WEBVTT

00:00:07.750 --> 00:00:12.839
Dù là bị xích vào bánh xe đang cháy, 
biến thành nhện,

00:00:12.839 --> 00:00:15.920
hay bị đại bàng ăn mất gan,

00:00:15.920 --> 00:00:19.295
thần thoại Hy Lạp luôn đầy ắp 
câu chuyện về những vị thần

00:00:19.295 --> 00:00:23.377
đưa ra hình phạt đáng sợ 
cho những kẻ làm họ nổi giận.

00:00:23.377 --> 00:00:27.144
Tuy nhiên, một trong những hình phạt
nổi tiếng nhất không phải bởi vì

00:00:27.144 --> 00:00:33.212
sự ác độc đáng sợ, 
mà là sự lặp lại đến phiền toái.

NOTE Paragraph

00:00:33.212 --> 00:00:38.980
Sisyphus là vị vua đầu tiên của Ephyra,
ngày nay là Corinth.

00:00:38.980 --> 00:00:42.206
Dù là đấng trị vì sáng suốt,
mở mang thành phố,

00:00:42.206 --> 00:00:45.966
ông ta là một bạo chúa
quyến rũ cháu mình

00:00:45.966 --> 00:00:49.410
và giết chết khách thăm
để phô trường quyền lực.

00:00:49.410 --> 00:00:55.272
Việc vi phạm truyền thống hiếu khách
của hắn khiến các vị thần nổi giận.

00:00:55.272 --> 00:00:58.508
Nhưng Sisyphus đã có thể 
tránh được hình phạt

00:00:58.508 --> 00:01:03.919
nếu không quá tự đắc.

NOTE Paragraph

00:01:03.919 --> 00:01:08.495
Rắc rối bắt đầu khi thần Zeus 
bắt cóc tiên nữ Aegina,

00:01:08.495 --> 00:01:12.450
mang nàng đi trong hình dạng 
của một con đại bàng khổng lồ.

00:01:12.450 --> 00:01:18.413
Cha của Aegina, thần sông Asopus, 
lần theo dấu vết đến Ephyra,

00:01:18.413 --> 00:01:20.575
và gặp Sisyphus.

00:01:20.575 --> 00:01:25.095
Để đổi lấy việc 
tạo ra dòng suối trong thành phố,

00:01:25.095 --> 00:01:30.043
nhà vua đã chỉ cho Asopus 
đường Zeus đã đưa nàng tiên đi.

00:01:30.043 --> 00:01:35.687
Khi biết được, Zeus tức giận đến mức 
ra lệnh cho Thanatos, thần Chết

00:01:35.687 --> 00:01:42.417
xích Sisyphus dưới điện ngục 
để ông ta không gây thêm rắc rối nào.

NOTE Paragraph

00:01:42.417 --> 00:01:46.691
Nhưng Sisyphus nổi tiếng 
với sự khôn khéo.

00:01:46.691 --> 00:01:48.689
Khi sắp bị bắt nhốt,

00:01:48.689 --> 00:01:52.917
nhà vua đã lừa Thanatos 
chỉ mình cách sử dụng những sợi xích

00:01:52.917 --> 00:01:57.880
và nhanh chóng xích hắn lại
trước khi quay về thế giới loài người.

00:01:57.880 --> 00:02:04.106
Thanatos bị xích, loài người không 
ai chết và thế giới rơi vào hỗn loạn.

00:02:04.106 --> 00:02:07.815
Mọi thứ chỉ quay lại bình thường 
khi thần chiến tranh Ares,

00:02:07.815 --> 00:02:14.192
chán nản vì chiến tranh 
không còn chết chóc, đã thả thần chết.

NOTE Paragraph

00:02:14.192 --> 00:02:18.203
Sisyphus biết hắn sắp phải trả giá.

00:02:18.203 --> 00:02:21.545
Nhưng hắn còn có một kế hoạch.

00:02:21.545 --> 00:02:26.274
Trước khi chết, hắn bảo vợ, Merope,
ném cơ thể

00:02:26.274 --> 00:02:32.043
trước quảng trường công cộng,
từ đó, trôi đến bờ dòng sông Styx.

00:02:32.043 --> 00:02:35.884
Đến thế giới người chết,
Sisyphus gặp Persephone,

00:02:35.884 --> 00:02:38.321
nữ thần điện ngục, 
và than vãn

00:02:38.321 --> 00:02:44.034
rằng vợ hắn đã không tôn trọng
và không đào một ngôi mộ đàng hoàng.

00:02:44.034 --> 00:02:48.438
Persephone đồng ý cho hắn 
quay lại nhân gian

00:02:48.438 --> 00:02:54.397
và trừng phạt Merope, 
nhưng phải quay về sau khi làm xong.

00:02:54.397 --> 00:02:58.065
Dĩ nhiên, Sisyphus đã không giữ lời,

00:02:58.065 --> 00:03:03.874
và hai lần lừa gạt các vị thần 
để thoát chết.

NOTE Paragraph

00:03:03.874 --> 00:03:06.286
Nhưng không có lần thứ ba,

00:03:06.286 --> 00:03:10.886
khi thần truyền tin Hermes 
lôi Sisyphus đến thần Hades.

00:03:10.886 --> 00:03:13.906
Tên vua tưởng hắn 
thông minh hơn các vị thần,

00:03:13.906 --> 00:03:17.145
nhưng Zeus đã trừng phạt hắn.

00:03:17.145 --> 00:03:20.947
Hình phạt của Sisyphus rất rõ ràng

00:03:20.947 --> 00:03:24.599
- lăn một tảng đá lớn lên đồi.

00:03:24.599 --> 00:03:30.996
Nhưng khi gần đến đỉnh, 
tảng đá sẽ lăn trở xuống,

00:03:30.996 --> 00:03:34.469
khiến hắn phải bắt đầu lại

00:03:34.469 --> 00:03:40.964
...và cứ thế đến mãi mãi.

NOTE Paragraph

00:03:40.964 --> 00:03:46.232
Sử gia cho rằng câu chuyện về Sisyphus 
bắt nguồn từ thần thoại cổ

00:03:46.232 --> 00:03:51.238
về mặt trời mọc và lặn, 
hay các vòng tuần hoàn trong tự nhiên.

00:03:51.238 --> 00:03:55.717
Nhưng hình ảnh một người bị kết án 
làm việc vô ích đến mãi mãi

00:03:55.717 --> 00:04:00.533
là ngụ ngôn nổi tiếng 
về thực trạng của con người.

00:04:00.533 --> 00:04:03.453
Trong bài luận kinh điển
- Thần thoại Sisyphus,

00:04:03.453 --> 00:04:07.187
nhà triết học hiện sinh Albert Camus
so sánh hình phạt này

00:04:07.187 --> 00:04:11.445
với việc loài người không ngừng 
tìm kiếm ý nghĩa và sự thật cách vô ích

00:04:11.445 --> 00:04:14.676
trong vũ trụ vô nghĩa và thờ ơ.

00:04:14.676 --> 00:04:19.490
Thay vì tuyệt vọng, Camus tưởng tượng
Sisyphus thách thức số phận

00:04:19.490 --> 00:04:25.206
khi xuống đồi để bắt đầu 
lăn lại hòn đá.

00:04:25.206 --> 00:04:28.749
Cũng như kể cả khi 
những khó khăn trong cuộc sống,

00:04:28.749 --> 00:04:32.146
đôi lúc lặp lại và điên rồ,

00:04:32.146 --> 00:04:36.619
ta vẫn coi trọng giá trị 
mà chúng mang lại.