0:00:00.480,0:00:02.450
Bạn thấy logo này giống gì?

0:00:02.450,0:00:04.980
Thoạt nhìn nó nhìn[br]không có gì đặc biệt

0:00:04.980,0:00:08.123
nhưng đã gây xôn xao[br]thế giới mạng.

0:00:09.800,0:00:14.570
Lô gô này được thấy bên hông[br]một xe kiểm tra COVID di động.

0:00:14.570,0:00:17.610
Bức ảnh là thật và logo[br]cũng vậy.

0:00:17.610,0:00:21.840
Một bài đăng trên Facebook cho rằng[br]lô gô này là biểu tượng của Anubis,

0:00:21.840,0:00:25.193
vị thần Ai Cập cổ đại trông coi[br]cái chết và kiếp sau.

0:00:26.210,0:00:29.890
Tin đồn lan truyền trong các nhóm[br]liên quan đến QAnon,

0:00:29.890,0:00:34.171
một thuyết âm mưu đang dần trở thành [br]xu hướng.

0:00:34.171,0:00:39.730
Thành viên QAnon nói logo tiết lộ[br]âm mưu quốc gia chống lại người Mỹ.

0:00:39.730,0:00:45.590
Họ bảo nhau rằng những xe này[br]đang âm mưu gì đó mờ ám.

0:00:45.750,0:00:48.940
Hóa ra lô gô này thật ra là[br]một con lợn đất châu Phi.

0:00:48.940,0:00:50.040
Lợn đất châu Phi?

0:00:50.040,0:00:52.230
Đúng thế, loài lợn đất,[br]theo tôi biết

0:00:52.230,0:00:57.350
là một động vật châu Phi có vú [br]ăn đêm và chuyên ăn bọ.

0:00:57.350,0:00:59.770
Sara Spencer, phóng viên[br]trang factchecker.org,

0:00:59.770,0:01:03.450
đã tìm hiểu các thông tin mạng để tìm ra[br]lô gô này xuất phát từ đâu

0:01:03.450,0:01:07.260
và làm sao lại thành ra biểu tượng[br]gắn với Thần chết Ai Cập.

0:01:07.260,0:01:11.890
Ban đầu chúng tôi được giới thiệu[br]về một meme này trên Facebook.

0:01:11.890,0:01:15.470
Tại sao cơ sở kiểm tra COVID-19 [br]lại có logo của Anubis, một vị thần chết?

0:01:15.470,0:01:20.790
Đầu tiên chúng ta phải tìm hiểu[br]về nguồn gốc của bức ảnh này.

0:01:20.900,0:01:22.640
Nó sẽ cho bạn một điểm bắt đầu

0:01:22.640,0:01:25.410
và cho bạn biết thứ gì đó được [br]truyền bá rộng rãi thế nào.

0:01:25.410,0:01:29.520
Bạn có thể dễ dàng thấy người đăng[br]cái meme này

0:01:29.520,0:01:32.930
đánh dấu đỏ phần mà họ thấy thú vị.

0:01:32.930,0:01:35.870
Điều này thường ảnh hưởng [br]đến việc tìm kiếm bức ảnh

0:01:35.870,0:01:38.640
nhưng bạn vẫn có thể tải ảnh xuống

0:01:38.640,0:01:43.140
và đưa nó vào phần mềm chỉnh sửa ảnh.

0:01:43.140,0:01:46.940
Với một bức ảnh này,[br]tôi sẽ cắt nó như trên,

0:01:47.090,0:01:49.140
để lấy được một phần của [br]bức ảnh ban đầu.

0:01:49.140,0:01:50.640
Sau đó bạn có thể đưa bức ảnh

0:01:50.640,0:01:54.890
vào công cụ tìm kiếm nguồn ảnh.

0:01:54.890,0:01:59.250
Với TinEye, bạn có thể chọn[br]phiên bản cắt.

0:01:59.360,0:02:00.930
Trong TinEye, khác với Google,

0:02:00.930,0:02:03.890
bạn có thể phân loại[br]từ cũ nhất đến mới nhất.

0:02:03.890,0:02:08.870
Trong trường hợp này, ảnh được dùng[br]trong một tạp chí kinh doanh Philadelphia,

0:02:08.870,0:02:13.014
nội dung về một công ty địa phương[br]đã cải tạo xe tải

0:02:13.014,0:02:16.190
thành một phòng xét nghiệm lưu động[br]trong thời COVID-19.

0:02:16.330,0:02:21.240
Họ tìm được tên công ty đó là[br]Aardvark Mobile.

0:02:21.400,0:02:24.730
Vậy là chỉ cần một bước tra Internet[br]đơn giản,

0:02:24.730,0:02:30.091
kết quả đầu tiên là trang web[br]Aardvark Mobile Tours

0:02:30.210,0:02:33.850
có cùng một lô gô bạn thấy trên xe tải.

0:02:34.070,0:02:36.538
Bạn thấy họ có một phòng[br]khám sức khỏe lưu động.

0:02:36.538,0:02:37.681
Khá là liên quan.

0:02:37.681,0:02:40.110
Bối cảnh tương đồng,[br]rất tương đồng.

0:02:40.110,0:02:42.510
TinEye rất giỏi một việc đó là tìm ra

0:02:42.510,0:02:45.560
thời điểm ảnh bắt đầu xuất hiện trên mạng.

0:02:45.560,0:02:49.704
Một trong những kết quả đầu tiên[br]hiện ra là 8KUN,

0:02:49.704,0:02:54.980
một bảng thông tin thường nổi tiếng về[br]những bài đăng thuyết âm mưu.

0:02:55.230,0:02:58.340
Đó là nơi nhiều thuyết âm mưu[br]ra đời và nổi lên

0:02:58.340,0:03:00.850
trước khi chúng xuất hiện[br]trên Facebook và Twitter.

0:03:00.850,0:03:02.920
Vậy lời khuyên của cô[br]cho độc giả nói chung,

0:03:02.920,0:03:07.920
khi bắt gặp hình ảnh đưa ra[br]những tuyên bố thế này

0:03:08.010,0:03:11.010
điều đầu tiên họ nghĩ đến nên làm là gì?

0:03:11.010,0:03:12.760
Họ nên làm gì đầu tiên?

0:03:12.760,0:03:15.810
Nếu đang lướt mạng xã hội[br]mà thấy cái gì đó

0:03:15.810,0:03:19.263
khiến bạn chú ý và thấy hợp lý,

0:03:19.263,0:03:23.840
và bạn nghĩ rằng nó làm những gì[br]bạn nghĩ chắc chắn hơn.

0:03:23.840,0:03:27.340
Đó là một cảnh báo cho bạn rằng[br]nó có thể khá đáng ngờ.

0:03:27.340,0:03:31.860
Thường thì bạn sẽ thấy những thông tin[br]đuợc thể hiện trong các memes

0:03:31.860,0:03:34.503
mà tạo cảm giác khá hợp lý, [br]thực ra lại là sai.

0:03:35.110,0:03:37.780
Thế giới bây giờ có cảm giác thật đáng sợ

0:03:37.780,0:03:40.160
và tương lai thì mơ hồ.

0:03:40.160,0:03:43.240
Đọc một thông tin trên mạng[br]và suy nghĩ về điều tồi tệ nhất

0:03:43.240,0:03:45.120
có vẻ là điều có lý trí nhất.

0:03:45.120,0:03:47.469
Nhưng theo Sarah nói,[br]nếu bạn cảm thấy nó đúng,

0:03:47.469,0:03:49.400
bạn nên kiểm tra điều đó trước.

0:03:49.400,0:03:52.920
Và nếu điều gì cần sự giải thích tỉ mỉ

0:03:52.920,0:03:54.980
có lẽ có một câu trả lời dễ dàng hơn.

0:03:54.980,0:03:57.590
Đôi khi một logo chỉ là một logo.

0:03:57.590,0:04:00.500
Một con lợn đất châu Phi chỉ là [br]một con lợn đất châu Phi.

0:04:00.500,0:04:04.250
Và tiện thể, tại sao công ty của xe tải [br]này lại đặt tên theo lợn đất châu Phi?

0:04:04.380,0:04:07.180
Chủ của Aardvark, Tours, chọn cái tên này

0:04:07.180,0:04:08.690
bởi vì nó bắt đầu với AA

0:04:08.690,0:04:12.270
và vào các thời kì trước khi cuốn danh bạ[br]có các trang màu vàng.

0:04:12.270,0:04:15.610
Đúng vậy, chúng ta có AA Carpet Cleaning,[br]AAA Carpet Cleaning.

0:04:15.610,0:04:17.521
Và aardvark bắt đầu với hai chữ A.

0:04:17.521,0:04:19.269
Và đó là cách cái tên này được chọn.

0:04:19.269,0:04:20.320
Vào các lần tới

0:04:20.320,0:04:22.453
Đừng lan truyền tin giả. [br]Hãy thành thật.

0:04:22.453,0:04:25.420
Tôi là Hari Sreenivasan [br]và đây là Take on Fake.

0:04:28.340,0:04:29.340
Cảm ơn vì đã theo dõi

0:04:29.340,0:04:32.100
Muốn biết thêm về các mẹo để [br]kiểm tra thông tin tốt hơn?

0:04:32.100,0:04:35.770
Hãy đăng kí kênh của chúng tôi[br]và comment bên dưới suy nghĩ của bạn.