuşku yoktur.

0:05:57.370,0:06:02.150
Ancak yayınladıkları bazı klinik çalışmalardaki verilerin

0:06:02.150,0:06:04.060
çok iyi olmadığını düşünüyorum.

0:06:04.060,0:06:07.290
MOOI: Ben kendisiyle çok fazla iletişim kurmuyorum ama kendisi,

0:06:07.290,0:06:11.590
benim hakkımda, basında, salgın hastalıklar konusunda çok kötü olduğumu, yazmıştı.

0:06:11.590,0:06:13.440
Bunun bana pek iyilik yaptığını söyleyemem.

0:06:13.440,0:06:16.490
FARYON: Bu iki uzmanın neden fikir ayrılığına düştüklerini anlamak için,

0:06:16.490,0:06:18.570
önce pertusis aşısının tarihi hakkında biraz bilgi sahibi

0:06:18.570,0:06:19.850
olmak lazım.

0:06:19.850,0:06:23.710
SPİKER: Hastalığın en kötü vakaları, okul yaşına gelmemiş

0:06:23.710,0:06:26.120
çocuklarda görüldüğünden, okulda yapılan aşılanma çok geç olabilir.

0:06:26.120,0:06:29.340
FARYON: Boğmaca hastalığına sebep olan bakteri, 1906

0:06:29.340,0:06:32.100
senesinde, Belçika'da izole edilmişti.

0:06:32.100,0:06:33.850
O zaman, bu hastalık, bebek ölümlerine

0:06:33.850,0:06:35.700
en çok sebep olan hastalıklardan biriydi.

0:06:35.700,0:06:40.680
SPİKER: 1921 senesinde, boğmaca Michigan'da

0:06:40.680,0:06:42.560
316 çocuk ölümüne sebep oldu.

0:06:42.560,0:06:47.310
Geçen sene, bu sayı 63'e indirildi.

0:06:47.310,0:06:51.340
FARYON: Belçika'daki buluştan sonra, ilk aşılama denemeleri yapıldı.

0:06:51.340,0:06:55.250
Ancak, boğmaca öksürüğünü engellemeyi başaran ilk etkin

0:06:55.250,0:06:58.010
aşı, 1940'ların sonunda geliştirildi.

0:06:58.010,0:06:59.920
SPİKER: Hastalığın kendisinin aksine, aşı

0:06:59.920,0:07:01.670
insan hayatını tehlikeye sokmamaktadır.

0:07:01.670,0:07:05.350
FARYON: 1946 senesinde, ABD'de toplu aşı kampanyaları başlatıldı

0:07:05.350,0:07:08.850
ve karşılaşılan vaka sayısında büyük azalma oldu.

0:07:08.850,0:07:10.790
Aşı öncesinde, hastalığın görülme oranı

0:07:10.790,0:07:14.800
100.000 çocukta, 157 iken,

0:07:14.800,0:07:19.810
1970'lerdeki aşı kampanyaları sayesinde, 100.000 çocukta

0:07:19.810,0:07:22.670
1'den bile az oranda, vaka meydana geldi.

0:07:22.670,0:07:26.220
Ancak bu aşı, sorunsuz değildi.

0:07:26.220,0:07:29.340
Aşının ilk versiyonları, bebeklerde uzun süreli ağlama krizleri

0:07:29.340,0:07:32.970
ve nöbetler gibi yan etkiler ortaya çıkarabiliyordu.

0:07:32.970,0:07:37.630
1996 senesinde, FDA yeni bir boğmaca aşısı onayladı.

0:07:37.630,0:07:40.170
Bu aşıya, *hücresiz versiyon*, dendi.

0:07:40.170,0:07:43.270
Bu versiyonda, aşının hastalığa sebep olan organizmanın,

0:07:43.270,0:07:45.620
yalnıza saflaştırılmış bileşenlerini kullanılıyordu.

0:07:45.620,0:07:49.080
Bu aşı daha güvenliydi ve daha az

0:07:49.080,0:07:51.320
yan etkiye sebep oluyordu.

0:07:51.320,0:07:56.508
Bugün, ABD'de yalnızca hücresiz pertusis aşısı kullanılmaktadır.

0:07:59.408,0:08:02.617
Ancak, ABD aşısını değiştirirken, bir yandan da

0:08:02.617,0:08:04.419
başka bir gelişme meydana geliyordu:

0:08:05.788,0:08:09.740
Ülkenin dört bir yanındaki sağlık görevlileri,

0:08:09.740,0:08:12.160
boğmaca vakalarının arttığını bildiriyorlardı.

0:08:12.160,0:08:16.140
Ve Amsterdam'ın merkezine 30 dakika mesafede olan bir

0:08:16.140,0:08:19.190
devlet laboratuvarında, bir grup bilim insanı,

0:08:19.190,0:08:22.320
boğmaca öksürüğüne sebep olan bakterinin,

0:08:22.320,0:08:23.990
şekil değiştirdiğini keşfetmektelerdi.

0:08:23.990,0:08:28.690
MOOI: Bakteride görülen bu mutasyon, bakterinin

0:08:28.690,0:08:30.520
daha fazla pertusis zehri üretmesine sebep oluyordu.

0:08:30.520,0:08:32.800
FARYON: Kaliforniya'da ve dünyanın bir çok

0:08:32.800,0:08:35.490
diğer bölgesinde görülen salgına bu mutasyon

0:08:35.490,0:08:38.350
sebep olup olmadığı, bugün dünyadaki boğmaca konusundaki

0:08:38.350,0:08:40.260
tartışmanın merkezinde yer alıyor.

0:08:40.260,0:08:44.450
Dr. Mooi, mutasyonu suçluyor, ancak Dr. Cherry aynı fikirde değil.

0:08:44.450,0:08:47.230
CHERRY: Bakteride bahsedilen değişiklikler meydana gelse bile,

0:08:47.230,0:08:51.110
bunun, aşının başarısızlığındaki artışa sebep olduğuna dair herhangi bir kanıt yok.

0:08:56.240,0:08:59.670
FARYON: Burada, San Diego Bölgesi'nde, çocukların

0:08:59.670,0:09:01.400
% 85'i aşılı durumda.

0:09:01.400,0:09:03.190
Anaokuluna giren çocukların yalnızca

0:09:03.190,0:09:06.860
% 3'ü, ailelerinin kişisel inançları sebebiyle

0:09:06.860,0:09:09.070
aşılanmamayı tercih etmiş durumda.

0:09:09.070,0:09:11.770
Ancak bu yüksek aşı oranına rağmen,

0:09:11.770,0:09:14.510
San Diego, Kaliforniya'da karşılaşılan boğmaca

0:09:14.510,0:09:17.660
vakalarının en sık görüldüğü ikinci bölge.

0:09:17.660,0:09:20.760
Dr. Dearn Sidelinger, San Diego'nun yardımcı

0:09:20.760,0:09:21.710
kamu sağlığı görevlisi.

0:09:21.710,0:09:22.710
DR. DEAN SIDELINGER: Bu hastalık,

0:09:22.710,0:09:25.150
kişiler arasında kolaylıkla bulaşabilen

0:09:25.150,0:09:26.770
türden bir hastalık.

0:09:26.770,0:09:29.100
Yani mesela siz veya ben bu hastaysam,

0:09:29.100,0:09:32.090
bu röportaj sırasında birbirimize pertusis

0:09:32.090,0:09:33.470
bakterisini bulaştırabiliriz.

0:09:33.470,0:09:34.990
Sidelinger, geçmiş yıllarda

0:09:34.990,0:09:37.990
boğmaca vakalarının yazın zirveye ulaştığını ve

0:09:37.990,0:09:41.690
sonbaharda tekrar azaldığını, ancak bu sene bu trendin meydana gelmediğini söylemektedir.

0:09:41.690,0:09:45.350
SIDELINGER: Zaman geçtikçe, vakalarda artış görüyoruz.

0:09:45.350,0:09:48.950
Biz, kamunun bu konuda bilinçlenmesinin bu artışta bir rolü olduğunu biliyoruz.

0:09:48.950,0:09:51.480
Biz Pertusis hakkında konuştukça, insanlar doktorlarına hastalık

0:09:51.480,0:09:53.230
hakkında daha çok soru soruyorlar, aynı şekilde doktorlar da

0:09:53.230,0:09:55.410
özellikle bu vaka var mı diye, bakıyorlar. O zaman artış yaşanıyor.

0:09:55.410,0:09:59.530
FARYON: Kasım 2010'un sonunda, San Diego Bölgesi'nde

0:09:59.530,0:10:02.830
yaklaşık 1000 çocuk ve yetişkinin, boğmaca rahatsızlığından

0:10:02.830,0:10:04.050
muzdarip olduğu bulundu.

0:10:04.050,0:10:06.760
Bu kişilerin yarıdan fazlası aşılanmıştı.

0:10:06.760,0:10:08.090
Bizim araştırmalarımız,

0:10:08.090,0:10:10.890
benzer bir trende Kaliforniya'nın her yerinde rastlandığını göstermekte.

0:10:10.890,0:10:14.190
KPBS ve Watchdog Enstitüsü, en yüksek

0:10:14.190,0:10:16.950
enfesksiyon oranlarının rastlandığı 9 Kaliforniya

0:10:16.950,0:10:19.050
bölgesinden veri toplamıştır.

0:10:19.050,0:10:22.590
Araştırmamıza göre, aşı geçmişi bilinen kişiler arasında,

0:10:22.590,0:10:26.240
boğmaca teşhisi konulan nüfusun % 44 ila 83'ü,

0:10:26.240,0:10:28.650
önceden boğmaca aşısı olmuştur.

0:10:28.650,0:10:30.370
Biz ayrıca Kaliforniya Kamu Sağlığı

0:10:30.370,0:10:32.430
Departmanı'nın kayıtlarını da inceledik.

0:10:32.430,0:10:35.460
Aşı geçmişinin kayıt altına alındığı kişiler arasında,

0:10:35.460,0:10:39.090
enfeksiyona sahip olan insanların % 80'i, önceden aşılanmış.

0:10:39.090,0:10:41.050
DR. MARK HORTON: Salgın hastalıklar uzmannlarına göre

0:10:41.050,0:10:45.780
ve bu aşı konusunda uzman olan kişilere göre, bu durum tamamen olağan.

0:10:45.780,0:10:48.220
FARYON: Dr. Mark Horton, Kaliforniya Kamu Sağlığı

0:10:48.220,0:10:50.740
Departmanı Müdürü.

0:10:50.740,0:10:52.560
HORTON: Eğer nüfusun bir kısmı

0:10:52.560,0:10:56.340
aşılanmışsa ve bu aşılanan kısım, aşının

0:10:56.340,0:10:57.440
yüzde yüz etkili olmaması yüzünden ya da herkesin

0:10:57.440,0:11:00.820
üzerinde aynı etkiyi göstermemesi sebebiyle,

0:11:00.820,0:11:02.800
hala hasta olmaya müsaitse, bunu hesabını yaparsanız,

0:11:02.800,0:11:05.050
çok etkili olan bir aşıda bile,

0:11:05.050,0:11:06.980
nüfusun çoğunluğunu

0:11:06.980,0:11:08.360
aşılamış olsanız bile,

0:11:08.360,0:11:10.300
hastalığa yakanmaya müsait olan insanlar

0:11:10.300,0:11:14.130
hem hiç aşılanmamış kişileri,

0:11:14.130,0:11:15.390
hem de, belki de aşılanmış olan

0:11:15.390,0:11:19.390
kişilerin yüzde ellisinden fazlasını

0:11:19.390,0:11:20.240
bile içeriyor

0:11:20.240,0:11:22.350
olabilir.

0:11:22.350,0:11:24.670
FARYON: Yani, eğer hesaplarsanız,

0:11:24.670,0:11:26.720
eğer bir aşı % 100

0:11:26.720,0:11:28.620
etkili değilse, aşılanmış insanlar

0:11:28.620,0:11:31.650
arasından bir kısmının, hastalandığını görürsünüz.

0:11:31.650,0:11:34.930
HORTON: O halde, hastalık vakalarının bizi şaşırtmıyor olması gerekiyor ve bu vakalardan dolayı,

0:11:34.930,0:11:36.520
aşının etkinliğinden şüphe etmememiz gerekiyor.

0:11:36.520,0:11:37.890
SPİKER KEVIN CROWE: Yani bu durumda, aşının etkin olup

0:11:37.890,0:11:39.070
olmadığının bir göstergesi değil, öyle mi?

0:11:39.070,0:11:39.690
HORTON: Evet, evet.

0:11:39.690,0:11:42.560
FARYON: Ancak bundan 20 sene önce, bu durumun tersi geçerliydi.

0:11:42.560,0:11:44.990
Hastalık Kontrolü Merkezleri'nin hazırladığı bir rapora göre,

0:11:44.990,0:11:48.420
1990 ila 1996 tarihler arasında, boğmaca hastalığı

0:11:48.420,0:11:51.450
geçiren, 3 ay ile 4 yaş arasındaki çocukların yarıdan fazlası,

0:11:51.450,0:11:53.900
aşı olmamıştı.

0:11:53.900,0:11:56.480
Boğmaca vakaları da son 20 yılda

0:11:56.480,0:11:58.050
artış göstermekteydi.

0:11:58.050,0:12:00.900
100.000'de 1 olan oran, Kaliforniya eyaletinde,

0:12:00.900,0:12:04.250
100.000'de 18'e çıkmıştı.

0:12:04.250,0:12:08.580
Ve San Luis Obispo gibi bazı Kaliforniya bölgelerinde,

0:12:08.580,0:12:12.880
vakaların görülme oranı, neredeyse aşının keşfedilmesinden önceki oranlarla aynıydı.

0:12:12.880,0:12:14.910
Bryce ailesiyle yaptığımız röportajdan iki gün sonra,

0:12:14.910,0:12:18.630
Matthew'ün ateşi yükseldi.

0:12:18.630,0:12:21.480
Onu, San Diego'daki Rady Çocuk Hastanesi'ne

0:12:21.480,0:12:24.000
kaldırdılar.

0:12:24.000,0:12:26.820
Matthew yaşı çok küçük olduğu için, boğmaca

0:12:26.820,0:12:28.060
aşısı olmamıştı.

0:12:28.060,0:12:31.900
Bebeklerin aşı olmadan önce, en az iki aylık olmaları gerekmekte.

0:12:31.900,0:12:34.880
Ancak Bryce ailesindeki herkes boğmaca aşısı olmuştu,

0:12:34.880,0:12:37.160
hatta ebeveynleri bile ek aşı olmuşlardı.

0:12:37.160,0:12:39.400
Yeni doğan bir bebeğin çevresindeki

0:12:39.400,0:12:42.030
herkesin bağışıklık sahibi edilmesine, *aileyi koruyucu aşılama stratejisi* deniyor.

0:12:42.030,0:12:46.860
CINDY BRYCE: Ben doktoru aradığımda, bana ailede şu anda kimin boğmaca geçirdiğini sordular,

0:12:46.860,0:12:50.390
ben de yanıt veremedim, çünkü herkes aşılıydı, bu yüzden

0:12:50.390,0:12:53.460
başka kimin boğmaca geçirdiğini bilmiyordum.

0:12:53.460,0:12:56.550
FARYON: Myron ve oğullarından birinde de boğmaca bakterisi

0:12:56.550,0:12:58.390
olup olmadığına baktılar, ikisinde de sonuç negatifti.

0:12:58.390,0:13:00.990
M. BRYCE: Benim bilmek istediğim şey,

0:13:00.990,0:13:05.740
aşının işe yarayıp yaramadığı.

0:13:05.740,0:13:11.300
Çünkü bana bu aşının işe yaradığı söylenmişti

0:13:11.300,0:13:18.710
ve ben, bana söylenen her şeyi uygularsam, çocuklarımı

0:13:18.710,0:13:27.220
koruyor olacağımı, düşünmüştüm.

0:13:27.220,0:13:30.140
FARYON: Peki bu aşı ne kadar etkili?

0:13:30.140,0:13:32.700
Bu sorunun cevabı, soruyu kime sorduğunuza göre değişebilir.

0:13:32.700,0:13:34.250
Amerika'daki en yaygın boğmaca aşılarının içinde bulunan

0:13:34.250,0:13:37.110
ilaç bilgilerine göre,

0:13:37.110,0:13:40.410
aşı % 85 etkili.

0:13:40.410,0:13:44.120
MOOI: Bu yeni nesil bakteri,

0:13:44.120,0:13:46.490
Hollanda'yı ve diğer ülkeleri tamamen etkisi altına almış durumda

0:13:46.490,0:13:48.290
ve diğer tüm nesilleri alt etmiş durumda.

0:13:48.290,0:13:49.090
Benzeri olmayan bir tür.

0:13:49.090,0:13:51.660
FARYON: Dr. Mooi, aşıların ne kadar etkili

0:13:51.660,0:13:54.480
olduklarını belirlemenin hiç bir yolu olmadığını, çünkü

0:13:54.480,0:13:56.130
bu aşıların yeni nesil boğmaca bakterisi

0:13:56.130,0:13:58.390
üzerinde test edilmediklerini, söylüyor.

0:13:58.390,0:13:59.740
MOOI: Biz buna p3 soyu diyoruz.

0:13:59.740,0:14:02.550
FARYON: Kendisi bu yeni nesil bakterinin daha öldürücü olduğuna

0:14:02.550,0:14:04.000
ve insanları daha ağır hasta ettiğine inanıyor.

0:14:04.000,0:14:07.540
Bu yeni nesil bakteri, yeni hücresiz aşılar geliştirilirken

0:14:07.540,0:14:08.380
ortaya çıkmış durumda.

0:14:08.380,0:14:09.510
MOOI: Ben size aşı üreten şirketlerin

0:14:09.510,0:14:14.320
benim demeçlerimden ötürü neden mutlu olmadıklarını söyleyebilirim.

0:14:14.320,0:14:20.750
Çünkü eğer benim söylediğim şey doğruysa, bu onların 1980'lerde

0:14:20.750,0:14:22.980
yanlış tür bakteriyi seçtikleri anlamına geliyor.

0:14:22.980,0:14:25.440
FARYON: Hollanda 1996 senesinde, beklenmedik

0:14:25.440,0:14:28.620
bir boğmaca salgınıyla karşı karşıya geldiğinde, Mooi'nin laboratuvarı

0:14:28.620,0:14:30.270
bu yeni nesil bakteriyi inceliyordu.

0:14:31.058,0:14:33.147
MOOI: Bizim p3 cinsi dediğimiz bu yeni nesil bakteriler ile

0:14:33.147,0:14:37.695
pertusis vakalarının artışı arasında,

0:14:37.695,0:14:40.640
direk bir ilişki vardı.

0:14:40.640,0:14:44.820
CHERRY: Bugün Amerika'da en sık kullanılan

0:14:44.820,0:14:48.870
iki aşı türünün,

0:14:48.870,0:14:54.330
başarısız olduğuna dair herhangi

0:14:54.330,0:14:56.020
bir kanıt yok.

0:14:56.020,0:15:01.130
FARYON: O halde, son 60 yıldır

0:15:01.130,0:15:03.080
ortaya çıkan en büyük salgınla karşı karşıya

0:15:03.080,0:15:04.690
olmamız konusunda ne diyeceksiniz?

0:15:04.690,0:15:07.560
CHERRY: Bunun sebeplerinden biri, insanların bu konuda farkındalıklarının artmasıdır.

0:15:07.560,0:15:12.500
Özellikle de kamu sağlığı kuruluşlarında çalışan insanlar

0:15:12.500,0:15:14.890
bu hastalığın farkında olduklarından, vaka sayısı artmış bulunuyor.

0:15:14.890,0:15:17.560
FARYON: Cherry ayrıca, bu artışın bir diğer sebebi de,

0:15:17.560,0:15:19.890
*azalan bağışıklık* denen bir durumdan kaynaklandığını söylüyor.

0:15:19.890,0:15:23.500
Boğmacaya karşı gösterdiğiniz bağışıklık,

0:15:23.500,0:15:26.440
aşılanma sayesinde de bağışıklık kazansanız, doğal yoldan, hastalığı geçirerek başıklık kazansanız da,

0:15:26.440,0:15:27.960
hayat boyunca sizi korumuyor.

0:15:27.960,0:15:31.590
Neredeyse tüm uzmanlar, azalan bağışıklığın, dünya çapında

0:15:31.590,0:15:34.350
gözlemlenen boğmaca salgınlarına katkıda bulunduğu konusunda, hemfikir.

0:15:34.350,0:15:38.574
Onların hemfikir olamadıkları nokta, bağışıklığın ne zaman sonlandığı.

0:15:41.066,0:15:45.300
Dr. Mooi, bu yeni nesil Pertusis bakterisinin, bağışıklığımızı

0:15:45.300,0:15:47.400
geçmiştekilere kıyasla, daha çabuk alt ettiğini söylüyor.

0:15:47.400,0:15:49.180
Ve kendisi bu bulgularını,

0:15:49.180,0:15:52.510
aralarında CDC'nin Infectious Diseases isimli dergisinin de bulunduğu, meslektaş incelemesinden geçmiş

0:15:52.510,0:15:54.010
çalışma dergilerinde yayınlamış bulunmakta.

0:15:54.010,0:15:59.280
MOOI: Bağışıklık istenen seviyenin altındaysa,

0:15:59.280,0:16:04.300
bakteri bağışıklık sistemimiz eşleşmeyi göremeyecek ve bakteriyi tanımayacaktır,

0:16:04.300,0:16:08.330
ikincisi de, bağışıklık sistemimiz

0:16:08.330,0:16:10.710
bakteriye karşı savaşmaya başlasa da,

0:16:10.710,0:16:14.740
yeni toksin, bu savaşı geciktirmeyi başarabilecektir.

0:16:14.740,0:16:19.920
İşte bu iki faktörün birlikte çalışarak,

0:16:19.920,0:16:22.460
aşının koruma sağladığı zaman dilimini

0:16:22.460,0:16:25.830
kısalttığını söyleyebiliriz.

0:16:25.830,0:16:27.900
FARYON: Hollanda, 1996 senesinde yaşadığı

0:16:27.900,0:16:30.350
salgından bir başka şey daha öğrenmişti.

0:16:30.350,0:16:33.320
O zamanlar, ülke, insanları hasta eden

0:16:33.320,0:16:35.850
bakteriye ait çok az örneğe sahipti.

0:16:35.850,0:16:38.790
O zaman, Mooi'nin laboratuvarı doktorlardan, kendilerine

0:16:38.790,0:16:41.460
Pertusis görülen vakalara ait bakteri örneği göndermelerini istedi.

0:16:41.460,0:16:44.700
Laboratuvarda şimdi 3.000 örnek var.

0:16:44.700,0:16:47.920
Kaliforniya, eyalette görülen 7.000'i aşkın boğmaca

0:16:47.920,0:16:51.550
vakasında, 29 örnek toplamış durumda.

0:16:51.550,0:16:55.080
KPBS/Watchdog tarafından dört ay boyunca yürütülen

0:16:55.080,0:16:57.170
inceleme esnasında, biz ayrıca eyaletin ve

0:16:57.170,0:17:00.890
Hastalık Kontrol ve Önlem Merkezleri'nin (CDC) bölgedeki

0:17:00.890,0:17:02.700
verileri yeterince çabuk kayıt altına alamadığını ve kayıt altına aldıklarının da, tutarsız olduğunu öğrendik.

0:17:02.700,0:17:05.860
San Diego gibi bazı bölgeler, boğmaca hastalığı geçiren

0:17:05.860,0:17:08.540
popülasyonlarının aşı durumlarını bilseler de,

0:17:08.540,0:17:11.770
eyalet verileri, bu bilgileri, <i>bilinmeyen</i> bilgi olarak kaydetmiş durumda.

0:17:11.770,0:17:15.180
Eyalette, Pertusis vakalarını bildirmeye ait protokol var olsa bile,

0:17:15.180,0:17:19.230
KPBS/Watchdog tarafından yapılan anket, bazı bölgelerin bu protokole uymadığını

0:17:19.230,0:17:22.140
ya da bu bilgiyi eyalet yönetimine çok geç bildirdiğini bulmuştur.

0:17:22.140,0:17:24.930
HORTON: Bizim ne kadar çok vakadan haberimiz olursa, o kadar iyi olduğuna dair bir görüş var,

0:17:24.930,0:17:30.460
ancak açık konuşmam gerekirse, bizim önemli kararlar

0:17:30.460,0:17:33.050
vermemiz için, her bir

0:17:33.050,0:17:37.040
pertusis vakasından haberdar

0:17:37.040,0:17:38.330
olmaya ihtiyacımız yok.

0:17:38.330,0:17:41.490
FARYON Atlanta'daki Hastalık Kontrol ve Önlem Merkezi,

0:17:41.490,0:17:42.570
röportaj talebimizi geri çevirdi.

0:17:42.570,0:17:45.480
Yazdıkları e-posta cevabında, pertusis vakalarında

0:17:45.480,0:17:49.380
görülen artışın "arkasındaki faktörlerin birbirinden ayırmanın güç" olduğunu

0:17:49.380,0:17:52.870
ancak bu faktörler arasında " kişiler arasındaki bulaşmada görülen artış",

0:17:52.870,0:17:54.360
" hastalığın daha iyi teşhis edilmesi" ve

0:17:54.360,0:17:57.300
" laboratuvar doğrulamalarının artışı" olduğunu söylediler.

0:17:57.300,0:18:00.300
Biz ayrıca onlara, daha öldürücü yeni nesil bir bakterinin

0:18:00.300,0:18:02.060
salgına katkıda bulunuyor olup, olamayacağını sorduk.

0:18:02.060,0:18:05.790
Onlar da yanıtlarında, ptxP3 hakkındaki mevcut

0:18:05.790,0:18:08.350
verilerin, bakterinin daha öldürücü olduğunu göstermediğini ve

0:18:08.350,0:18:11.420
vakalardaki artışın, yalnızca ptxP3'ün ortaya çıkmasına

0:18:11.420,0:18:14.270
dayandırılamayacağını, söylediler.

0:18:14.270,0:18:18.360
Ayrıca, 1980'den beri

0:18:18.360,0:18:20.460
pertusis vakalarında görülen artış için bu ve diğer muhtemel

0:18:20.460,0:18:23.780
açıklamaları incelediklerini, belirttiler.

0:18:23.780,0:18:26.940
Hastalık Kontrol ve Önlem Merkezi, bize kendi araştırmacıları tarafından yürütülen şu çalışmayı gönderdiler.

0:18:26.940,0:18:28.180
Çalışma, 6 ay ile 5 yaş aralığındaki

0:18:28.180,0:18:30.950
çocukları kapsıyordu.

0:18:30.950,0:18:33.080
Ve pertusis aşıları, % 90'ın üzerinde

0:18:33.080,0:18:35.240
etkin bulunmuştu.

0:18:35.240,0:18:39.600
Çalışmadan kullanılan veriler, 1998 ila 2001 yılları arasında toplanmıştı.

0:18:39.600,0:18:42.710
Veriler arasında, pertusisin cinsine ait bir bilgi yoktu.

0:18:42.710,0:18:46.850
[şarkı söyleyerek]: Siz DTP nedir, bilir misiniz?

0:18:46.850,0:18:51.829
Özel bir aşıdır, ama yalnızca çocuklar için değildir.

0:18:53.260,0:18:55.940
FARYON: ABD'de boğmaca aşısını üreten en büyük

0:18:55.940,0:18:59.360
iki şirketten biri olan Sanofi Pasteur,

0:18:59.360,0:19:02.330
bu yılın ilk aylarında, bu şarkı yarışmasını düzenledi.

0:19:02.330,0:19:07.070
[Şarkı söylererek]: Bugün doktorunuzu aramanızı gerektiren sebep,

0:19:07.070,0:19:09.010
pertusisdir.

0:19:09.010,0:19:11.410
FARYON: Bu yarışma, boğmaca ve aşılama

0:19:11.410,0:19:15.040
konusunda düzenlenmiş bir halkla ilişkiler provasıydı.

0:19:15.040,0:19:18.320
Ancak, şirketin halkla ilişkilerini iyi tutmasıyla, kamu

0:19:18.320,0:19:20.750
sağlığı politikalarını etkilemesi arasındaki çizgi nerededir?

0:19:20.750,0:19:23.990
[Şarkı söyleyerek]: Aşılanın ve pertusisin poposuna tekmeyi basın.

0:19:23.990,0:19:28.700
FARYON: Özellikle de, kamu sağlığı politikası, aşı

0:19:28.700,0:19:30.140
satışlarını arttırıyorsa...

0:19:30.140,0:19:33.040
2007 senesinden bu yana, Kaliforniya Sağlık

0:19:33.040,0:19:36.030
Departmanı, sağlık sigortası olmayan çocuklar için,

0:19:36.030,0:19:39.430
200 milyon Doların üzerinde

0:19:39.430,0:19:41.060
para harcadı.

0:19:41.060,0:19:43.510
Ve bu miktar artacağa da benziyor.

0:19:43.510,0:19:47.840
Eylül ayında, Kaliforniya eyaleti yasama meclisi

0:19:47.840,0:19:50.810
tüm öğrencilerin, orta okula başlamadan önce

0:19:50.810,0:19:54.200
altıncı kez pertuisis aşısı olmalarını öngören bir

0:19:54.200,0:19:55.360
yasayı uygulamaya koydu.

0:19:55.360,0:19:57.110
Bu durum, hem şirketler için,

0:19:57.110,0:19:59.850
hem de kamu sağlığı için yarar sağlayan bir durum olabilir.

0:19:59.850,0:20:02.340
Ancak ilaç sektörü, kamu sağlığı

0:20:02.340,0:20:04.150
politikasının belirlenmesinde ne kadar söz sahibi?

0:20:04.150,0:20:06.470
Sanofi Pasteur ayrıca, Küresel Boğmaca Girişimi'ni

0:20:06.470,0:20:09.390
başlattı ve bunun için gerekli fonu sağladı.

0:20:09.390,0:20:13.340
GPI olarak bilinen bu girişim 10 sene önce başlatılarak

0:20:13.340,0:20:15.720
dünyanın dört bir yanından tıbbi uzmanları bir araya getirdi

0:20:15.720,0:20:19.980
ve girişimle, boğmacanın neden nüksettiği ve hastalığın nasıl kontrol

0:20:19.980,0:20:21.550
edilebileceğini araştırıldı.

0:20:21.550,0:20:23.340
Bu girişimin üyelerinin yarısından fazlası

0:20:23.340,0:20:25.050
ya ilaç şirketinin personeli, ya da

0:20:25.050,0:20:28.170
şirket tarafından araştırma veya danışma ücretleri alan kişiler.

0:20:28.170,0:20:31.460
Kaliforniya da da dahil olmak üzere, ülkenin her yerindeki kamu sağlığı görevlileri,

0:20:31.460,0:20:34.880
ve Hastalık Kontrol ve Önlem Merkezi görevlileri, aşı politikaları üretirken,

0:20:34.880,0:20:37.210
Küresel Boğmaca Girişimi'mini temel alıyor.

0:20:37.210,0:20:40.140
Dr. James Cherry de bu girişimin üyelerinden.

0:20:40.140,0:20:43.240
Kendisi ayrıca, aşı üreticilerinden, yaptığı konuşmalar ve araştırmalar için

0:20:43.240,0:20:45.320
ücret alıyor.

0:20:45.320,0:20:48.080
Bir yandan da, aşı politikaları ve aşıların etkinlikleri

0:20:48.080,0:20:51.420
belirlenirken, hükümet komitelerinde yer alıyor.

0:20:51.420,0:20:56.450
FARYON: Kötümser birisi, Küresel Boğmaca Girişimi'ne

0:20:56.450,0:21:01.260
bakıp, orada çalışan boğmaca

0:21:01.260,0:21:03.940
uzmanlarının, ilaç şirketi tarafından finanse

0:21:03.940,0:21:06.370
edildiğini gördüğünde,

0:21:06.370,0:21:10.120
bu uzmanların yeni bir aşı üretmektense,

0:21:10.120,0:21:13.810
eskisini kullanmaya daha çok yatkın

0:21:13.810,0:21:16.410
olabileceklerini söyleyebilir.

0:21:16.410,0:21:17.840
Siz bu konuda ne dersiniz?

0:21:17.840,0:21:19.920
CHERRY: Bence bu doğru değil.

0:21:19.920,0:21:25.500
Biz yeni aşılardan bahsediyoruz.

0:21:25.500,0:21:32.490
Bence, yeni bir aşı üretmenin zorluğu

0:21:32.490,0:21:39.420
bu tür bir aşıyı yaratırken ortaya çıkacak masraflardan ve

0:21:39.420,0:21:46.040
FDA'in şartlarını yerine getirirken ortaya çıkacak test masraflarından kaynaklanmakta ve

0:21:46.040,0:21:48.880
bence, eğer bu iki faktör ortadan kalksaydı,

0:21:48.880,0:21:52.270
ana aşı üreticileri, yeni bir aşı üretirlerdi.

0:21:52.270,0:21:55.480
MOOI: İşte bunlar üç farklı pertusis cinsi.

0:21:55.480,0:21:59.220
FARYON: Dr. Mooi, Boğmaca Girişimi'ne karşı eleştirel yaklaşanlardan.

0:21:59.220,0:22:04.630
MOOI: Benim bu konuda yaşadığım en büyük hayal kırıklığı,

0:22:04.630,0:22:09.090
onların tamamen ve bilerek, patojen adaptasyonunu görmezden gelmeleridir.

0:22:09.090,0:22:15.500
Sanırım bir kaç yıl önce, Darwin'in ölümünün

0:22:15.500,0:22:21.110
100.ü senesiydi, daha üzerinden çok zaman geçmedi.

0:22:21.110,0:22:25.460
Ve bu tür bir grubun,

0:22:25.460,0:22:29.180
evrimi ve patojen adaptasyonunu tamamen

0:22:29.180,0:22:30.200
görmezden gelmeleri çok garip.

0:22:30.200,0:22:35.060
Ben bunun, bilim ve kamu sağlığı adına kötü bir şey olduğunu düşünüyorum.

0:22:35.060,0:22:38.140
FARYON: Sanofi Pasteur, bu demeci KPBS'ye ve

0:22:38.140,0:22:40.310
Watchdog Enstitüsü'ne göndermiştir.

0:22:40.310,0:22:44.150
Bu demeçte, Küresel Boğmaca Girişimi'ne sağladıkları fonun, dünyanın

0:22:44.150,0:22:48.500
boğmaca konusundaki yetkili kişileri bir araya getirdiği ve bu sayede toplumun bütününe yarar sağladıkları, yazmaktadır.

0:22:48.500,0:22:50.930
Şirket ayrıca şöyle demektedir: " Şu anda,

0:22:50.930,0:22:54.860
mevcut pertusis aşılarının, etkin olmadıklarına ait bir kanıt

0:22:54.860,0:22:56.800
bulunmamaktadır."

0:22:56.800,0:23:00.640
Dr. Dean Sidelinger, kendi bölgesinde, aşı olmasına

0:23:00.640,0:23:03.770
rağmen hastalığa yine de yakalanan kişiler olduğunu ilk öğrenen sağlık görevlilerinden biri.

0:23:03.770,0:23:06.780
Kendisi, bunun onu şaşırttığını ama yine de,

0:23:06.780,0:23:10.760
mevcut aşının, yarar sağladığı topluluğu korumak için

0:23:10.760,0:23:12.280
elindeki en iyi silah olduğunu, söylüyor.

0:23:12.280,0:23:14.090
SIDELINGER: Pertussis vakalarının sayısını belirgin şekilde

0:23:14.090,0:23:17.010
azaltıyor. Aşıyı kullanmadığımız zamana kıyaslarsak, şu anda

0:23:17.010,0:23:20.190
gördüğümüz vaka sayısı, o zaman kıyasla çok daha

0:23:20.190,0:23:21.280
düşük.

0:23:21.280,0:23:25.050
Yani insanların, bu aşıyı atlamalarını ya da "Ben bu aşıyı

0:23:25.050,0:23:27.340
vurdurmak istemiyorum çünkü aşı olmasına rağmen yine de

0:23:27.340,0:23:29.810
hastalanan bir çok kişi gördüm" demelerini istemeyiz.

0:23:29.810,0:23:32.430
FARYON: Sidelinger, eğer hiç aşı olmasaydı, karşılaşılan

0:23:32.430,0:23:34.700
vakaların çok daha fazla olacağını söylüyor.

0:23:34.700,0:23:36.040
Dr. Mooi de onunla aynı fikirde.

0:23:36.040,0:23:38.960
Kendisi, kamu sağlığı memurlarının, yeni doğan bebeklerin

0:23:38.960,0:23:43.500
çevresindeki herkesin aşılanmasına teşvik etmeleri gerektiğini düşünüyor.

0:23:43.500,0:23:48.940
Ancak, uzun vadede bizim daha iyi aşılara ihtiyaç duyduğumuzu düşünüyor.

0:23:48.940,0:23:51.800
Matthew bebek dört gün hastahanede kaldıktan sonra,

0:23:51.800,0:23:54.250
sonunda taburcu edildi.

0:23:54.250,0:23:57.400
Bugün, ikinci ay kontrolünden geçecek.

0:23:57.400,0:24:00.100
DOKTOR: Ben, onun iki ayrı hastalığı ard arda yaşamış olmasının

0:24:00.100,0:24:04.500
büyük şanssızlık olduğunu düşünüyorum, ancak bu sayede bağışıklığı güçlenecek.

0:24:04.500,0:24:08.160
FARYON: Burnu tıkalı olsa da, Matthew bugün sağlıklı durumda.

0:24:08.160,0:24:11.270
DOKTOR: Bildiğiniz gibi, aşı

0:24:11.270,0:24:13.160
istediğimiz kadar etkili değil.

0:24:13.160,0:24:17.210
Ve işte bu yüzden etrafta boğmaca vakaları çoğaldı.

0:24:17.210,0:24:21.527
Ama Matthew'un durumuna bakarsanız, o hastalığı zaten

0:24:21.527,0:24:24.690
geçirdiği için, kendi bağışıklığı bu bakteriyi tanıyor

0:24:24.690,0:24:27.520
ve bu onun daha ağır bir boğmaca geçirmesini engelleyecek.

0:24:27.520,0:24:31.325
Ama bu bağışıklığın ne kadar süreceği henüz bilinmiyor.

0:24:31.710,0:24:34.938
MARLON: Benim ebeveynlere söyleyeceğim, şey

0:24:36.569,0:24:39.347
çocuklarınızı dikkatle izleyin.

0:24:39.408,0:24:40.770
Onlardan gözünüzü

0:24:45.000,0:24:47.389
ayırmayın.

0:24:47.389,0:24:50.700
Çünkü biz başta aşırı korumacı olduğumuzu sanmıştık.

0:24:51.623,0:24:57.360
Ama bu konuda çok ciddiye aldığımız için mutluyum.

0:24:57.360,0:25:00.910
FARYON: KPBS ve Watchdog Enstitüsü araştırmalarını

0:25:00.910,0:25:04.540
başlattığından beri, eyaletteki sağlık görevlileri, aralarında Dr. James Cherry'nin de bulunduğu,

0:25:04.540,0:25:08.160
Hastalık Kontrol ve Önlem Merkezi'ndeki bilim insanları,

0:25:08.160,0:25:11.590
yeni nesil bir pertusis bakterisinin

0:25:11.590,0:25:13.450
mevcut boğmaca salgınına neden olup olmadığı

0:25:13.450,0:25:15.990
konusunu araştırmaya başladılar.

0:25:15.990,0:25:18.610
Bu hikaye hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ve araştırma sırasında

0:25:18.610,0:25:24.370
toplanan diğer verileri görmek için, kpbs.org/whoopingcough ve

0:25:24.370,0:25:27.760
watchdoginstitute.org adreslerini ziyaret edebilirsiniz.

0:25:27.760,0:25:30.210
Ben KPBS, Watchdog Enstitüsü

0:25:30.210,0:25:33.410
ve Radyo Netherlands Worldwide adına, Joanne Faryon.

0:25:33.410,0:25:35.912
Bizi izlediğiniz için teşekkürler.