Dla tych, którzy dopiero zaczynają uczyć się o historii Chin z pierwszej połowy XX wieku może być ona nieco zagmatwana. Tak więc celem tego filmu jest omówienie, przybliżenie ogólnego zarysu pierwszej połowy XX wieku w Chinach, Na początku XX wieku następuje koniec rządów dynastii cesarskich w Chinach. To wielkie wydarzenie. Chiny były rządzone przez różne dynastie przez wiele tysięcy lat. Ale w miarę jak wkraczamy w XX wiek, rządy dynastyczne, a konkretnie rządy dynastii Qing stawały się coraz słabsze. Chiny znacząco ucierpiały z rąk Japończyków podczas pierwszej wojny chińsko- -japońskiej pod koniec XIX wieku. Wśród opozycji narastało niezadowolenie z tego, że dynastia, że cesarze nie modernizują Chin w wystarczającym stopniu. Pamiętajmy, że jest to początek XX wieku. Reszta świata stawała się bardzo, bardzo nowoczesna. Reszta świata stawała się bardzo, bardzo nowoczesna. W XIX wieku Chiny ucierpiały z rąk zachodnich potęg, które wywierały w Chinach swój własny imperialny wpływ. które wywierały w Chinach swój własny imperialny wpływ. Wielu ludzi uważało, że było to spowodowane tym, że Chiny nie były tak zmodernizowane gospodarczo, politycznie i technologicznie, jak powinny być. Przenieśmy się teraz do roku 1911. Miało wtedy miejsce tak zwane powstanie w Wuchangu, które doprowadziło do obalenia dynastii Qing. W 1912 roku została utworzona Republika Chińska ze stolicą w Nankinie. W Nankinie, o tutaj, została ona ustanowiona. Pekin natomiast był oczywiście siedzibą chińskiej dynastii. Pierwszym tymczasowym prezydentem Republiki Chińskiej był dr Sun Jat-sen, to on. Właściwie nie brał on bezpośredniego udziału w tym powstaniu, które ostatecznie doprowadziło do obalenia dynastii Qing. Był wtedy w Denver, Kolorado. Ale był on wiodącą lub jedną z wiodących postaci w okresie poprzedzającym powstanie, jedną z wiodących postaci które stanowiły opozycję i próbowały wiele razy obalić dynastię. Ale Sun Yat-sen nie był sam, był on w zmowie z Yuan Shikaiem, który był generałem w starej dynastii. Ma on swoją własną fascynującą historię. Sun Yat-sen zawarł układ z Yuan Shikaiem, który miał wielkie polityczne ambicje. Yuan Shikai stwierdził - 'hej, jeśli uda mi się nakłonić cesarza Puyi' - - ostatniego cesarza Chin - 'jeśli uda mi się nakłonić go do oficjalnej abdykacji, chcę zostać prezydentem'. Sun Jat-sen się na to zgodził, i w ten sposób Yuan Shikai został prezydentem Republiki Chińskiej. Ale to było dla niego za mało. W 1915 roku ogłosił się cesarzem, co, jak łatwo się domyślić, nie ucieszyło zbyt wielu ludzi, bo mieli oni już dość cesarzy. W 1916 roku abdykuje, a następnie umiera. I rozpoczyna się wtedy okres niezwykle rozdrobnionych rządów w Chinach. Nawet pod rządami cesarskimi chińskie wojsko nie było jednym, skonsolidowanym organem. Było ono kontrolowane przez różnych watażków z różnych regionów, z których każdy był wierny cesarzowi. Po abdykacji i śmierci Yuan Shikaia w 1916 roku, a nawet wcześniej, gdy ogłosił się cesarzem, ludzie nie chcieli przysięgać mu wierności. W ten sposób rozpoczyna się okres znany jako era militarystów w Chinach. To okres największego rozbicia Chin, bez żadnego scentralizowanego przywództwa. Każdy z tych regionów -- Ta mapa pokazuje z grubsza, jak wyglądały Chiny podczas ery militarystów. Każdy z tych regionów był kontrolowany przez innego watażkę, który był odpowiedzialny za inne wojsko. Podczas trwania ery militarystów, zwłaszcza gdy cofniemy się do wczesnych lat 20-tych, a do roku 1921 w szczególności, Sun Jat-sen nie spoczął na laurach. Udał się na południe, do Kantonu i ustanowił tam rewolucyjny rząd, który dążył do ponownego umocnienia władzy w Chinach i przywrócenia Republiki Chińskiej. Udaje się więc tam, ale niestety w 1925 roku umiera na raka. Partię przez niego zapoczątkowaną, znaną jako Kuomintang... Pozwólcie, że to zapiszę. ...Kuomintang... Zasadniczo, przechodzi ona w ręce Generalissimusa Czang Kaj-szeka. Mówimy, że władza zasadniczo przeszła w jego ręce Mówimy, że władza zasadniczo przeszła w jego ręce dlatego, że kontrolował on większość sił wojskowych Kuomintangu. I jest to w zasadzie bardzo wczesne stadium tego, co później przerodzi się w wojnę domową w Chinach, bo w okresie od 1921 roku aż do śmierci Sun Jat-sena można było zaobserwować dużą współpracę pomiędzy chińskimi nacjonalistami, Kuomintangiem, Związkiem Radzieckim i Komunistyczną Partią Chin. Próbowali wspólnie dojść do tego, w jaki sposób Chiny mogłyby się zjednoczyć. Ale kiedy Sun Jat-sen umiera i władza Kuomintangu przechodzi w ręce generalissimusa Czang Kaj-szeka, ten zaczyna umacniać swoją władzę. Na samym początku nie antagonizuje komunistów, ale w 1927 roku, zaczyna rosnąć w siłę, zaczyna łączyć różne frakcje na terenie Chin. Czyli udaje mu się umocnić władzę. Ale zaczyna też zwalczać komunistów. Czang Kaj-szek, w 1927 zaczyna walczyć z komunistami. A komuniści mówią - 'hej, to my naprawdę reprezentujemy ducha tego, co reprezentował Sun Jat-sen' - a Kuomintang prowadzony przez Czang Kaj-szeka odpowiada - a Kuomintang prowadzony przez Czang Kaj-szeka odpowiada - - 'nie, nie, nie, to my reprezentujemy to, co Sun Jat-sen reprezentował, kiedy ustanowił Republikę Chińską'. I tak w 1927 r. rozpoczęła się chińska wojna domowa. I tak w 1927 r. rozpoczęła się chińska wojna domowa. Doszło do niej, kiedy to Kuomintang, dążąc do konsolidacji władzy, nie tylko usiłował skonsolidować władzę watażków, ale także zaatakował Partię Komunistyczną. W czasie tych wszystkich wydarzeń, na początku lat 30-tych, Japonia po raz kolejny próbuje narzucić swoją imperialną, militarną potęgę na kontynent chiński. Zdobyli już Formozę, obecnie znaną jako Tajwan, i Koreę podczas pierwszej wojny chińsko- -japońskiej pod koniec XIX wieku. Następnie, w 1931 roku, Japończycy zaczęli wkraczać do Mandżurii. Był to początek wieloletniej okupacji i infiltracji Chin przez Japończyków. Trwało to aż do 1937 roku, kiedy to rozpoczęła się oficjalna wojna między Japończykami a Chińczykami. Mam tu mapę, która pokazuje ogromny zakres japońskiej kontroli w tym czasie. Tak więc we wschodniej Azji, pomiędzy Chińczykami a Japończykami, II wojna światowa była tak naprawdę tylko częścią wojny chińsko-japońskiej. Japończycy wkroczyli do Chin kontynentalnych na długo przed oficjalnym rozpoczęciem II wojny światowej. W tym czasie Japonia wkracza do Mandżurii w 1934 roku, a trzeba pamiętać, że Kuomintang, Partia Nacjonalistyczna pod przywództwem Czang Kaj-szeka ściga komunistów. I w 1934 prawie ich już dopadł. Komuniści są niemal całkowicie pokonani. Są otoczeni przez Partię Nacjonalistyczną. Prowadzi to do ważnego wydarzenia w historii Chin, słynnego Długiego Marszu, kiedy to Komunistyczna Partia Chin, ich wojsko, maszeruje przez niezwykle trudny teren aż do północno-zachodniej części Chin. To jest mapa przedstawiająca trasę Długiego Marszu. W tamtym momencie-- Komunistyczna Partia Chin wydawała się być wtedy na straconej pozycji, w 1934 roku. To właśnie wtedy, podczas Długiego Marszu, Mao Zedong naprawdę zaczął się wyróżniać i wykazywać zdolnościami przywódczymi. To właśnie dowodzenie podczas Długiego Marszu, podczas odwrotu na północny zachód Chin pozwoliło Mao Zedongowi ostatecznie przejąć kontrolę nad Komunistyczną Partią Chin. W późniejszych latach, wiemy, że wojna chińsko-japońska praktycznie przerodziła się w teatr działań II wojny światowej, a ostatecznie USA sprzymierzyły się z aliantami przeciwko Japonii po ataku na Pearl Harbor. Potem, w 1945 roku, doszło do ataków na Hiroszimę i Nagasaki z użyciem broni atomowej, co zasadniczo kończy teatr działań na Pacyfiku. To klęska Japonii - Japonia przegrała II wojnę światową. W tym momencie ponownie wybucha wojna domowa pomiędzy dwoma partiami. Wojna domowa rozpoczęła się w 1927 roku, i trwała dalej, ale kiedy pojawił się wspólny wróg - Japonia, która wyraźnie agresywnie próbowała kontrolować coraz więcej Chińczyków, zasobów, wywierać swój imperialny wpływ, obie strony na jakiś czas wstrzymały walki i stwierdziły - 'hej, musimy pokonać tych Japończyków'. Jednak kiedy zakończyła się II wojna światowa, w 1945 roku, kiedy Japończycy zostali pokonani, ponownie na pełną skalę rozgorzała wojna domowa pomiędzy Komunistyczną Partią Chin a Kuomintangiem. pomiędzy Komunistyczną Partią Chin a Kuomintangiem. Prawdopodobnie był to największy powrót w historii, wcześniej Komunistyczna Partia Chin w 1934 i 1935 roku zdawała się być na krawędzi przegranej. Zostali wtedy zmuszeni do odwrotu. Udało im się powrócić do siły i w 1949-- jest wiele teorii, jak im się to udało. Może zdołali zyskać duże wsparcie od ludności wiejskiej. Albo umiejętniej zdobywali poparcie niż Kuomintang. Albo umiejętniej zdobywali poparcie niż Kuomintang. Ale o tym może pomówimy w innym filmie. Niemniej, w 1949 roku udało im się pokonać Czang Kaj-szeka i Kuomintang, zmusić Kuomintang do wycofania się na Tajwan, ustanowienia rządu na Tajwanie. I od tamtego czasu panuje ustanowiona przez Komunistyczną Partię Chin w 1949 roku Chińska Republika Ludowa.