1
00:00:06,813 --> 00:00:10,123
Δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε
έναν κόσμο όπου οποιαδήποτε στιγμή,

2
00:00:10,363 --> 00:00:14,093
εσείς και όλοι οι γνωστοί σας μπορεί
να εξαλειφθείτε χωρίς προειδοποίηση

3
00:00:14,383 --> 00:00:16,323
με το πάτημα ενός κουμπιού.

4
00:00:17,153 --> 00:00:21,125
Αυτή ήταν η πραγματικότητα για εκατομμύρια
ανθρώπους κατά την περίοδο των 45 ετών

5
00:00:21,175 --> 00:00:24,723
μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο,
γνωστή τώρα ως Ψυχρός Πόλεμος.

6
00:00:25,325 --> 00:00:28,964
Καθώς οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση
αναμετρούνταν σε παγκόσμιο επίπεδο,

7
00:00:28,974 --> 00:00:33,164
η καθεμία ήξερε ότι η άλλη είχε
πυρηνικά όπλα ικανά να την καταστρέψει.

8
00:00:33,714 --> 00:00:37,366
Και η καταστροφή ποτέ δεν πλησίασε
πιο κοντά απ' ό, τι εκείνες τις 13 μέρες

9
00:00:37,486 --> 00:00:39,585
της Κρίσης των Πυραύλων της Κούβας.

10
00:00:40,125 --> 00:00:43,480
Το 1961 οι Ηνωμένες Πολιτείες
προσπάθησαν ανεπιτυχώς

11
00:00:43,590 --> 00:00:46,316
να ανατρέψουν τη νέα
κομμουνιστική κυβέρνηση της Κούβας.

12
00:00:46,586 --> 00:00:49,704
Αυτή η αποτυχημένη προσπάθεια
ήταν γνωστή ως ο Κόλπος των Χοίρων,

13
00:00:49,704 --> 00:00:53,115
και έπεισε την Κούβα να αναζητήσει
βοήθεια από την ΕΣΣΔ.

14
00:00:53,495 --> 00:00:57,047
Ο σοβιετικός πρωθυπουργός Νικίτα Χρουστσόφ
ανταποκρίθηκε μετά χαράς

15
00:00:57,127 --> 00:01:00,085
με το να παρατάξει μυστικά
πυρηνικούς πυραύλους στην Κούβα,

16
00:01:00,205 --> 00:01:03,899
όχι μόνο για να προστατέψει το νησί
αλλά για να αντιμετωπίσει την απειλή

17
00:01:03,909 --> 00:01:06,855
από τους πυραύλους των ΗΠΑ
στην Ιταλία και την Τουρκία.

18
00:01:07,175 --> 00:01:10,095
Ώσπου να ανακαλύψουν το σχέδιο
οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ,

19
00:01:10,125 --> 00:01:13,536
τα υλικά για τη δημιουργία των πυραύλων
ήταν ήδη στη θέση τους.

20
00:01:14,086 --> 00:01:17,925
Σε μια έκτακτη σύσκεψη
στις 16 Οκτωβρίου 1962,

21
00:01:17,985 --> 00:01:21,615
στρατιωτικοί σύμβουλοι πίεζαν
να βομβαρδιστούν οι βάσεις των πυραύλων

22
00:01:21,655 --> 00:01:23,596
και να γίνει εισβολή στο νησί.

23
00:01:24,046 --> 00:01:27,225
Αλλά ο πρόεδρος Τζον Κένεντι επέλεξε
μια πιο προσεκτική προσέγγιση.

24
00:01:27,495 --> 00:01:30,546
Στις 22 Οκτωβρίου ανακοίνωσε
ότι το Ναυτικό των ΗΠΑ

25
00:01:30,566 --> 00:01:33,685
θα αναχαίτιζε όλες τις αποστολές
υλικού προς την Κούβα.

26
00:01:33,995 --> 00:01:35,387
Υπήρχε μόνο ένα πρόβλημα:

27
00:01:35,427 --> 00:01:38,756
ένας ναυτικός αποκλεισμός
θεωρούταν πράξη πολέμου.

28
00:01:39,436 --> 00:01:41,986
Παρόλο που ο πρόεδρος
το αποκαλούσε καραντίνα

29
00:01:41,986 --> 00:01:46,827
που δεν εμπόδιζε τις βασικές ανάγκες,
οι Σοβιετικοί δεν εκτίμησαν τη διάκριση.

30
00:01:47,237 --> 00:01:50,318
Σε μια οργισμένη επιστολή
προς τον Κένεντι ο Χρουστσόφ έγραψε,

31
00:01:50,362 --> 00:01:53,297
«Η παραβίαση της ελευθερίας
να χρησιμοποιούμε διεθνή ύδατα

32
00:01:53,297 --> 00:01:56,657
και τον διεθνή εναέριο χώρο
είναι μια πράξη επίθεσης

33
00:01:56,677 --> 00:01:58,627
η οποία σπρώχνει την ανθρωπότητα

34
00:01:58,657 --> 00:02:01,727
στην άβυσσο ενός παγκόσμιου
πυρηνικού πολέμου».

35
00:02:02,497 --> 00:02:06,627
Αυτό το κλίμα επικρατούσε τις επόμενες
έξι πιο έντονες μέρες του Ψυχρού Πολέμου.

36
00:02:07,027 --> 00:02:09,426
Ενώ οι ΗΠΑ απαιτούσαν
την απομάκρυνση των πυραύλων,

37
00:02:09,476 --> 00:02:13,637
η Κούβα και η ΕΣΣΔ επέμεναν
ότι ήταν μόνο για άμυνα.

38
00:02:13,967 --> 00:02:16,668
Και καθώς τα όπλα
συνέχιζαν να είναι οπλισμένα,

39
00:02:16,758 --> 00:02:19,758
οι ΗΠΑ προετοιμάστηκαν για πιθανή εισβολή.

40
00:02:20,178 --> 00:02:22,368
Στις 27 Οκτωβρίου,
ένα κατασκοπευτικό αεροπλάνο

41
00:02:22,398 --> 00:02:26,638
με πιλότο τον Επισμηναγό Ρούντολφ Άντερσεν
καταρρίφθηκε από έναν σοβιετικό πύραυλο.

42
00:02:27,329 --> 00:02:30,293
Την ίδια μέρα,
ένα πυρηνικό σοβιετικό υποβρύχιο

43
00:02:30,313 --> 00:02:34,107
χτυπήθηκε από μια μικρή βόμβα βυθού
από ένα σκάφος του ναυτικού των ΗΠΑ

44
00:02:34,127 --> 00:02:36,298
προσπαθώντας να του στείλει
σήμα να αναδυθεί.

45
00:02:36,738 --> 00:02:40,398
Οι διοικητές του υποβρυχίου, πολύ βαθιά
για να επικοινωνήσουν με την επιφάνεια

46
00:02:40,508 --> 00:02:42,103
νόμιζαν ότι ξεκίνησε ο πόλεμος

47
00:02:42,173 --> 00:02:45,109
και προετοιμάστηκαν να εκτοξεύσουν
μια πυρηνική τορπίλη.

48
00:02:45,699 --> 00:02:49,428
Αυτή η απόφαση έπρεπε να ληφθεί
ομόφωνα από τρεις αξιωματικούς.

49
00:02:49,498 --> 00:02:53,488
Ο καπετάνιος και ο πολιτικός αξιωματικός
εξουσιοδότησαν την εκτόξευση,

50
00:02:53,578 --> 00:02:57,369
αλλά ο Βασίλι Αρκίποβ,
δεύτερος στην ιεραρχία, αρνήθηκε.

51
00:02:57,899 --> 00:03:01,111
Η απόφασή του έσωσε τη μέρα
και ίσως τον κόσμο.

52
00:03:01,771 --> 00:03:03,520
Η κρίση όμως δεν τελείωσε.

53
00:03:03,950 --> 00:03:05,570
Για πρώτη φορά στην ιστορία,

54
00:03:05,610 --> 00:03:08,763
ο στρατός των ΗΠΑ τέθηκε
στην Κατάσταση DEFCON 2,

55
00:03:08,903 --> 00:03:12,379
την αμυντική ετοιμότητα
ένα βήμα πριν τον πυρηνικό πόλεμο.

56
00:03:12,589 --> 00:03:15,330
Με εκατοντάδες πυρηνικούς πυραύλους
έτοιμους για εκτόξευση

57
00:03:15,480 --> 00:03:19,579
το μεταφορικό Ρολόι της Αποκάλυψης
σταμάτησε ένα λεπτό πριν τα μεσάνυχτα.

58
00:03:20,199 --> 00:03:22,078
Αλλά η διπλωματία συνεχίστηκε.

59
00:03:22,278 --> 00:03:25,313
Στην Ουάσινγκτον,
ο γενικός εισαγγελέας Ρόμπερτ Κένεντι

60
00:03:25,363 --> 00:03:29,279
συναντήθηκε μυστικά με τον σοβιετικό
πρέσβη Ανατόλι Ντομπρίνιν.

61
00:03:29,689 --> 00:03:33,280
Ύστερα από μια έντονη διαπραγμάτευση,
κατέληξαν στην ακόλουθη πρόταση.

62
00:03:33,580 --> 00:03:36,799
Οι ΗΠΑ θα απομάκρυναν τους πυραύλους
από την Τουρκία και την Ιταλία

63
00:03:36,839 --> 00:03:39,050
και υπόσχονταν
να μην εισβάλλουν στην Κούβα,

64
00:03:39,090 --> 00:03:41,654
ως αντάλλαγμα την αποχώρηση
των Ρώσων από την Κούβα,

65
00:03:41,684 --> 00:03:43,569
υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ.

66
00:03:44,029 --> 00:03:45,467
Μόλις τελείωσε η σύσκεψη,

67
00:03:45,507 --> 00:03:49,032
o Nτομπρίνιν τηλεφώνησε στη Μόσχα
λέγοντας ότι ο χρόνος είναι καθοριστικός

68
00:03:49,052 --> 00:03:50,970
και δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία.

69
00:03:51,450 --> 00:03:54,829
Και στις 9 π.μ. την επόμενη μέρα,
έφτασε ένα μήνυμα από τον Χρουστσόφ

70
00:03:54,870 --> 00:03:58,401
ανακοινώνοντας ότι οι σοβιετικοί πύραυλοι
θα απομακρύνονταν από την Κούβα.

71
00:03:58,671 --> 00:04:00,750
Η κρίση είχε πλέον τελειώσει.

72
00:04:01,240 --> 00:04:04,047
Eνώ επικρίθηκαν τότε
από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις τους

73
00:04:04,107 --> 00:04:06,031
επειδή διαπραγματεύτηκαν με τον εχθρό,

74
00:04:06,121 --> 00:04:09,219
η σύγχρονη ιστορική ανάλυση
δείχνει μεγάλο θαυμασμό

75
00:04:09,219 --> 00:04:11,670
για την ικανότητα του Κένεντι
και του Χρουστσώφ

76
00:04:11,670 --> 00:04:13,681
να λύσουν την κρίση διπλωματικά.

77
00:04:13,951 --> 00:04:17,211
Αλλά το ενοχλητικό μάθημα ήταν
ότι ένα μικρό σφάλμα επικοινωνίας,

78
00:04:17,251 --> 00:04:19,481
ή μια απόφαση δευτερολέπτων
από έναν διοικητή

79
00:04:19,511 --> 00:04:21,851
μπορεί να ανέτρεπαν
όλες τις προσπάθειές τους.

80
00:04:21,901 --> 00:04:26,980
Όπως παραλίγο να γίνει αν δεν ήταν
η θαρραλέα επιλογή του Βασίλι Αρκίποβ.

81
00:04:27,070 --> 00:04:31,670
H Κρίση των Πυραύλων της Κούβας αποκάλυψε
πόσο επισφαλείς είναι οι πολιτικοί

82
00:04:31,710 --> 00:04:34,970
σε σύγκριση με την τρομακτική δύναμη
που μπορούν να εξαπολύσουν.