WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:00.255


00:00:00.255 --> 00:00:03.110
ერთ-ერთი ყველაზე ფუნდამენტური
იდეა ფიზიკაში

00:00:03.110 --> 00:00:05.385
არის მუშაობის იდეა.

00:00:05.385 --> 00:00:08.110
როდესაც პირველად სწავლობთ მუშაობას,
უბრალოდ ამბობთ, ეს ხომ

00:00:08.110 --> 00:00:10.120
მხოლოდ ძალის ნამრავლია მანძილზე

00:00:10.120 --> 00:00:12.200
თუმცა, მოგვიანებით,
როცა ისწავლით ვექტორების

00:00:12.200 --> 00:00:14.770
შესახებ, გაიზარებთ,
რომ ძალა ყოველთვის არ მიდის

00:00:14.770 --> 00:00:17.610
იმავე მიმართულებით,
საითაც წანაცვლება.

00:00:17.610 --> 00:00:21.450
შენ სწავლობ რომ მუშაობა
სინამდვილეში არის სიდიდე,მოდი

00:00:21.450 --> 00:00:33.070
მე დავწერ,ძალის სიდიდეს

00:00:33.070 --> 00:00:39.460
ან

00:00:39.460 --> 00:00:41.740
წანაცვლების მიმართულებით.

00:00:41.740 --> 00:00:44.206
წანაცვლება არის მანძილი
რაიმე მიმართულებით.

00:00:44.206 --> 00:00:49.970


00:00:49.970 --> 00:00:55.290


00:00:55.290 --> 00:00:56.695


00:00:56.695 --> 00:01:00.810


00:01:00.810 --> 00:01:02.330
და კლასიკური მაგალითი.

00:01:02.330 --> 00:01:06.250
შესაძლოა გაქვთ ყინულის კუბი
ან რაიმე ტიპის წინაღობა.

00:01:06.250 --> 00:01:08.740
მე მხოლოდ ვსრიალებ,შესაბამისად
არ არის ძლიერი ხახუნი.

00:01:08.740 --> 00:01:12.510
შესაძლოა ის დგას უფრო დიდ
ტბაზე ან ყინულზე ან რაიმეზე.

00:01:12.510 --> 00:01:15.030
და შეიძლება შენ აწვები
ყინულის კუბს რაღაც კუთხით.

00:01:15.030 --> 00:01:17.610
მოდი ვთქვათ, რომ აწვები
ამგვარი კუთხით

00:01:17.610 --> 00:01:20.820
ეს არის ჩემი ძალა.

00:01:20.820 --> 00:01:24.080
მოდი ვთქვათ რომ ჩემი ძალა უდრის-ესაა

00:01:24.080 --> 00:01:25.160
ჩემი ძალის ვექტორი.

00:01:25.160 --> 00:01:33.870
მოდი ვთქვათ რომ ჩემი ძალის ვექტორის სიდიდე

00:01:33.870 --> 00:01:35.310
არის 10 ნიუტონი

00:01:35.310 --> 00:01:37.650
და ჩემი ძალის ვექტორის მიმართულება,
დიახ, ყველა

00:01:37.650 --> 00:01:41.080
ვექტორს უნდა ჰქონდეს სიდიდე
და მიმართულება.

00:01:41.080 --> 00:01:44.920
ვთქვათ მას აქვს30 გრადუსიანი კუთხე
ვთქვათ

00:01:44.920 --> 00:01:47.770
60 გრადუსიანი კუთხე, ჰორიზონტალურის ზემოთ

00:01:47.770 --> 00:01:49.560
ეს არის მიმართულება,
საითაც ვაწვები.

00:01:49.560 --> 00:01:52.600
ვთქვათ მე გადავანაცვლებ მას.

00:01:52.600 --> 00:01:55.930
ეს მხოლოდ მიმოხილვაა, საბედნიეროდ.


00:01:55.930 --> 00:01:59.225
თუ მას გადაანაცვლებთ, ვთქვათ
გადაანაცვლებთ ხუთ ნიუტონს.

00:01:59.225 --> 00:02:02.570
ასე რომ წანაცვლება, ეს არის
წანაცვლების ვექტორი

00:02:02.570 --> 00:02:10.290
აი აქ, და მისი სიდიდე
უდრის ხუთ მეტრს.

00:02:10.290 --> 00:02:13.460
როგორც მუშაობის განმარტებიდან ისწავლე,
არ შეგიძლია

00:02:13.460 --> 00:02:16.940
უბრალოდ თქვა, მე ვაწვები
10 ნიუტონი ძალით და

00:02:16.940 --> 00:02:18.360
გადავაადგილებ ხუთი მეტრით.

00:02:18.360 --> 00:02:22.560
არ შეგიძლიათ უბრალოდ გაამრავლოთ
10 ნიუტონი ხუთ მეტრზე.

00:02:22.560 --> 00:02:25.660
უნდა იპოვოთ იმ კომპონენტის სიდიდე
რომელიც მიემართება წანაცვლების მიმართულებით

00:02:25.660 --> 00:02:29.050
მინდა რომ, წარმოვიდგინოთ რომ
ამ ვექტორის სიგრძე არის 10

00:02:29.050 --> 00:02:31.860
და ეს არის სრული ძალა, თუმცა
გჭირდებათ ვექტორის სიგრძის პოვნა

00:02:31.860 --> 00:02:34.930
ეს არის ძალის კომპონენტი, რომელსაც
აქვს იგივე მიმართულება, რაც ჩემს წანაცვლებას

00:02:34.930 --> 00:02:37.750
გვჭირდება ცოტა ტრიგონომეტრია

00:02:37.750 --> 00:02:40.770
იცით, 10-ჯერ 60 გრადუსის კოსინუსი

00:02:40.770 --> 00:02:43.460
60 გრადუსის კოსინუსი არის 1/2
ამიტომ ეს იქნება ხუთის ტოლი

00:02:43.460 --> 00:02:45.570
ძალის სიდიდე, რომელსაც
გააჩნია წანაცვლების მიმართულება,

00:02:45.570 --> 00:02:53.120
არის ხუთი ნიუტონი

00:02:53.120 --> 00:02:58.010
უკვე შეგიძლიათ გამოთვალოთ მუშაობა

00:02:58.010 --> 00:03:00.380
შეგიძლიათ თქვათ, რომ მუშაობა უდრის
ხუთი ნიუტონი გამრავლებული,

00:03:00.380 --> 00:03:02.410
გამრავლებას აღვნიშნავ წერტილით,

00:03:02.410 --> 00:03:04.810
რომ არ იფიქროთ, რომ ეს ვექტორული ნამრავლია


00:03:04.810 --> 00:03:07.500
გამრავლებული ხუთ მეტრზე

00:03:07.500 --> 00:03:09.850


00:03:09.850 --> 00:03:19.560


00:03:19.560 --> 00:03:20.630


00:03:20.630 --> 00:03:22.290


00:03:22.290 --> 00:03:26.680


00:03:26.680 --> 00:03:31.250


00:03:31.250 --> 00:03:35.280


00:03:35.280 --> 00:03:36.720


00:03:36.720 --> 00:03:37.430


00:03:37.430 --> 00:03:39.190


00:03:39.190 --> 00:03:42.550


00:03:42.550 --> 00:03:46.700


00:03:46.700 --> 00:03:52.630


00:03:52.630 --> 00:03:53.860


00:03:53.860 --> 00:03:55.010


00:03:55.010 --> 00:03:58.150


00:03:58.150 --> 00:04:01.740


00:04:01.740 --> 00:04:04.960


00:04:04.960 --> 00:04:06.800


00:04:06.800 --> 00:04:12.260


00:04:12.260 --> 00:04:15.560


00:04:15.560 --> 00:04:18.940


00:04:18.940 --> 00:04:23.400


00:04:23.400 --> 00:04:26.760


00:04:26.760 --> 00:04:28.880


00:04:28.880 --> 00:04:31.580


00:04:31.580 --> 00:04:40.470


00:04:40.470 --> 00:04:43.700


00:04:43.700 --> 00:04:46.730


00:04:46.730 --> 00:04:48.530


00:04:48.530 --> 00:04:51.330


00:04:51.330 --> 00:04:53.770


00:04:53.770 --> 00:04:56.380


00:04:56.380 --> 00:04:57.420


00:04:57.420 --> 00:04:59.280


00:04:59.280 --> 00:05:03.920


00:05:03.920 --> 00:05:08.440


00:05:08.440 --> 00:05:10.130


00:05:10.130 --> 00:05:13.590


00:05:13.590 --> 00:05:16.800


00:05:16.800 --> 00:05:18.500


00:05:18.500 --> 00:05:21.110


00:05:21.110 --> 00:05:22.410


00:05:22.410 --> 00:05:26.230


00:05:26.230 --> 00:05:28.980


00:05:28.980 --> 00:05:30.840


00:05:30.840 --> 00:05:33.040


00:05:33.040 --> 00:05:34.360


00:05:34.360 --> 00:05:39.000


00:05:39.000 --> 00:05:42.500


00:05:42.500 --> 00:05:43.670


00:05:43.670 --> 00:05:45.873


00:05:45.873 --> 00:05:48.660


00:05:48.660 --> 00:05:51.371


00:05:51.371 --> 00:05:54.050


00:05:54.050 --> 00:05:58.890


00:05:58.890 --> 00:06:04.490


00:06:04.490 --> 00:06:08.760


00:06:08.760 --> 00:06:14.250


00:06:14.250 --> 00:06:15.580


00:06:15.580 --> 00:06:17.460


00:06:17.460 --> 00:06:20.210


00:06:20.210 --> 00:06:21.330


00:06:21.330 --> 00:06:31.190


00:06:31.190 --> 00:06:35.840


00:06:35.840 --> 00:06:37.690


00:06:37.690 --> 00:06:39.230


00:06:39.230 --> 00:06:40.590


00:06:40.590 --> 00:06:47.270


00:06:47.270 --> 00:06:49.070


00:06:49.070 --> 00:06:50.610


00:06:50.610 --> 00:06:54.050


00:06:54.050 --> 00:06:56.360


00:06:56.360 --> 00:06:59.450


00:06:59.450 --> 00:07:01.260


00:07:01.260 --> 00:07:02.350


00:07:02.350 --> 00:07:06.800


00:07:06.800 --> 00:07:09.970


00:07:09.970 --> 00:07:12.655


00:07:12.655 --> 00:07:14.310


00:07:14.310 --> 00:07:16.980


00:07:16.980 --> 00:07:18.070


00:07:18.070 --> 00:07:19.770


00:07:19.770 --> 00:07:23.020


00:07:23.020 --> 00:07:24.810


00:07:24.810 --> 00:07:28.780


00:07:28.780 --> 00:07:32.480


00:07:32.480 --> 00:07:34.730


00:07:34.730 --> 00:07:37.130


00:07:37.130 --> 00:07:38.100


00:07:38.100 --> 00:07:39.190


00:07:39.190 --> 00:07:41.420


00:07:41.420 --> 00:07:42.280


00:07:42.280 --> 00:07:44.910


00:07:44.910 --> 00:07:47.560


00:07:47.560 --> 00:07:50.350


00:07:50.350 --> 00:07:52.320


00:07:52.320 --> 00:07:57.090


00:07:57.090 --> 00:08:00.920


00:08:00.920 --> 00:08:02.370


00:08:02.370 --> 00:08:06.580


00:08:06.580 --> 00:08:11.430


00:08:11.430 --> 00:08:14.350


00:08:14.350 --> 00:08:15.900


00:08:15.900 --> 00:08:17.750


00:08:17.750 --> 00:08:18.790


00:08:18.790 --> 00:08:19.660


00:08:19.660 --> 00:08:24.790


00:08:24.790 --> 00:08:29.010


00:08:29.010 --> 00:08:30.950


00:08:30.950 --> 00:08:31.870


00:08:31.870 --> 00:08:33.410


00:08:33.410 --> 00:08:36.840


00:08:36.840 --> 00:08:39.630


00:08:39.630 --> 00:08:43.190


00:08:43.190 --> 00:08:44.660


00:08:44.660 --> 00:08:48.950


00:08:48.950 --> 00:08:51.610


00:08:51.610 --> 00:08:58.620


00:08:58.620 --> 00:09:03.850


00:09:03.850 --> 00:09:06.900


00:09:06.900 --> 00:09:09.360


00:09:09.360 --> 00:09:14.030


00:09:14.030 --> 00:09:17.710


00:09:17.710 --> 00:09:22.010


00:09:22.010 --> 00:09:25.150


00:09:25.150 --> 00:09:33.780


00:09:33.780 --> 00:09:35.130


00:09:35.130 --> 00:09:37.730


00:09:37.730 --> 00:09:42.370


00:09:42.370 --> 00:09:45.640


00:09:45.640 --> 00:09:47.830


00:09:47.830 --> 00:09:50.370


00:09:50.370 --> 00:09:54.270


00:09:54.270 --> 00:09:56.960


00:09:56.960 --> 00:09:59.520


00:09:59.520 --> 00:10:00.400


00:10:00.400 --> 00:10:03.830


00:10:03.830 --> 00:10:05.740


00:10:05.740 --> 00:10:06.940


00:10:06.940 --> 00:10:09.500


00:10:09.500 --> 00:10:11.180


00:10:11.180 --> 00:10:13.910


00:10:13.910 --> 00:10:24.960


00:10:24.960 --> 00:10:28.620


00:10:28.620 --> 00:10:31.100


00:10:31.100 --> 00:10:34.710


00:10:34.710 --> 00:10:38.010


00:10:38.010 --> 00:10:40.470


00:10:40.470 --> 00:10:42.190


00:10:42.190 --> 00:10:43.630


00:10:43.630 --> 00:10:47.780


00:10:47.780 --> 00:10:49.740


00:10:49.740 --> 00:10:55.860


00:10:55.860 --> 00:10:58.500


00:10:58.500 --> 00:11:00.810


00:11:00.810 --> 00:11:02.630


00:11:02.630 --> 00:11:06.800


00:11:06.800 --> 00:11:08.840


00:11:08.840 --> 00:11:10.480


00:11:10.480 --> 00:11:13.490


00:11:13.490 --> 00:11:16.640


00:11:16.640 --> 00:11:18.750


00:11:18.750 --> 00:11:18.870


00:11:18.870 --> 00:11:22.420


00:11:22.420 --> 00:11:24.440


00:11:24.440 --> 00:11:26.600


00:11:26.600 --> 00:11:29.790


00:11:29.790 --> 00:11:32.330


00:11:32.330 --> 00:11:36.120


00:11:36.120 --> 00:11:38.940


00:11:38.940 --> 00:11:43.810


00:11:43.810 --> 00:11:48.550


00:11:48.550 --> 00:11:52.800


00:11:52.800 --> 00:11:54.810


00:11:54.810 --> 00:11:58.340


00:11:58.340 --> 00:11:59.480


00:11:59.480 --> 00:12:07.860


00:12:07.860 --> 00:12:09.870


00:12:09.870 --> 00:12:13.240


00:12:13.240 --> 00:12:16.440


00:12:16.440 --> 00:12:18.820


00:12:18.820 --> 00:12:21.870


00:12:21.870 --> 00:12:25.090


00:12:25.090 --> 00:12:27.510


00:12:27.510 --> 00:12:32.570


00:12:32.570 --> 00:12:33.910


00:12:33.910 --> 00:12:37.440


00:12:37.440 --> 00:12:42.700


00:12:42.700 --> 00:12:46.410


00:12:46.410 --> 00:12:47.800


00:12:47.800 --> 00:12:49.500


00:12:49.500 --> 00:12:54.040


00:12:54.040 --> 00:13:00.500


00:13:00.500 --> 00:13:03.580


00:13:03.580 --> 00:13:05.120


00:13:05.120 --> 00:13:09.220


00:13:09.220 --> 00:13:13.130


00:13:13.130 --> 00:13:14.030


00:13:14.030 --> 00:13:16.130


00:13:16.130 --> 00:13:19.710


00:13:19.710 --> 00:13:21.030


00:13:21.030 --> 00:13:23.300


00:13:23.300 --> 00:13:25.830


00:13:25.830 --> 00:13:36.200


00:13:36.200 --> 00:13:39.120


00:13:39.120 --> 00:13:45.180


00:13:45.180 --> 00:13:49.320


00:13:49.320 --> 00:13:51.850


00:13:51.850 --> 00:13:53.470


00:13:53.470 --> 00:13:58.480


00:13:58.480 --> 00:14:05.070


00:14:05.070 --> 00:14:07.280


00:14:07.280 --> 00:14:09.070


00:14:09.070 --> 00:14:12.110


00:14:12.110 --> 00:14:16.280


00:14:16.280 --> 00:14:17.440


00:14:17.440 --> 00:14:19.590


00:14:19.590 --> 00:14:21.030


00:14:21.030 --> 00:14:23.360


00:14:23.360 --> 00:14:26.710


00:14:26.710 --> 00:14:31.130


00:14:31.130 --> 00:14:33.820


00:14:33.820 --> 00:14:37.600


00:14:37.600 --> 00:14:40.790


00:14:40.790 --> 00:14:44.090


00:14:44.090 --> 00:14:47.170


00:14:47.170 --> 00:14:48.170


00:14:48.170 --> 00:14:52.420


00:14:52.420 --> 00:14:55.320


00:14:55.320 --> 00:14:58.310


00:14:58.310 --> 00:14:59.790


00:14:59.790 --> 00:15:01.760


00:15:01.760 --> 00:15:03.610


00:15:03.610 --> 00:15:07.000


00:15:07.000 --> 00:15:10.640


00:15:10.640 --> 00:15:15.310


00:15:15.310 --> 00:15:17.740


00:15:17.740 --> 00:15:20.070


00:15:20.070 --> 00:15:27.246


00:15:27.246 --> 00:15:30.740


00:15:30.740 --> 00:15:32.350


00:15:32.350 --> 00:15:33.690


00:15:33.690 --> 00:15:37.600


00:15:37.600 --> 00:15:39.300


00:15:39.300 --> 00:15:50.650


00:15:50.650 --> 00:15:52.370


00:15:52.370 --> 00:15:56.060


00:15:56.060 --> 00:15:57.760


00:15:57.760 --> 00:15:59.020


00:15:59.020 --> 00:16:09.960


00:16:09.960 --> 00:16:11.900


00:16:11.900 --> 00:16:15.530


00:16:15.530 --> 00:16:16.620


00:16:16.620 --> 00:16:17.480


00:16:17.480 --> 00:16:19.300


00:16:19.300 --> 00:16:23.020


00:16:23.020 --> 00:16:25.480


00:16:25.480 --> 00:16:27.170


00:16:27.170 --> 00:16:30.150


00:16:30.150 --> 00:16:32.270


00:16:32.270 --> 00:16:34.640


00:16:34.640 --> 00:16:38.080


00:16:38.080 --> 00:16:43.230


00:16:43.230 --> 00:16:45.790


00:16:45.790 --> 00:16:46.000