1
00:00:01,111 --> 00:00:03,159
Dene yaşlı Paul Disain,

2
00:00:03,183 --> 00:00:04,578
"Dilimiz ve kültürümüz

3
00:00:04,602 --> 00:00:06,999
dünyayı gördüğümüz penceredir." derdi.

4
00:00:07,023 --> 00:00:09,408
Şimdi Kuzey Amerika olarak bilinen

5
00:00:09,408 --> 00:00:10,433
Kaplumbağa Adası'nda,

6
00:00:10,457 --> 00:00:14,220
dünyayı görmenin birçok
benzersiz ve harika yolu var.

7
00:00:14,244 --> 00:00:16,172
Bir yerli miras insanı olarak,

8
00:00:16,196 --> 00:00:18,283
miras dilim olan Anishinaabemowin'i

9
00:00:18,307 --> 00:00:19,768
öğrenmekle ilgileniyorum,

10
00:00:19,792 --> 00:00:22,387
çünkü dünyayı bu pencereden
görmeme izin veriyor.

11
00:00:22,411 --> 00:00:24,037
Ailemle, atalarımla, topluluğumla,

12
00:00:24,061 --> 00:00:25,942
kültürümle bağlantı kurmamı sağlıyor.

13
00:00:25,966 --> 00:00:28,958
Ayrıca gelecek nesillere
nasıl aktarabileceğimi

14
00:00:28,982 --> 00:00:30,449
düşünmemi de sağlıyor.

15
00:00:30,903 --> 00:00:32,054
Bir dilbilimci olarak

16
00:00:32,078 --> 00:00:35,213
dilin genel olarak 
nasıl işlediğiyle ilgileniyorum.

17
00:00:35,237 --> 00:00:37,062
Fonetik ve fonolojiye -

18
00:00:37,062 --> 00:00:38,355
konuşma seslerine bakarım.

19
00:00:38,379 --> 00:00:41,141
Morfolojiye veya kelimelerin
yapısına bakarım.

20
00:00:41,141 --> 00:00:43,147
İnsanların dili beyninde nasıl sakladığını

21
00:00:43,147 --> 00:00:45,550
ve birbirimizle iletişim kurmak için

22
00:00:45,550 --> 00:00:47,728
nasıl kullandığımızı öğrenmek amacıyla,

23
00:00:47,728 --> 00:00:51,047
cümlelerin ve ifadelerin yapısı olan
söz dizimine bakabilirim.

24
00:00:52,204 --> 00:00:54,093
Örneğin,

25
00:00:54,117 --> 00:00:56,732
Anishinaabemowin, çoğu yerli dil gibi,

26
00:00:56,732 --> 00:00:59,005
polisentetik olarak adlandırılan şeydir,

27
00:00:59,029 --> 00:01:02,206
bu da morfem adı verilen
küçük parçalardan oluşan

28
00:01:02,230 --> 00:01:05,234
çok, çok uzun kelimeler
olduğu anlamına gelir.

29
00:01:05,258 --> 00:01:09,651
Anishinaabemowin'de, "niwiisin"
diyebilirim bu "Yerim" demektir,

30
00:01:09,675 --> 00:01:10,903
tek kelimedir.

31
00:01:10,927 --> 00:01:13,690
''İyi yerim'' demek için
yine bir kelime olan

32
00:01:13,690 --> 00:01:15,918
"nimino-wiisin" diyebilirim.

33
00:01:15,942 --> 00:01:21,152
"Nimino-naawakwe-wiisin" diyebilirim,
"Ben iyi bir öğle yemeği yerim" demektir,

34
00:01:21,176 --> 00:01:23,510
bu kaç İngilizce kelimedir?

35
00:01:24,109 --> 00:01:27,255
İngilizcede beş kelime,
Anishinaabemowinde tek bir kelime.

36
00:01:28,583 --> 00:01:30,662
Şimdi, sizin için küçük bir sınavım var.

37
00:01:30,686 --> 00:01:33,717
Tek kelimelik bir cevapla 
bu slayt hangi renk?

38
00:01:34,083 --> 00:01:35,321
İzleyici: Yeşil.

39
00:01:35,345 --> 00:01:37,305
Lindsay Morcom: Bu slayt ne renk?

40
00:01:37,329 --> 00:01:38,423
İzleyici: Yeşil.

41
00:01:38,423 --> 00:01:39,942
LM: Bu slayt ne renk?

42
00:01:39,966 --> 00:01:41,172
İzleyici: Mavi.

43
00:01:41,196 --> 00:01:42,895
LM: Bu slayt ne renk peki?

44
00:01:42,919 --> 00:01:44,117
(İzleyicinin uğultusu)

45
00:01:44,141 --> 00:01:46,557
Hileli sorular değil, söz veriyorum.

46
00:01:47,009 --> 00:01:48,853
İngilizce konuşucuları olarak sizler

47
00:01:48,853 --> 00:01:50,936
iki yeşil slayt
ve iki mavi slayt gördünüz.

48
00:01:50,936 --> 00:01:54,503
Ancak renkleri kategorilere ayırma şekli
diller arasında farklılık gösterir,

49
00:01:54,503 --> 00:01:56,265
bu yüzden Rusça konuşsaydınız,

50
00:01:56,289 --> 00:01:59,504
yeşilin farklı tonları olan,

51
00:01:59,528 --> 00:02:01,113
"goluboy", açık mavi,

52
00:02:01,113 --> 00:02:03,369
"siniy " yani koyu mavi
renklerini görürdünüz.

53
00:02:03,393 --> 00:02:05,282
Bunlar farklı renkler olarak görülüyor.

54
00:02:05,306 --> 00:02:07,330
Anishinaabemowin konuşucuları olsaydınız,

55
00:02:07,354 --> 00:02:11,025
Ozhaawashkwaa veya Ozhaawashkozi
olan slaytlar görürdünüz,

56
00:02:11,025 --> 00:02:13,840
bu da yeşil veya mavi anlamına gelir.

57
00:02:13,840 --> 00:02:16,255
Konuşmacılar renkleri görmüyor değil,

58
00:02:16,279 --> 00:02:20,125
onları kategorize etme
ve tonları anlama biçimleri

59
00:02:20,149 --> 00:02:21,307
farklıdır.

60
00:02:21,331 --> 00:02:22,497
Aynı zamanda,

61
00:02:22,521 --> 00:02:25,307
insanların rengi kategorilere
ayırma biçiminde

62
00:02:25,307 --> 00:02:28,073
ve bize insan beyinlerinin
gördüklerini nasıl anladıklarını

63
00:02:28,097 --> 00:02:31,030
ve ifade ettiklerini anlatan
evrenseller vardır.

64
00:02:32,351 --> 00:02:34,585
Anishinaabemowin başka 
harika bir şey yapar,

65
00:02:34,609 --> 00:02:37,745
bu da tüm kelimeler üzerinde canlı,
cansız bir işaret koymaktır.

66
00:02:37,745 --> 00:02:39,657
Dolayısıyla, Fransızca ve İspanyolcanın

67
00:02:39,657 --> 00:02:43,006
tüm kelimeleri eril ya da dişil olarak
işaretlemesinden farklı değil.

68
00:02:43,030 --> 00:02:45,458
Anishinaabemowin
ve diğer Algonquian dilleri

69
00:02:45,482 --> 00:02:48,664
tüm kelimeleri canlı
veya cansız olarak işaretler.

70
00:02:48,688 --> 00:02:51,426
Canlandırmayı düşündüğünüz 
şeyler canlıdır,

71
00:02:51,450 --> 00:02:55,204
nabzı olan şeylerdir: insanlar,
hayvanlar, büyüyen bitkiler.

72
00:02:55,228 --> 00:02:57,498
Ama kaya gibi tahmin edemeyeceğiniz

73
00:02:57,498 --> 00:02:59,545
canlı başka şeyler de var.

74
00:02:59,569 --> 00:03:01,158
Kayalar canlı olarak işaretlenir

75
00:03:01,158 --> 00:03:03,455
ve bu bize dil bilgisi hakkında

76
00:03:03,455 --> 00:03:05,453
ve ayrıca Anishinaabemowin konuşucularının

77
00:03:05,453 --> 00:03:07,754
çevrelerindeki dünyayla
nasıl ilişki kurduklarını

78
00:03:07,754 --> 00:03:10,417
ve anladıkları hakkında
gerçekten ilginç şeyler anlatır.

79
00:03:10,441 --> 00:03:12,429
Şimdi bunun üzücü yanı,

80
00:03:12,453 --> 00:03:15,601
yerli dillerin tehlikede olmasıdır.

81
00:03:16,188 --> 00:03:19,600
Kültür, tarih, birbirleriyle
ilişki kurma yolları,

82
00:03:19,624 --> 00:03:20,776
çevremizle

83
00:03:20,800 --> 00:03:22,784
ilişki kurma yolları hakkında

84
00:03:22,808 --> 00:03:24,918
çok fazla bilgiye sahip olan
yerli dillerdir.

85
00:03:24,918 --> 00:03:27,430
Çok eski zamanlardan beri
bu topraklarda bulunan

86
00:03:27,430 --> 00:03:29,117
bu diller burada gelişmiştir

87
00:03:29,141 --> 00:03:32,815
ve üzerinde yaşadığımız
topraklarla iyi ilişki kurmamıza

88
00:03:32,839 --> 00:03:36,064
yardımcı olan paha biçilmez
çevre bilgisi içerirler.

89
00:03:37,022 --> 00:03:39,751
Ama aslında tehlikedeler.

90
00:03:39,775 --> 00:03:42,831
Kuzey Amerika'daki yerli dillerin
büyük çoğunluğunun

91
00:03:42,855 --> 00:03:44,387
nesli tükenmektedir

92
00:03:44,411 --> 00:03:47,339
ve tehlikeye girmeyen diller ise
savunmasızdır.

93
00:03:48,038 --> 00:03:49,402
Bu tasarım gereğidir.

94
00:03:50,506 --> 00:03:52,984
Yasalarımızda, politikalarımızda,

95
00:03:53,008 --> 00:03:55,291
yönetim evlerimizde,

96
00:03:55,315 --> 00:03:57,897
bu ülkedeki yerli dilleri

97
00:03:57,897 --> 00:04:01,711
ve kültürleri ortadan kaldırma
girişimleri bildirilmiştir.

98
00:04:02,046 --> 00:04:03,474
Duncan Campbell Scott,

99
00:04:03,498 --> 00:04:06,830
yatılı okulu sisteminin
mimarlarından biriydi.

100
00:04:06,854 --> 00:04:11,267
1920'de yerli çocuklar için zorunlu
yatılı okula devam gerektiren

101
00:04:11,291 --> 00:04:14,215
bir tasarıyı masaya yatırırken,

102
00:04:14,215 --> 00:04:16,482
"Amerika yerlisi sorunundan
kurtulmak istiyorum.

103
00:04:16,506 --> 00:04:18,581
Amacımız, Kanada'da siyasi yapıya girmeyen

104
00:04:18,581 --> 00:04:20,686
tek bir Amerika yerlisi bulunmayana,

105
00:04:20,710 --> 00:04:23,491
tek bir Amerika yerlisi sorunu ve dairesi

106
00:04:23,515 --> 00:04:26,840
kalmayana kadar devam etmektir;

107
00:04:26,864 --> 00:04:29,526
bu tasarının tüm konusu budur."

108
00:04:30,608 --> 00:04:34,048
Yatılı okullarda meydana gelen
vahşetler belgelendi.

109
00:04:34,072 --> 00:04:35,271
1907'de

110
00:04:35,295 --> 00:04:39,517
doktor ve tüberküloz
uzmanı olan P.H. Bryce,

111
00:04:39,541 --> 00:04:42,080
bazı okullarda çocukların yüzde 25'inin

112
00:04:42,104 --> 00:04:46,130
okullardaki koşulların yarattığı
tüberküloz salgınlarından

113
00:04:46,154 --> 00:04:48,917
öldüğünü belirten bir rapor yayımladı.

114
00:04:48,941 --> 00:04:53,020
Diğer okullarda çocukların
yüzde 75 kadarı ölmüştü.

115
00:04:54,243 --> 00:04:56,663
Bulguları nedeniyle
federal hükûmet tarafından

116
00:04:56,687 --> 00:04:57,838
mali kaynakları kesildi,

117
00:04:57,862 --> 00:04:59,893
1921'de emekliliğe zorlandı

118
00:04:59,917 --> 00:05:02,958
ve 1922'de bulgularını
geniş çapta yayımladı.

119
00:05:05,127 --> 00:05:06,278
Bu süre zarfında,

120
00:05:06,302 --> 00:05:08,987
yerli çocuklar evlerinden alındı,

121
00:05:09,011 --> 00:05:10,500
topluluklarından alındı

122
00:05:10,524 --> 00:05:12,707
ve birçok durumda ciddi duygusal, fiziksel

123
00:05:12,731 --> 00:05:15,434
ve cinsel ve her durumda

124
00:05:15,458 --> 00:05:18,799
kültürel istismar gördükleri 
kilise tarafından işletilen

125
00:05:18,823 --> 00:05:20,395
yatılı okullara zorlandı

126
00:05:20,419 --> 00:05:21,856
ve bu okullar yerli dili

127
00:05:21,880 --> 00:05:24,609
ve kültürü yok etmek için açılmıştı.

128
00:05:24,633 --> 00:05:28,743
Son okul 1996'da kapandı.

129
00:05:29,759 --> 00:05:34,934
O zamana kadar, ülke genelinde
139 kurumda 150.000 çocuk

130
00:05:34,958 --> 00:05:37,886
veya daha fazlası
yatılı okullara devam etti.

131
00:05:38,712 --> 00:05:40,260
2007 yılında,

132
00:05:40,284 --> 00:05:43,825
Yerli Yatılı Okulu Yerleşim Anlaşması
yürürlüğe girdi.

133
00:05:43,849 --> 00:05:46,934
Kanada tarihindeki en büyük toplu davadır.

134
00:05:47,323 --> 00:05:51,440
Kanada Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu'nun
kurulması için

135
00:05:51,440 --> 00:05:53,460
60 milyon dolar ayırdı.

136
00:05:54,339 --> 00:05:58,998
HUK, hayatta kalanların 
hikayelerini duyabilme,

137
00:05:59,022 --> 00:06:01,776
ve yatılı okulların yerli topluluklar

138
00:06:01,800 --> 00:06:04,490
ve bir bütün olarak

139
00:06:04,514 --> 00:06:08,156
Kanada üzerindeki tam etkisini içeren

140
00:06:08,180 --> 00:06:12,133
araştırmalara erişebilmemizi sağladı.

141
00:06:12,475 --> 00:06:14,277
HUK, yatılı okulların

142
00:06:14,277 --> 00:06:17,522
kültürel soykırım olarak adlandırılanları
oluşturduğunu tespit etti.

143
00:06:17,546 --> 00:06:20,848
"Fiziksel soykırım,
hedeflenen bir grubun üyelerinin

144
00:06:20,872 --> 00:06:21,987
toplu öldürülmesi,

145
00:06:22,011 --> 00:06:26,458
biyolojik soykırım, o grubun
üreme kapasitesinin yıkımıdır.

146
00:06:26,482 --> 00:06:30,864
Kültürel soykırım, grubun bir grup olarak
devam etmesini sağlayan

147
00:06:30,888 --> 00:06:33,649
bu yapıların ve uygulamaların
yok edilmesidir. "

148
00:06:33,673 --> 00:06:36,474
Duncan Campbell Scott'ın 
belirttiği hedefleri.

149
00:06:36,800 --> 00:06:39,290
Bu yüzden kültürel soykırım
olduğunu öğrendiler,

150
00:06:39,290 --> 00:06:40,809
ancak çocuk kitabı yazarı

151
00:06:40,833 --> 00:06:45,291
ve büyük bir konuşmacı
David Bouchard'ın belirttiği gibi,

152
00:06:45,315 --> 00:06:46,926
bir bina inşa ettiğinizde,

153
00:06:46,950 --> 00:06:50,228
o binanın yanına
bir de mezarlık inşa edersiniz,

154
00:06:50,252 --> 00:06:54,531
çünkü o binaya giren insanların
öleceğini bilirsiniz,

155
00:06:54,555 --> 00:06:56,021
bunu nasıl adlandırırsınız?

156
00:06:58,371 --> 00:07:02,445
HUK ayrıca 94 uzlaşma çağrısı,

157
00:07:02,469 --> 00:07:05,874
uzlaşma çabalarında bulunurken
yol gösterebilecek işaretler verdi.

158
00:07:06,295 --> 00:07:10,707
Bunların birçoğu doğrudan
dil ve kültürle ilgilidir.

159
00:07:11,387 --> 00:07:14,789
HUK bizi dil ve kültür de dahil olmak
üzere yeterli ve finanse edilen

160
00:07:14,789 --> 00:07:16,426
bir eğitim sağlamaya davet ediyor.

161
00:07:16,450 --> 00:07:19,561
Dil hakları da dahil olmak üzere
Yerli haklarını bilmek için.

162
00:07:19,585 --> 00:07:21,601
Yerli dilleri kabul etmeyi

163
00:07:21,625 --> 00:07:24,625
ve korumayı hedefleyen
Aborijin Dilleri Yasası'nı

164
00:07:24,649 --> 00:07:26,577
ekli fonlarla oluşturmak için.

165
00:07:26,601 --> 00:07:29,783
Aborijin Dilleri Komisyonu
için bir pozisyon oluşturmak

166
00:07:29,807 --> 00:07:32,879
ve ortaöğretim sonrası
dil programları geliştirmek

167
00:07:32,903 --> 00:07:35,552
ve kolonileşme süresi 
sırasında değiştirilen

168
00:07:35,576 --> 00:07:37,909
yer adlarını geri almak için.

169
00:07:39,192 --> 00:07:42,486
Yatılı Okul Yerleşim Anlaşması

170
00:07:42,510 --> 00:07:43,724
yürürlüğe girdi,

171
00:07:43,748 --> 00:07:45,272
Birleşmiş Milletler,

172
00:07:45,296 --> 00:07:48,554
Birleşmiş Milletler Yerli Halkların
Hakları Bildirgesi'ni

173
00:07:48,578 --> 00:07:49,728
2007'de kabul etti.

174
00:07:50,387 --> 00:07:53,907
Yerli halkın, kendi dillerinde
eğitim veren kendi eğitim sistemlerini

175
00:07:53,931 --> 00:07:56,799
ve kurumlarını, kendi kültürel eğitim

176
00:07:56,823 --> 00:07:59,386
ve öğretim yöntemlerine 
uygun bir şekilde kurma

177
00:07:59,410 --> 00:08:01,728
ve kontrol etme hakkına

178
00:08:01,752 --> 00:08:03,418
sahip olduğunu belirtmektedir.

179
00:08:04,101 --> 00:08:05,252
2007 yılında,

180
00:08:05,276 --> 00:08:06,926
bu bildirge yürürlüğe girdiğinde

181
00:08:06,950 --> 00:08:08,483
dört ülke karşıt oy kullandı.

182
00:08:08,507 --> 00:08:11,601
Bunlar Birleşik Devletler,
Yeni Zelanda, Avustralya

183
00:08:11,625 --> 00:08:12,775
ve Kanada'ydı.

184
00:08:13,908 --> 00:08:16,098
Kanada, 2010 yılında Birleşmiş Milletler

185
00:08:16,098 --> 00:08:19,249
Yerli Halkların Hakları
Bildirgesi'ni kabul etti.

186
00:08:19,273 --> 00:08:22,376
2015'te hükûmet bildirgeyi
yürürlüğe sokma sözü verdi.

187
00:08:23,895 --> 00:08:27,776
Peki toplu olarak nasıl cevap vereceğiz?

188
00:08:29,490 --> 00:08:31,498
İçinde bulunduğumuz durum şöyle:

189
00:08:31,522 --> 00:08:35,252
Şu anda Kanada'da konuşulan
60 Yerli dilden altısı hariç tümü

190
00:08:35,276 --> 00:08:39,509
Birleşmiş Milletler tarafından
tehlike altında sayılmaktadır.

191
00:08:40,057 --> 00:08:44,834
Yani, olmayan altı Cree, Anishinaabemowin,

192
00:08:44,858 --> 00:08:47,969
Stoney, Mi'kmaq,

193
00:08:47,993 --> 00:08:49,824
Dene ve Inuktitut.

194
00:08:50,374 --> 00:08:52,198
Bu kulağa gerçekten korkunç geliyor.

195
00:08:52,222 --> 00:08:55,413
Ancak UNESCO web sitesi aracılığıyla

196
00:08:55,437 --> 00:08:57,977
Tehlikedeki Dünya Dilleri
Atlası'na giderseniz,

197
00:08:58,001 --> 00:09:01,243
o dilin hemen yanında
küçük bir "r" görürsünüz.

198
00:09:01,267 --> 00:09:02,958
O dil Mi'kmaq'dır.

199
00:09:02,982 --> 00:09:05,776
Mi'kmaq, kültüre 
ve dile dayalı eğitime yol açan

200
00:09:05,800 --> 00:09:08,363
bir özyönetim anlaşmasının
kabul edilmesi nedeniyle

201
00:09:08,387 --> 00:09:10,752
önemli bir canlanma geçirdi

202
00:09:10,776 --> 00:09:12,680
ve şimdi ana dilleri

203
00:09:12,704 --> 00:09:15,149
Mi'kmaq olan çocuklar var.

204
00:09:15,173 --> 00:09:17,029
Yapabileceğimiz çok şey var.

205
00:09:17,053 --> 00:09:19,226
Bu çocuklar, Manitoulin adasında

206
00:09:19,226 --> 00:09:21,490
bir yoğun pratik okulu olan

207
00:09:21,514 --> 00:09:23,578
Mnidoo Mnising Anishinabek Kinoomaage'deki

208
00:09:23,602 --> 00:09:25,996
Anishinaabemowin öğrenen öğrencilerdir.

209
00:09:26,020 --> 00:09:28,125
Okula, kreş zamanı, biraz,

210
00:09:28,149 --> 00:09:30,871
hatta çok az Anishinaabemowin
konuşurken gittiler.

211
00:09:30,895 --> 00:09:33,783
Şimdi, üçüncü sınıf ve dördüncü sınıfta,

212
00:09:33,807 --> 00:09:36,910
orta ve akıcı seviyedeler.

213
00:09:36,934 --> 00:09:38,252
Aynı zamanda,

214
00:09:38,276 --> 00:09:41,299
güzel bir yüksek öz saygıya sahipler.

215
00:09:41,323 --> 00:09:43,458
Anishinaabe halkı olmaktan 
gurur duyuyorlar

216
00:09:43,482 --> 00:09:45,805
ve güçlü öğrenme becerilerine sahipler.

217
00:09:47,363 --> 00:09:50,498
Her eğitimin de örgün eğitim
olması gerekmez.

218
00:09:50,522 --> 00:09:51,672
Yerel topluluğumuzda

219
00:09:51,696 --> 00:09:54,213
Kingston Yerli Dil Yuvası var.

220
00:09:54,712 --> 00:09:56,561
KYDY şu anda bir organizasyon,

221
00:09:56,585 --> 00:10:00,144
ancak altı yıl önce
tutkulu topluluk üyelerinin

222
00:10:00,144 --> 00:10:03,108
bir eski mutfak masasının
etrafında toplanmasıyla başladı.

223
00:10:03,132 --> 00:10:07,528
O zamandan beri, dil ve kültürü
çocuklara aktarmaya odaklandığımız

224
00:10:07,552 --> 00:10:09,299
çok nesil öğrenmeye yönelik

225
00:10:09,323 --> 00:10:12,260
hafta sonu öğrenme deneyimleri oluşturduk.

226
00:10:12,284 --> 00:10:16,116
Bunun için geleneksel oyunlar,
şarkı, yiyecek ve aktivite kullanıyoruz.

227
00:10:16,521 --> 00:10:17,791
Burada hem başlangıç

228
00:10:17,815 --> 00:10:20,022
hem de orta seviyelerde

229
00:10:20,046 --> 00:10:21,312
derslerimiz var.

230
00:10:21,695 --> 00:10:23,934
Örgün eğitimde kaynakların
ve dilin olması için

231
00:10:23,958 --> 00:10:27,878
okul yönetim kurulları
ve kütüphanelerle ortaklık kurduk.

232
00:10:28,807 --> 00:10:30,482
Olasılıklar sınırsız

233
00:10:30,506 --> 00:10:33,363
ve oğluma ve toplumumuzdaki 
diğer çocuklara

234
00:10:33,387 --> 00:10:36,361
dil ve kültür aktarmama
izin veren çalışmalar için

235
00:10:36,385 --> 00:10:38,577
çok minnettarım.

236
00:10:39,045 --> 00:10:42,319
Bu ortak çabanın bir sonucu olarak güçlü,

237
00:10:42,343 --> 00:10:44,474
güzel, canlı bir topluluk da geliştirdik.

238
00:10:46,022 --> 00:10:48,656
Peki, ilerlemek için neye ihtiyacımız var?

239
00:10:49,173 --> 00:10:51,331
Öncelikle, politikaya ihtiyacımız var.

240
00:10:51,792 --> 00:10:55,371
Yerli dilin hem yedekte
hem de yedek dışında

241
00:10:55,395 --> 00:10:58,189
eğitime anlamlı bir şekilde
dahil edilmesini sağlayacak

242
00:10:58,189 --> 00:11:00,643
ekli finansman ile yasalaştırılmış

243
00:11:00,667 --> 00:11:02,731
bir politikaya ihtiyacımız var.

244
00:11:02,755 --> 00:11:06,075
Yedekteyken eğitim yede dışında
olduğundan dan daha düşük bir miktarda

245
00:11:06,075 --> 00:11:07,334
finanse edilebilir.

246
00:11:07,358 --> 00:11:08,680
Yedek dışında,

247
00:11:08,704 --> 00:11:11,168
Yerli dil eğitimi genellikle
görmezden geliniyor

248
00:11:11,192 --> 00:11:13,498
çünkü insanlaraslında
Kanada'daki Yerli halkın

249
00:11:13,498 --> 00:11:15,625
yaklaşık yüzde 70'inin
yedek dışında yaşarken

250
00:11:15,649 --> 00:11:18,933
il okullarında bulunmadıklarını

251
00:11:18,957 --> 00:11:20,129
varsayıyor.

252
00:11:20,153 --> 00:11:24,329
Bu çocuklar dil ve kültürlerine
eşit erişim hakkına sahiptir.

253
00:11:25,544 --> 00:11:27,884
Politikanın ötesinde 
desteğe ihtiyacımız var.

254
00:11:27,908 --> 00:11:30,869
Bu destek sadece mali destek değil.

255
00:11:30,893 --> 00:11:33,948
Yerli olmayan nüfuslarla da
etkinlikler, sınıflar

256
00:11:33,972 --> 00:11:39,130
ve etkileşimler gerçekleştirebileceğimiz
bir alana ihtiyacımız var.

257
00:11:39,623 --> 00:11:42,360
Dili öğrenmek isteyen insanlar gibi

258
00:11:42,360 --> 00:11:43,783
bir desteğe ihtiyacımız var.

259
00:11:43,783 --> 00:11:47,674
İnsanların bu dillerin neden önemli olduğu
hakkında konuşmalarına ihtiyacımız var.

260
00:11:48,004 --> 00:11:50,180
Bunu başarmak için 
eğitime ihtiyacımız var.

261
00:11:50,204 --> 00:11:53,418
Öncelikle dalma eğitimine ihtiyacımız var,

262
00:11:53,442 --> 00:11:56,410
çünkü bu kesinlikle yerli dillerin

263
00:11:56,434 --> 00:11:58,856
aktarılmasını sağlamanın 
en etkili yoludur.

264
00:11:58,880 --> 00:12:01,598
Ancak il okullarında
eğitime de ihtiyacımız var,

265
00:12:01,622 --> 00:12:03,922
yerli olmayan nüfus için
eğitime ihtiyacımız var,

266
00:12:03,922 --> 00:12:06,374
böylece daha iyi bir
karşılıklı anlayışa ulaşabilir

267
00:12:06,374 --> 00:12:08,751
ve birlikte daha iyi bir şekilde 
ilerleyebiliriz.

268
00:12:10,625 --> 00:12:13,971
Bu alıntı ofis duvarımda
çerçeveli bir asılı resimde.

269
00:12:13,995 --> 00:12:17,437
Birkaç yıl önceki göçmen,
dost bir öğrencimin armağanıydı

270
00:12:17,461 --> 00:12:19,643
ve her gün birlikte çalışırsak

271
00:12:19,643 --> 00:12:22,434
harika şeyler başarabileceğimizi
hatırlatıyor.

272
00:12:23,002 --> 00:12:25,280
Ancak uzlaşma hakkında konuşacaksak,

273
00:12:25,304 --> 00:12:27,674
Yerli dillerinin ve kültürünün

274
00:12:27,674 --> 00:12:29,558
hayatta kalmasını

275
00:12:29,582 --> 00:12:33,307
ve devam etmesini sağlamayan
bir uzlaşmanın,

276
00:12:33,331 --> 00:12:35,410
bir uzlaşma olmadığını
kabul etmeliyiz.

277
00:12:35,434 --> 00:12:37,228
Bu asimilasyondur

278
00:12:37,252 --> 00:12:39,863
ve hiçbirimiz için kabul edilebilir
olmamalıdır.

279
00:12:40,204 --> 00:12:43,419
Ama yapabileceğimiz şey
harekete geçme çağrılarına bakmak,

280
00:12:43,443 --> 00:12:45,545
Birleşmiş Milletler Yerli Halkların

281
00:12:45,569 --> 00:12:47,205
Hakları Bildirgesi'ne bakabiliriz

282
00:12:47,229 --> 00:12:49,197
ve bu ülkede Yerli halkın dilsel

283
00:12:49,221 --> 00:12:51,273
ve kültürel mirası açısından
sahip olduğumuz

284
00:12:51,273 --> 00:12:52,913
saklamaya değer ortak bir anlayışa

285
00:12:52,937 --> 00:12:54,752
sahip olduğumuzda

286
00:12:54,776 --> 00:12:55,926
hemfikir olabiliriz.

287
00:12:56,908 --> 00:12:58,449
Buna dayanarak,

288
00:12:58,449 --> 00:13:01,193
Yerli dillerin 2050'nin ötesine,

289
00:13:01,217 --> 00:13:03,876
bir sonraki neslin ötesinde
bir sonraki yedi nesile

290
00:13:03,900 --> 00:13:06,321
aktarılmasını sağlamak için

291
00:13:06,345 --> 00:13:08,478
birlikte adım atabiliriz.

292
00:13:09,787 --> 00:13:12,014
Miigwech. Niawen’kó:wa. Teşekkür ederim.

293
00:13:12,363 --> 00:13:14,113
(Alkış)