0:00:01.111,0:00:03.159 Paul Disain, un ancián dene, dixo: 0:00:03.183,0:00:04.578 "A nosa lingua e cultura 0:00:04.602,0:00:06.999 son a xanela a través[br]de que ollamos para o mundo." 0:00:07.023,0:00:08.174 E, en Turtle Island, 0:00:08.198,0:00:10.433 o que agora se coñece[br]como América do Norte, 0:00:10.457,0:00:14.220 hai moitas formas únicas.[br]e marabillosas de ollar para o mundo. 0:00:14.244,0:00:16.172 Como persoa[br]de herdanza indíxena, 0:00:16.196,0:00:18.283 quero aprender[br]anishinaabemowin, 0:00:18.307,0:00:19.768 a miña lingua de herdanza, 0:00:19.792,0:00:22.387 para ollar para o mundo[br]a través desa ventá. 0:00:22.411,0:00:24.175 Permíteme conectarme[br]coa miña familia, 0:00:24.175,0:00:26.366 os meus devanceiros,[br]a miña comunidade e cultura. 0:00:26.366,0:00:28.958 E permíteme pensar[br]sobre como o vou legar 0:00:28.982,0:00:30.449 ás futuras xeracións. 0:00:30.903,0:00:32.054 Como lingüista, 0:00:32.078,0:00:35.213 estou interesada en como as linguas[br]funcionan en xeral. 0:00:35.237,0:00:37.142 Podo mirar á fonética e fonoloxía, 0:00:37.166,0:00:38.355 os sons da fala. 0:00:38.379,0:00:41.141 Podo ollar á morfoloxía,[br]isto é, a estrutura das palabras. 0:00:41.165,0:00:42.353 Podo ollar[br]para a sintaxe, 0:00:42.353,0:00:44.816 que é a estrutura[br]das oracións e frases, 0:00:44.840,0:00:48.308 para aprender sobre como os humanos[br]almacenamos a linguaxe nos cerebros 0:00:48.332,0:00:51.047 e como a usamos para nos comunicar. 0:00:52.204,0:00:54.093 Por exemplo, 0:00:54.117,0:00:57.132 o anishinaabemowin,[br]coma a maioría de linguas indíxenas, 0:00:57.156,0:00:59.005 é polisintética, 0:00:59.029,0:01:02.206 o que significa que hai[br]palabras longuísimas, 0:01:02.230,0:01:05.234 compostas de pequenas pezas[br]chamadas morfemas. 0:01:05.258,0:01:09.651 En anishinaabemowin podo dicir[br]"niwiisin", "eu como", 0:01:09.675,0:01:10.903 cunha soa palabra. 0:01:10.927,0:01:14.710 Podo dicir "nimino-wiisin", "como ben", 0:01:14.734,0:01:15.918 tamén cunha soa palabra. 0:01:15.942,0:01:21.152 Podo dicir "nimino-naawakwe-wiisin",[br]"como un bo xantar", 0:01:21.176,0:01:23.510 cantas palabras son[br]en inglés? 0:01:24.109,0:01:27.671 Cinco palabras inglés,[br]unha soa en anishinaabemowin. 0:01:28.583,0:01:30.662 Ben, teño unha pequena proba para vós. 0:01:30.686,0:01:33.717 Cunha soa palabra, [br]de que cor é esa diapositiva? 0:01:34.083,0:01:35.321 Audiencia: Verde. 0:01:35.321,0:01:37.369 Linday Morcom: De que cor[br]é esa diapositiva? 0:01:37.389,0:01:38.493 Audiencia: Verde. 0:01:38.493,0:01:40.016 LM: De que cor é[br]esa diapositiva? 0:01:40.016,0:01:41.172 Audiencia: Azul. 0:01:41.196,0:01:42.895 LM: E de que cor é esa diapositiva? 0:01:42.919,0:01:44.117 (A audiencia murmura.) 0:01:44.141,0:01:46.557 Prométovos que non son [br]preguntas trampa. 0:01:47.209,0:01:48.589 Como falantes de inglés 0:01:48.613,0:01:50.812 vistes dúas diapositivas verdes[br]e dúas azuis. 0:01:50.836,0:01:54.479 Porén, a forma de categorizarmos as cores[br]varía de idioma a idioma. 0:01:54.503,0:01:56.265 Se fósedes falantes de ruso 0:01:56.289,0:01:59.504 teríades visto dúas diapositivas[br]con distintos tons de verde, 0:01:59.528,0:02:01.593 unha que sería "goluboy",[br]azul claro, 0:02:01.593,0:02:03.393 e outra "siniy", azul escuro. 0:02:03.393,0:02:05.282 E estas considéranse cores diferentes. 0:02:05.306,0:02:07.330 Se fósedes falantes[br]de anishinaabemowin 0:02:07.354,0:02:09.731 veríades diapositivas[br]que serían ozhaawashkwaa 0:02:09.755,0:02:13.636 ou ozhaawashkozi,[br]que significa verde ou azul. 0:02:13.660,0:02:16.255 Non é que os falantes[br]non vexan as cores, 0:02:16.279,0:02:20.125 é que a forma en que as categorizan[br]e en que entenden os tons 0:02:20.149,0:02:21.307 é distinta. 0:02:21.331,0:02:22.497 Así mesmo, 0:02:22.521,0:02:25.987 existen universais sobre[br]a categorización das cores, 0:02:25.987,0:02:28.181 que dan información[br]sobre como o cerebro humano 0:02:28.181,0:02:31.030 entende e expresa[br]o que está vendo. 0:02:31.991,0:02:34.609 O anishinaabemowin[br]ten outra característica marabillosa: 0:02:34.609,0:02:38.045 animado ou inanimado,[br]que se marca en todas as palabras. 0:02:38.069,0:02:40.307 Non é diferente de como[br]o francés e o castelán 0:02:40.331,0:02:43.006 marcan as palabras como[br]masculinas ou femininas. 0:02:43.030,0:02:45.458 O anishinaabemowin[br]e outras linguas algonquinas 0:02:45.482,0:02:48.664 marcan todas as palabras [br]como animado ou inanimado. 0:02:48.688,0:02:51.426 As palabras que credes[br]que serían animadas son animadas, 0:02:51.450,0:02:55.204 cousas que teñen pulso:[br]xente, animais, plantas crecendo. 0:02:55.204,0:02:57.298 Mais tamén hai outras cousas[br]que son animadas 0:02:57.298,0:02:59.535 que non adiviñariades,[br]coma as pedras. 0:02:59.535,0:03:00.978 As pedras son animadas, 0:03:00.978,0:03:03.705 o que nos conta cousas[br]moi interesantes sobre a gramática. 0:03:03.729,0:03:05.823 Tamén nos conta cousas[br]moi interesantes 0:03:05.823,0:03:07.774 sobre como os falantes de[br]anishinaabemowin 0:03:07.774,0:03:10.417 se relacionan e entenden[br]o mundo que os rodea. 0:03:10.441,0:03:12.429 A parte triste desta historia 0:03:12.453,0:03:15.601 é que as linguas indíxenas[br]están en perigo. 0:03:16.188,0:03:19.600 As linguas indíxenas, que teñen[br]tanto coñecemento sobre a cultura, 0:03:19.624,0:03:20.776 a historia, 0:03:20.800,0:03:22.784 sobre formas de se relacionar cos outros, 0:03:22.784,0:03:24.894 sobre formas de nos relacionarmos[br]co entorno. 0:03:24.918,0:03:27.116 Ó levaren nesta terra[br]desde tempos inmemoriais, 0:03:27.140,0:03:29.117 estas linguas desenvolvéronse aquí 0:03:29.141,0:03:32.815 e conteñen coñecemento ambiental[br]que é incalculable, 0:03:32.839,0:03:36.064 que nos axuda a relacionarnos ben[br]coa terra en que vivimos. 0:03:37.022,0:03:39.751 Mais si, están en perigo. 0:03:39.775,0:03:42.831 A inmensa maioría das linguas indíxenas[br]de América do Norte 0:03:42.855,0:03:44.387 considéranse en perigo, 0:03:44.411,0:03:47.339 e as que non,[br]considéranse vulnerables. 0:03:48.038,0:03:49.402 Isto fíxose a mantenta. 0:03:50.506,0:03:52.984 Nas nosas leis, [br]nas nosas políticas, 0:03:53.008,0:03:55.291 nas nosas instancias políticas, 0:03:55.315,0:03:58.117 houbo intentos estatais 0:03:58.141,0:04:01.711 de eliminar as linguas e culturas[br]indíxenas deste país. 0:04:02.046,0:04:03.474 Duncan Campbell Scott 0:04:03.498,0:04:06.830 foi un dos arquitectos[br]do sistema de internados. 0:04:06.854,0:04:11.267 En 1920, ó redactar o proxecto de lei que[br]obrigaba a asistencia ós internados 0:04:11.291,0:04:14.395 para os nenos indíxenas dixo: 0:04:14.419,0:04:16.482 "Quérome librar do problema indio. 0:04:16.506,0:04:18.137 O noso obxectivo é continuarmos 0:04:18.161,0:04:20.686 ata que non haxa[br]nin un indio no Canadá 0:04:20.710,0:04:23.491 que non se absorbese[br]no organismo político 0:04:23.515,0:04:26.840 e non haxa un asunto indio,[br]nin un Departamento Indio. 0:04:26.864,0:04:29.526 Esta é a finalidade[br]deste proxecto de lei." 0:04:30.608,0:04:34.048 As atrocidades que ocorreron[br]nos internados están documentadas. 0:04:34.072,0:04:35.271 En 1907 0:04:35.295,0:04:39.517 P.H. Bryce, que era médico[br]e experto en tuberculose, 0:04:39.541,0:04:42.080 publicou un informe[br]que mostrou que nalgunhas escolas 0:04:42.104,0:04:46.130 o 25% dos nenos morrera[br]en epidemias de tuberculose 0:04:46.154,0:04:48.917 debidas ás condicións nas escolas. 0:04:48.941,0:04:53.020 Noutras escolas[br]morrera ata o 75% dos nenos. 0:04:54.243,0:04:56.593 O goberno federal retiroulle[br]os fondos 0:04:56.593,0:04:57.862 polos seus descubrimentos, 0:04:57.912,0:04:59.893 e obrigárono a se retirar en 1921. 0:04:59.917,0:05:02.958 En 1922 publicou[br]as súas investigacións. 0:05:05.127,0:05:06.278 E durante ese tempo 0:05:06.302,0:05:08.987 sacaron nenos indíxenas[br]dos seus fogares, 0:05:09.011,0:05:10.500 das súas comunidades 0:05:10.524,0:05:12.731 e leváronos á forza[br]a internados relixiosos 0:05:12.731,0:05:15.434 onde, en moitos casos, sufriron 0:05:15.458,0:05:18.599 abusos emocionais, físicos[br]e mais sexuais. 0:05:18.599,0:05:20.419 E, en todos os casos,[br]abusos culturais, 0:05:20.419,0:05:21.900 xa que estas escolas[br]deseñáranse 0:05:21.900,0:05:24.609 para elimitar as linguas[br]e as culturas indíxenas. 0:05:24.633,0:05:28.743 O último internado[br]pechouse no ano 1996. 0:05:29.759,0:05:34.934 Ata esa data, máis de 150 000 nenos[br]acudiron a esas escolas 0:05:34.958,0:05:37.886 en 139 institucións en todo o país. 0:05:38.712,0:05:40.260 En 2007 0:05:40.284,0:05:43.825 aprobouse o Convenio[br]sobre os internados indios. 0:05:43.849,0:05:46.934 Foi a maior demanda colectiva[br]na historia do Canadá. 0:05:47.323,0:05:49.506 Reserváronse 60 millóns de dólares 0:05:49.530,0:05:53.460 para establecer a Comisión de Canadá[br]para a Verdade e a Reconciliación (TRC). 0:05:54.339,0:05:58.998 A TRC deunos a posibilidade[br]de escoitar historias de superviventes, 0:05:59.022,0:06:01.776 da ver o impacto[br]en comunidades e familias 0:06:01.800,0:06:04.490 e de conseguir acceso á investigación 0:06:04.514,0:06:08.156 que explorou todo o efecto[br]dos internados 0:06:08.180,0:06:12.133 nas comunidades indíxenas[br]e en todo o Canadá. 0:06:12.475,0:06:14.967 A TRC descubriu que os internados 0:06:14.991,0:06:17.522 consituíron o que se denomina[br]xenocidio cultural. 0:06:17.546,0:06:20.848 Afirman que: "O xenodicio físico[br]é a matanza en masa de membros 0:06:20.848,0:06:22.011 orientada a un grupo, 0:06:22.011,0:06:26.458 o xenodicio biolóxico é a destrución[br]da capacidade reprodutiva do grupo. 0:06:26.482,0:06:30.864 E xenocidio cultural é a destrución[br]das estruturas e prácticas 0:06:30.888,0:06:33.649 que permiten que o grupo[br]continúe a existir como grupo." 0:06:33.673,0:06:36.474 Xusto os obxectivos declarados de[br]Duncan Campbell Scott. 0:06:36.800,0:06:38.926 Descrubriron que foi xenocidio cultural, 0:06:38.950,0:06:40.809 aínda que, como di o escritor infantil 0:06:40.833,0:06:45.291 e gran orador David Bouchard, 0:06:45.315,0:06:46.926 se cando constrúes un edificio, 0:06:46.950,0:06:50.228 e constrúes un cemiterio a carón[br]dese edificio 0:06:50.252,0:06:54.531 porque sabes que a xente que vaia[br]a ese edificio vai morrer, 0:06:54.555,0:06:56.021 como lle chamarías? 0:06:58.371,0:07:02.445 A TRC tamén nos porporcionou[br]94 chamadas á acción, 0:07:02.469,0:07:05.874 faros que nos fan avanzar[br]mentres traballamos na reconciliación. 0:07:06.295,0:07:10.707 Moitas delas afectan[br]á lingua e á cultura. 0:07:11.327,0:07:14.749 A TRC fainos un chamamento para asegurar[br]educación adecuada e financiada, 0:07:14.749,0:07:16.416 incluída a lingua e mais a cultura. 0:07:16.416,0:07:19.685 A recoñecer os dereitos indíxenas,[br]incluídos os dereitos lingüísticos. 0:07:19.685,0:07:21.601 A crear unha lei sobre idiomas aborixes, 0:07:21.625,0:07:24.625 coa finalidade de recoñecer e preservar[br]as linguas indíxenas, 0:07:24.649,0:07:26.577 con financiación asignada. 0:07:26.601,0:07:29.783 A crear un posto para un[br]comisionario de linguas aborixes 0:07:29.807,0:07:32.879 e a desenvolver programas lingüísticos[br]post-secundarios, 0:07:32.879,0:07:35.552 como tamén a reclamar os nomes de sitios[br]que se cambiaran 0:07:35.576,0:07:37.909 durante a colonización. 0:07:39.192,0:07:41.246 Ó mesmo tempo que entrou en vigor 0:07:41.246,0:07:43.988 o Acordo para a Liquidación[br]das Escolas Residencias Indias 0:07:43.988,0:07:45.272 as Nacións Unidas adoptaron 0:07:45.296,0:07:48.554 a Declaración de Dereitos[br]dos Pobos Indíxenas 0:07:48.578,0:07:49.728 no 2007. 0:07:50.387,0:07:53.907 Declara que os pobos indíxenas[br]teñen dereito a establecer e controlar 0:07:53.931,0:07:56.799 os seus propios sistemas[br]e institucións educativos, 0:07:56.823,0:07:59.386 con educación no seus propios idiomas, 0:07:59.410,0:08:01.728 dunha forma axeitada[br]ós seus métodos culturais 0:08:01.752,0:08:03.418 de ensino e aprendizaxe. 0:08:04.101,0:08:05.252 En 2007, 0:08:05.276,0:08:06.786 cando se intentou aplicar, 0:08:06.786,0:08:08.687 houbo catro países[br]que votaron en contra. 0:08:08.687,0:08:11.601 Estados Unidos, Nova Zelandia, Australia 0:08:11.625,0:08:12.775 e o Canadá. 0:08:13.458,0:08:15.748 O Canadá adoptou[br]a Declaración das Nacións Unidas 0:08:15.748,0:08:19.249 sobre os Dereitos[br]dos Pobos Indíxenas en 2010. 0:08:19.273,0:08:22.376 E en 2015 o goberno prometeuna aplicar. 0:08:23.895,0:08:27.776 Entón, como deberiamos reaccionar[br]como colectivo? 0:08:29.310,0:08:31.168 Esta é a situación en que nos atopamos. 0:08:31.168,0:08:34.646 Das 60 linguas que se falan[br]na actualidade no Canadá, 0:08:34.646,0:08:39.509 só seis non se consideradan ameazadas[br]polas Nacións Unidas. 0:08:40.057,0:08:44.834 As seis que non, son cree,[br]anishinaabemowin, 0:08:44.858,0:08:47.969 stoney, mi'kmaq, 0:08:47.993,0:08:49.824 dene ou inuktitut; 0:08:50.224,0:08:52.198 o que soa como[br]unha situación desesperada. 0:08:52.222,0:08:55.413 Se ides ó Atlas[br]das Linguas do Mundo en Perigo 0:08:55.437,0:08:57.977 na web da UNESCO, 0:08:58.001,0:09:01.243 veredes un "r" pequeno[br]xusto a carón desa lingua. 0:09:01.267,0:09:02.958 Esa lingua é o mi'kmaq. 0:09:02.982,0:09:05.776 O mi'kmaq pasou por un forte[br]proceso de revitalización 0:09:05.800,0:09:08.363 debido á adopción[br]dun acordo de autogoberno 0:09:08.363,0:09:10.976 que conduciu a educación[br]baseada na lingua e na cultura, 0:09:10.976,0:09:12.680 así que agora hai nenos mi'kmaq 0:09:12.704,0:09:15.149 que teñen o mi'kmaq como primeira lingua. 0:09:15.173,0:09:17.029 Hai moito por facer. 0:09:17.053,0:09:18.502 Estes nenos son estudantes 0:09:18.526,0:09:21.490 no Mnidoo Mnising[br]Anishinabek Kinoomaage, 0:09:21.490,0:09:23.682 unha escola de inmersión[br]na illa de Manitoulin, 0:09:23.682,0:09:25.996 onde estudan en anishinaabemowin. 0:09:26.020,0:09:28.125 Chegaron á escola no xardín de infancia 0:09:28.149,0:09:30.871 falando moi pouco,[br]se é que falaban anishinaabemowin. 0:09:30.895,0:09:33.783 E agora, con nove e dez anos, 0:09:33.807,0:09:36.910 fan exames de niveis[br]intermedios e fluídos. 0:09:36.934,0:09:38.252 Do mesmo xeito, 0:09:38.276,0:09:41.299 tamén teñen unha alta autoestima. 0:09:41.323,0:09:43.458 Están orgullosos[br]de ser anishinaabe, 0:09:43.482,0:09:45.805 e teñen unha gran[br]capacidade de aprendizaxe. 0:09:47.363,0:09:50.388 Mais non toda a educación[br]ten que ser formal. 0:09:50.388,0:09:51.696 Na nosa comunidade local, 0:09:51.696,0:09:54.213 temos o Kingston Indigenous Language Nest. 0:09:54.712,0:09:56.561 KILN é unha organización[br]hoxe en día, 0:09:56.585,0:10:00.584 pero comezou hai seis anos[br]con membros da comunidade 0:10:00.608,0:10:03.108 reunidos arredor da mesa[br]da cociña dun ancián. 0:10:03.132,0:10:07.398 Desde entón, creamos experiencias[br]de aprendizaxe de fin de semana 0:10:07.398,0:10:09.323 dirixidas a aprendizaxe[br]multixeracional, 0:10:09.323,0:10:12.260 centradas en transmitir[br]a lingua e a cultura ós nenos. 0:10:12.284,0:10:16.116 Usamos xogos tradicionais, cancións,[br]comida e actividades para o facer. 0:10:16.521,0:10:17.791 Temos clases 0:10:17.815,0:10:20.022 de niveis principiante e mais intermedio 0:10:20.046,0:10:21.312 que se ofertan aquí mesmo. 0:10:21.635,0:10:23.934 Temos acordos con comités[br]escolares e bibliotecas 0:10:23.958,0:10:27.878 para conseguirmos recursos e o idioma[br]na educación formal. 0:10:28.807,0:10:30.482 As posibilidades son ilimitadas, 0:10:30.506,0:10:33.363 e estou moi agradecida[br]polo traballo que se fixo 0:10:33.387,0:10:36.361 para me permitir legar a lingua[br]e a cultura ó meu fillo 0:10:36.385,0:10:38.577 e a outros nenos da nosa comunidade. 0:10:39.045,0:10:42.319 Desenvolvemos unha comunidade forte,[br]linda e tamén dinámica, 0:10:42.343,0:10:44.474 como resultado deste esforzo compartido. 0:10:46.022,0:10:48.656 Entón, que temos que facer para avanzar? 0:10:49.173,0:10:51.331 Primeiro de todo, precisamos políticas. 0:10:51.792,0:10:55.371 Necesitamos políticas aprobadas[br]con financiación 0:10:55.395,0:10:57.755 que aseguren que as linguas indíxenas 0:10:57.779,0:11:00.643 se incorporan de forma real na educación, 0:11:00.667,0:11:02.731 tanto nas reservas coma fóra delas. 0:11:02.755,0:11:05.771 Nas reservas a educación finánciase menos 0:11:05.795,0:11:07.334 ca fóra das reservas. 0:11:07.358,0:11:08.680 E fóra das reservas 0:11:08.704,0:11:11.322 a educación en linguas indíxenas[br]déixase de lado a miúdo 0:11:11.322,0:11:12.704 porque a xente pensa 0:11:12.728,0:11:15.625 que non hai indíxenas[br]nos colexios provinciais, 0:11:15.649,0:11:18.933 cando de feito, case o 70%[br]dos indíxenas do Canadá 0:11:18.957,0:11:20.129 viven fóra de reservas. 0:11:20.153,0:11:24.329 Eses nenos teñen os mesmos dereitos[br]a acceder a súa lingua e cultura. 0:11:25.544,0:11:27.884 Máis aló de políticas,[br]precisamos de apoio. 0:11:27.908,0:11:30.869 Con iso non quero dicir[br]só apoio económico. 0:11:30.893,0:11:33.948 Precisamos espazos[br]para facermos actividades, 0:11:33.972,0:11:39.130 clases e interactuar[br]con poboacións non indíxenas. 0:11:39.623,0:11:41.116 Precisamos apoio 0:11:41.140,0:11:43.853 en forma de xente [br]que queira aprender a lingua. 0:11:43.877,0:11:47.404 Precisamos que a xente fale[br]de por que estas linguas son importantes. 0:11:48.004,0:11:50.180 E, para acadarmos iso,[br]precisamos educación. 0:11:50.204,0:11:53.418 Precisamos acceso[br]a educación con inmersión, 0:11:53.442,0:11:56.410 xa que é o método máis efectivo 0:11:56.410,0:11:58.950 para asegurarmos a transmisión[br]das linguas indíxenas. 0:11:58.950,0:12:01.598 Tamén precisamos educación[br]nas escolas provinciais, 0:12:01.622,0:12:04.062 necesitamos educación[br]para os non indíxenas, 0:12:04.086,0:12:06.554 para alcanzarmos así[br]un mellor entendemento 0:12:06.578,0:12:08.751 e avanzarmos, xuntos, da mellor forma. 0:12:10.625,0:12:13.971 Teño esta cita colgada na miña oficina. 0:12:13.995,0:12:17.437 Foi un regalo dun alumno[br]ó que dei clase hai xa anos. 0:12:17.461,0:12:18.779 Lémbrame a diario 0:12:18.803,0:12:22.434 que podemos acadar grandes cousas[br]ó traballarmos xuntos. 0:12:23.002,0:12:25.280 Pero se imos falar[br]de reconciliación, 0:12:25.304,0:12:26.510 necesitamos recoñecer 0:12:26.534,0:12:29.558 que a reconciliación que non implica 0:12:29.582,0:12:33.307 a supervivencia e continuación[br]das linguas e culturas indíxenas 0:12:33.331,0:12:35.410 non é reconciliación. 0:12:35.434,0:12:37.228 É asimilación, 0:12:37.252,0:12:39.863 e non debería ser aceptable[br]para ninguén. 0:12:40.204,0:12:43.179 O que podemos facer é ollarmos[br]para as chamadas para a acción, 0:12:43.179,0:12:45.559 podemos ollar para a[br]Declaración das Nacións Unidas 0:12:45.559,0:12:47.279 sobre os dereitos[br]dos pobos indíxenas 0:12:47.279,0:12:49.197 e podemos alcanzar un entendemento mutuo 0:12:49.221,0:12:50.529 de que o que temos, 0:12:50.553,0:12:52.913 en sentido de herdanza[br]lingüística e cultural 0:12:52.937,0:12:54.752 para xente indíxena[br]deste país, 0:12:54.776,0:12:56.006 pagan a pena[br]de conservar. 0:12:56.908,0:12:59.749 Partindo diso,[br]podemos ir cara adiante, 0:12:59.773,0:13:01.193 xuntos, 0:13:01.217,0:13:03.876 para asegurarmos que[br]as linguas indíxenas se transmiten 0:13:03.900,0:13:06.321 máis alá do 2050,[br]máis alá da seguinte xeración, 0:13:06.345,0:13:08.478 ata as próximas sete xeracións. 0:13:09.508,0:13:12.129 Miigwech. Niawen’kó:wa. Grazas. 0:13:12.153,0:13:16.563 (Aplausos.)